Bestuursprocesrecht IIb week 5 Hoorcollege en Technisch college

Week 5 – Hoorcollege

Finaliteit. Uitspraakbevoegdheden. [Relativiteitsvereiste]

We gaan het vandaag hebben over de uitspraakbevoegdheden van de rechter in eerste aanleg. Met name gaan
we praten over de manier waarop hij op finale geschilbeslechting kan komen. Het relativiteitsvereiste is
eigenlijk al behandeld bij het technisch college vorige week dus daar zal ik niet al te veel aandacht aan
besteden, maar zal wel even uitleggen hoe het in het systeem past.

Onderwerpen college
Vandaag gaan we met name de uitspraakbevoegdheden bespreken en het komen op een finale
geschilbeslechting en kijken hoe het past rondom de actuele ontwikkelingen in het BPR. Het is niet voor niks
dat die dingen in de wet gekomen zijn. Daar zit wel een idee achter. En die idee kan je ontlenen aan de
volgende tendensen:
 Tendensen: tijdigheid, finaliteit = dat er daadwerkelijk een einde komt aan het geschil, subjectivering,
dat het meer een geschil tussen partijen is & digitalisering
 Uitspraken / dicta
 Toetsing door de bestuursrechter /
toetsingsmodel

Tendens: tijdigheid
Kunnen we niet zorgen dat het allemaal wat sneller gaat.
 Evaluatie Awb in 2006
- gebrek aan tijdigheid, duurde soms drie jaar, vijf jaar, dus mensen vonden dat heel vervelend, dat ze
zo lang moesten wachten totdat ze uiteindelijk tot de uitkomst kwamen. Iedere vijf jaar wordt het
Awb geëvalueerd. En toen hebben ze gekeken naar tijdigheid. Universitaire onderzoeksgroepen gaan
aan het werk om na te gaan of de Awb wel werkt zoals het is bedoeld.
- gebrek aan finaliteit
 Wat zijn redenen hiervoor:
 Ontijdigheid:
* oorzaken – advocaten, het eerste wat een advocaat doet is als hij in een procedure betrokken raakt,
is uitstel vragen. Ik ken nog een aardige anekdote over Jaap Polak, hij is jaren advocaat geweest en
wat hij nog steeds doet is als hij meeschrijft aan een bundel, en dan vragen wat de deadline is en
meteen uitstel vragen van die deadline. Dat is dus een van die dingen. Wachten indienen stukken,
alles proberen op te rekken, als de zitting moet komen heel veel verhinderdata opgeven zodat de
zitting niet kan worden gepland, maar ook van de kant van het bestuursorgaan, doen ook lang erover
om met een verweerschrift te komen of met bepaalde stukken waar de rechter om heeft gevraagd, of
dat het lang duurt voordat weer een nieuwe BOB komt. Waar BO’s ook mee te maken hebben is dat er
heel veel wetswijzigingen achter elkaar komen, allerlei problemen van overgangsrecht. Welk recht
geldt hier nu, proberen uit die kluwen te komen, maar ook onder de knie krijgen hoe het met de
nieuwe regeling moet en daar hebben zij ook problemen mee en dat loopt allemaal tegelijkertijd op.
De Bestuursrechter had lang de houding dat alles binnen kwam en moest goed gebeuren maar dat
betekende dat er wel eens iets bleef liggen en iemand dan op gegeven moment riep van waar is nou
die zaak, dus niet echt goed overzicht van het proces, dus hoe de zaak in het proces zat en was
eigenlijk ook geen goede monitoring van de voortgang van de zaak. En bovendien hebben rechters
ook te maken met het momentum, want er zijn best wel periodes waarin als er een nieuwe regeling
komt er heel veel nieuwe zaken komen. Zoals de WOM. Het is niet zo dat je dan ineens allemaal
assistent rechters hebben, zo werkt het niet. Dus allemaal redenen waarom het lang duurde en soms
nog steeds wat langer duurt, en men heeft geprobeerd oplossingen te zoeken en die zijn in de Awb
terecht gekomen.
* remedies:
- procedureel
- materieel

Remedies
 Procedureel:
 Verkorten beslistermijn