Samenvatting Economie 4-5 havo module 1

Economie samenvatting module 1
H1 voor niks gaat de zon op
Paragraaf 1 kiezen is kostbaar
Onbegrensde behoeften
Iedereen heeft wensen (iemand heeft een vrije middag en wilt vermaakt worden),
deze wensen zijn onze behoeften (eten, vervoer en aan vermaak), over deze
behoeften maken economen de volgende veronderstelling: ze zijn onbegrensd, dit
betekent dat meer altijd beter is.

Middelen en schaarste
Om in je behoeften te voorzien, heb je middelen (een bioscoopbon, middagje vrij)
nodig. Middelen zijn niet onbeperkt beschikbaar, hierdoor ontstaat schaarste, het
betekent niet zoiets als zeldzaam, bijzonder of kostbaar maar dat er weinig middelen
zijn om in alle behoeften te voorzien. Er blijft zodoende voor iedereen altijd iets te
wensen

Keuzes maken: de aanwendingsrichting
Middelen hebben een belangrijke eigenschap: ze zijn alternatief aanwendbaar. Dat
betekend dat je met hetzelfde middel in verschillende behoeften kunt voorzien
(rugtas voor school of je gymspullen erin doen).
De manier waarop een middel gebruikt wordt, is de aanwendingsrichting. Als
middelen beperkt voorhanden zijn, moet er een keuze worden gemaakt: wat wordt de
aanwendingsrichting van een middel? Gebruik je de rugtas voor school of voor de
gym.

Behoeften
 Oneindig

Middelen schaarste  keuzeprobleem:
 Bevredigen behoeften hoe worden alternatieve
 Beperkt voorradig aanwendbare middelen
 Alternatief aanwendbaar ingezet?

Behoeften en voorkeuren
De behoefte die iemand heeft, hangt af van zijn voorkeuren (de een zit liever te
mountainbiken en de ander op een racefiets). De keuzes die gemaakt worden,
verschillen dan ook van persoon tot persoon. Maat dat je moet kiezen, ontkomt
niemand.

Kosten en baten
Een belangrijke economische vraag is: op welke manier wordt een middel
gebruikt/wat is de beste aanwendingsrichting van een middel?
 Bepaal eerst alle mogelijke aanwendingsrichtingen van het middel
 Bereken voor elke aanwendingsrichting de kosten en opbrengsten (baten)
 Kies de aanwendingsrichting waarbij de opbrengsten het meest uitstijgen boven
de kosten.
 Deze aanwendingsrichting heeft de hoogste nettobaten, en dat is de beste
aanwendingsrichting van het middel
Begrippen:

, Behoeften
Wens die iemand vervuld wil zijn

Middelen
Product dat in een behoefte kan voorzien
Dienst die in een behoefte kan voorzien

Schaarste
Spanningsveld tussen onbegrensde behoeften en beperkt aanwezige middelen

Alternatief aanwendbaar
Feit dat middelen gebruikt kunnen worden in verschillende aanwendinsrichtingen

Aanwendingsrichting
Manier waarop middelen kunnen worden gebruikt

Kosten
Geldwaarde van het gebruik of verbruik van productiefactoren

Opbrengsten
Resultaat van het gebruik van een middel

Baten
Opbrengsten

Netto baten
Baten – kosten

Paragraaf 2 kiezen of delen
De optelsom van alle middelen die iemand heeft, is zijn budget. Er zijn 2 soorten
middelen:
- Tijd
- Tastbare middelen: alle goederen en geld waar iemand over beschikt

Besteding van het budget
Het budget beperkt de keuzes die iemand kan maken, je kunt nu eenmaal niet meer
geld uitgeven dan je hebt. Het budget kan je aan verschillende middelen besteden,
zo ontstaan er combinaties van middelen waar je het budget aan uitgeeft, deze
combinaties noem je productcombinaties (uitslapen en sporten)

Budgetlijn
Verschillende productcombinaties kunnen in totaal hetzelfde kosten, 6 burgers voor
€2,25 & een flesje cola voor €1, de productcombinatie kost dan €14,50.
Omdat het budget je keuzes beperkt, moet je achterhalen welke productcombinaties
je met een bepaald budget kunt kopen, dat doe je met behulp van de budgetlijn. De
budgetlijn laat zien welke productcombinaties binnen een budget passen en welke
niet. (voorbeeld budgetlijn boek blz. 13 & 14)


Rekenkundige budgetlijn