Samenvatting contextueel denken

Les 1

De goede verbinding tussen lkr en kind of jongere is de basis voor goed onderwijs en zeker
voor leerzorg.

Je krijgt nooit het kind alleen in de klas. Hij brengt altijd een rugzak mee met familie…

Casus
Kind 14j in TSO. Enkel papa nog en plusmama in beeld. Presteert slechter en op het
oudergesprek domineert de moeder. Op het einde moet het kind naar BSO.
 Stiefmama: ‘Ik doe zo mijn best.’
 Papa: zegt niets, maar wil niet zeggen dat hij niet betrokken is. Misschien weet hij
niet wat hij moet doen/hoe hij het moet aanpakken.
 Onderliggende reden van het B-attest: ze mist de mama, mama is ook kapster. Ze
scoort dus slechte punten om te zakken en kapster te kunnen studeren. Zo kan ze
het signaal geven dat ze mama graag ziet en ze zoals haar wil zijn.

Contextueel denken = in het gedrag kijken, waarom doen die dat? Hoe communiceren ze?

Papaoutai – Stromae

Papa is meer een robot/figuur dan een mens, hij is niet echt aanwezig. Hij ziet alle kinderen
met hun ouders samen en heeft van zijn papa enkel een beeld. Kreet van Stromae: Papa,
waar ben je? Existentiële vraag: van waar komt mijn papa = verleden? Dan weet ik naar waar
ik moet gaan = toekomst.

Zijnsloyaliteit of existentiële loyaliteit
 Verbondenheid vanuit op de wereld gezet te zijn (dankbaarheid, familiegeschiedenis,
nooit ex-papa  er is altijd een biologische verbondenheid…) ONBREKELIJKE BAND =
levensbepalend, als deze er is, dan heb je een spiegel. Deze helpt jou altijd en bepaalt
kwaliteit van leven.
 Levensbepaald en kwaliteitsbepaald (vanzelfsprekend, wisselend…)
 Bestaansrecht (zoektocht van erkenning, zie mij, vertrouwen…)

Zijnsloyaliteit = kan ook via pleegouders

Het gevende kind
 Onbewuste existentiële vraag: we zijn ons er niet van bewust, maar we doen dat.
Baby lacht, dus maakt mama gelukkig. = overlevingsdrang
 Natuurrecht: kinderen mogen betekenis hebben in hun bestaan, ze mogen er ‘willen
zijn’ voor hun ouders
 Kinderrecht: recht op hun ouders, ouders recht op hun kinderen (al zijn het slechte
ouders: verwaarlozen, mishandelen)
 Religieus gebod: ‘vader moeder zult gij eren’
 Diep ingewortelde neiging
 Bloedband

, Ethisch-filosofisch gedachtengoed/aspect = NIET meetbaar!
‘Hoe goed gaan wij met elkaar om?’

Socio-biologisch aspect, psychologisch, neurobiologisch (meten in brein waar het zit = nog
niet heel vaak voorkomend), juridisch aspect (wetgeving rond kinderen en ouders: rechten
en plichten, hoe voor elkaar zorgen etc. Ook bij falend ouderschap moeten ouders er voor
hun kinderen zijn)

Loyaliteit is iets anders dan liefde!

Nagy

Een mens is nooit een individu alleen, er is altijd een systeem waar mensen op elkaar
inwerken.
‘Neem niet alleen het kind, maar het gezin in therapie.’
‘Mijn kind geeft iets, dus ik geef iets terug.’  er moet altijd een evenwicht zitten

Les 2

Nagy

Contextuele therapie is een onderdeel van systeemtherapie.

‘De verbinding is niet verbroken’  niet verbreken met de kinderen die in je klas zitten, of
hun ouders. = contextueel denken

Grondhouding: vertrouwen uitstralen, je moet de ouders laten voelen dat je er bent voor
hun kinderen.

Intergenerationele loyaliteit: kind dat probeert om over de grens van de generaties er te
zijn

 Legt verbindingen tussen mensen die rechtvaardig en vertrouwensvol zijn.

Casus:
Anna (3L): veel problemen met rekenen, geen dyscalculie. Leerkracht veel afwezig. Punten
van Anna waren niet goed. Ouders werkten er goed mee (huiswerk…).
 Toch was de toets niet goed gegaan, ‘juf was weer afwezig’. Interim had de klas
niet in de hand en het was er te druk.
 Op rapport: ‘Anna moet harder leren.’

Ga nooit af op de feitelijkheid. Probeer goed te voelen, kijk goed naar de inzet van de
context. Boodschap ‘je moet harder leren’  geen erkenning aan ouders dat ze er inzet
voor tonen. Dit kun je op een moment als ouder niet meer aan. Kwaadheid ‘zie mij, erken
mij’. Kwaad op school omdat ze de inzet van het kind niet zien.

Contextueel denken = niet naar het cijfer kijken, je moet naar alles errond kijken.