Hoofdstuk 1: De persoon
1.1 Begrip
In ons rechtssysteem zijn alle menselijke wezens personen en hebben ze
rechtspersoonlijkheid. De persoonlijkheid vindt haar uitdrukking in. (1) De staat van de
persoon (zijn rechtstoestand als enkeling, in de familie en in de natie) en (2) de
bekwaamheid van de persoon (de geschiktheid van de persoon om rechten te hebben en die
uit te oefenen.
In het recht bestaan twee categorieën personen: (1) De natuurlijke of fysieke persoon en (2)
de rechtspersoon
2.1 De fysieke of natuurlijke personen
2.1.1 Het lichaam: Bescherming tegen aantasting door derden
Het lichaam mag door de overheid aangetast worden maar niet door iemand anders. Bv een
DNA-analyse.
Het lichaam mag enkel aangetast worden door een derde wanneer we er zelf in
toestemmen, zoals bij het medisch handelen.
2.1.2 Het lichaam: Het bijzondere geval van de medische behandeling
Vrijwel iedere medische behandeling of medisch onderzoek tast de lichamelijke integriteit
aan zonder dat de arts hiervoor aansprakelijk kan worden gesteld. De verklaring hiervoor ligt
in de toelating van de wetgever. De wetgever heeft het medisch beroep organisatorisch
gereglementeerd. Er zijn wel een aantal voorwaarden die moeten nageleefd worden zodat
de ingreep geoorloofd zou zijn.
1) Er moet een medische noodzaak bestaan. Dit kan curatief zijn (iets genezen, bv een
blinde darm), preventief zijn (Bv. Vaccinatie, amputatie van de borsten) of het kan
diagnostisch zijn (Bv. Kijkoperatie, gastroscopie)
2) Er moet een redelijke proportie bestaan tussen het medisch risico en het gunstig
resultaat.
Bv. Amputeren van het been bij en ontstokken teen?
3) Men moet gebruik maken van de meest recente wetenschappelijke kennis en de
modernste technieken.
Bv. Liposuctie met een stofzuiger?
4) De patiënt moet geïnformeerd zijn en de toestemming geven. (‘Informed consent’)
De toestemming moet niet altijd schriftelijk, enkel bij complexe behandelingen.
1.1 Begrip
In ons rechtssysteem zijn alle menselijke wezens personen en hebben ze
rechtspersoonlijkheid. De persoonlijkheid vindt haar uitdrukking in. (1) De staat van de
persoon (zijn rechtstoestand als enkeling, in de familie en in de natie) en (2) de
bekwaamheid van de persoon (de geschiktheid van de persoon om rechten te hebben en die
uit te oefenen.
In het recht bestaan twee categorieën personen: (1) De natuurlijke of fysieke persoon en (2)
de rechtspersoon
2.1 De fysieke of natuurlijke personen
2.1.1 Het lichaam: Bescherming tegen aantasting door derden
Het lichaam mag door de overheid aangetast worden maar niet door iemand anders. Bv een
DNA-analyse.
Het lichaam mag enkel aangetast worden door een derde wanneer we er zelf in
toestemmen, zoals bij het medisch handelen.
2.1.2 Het lichaam: Het bijzondere geval van de medische behandeling
Vrijwel iedere medische behandeling of medisch onderzoek tast de lichamelijke integriteit
aan zonder dat de arts hiervoor aansprakelijk kan worden gesteld. De verklaring hiervoor ligt
in de toelating van de wetgever. De wetgever heeft het medisch beroep organisatorisch
gereglementeerd. Er zijn wel een aantal voorwaarden die moeten nageleefd worden zodat
de ingreep geoorloofd zou zijn.
1) Er moet een medische noodzaak bestaan. Dit kan curatief zijn (iets genezen, bv een
blinde darm), preventief zijn (Bv. Vaccinatie, amputatie van de borsten) of het kan
diagnostisch zijn (Bv. Kijkoperatie, gastroscopie)
2) Er moet een redelijke proportie bestaan tussen het medisch risico en het gunstig
resultaat.
Bv. Amputeren van het been bij en ontstokken teen?
3) Men moet gebruik maken van de meest recente wetenschappelijke kennis en de
modernste technieken.
Bv. Liposuctie met een stofzuiger?
4) De patiënt moet geïnformeerd zijn en de toestemming geven. (‘Informed consent’)
De toestemming moet niet altijd schriftelijk, enkel bij complexe behandelingen.
