Vitale parameters
1. Temperatuur
1.1 Lichaamstemperatuur
NORMOTHERM: 36°C – 37°C
- Mens = homeotherm: lichaam houdt temperatuur constant (normale omstandigheden)
- Geregeld door warmteregulerend mechanisme (thermostaat) in hypothalamus
o Sensoren in huid
o Zenuwcellen
o AZS
o Effectoren
o Bloedvaten - zweetkliertjes
- Vitale functie
- Meten
o Balans warmteontwikkeling – wamrteafgifte
o Gestoorde warmteregulatie
1.2 Beïnvloedende factoren Temp daalt: lichaam koud kippenvel, rillen spieren, bloedvaten nauwer
(vasoconstrictie)
- Leeftijd Temp stijgt: lichaam te warm zweten, bloedvaten wijder (vasodilatatie)
o Bejaarden: traag metabolisme kouder
o Zuigeling: warmer (prematuur couveuse)
- Biologische klok
o ’s ochtends: lagere temp
o ’s avonds: hogere temp
- Geslacht
o Vrouwen: Temp stijgt tijdens zwangerschap (1 dag voor ovulatie daalt)
- Lichamelijke invloeden
o Hypothyroïdie: lage temp
o Hyperthyroïdie: hoge temp
- Psychologische invloeden
o Emoties hebben beperkte invloed: boos warmer
- Omgevingstemperatuur, klimaat
o Lichaam kan zeer lage omgevingstemp niet compenseren
- Voeding
o Te weinig eiwitten: temp daalt
o Na maaltijd: metabolisme stijgt temp stijgt
o ’s nachts: verminderde stofwisseling temp daalt
- Activiteit & rust
o Sporten: temp stijgt
o Ziekte: lage stofwisseling, resterende energie, lichaamswarmte dient voor herstel voldoende
rusten
1
, 1.3 Afwijkingen
1.3.1 Subfebriele temperatuur
T°: – 37,5°C
= Lichte verhoging
1.3.2 Hyperthermie
T°: > 38°C
= Verhoogde temperatuur
1.3.3 Hypothermie
T°: <35,5°C
= extreme verlaging van temperatuur
- Ouderen, baby’s gevoeliger
- Verhoogd risico: alcohol, ziekte, verwonding, verwaarlozing
- Bradycardie (lage hartslag), trage ademhaling
Kenmerken
- Koude huid
- Bleke huid
- Pols, bloeddruk, ademhaling daalt
- Trager reactievermogen, bewustzijn coma
- Bradycardie
- Klachten: moe, slaperig, geen eetlust
Verpleegkundige zorg
- Temperatuur doen stijgen:
- Circulatie verbeteren
- Eiwitrijke voeding
- Actiever zijn
- Oorzaak zoeken
- Omgevingstemperatuur verhogen
- Extra dekens
- Nevenwerking anesthesie bearhugger
1.4 Thermometers
- Kwikthermometer
o Niet meer gebruikt
- Digitale thermometer
o Snel: piepsignaal moeilijk lezen, horen
- Oorthermometer
o Infrarode warmte
o Meest centrale lichaamstemperatuur
2
1. Temperatuur
1.1 Lichaamstemperatuur
NORMOTHERM: 36°C – 37°C
- Mens = homeotherm: lichaam houdt temperatuur constant (normale omstandigheden)
- Geregeld door warmteregulerend mechanisme (thermostaat) in hypothalamus
o Sensoren in huid
o Zenuwcellen
o AZS
o Effectoren
o Bloedvaten - zweetkliertjes
- Vitale functie
- Meten
o Balans warmteontwikkeling – wamrteafgifte
o Gestoorde warmteregulatie
1.2 Beïnvloedende factoren Temp daalt: lichaam koud kippenvel, rillen spieren, bloedvaten nauwer
(vasoconstrictie)
- Leeftijd Temp stijgt: lichaam te warm zweten, bloedvaten wijder (vasodilatatie)
o Bejaarden: traag metabolisme kouder
o Zuigeling: warmer (prematuur couveuse)
- Biologische klok
o ’s ochtends: lagere temp
o ’s avonds: hogere temp
- Geslacht
o Vrouwen: Temp stijgt tijdens zwangerschap (1 dag voor ovulatie daalt)
- Lichamelijke invloeden
o Hypothyroïdie: lage temp
o Hyperthyroïdie: hoge temp
- Psychologische invloeden
o Emoties hebben beperkte invloed: boos warmer
- Omgevingstemperatuur, klimaat
o Lichaam kan zeer lage omgevingstemp niet compenseren
- Voeding
o Te weinig eiwitten: temp daalt
o Na maaltijd: metabolisme stijgt temp stijgt
o ’s nachts: verminderde stofwisseling temp daalt
- Activiteit & rust
o Sporten: temp stijgt
o Ziekte: lage stofwisseling, resterende energie, lichaamswarmte dient voor herstel voldoende
rusten
1
, 1.3 Afwijkingen
1.3.1 Subfebriele temperatuur
T°: – 37,5°C
= Lichte verhoging
1.3.2 Hyperthermie
T°: > 38°C
= Verhoogde temperatuur
1.3.3 Hypothermie
T°: <35,5°C
= extreme verlaging van temperatuur
- Ouderen, baby’s gevoeliger
- Verhoogd risico: alcohol, ziekte, verwonding, verwaarlozing
- Bradycardie (lage hartslag), trage ademhaling
Kenmerken
- Koude huid
- Bleke huid
- Pols, bloeddruk, ademhaling daalt
- Trager reactievermogen, bewustzijn coma
- Bradycardie
- Klachten: moe, slaperig, geen eetlust
Verpleegkundige zorg
- Temperatuur doen stijgen:
- Circulatie verbeteren
- Eiwitrijke voeding
- Actiever zijn
- Oorzaak zoeken
- Omgevingstemperatuur verhogen
- Extra dekens
- Nevenwerking anesthesie bearhugger
1.4 Thermometers
- Kwikthermometer
o Niet meer gebruikt
- Digitale thermometer
o Snel: piepsignaal moeilijk lezen, horen
- Oorthermometer
o Infrarode warmte
o Meest centrale lichaamstemperatuur
2
