Tentamen ‘schuldhulpverlening’:
Integrale schuldhulpverlening = een op samenwerking gerichte aanpak, waarbij zowel
aandacht is voor de financiële als de psychosociale kant van het probleem (de schulden).
Deze samenwerking is op elkaar afgestemd door middel van heldere doelen en taken.
Schuldenproblematiek staat vaak niet op zichzelf. Naast financiële problemen spelen er
soms ook psychosociale of fysieke problemen, problemen met werk of in de gezinssituatie.
Deze problemen kunnen de oorzaak zijn van schulden of het oplossen van schulden in de weg
staan. Het is belangrijk om hier oog voor te hebben en aandacht aan te besteden door de
problemen integraal aan te pakken en hierbij samen te werken met professionals uit andere
beroepstakken.
Schulden zijn pas structureel aan te pakken, als je niet alleen aandacht besteedt aan het
oplossen ervan, maar ook de onderliggende oorzaak van die schulden aanpakt.
Budgetbeheer = dit wil zeggen dat iemand anders (een budgetbeheerder) jou inkomen en
financiën gaat beheren ofwel over neemt. Vaste laten worden door deze persoon betaald en
de cliënt krijg wekelijks ‘leefgeld’ op basis van een vast afgesproken bedrag.
Er zijn vormen van budgetbeheer waarin alleen de drie belangrijkste vaste lasten worden
betaald (huur, gas/water/licht en zorgpremie) en er zijn vormen waarbij alle vaste lasten
(rekeningen) worden betaald.
Minnelijk traject = een vrijwillige schuldregeling, buiten de rechter om, waarbij een
betalingsvoorstel wordt gedaan aan alle schuldeisers.
Gaan alle schuldeisers akkoord met het voorstel en voldoet de cliënt drie jaar (36 maanden)
aan alle voorwaarden van de regeling, dan wordt het restant van de schulden kwijtgescholden
(= ‘FINALE KWIJTING’)
Wettelijk traject = als het niet lukt om samen met een schuldhulpverlener tot een minnelijk
akkoord te komen met de schuldeisers, dan wordt de rechter gevraagd om een oplossing;
traject via de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). ‘’Schuldenaren worden
gedwongen, met tussenkomst van rechter, om de schuldeisers af te betalen’’.
De schulden die naar drie jaar nog open staan (‘restvorderingen’) zijn niet meer opeisbaar
door de schuldeisers (= ‘SCHONE LEI’)
Voorwaarden/verplichtingen ‘minnelijk traject’:
o Tijdens het traject mag de cliënt geen nieuwe schulden maken en hij/zij moet de vaste laten
op tijd betalen.
o De cliënt tekent een schuldregelingsovereenkomst.
o De cliënt dient de maximale afloscapaciteit in te zetten voor de aflossing van de schulden.
o Alles tijdig opgeven / geen belangrijke informatie achterlaten.
Voorwaarden/verplichtingen ‘wettelijk traject’:
o De cliënt kan zijn/haar schulden niet meer betalen.
o De cliënt heeft voor dit traject al een ‘minnelijk traject’ doorlopen (verplichting), die de
schuldproblemen niet hebben opgelost.
o De cliënt heeft minder dan 10 jaar geleden ook gebruik gemaakt van een WSNP-traject.
o De cliënt heeft strafrechtelijke schulden, bijvoorbeeld als gevolg van fraude.
o De cliënt heeft geen nieuwe (grote) schulden gemaakt.
o De cliënt is verplicht om alle belangrijke informatie die van invloed kan zijn op het WSNP-
traject door te geven aan zijn/haar bewindvoerder (= ‘Inlichtingenplicht’).
o De cliënt moet proberen zoveel mogelijk te verdienen en daarmee zijn/haar schulden af te
betalen. Dat kan betekenen dat hij/zij verplicht wordt zijn werk te behouden of te solliciteren
naar een (fulltime) baan (= ‘inspanningsverplichting’).
, Beslagvrije voet = een vastgesteld bedrag waar schuldeisers niet aan mogen komen. Dit
in van toepassing in situaties waarin sprake is van ‘loonbeslag’.
VTLB = Vrij Te Laten Bedrag (wettelijk vastgesteld op €900,- per maand). Dit is het bedrag
waar schuldeisers niet aan mogen komen. Op basis van het VTLB wordt de afloscapaciteit
van de cliënt bepaald!
Afloscapaciteit = het bedrag dat je kunt betalen aan schuldeisers (Netto inkomsten – VTLB)
VOORBEELD: afloscapaciteit berekenen
Klaas verdient een netto-inkomen van €1200,- in de maand. Zijn afloscapaciteit is;
1200-900 (VTLB) = €300 in de maand Dit is het bedrag dat hij kan en moet aflossen.
Stel Klaas zijn totale schuld is €15000. Welk percentage (%) van de totale schuld kan hij
over het gehele ‘minnelijk traject’ (= 36 maanden) aflossen?
In 36 maanden kan Klaas: 36x €300 = €10800 aflossen.
Dat is 72% van de totale schuld tegen ‘finale kwijting’ (= kwijtschelding van de restschuld
na afloop van een schuldregeling met de betreffende schuldeisers).
28% wordt kwijtgescholden.
Schulden aflossen (€) €15000 €10800
Percentage % 100% 72%
** Kruislink tabel toepassen: 100% x €10800 : €15000
VOORBEELD 2:
Kim verdient een netto-inkomen van €1450 in de maand. Haar totale schuld is €50000. Het
VTLB is €900 per maand.
Afloscapaciteit = €1450 - € €900 = €550.
Na het minnelijk traject (36 maanden) kan zij: 36 x €550 = €19800 aflossen.
Aflospercentage: 39,6%.
60,4% wordt kwijtgescholden.
Schulden aflossen (€) €50000 €19800
Percentage % 100% 39,6%
Categorisering schulden (5 klassieke): definitie kennen & kunnen toepassen
1. Overbestedingsschulden: we spreken van ‘overcreditering’; mensen besteden meer dan
hun inkomen toelaat.
VOORBEELD: Mensen sluiten leningen af bij particuliere kredietverstrekkers, omdat de
maandelijkse aflossingen laag zijn. Zij denken vervolgens nog voldoende geld over te houden
om ergens anders ook een lening af te sluiten. Er komt vaak een moment dat het inkomen
verandert (verlies baan, minder uren etc) of er gebeurt iets in de levensomstandigheden
(gezinsuitbreiding, wasmachine gaat stuk etc), waardoor er financiële problemen ontstaan.
2. Compensatieschulden: deze schulden komen voort uit compensatiegedrag. Bij
compensatieschulden gunnen mensen zich bijvoorbeeld iets extra’s als ze het even zwaar
hebben gehad.
VOORBEELD: Een klassiek voorbeeld is de man of de vrouw die zijn of haar eenzaamheid
wegdrinkt en verslaafd raakt aan de drank. Of mensen die gaan ‘funshoppen’, waarbij
impulsaankopen worden gedaan (= aankopen die men van te voren niet had bedacht, maar
die opkomen bij het zien van allerlei producten die men graag wil hebben). Daarnaast zijn er
ook mensen met een laag ‘beheersings- en doorzettingsvermogen’. Ze vergoelijken de situatie
waar ze in zitten en gunnen zich een pleziertje dat ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven
(mensen die de oorzaak van een probleem buiten zichzelf zoeken Ofwel ‘externaliseren’).
Integrale schuldhulpverlening = een op samenwerking gerichte aanpak, waarbij zowel
aandacht is voor de financiële als de psychosociale kant van het probleem (de schulden).
Deze samenwerking is op elkaar afgestemd door middel van heldere doelen en taken.
Schuldenproblematiek staat vaak niet op zichzelf. Naast financiële problemen spelen er
soms ook psychosociale of fysieke problemen, problemen met werk of in de gezinssituatie.
Deze problemen kunnen de oorzaak zijn van schulden of het oplossen van schulden in de weg
staan. Het is belangrijk om hier oog voor te hebben en aandacht aan te besteden door de
problemen integraal aan te pakken en hierbij samen te werken met professionals uit andere
beroepstakken.
Schulden zijn pas structureel aan te pakken, als je niet alleen aandacht besteedt aan het
oplossen ervan, maar ook de onderliggende oorzaak van die schulden aanpakt.
Budgetbeheer = dit wil zeggen dat iemand anders (een budgetbeheerder) jou inkomen en
financiën gaat beheren ofwel over neemt. Vaste laten worden door deze persoon betaald en
de cliënt krijg wekelijks ‘leefgeld’ op basis van een vast afgesproken bedrag.
Er zijn vormen van budgetbeheer waarin alleen de drie belangrijkste vaste lasten worden
betaald (huur, gas/water/licht en zorgpremie) en er zijn vormen waarbij alle vaste lasten
(rekeningen) worden betaald.
Minnelijk traject = een vrijwillige schuldregeling, buiten de rechter om, waarbij een
betalingsvoorstel wordt gedaan aan alle schuldeisers.
Gaan alle schuldeisers akkoord met het voorstel en voldoet de cliënt drie jaar (36 maanden)
aan alle voorwaarden van de regeling, dan wordt het restant van de schulden kwijtgescholden
(= ‘FINALE KWIJTING’)
Wettelijk traject = als het niet lukt om samen met een schuldhulpverlener tot een minnelijk
akkoord te komen met de schuldeisers, dan wordt de rechter gevraagd om een oplossing;
traject via de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). ‘’Schuldenaren worden
gedwongen, met tussenkomst van rechter, om de schuldeisers af te betalen’’.
De schulden die naar drie jaar nog open staan (‘restvorderingen’) zijn niet meer opeisbaar
door de schuldeisers (= ‘SCHONE LEI’)
Voorwaarden/verplichtingen ‘minnelijk traject’:
o Tijdens het traject mag de cliënt geen nieuwe schulden maken en hij/zij moet de vaste laten
op tijd betalen.
o De cliënt tekent een schuldregelingsovereenkomst.
o De cliënt dient de maximale afloscapaciteit in te zetten voor de aflossing van de schulden.
o Alles tijdig opgeven / geen belangrijke informatie achterlaten.
Voorwaarden/verplichtingen ‘wettelijk traject’:
o De cliënt kan zijn/haar schulden niet meer betalen.
o De cliënt heeft voor dit traject al een ‘minnelijk traject’ doorlopen (verplichting), die de
schuldproblemen niet hebben opgelost.
o De cliënt heeft minder dan 10 jaar geleden ook gebruik gemaakt van een WSNP-traject.
o De cliënt heeft strafrechtelijke schulden, bijvoorbeeld als gevolg van fraude.
o De cliënt heeft geen nieuwe (grote) schulden gemaakt.
o De cliënt is verplicht om alle belangrijke informatie die van invloed kan zijn op het WSNP-
traject door te geven aan zijn/haar bewindvoerder (= ‘Inlichtingenplicht’).
o De cliënt moet proberen zoveel mogelijk te verdienen en daarmee zijn/haar schulden af te
betalen. Dat kan betekenen dat hij/zij verplicht wordt zijn werk te behouden of te solliciteren
naar een (fulltime) baan (= ‘inspanningsverplichting’).
, Beslagvrije voet = een vastgesteld bedrag waar schuldeisers niet aan mogen komen. Dit
in van toepassing in situaties waarin sprake is van ‘loonbeslag’.
VTLB = Vrij Te Laten Bedrag (wettelijk vastgesteld op €900,- per maand). Dit is het bedrag
waar schuldeisers niet aan mogen komen. Op basis van het VTLB wordt de afloscapaciteit
van de cliënt bepaald!
Afloscapaciteit = het bedrag dat je kunt betalen aan schuldeisers (Netto inkomsten – VTLB)
VOORBEELD: afloscapaciteit berekenen
Klaas verdient een netto-inkomen van €1200,- in de maand. Zijn afloscapaciteit is;
1200-900 (VTLB) = €300 in de maand Dit is het bedrag dat hij kan en moet aflossen.
Stel Klaas zijn totale schuld is €15000. Welk percentage (%) van de totale schuld kan hij
over het gehele ‘minnelijk traject’ (= 36 maanden) aflossen?
In 36 maanden kan Klaas: 36x €300 = €10800 aflossen.
Dat is 72% van de totale schuld tegen ‘finale kwijting’ (= kwijtschelding van de restschuld
na afloop van een schuldregeling met de betreffende schuldeisers).
28% wordt kwijtgescholden.
Schulden aflossen (€) €15000 €10800
Percentage % 100% 72%
** Kruislink tabel toepassen: 100% x €10800 : €15000
VOORBEELD 2:
Kim verdient een netto-inkomen van €1450 in de maand. Haar totale schuld is €50000. Het
VTLB is €900 per maand.
Afloscapaciteit = €1450 - € €900 = €550.
Na het minnelijk traject (36 maanden) kan zij: 36 x €550 = €19800 aflossen.
Aflospercentage: 39,6%.
60,4% wordt kwijtgescholden.
Schulden aflossen (€) €50000 €19800
Percentage % 100% 39,6%
Categorisering schulden (5 klassieke): definitie kennen & kunnen toepassen
1. Overbestedingsschulden: we spreken van ‘overcreditering’; mensen besteden meer dan
hun inkomen toelaat.
VOORBEELD: Mensen sluiten leningen af bij particuliere kredietverstrekkers, omdat de
maandelijkse aflossingen laag zijn. Zij denken vervolgens nog voldoende geld over te houden
om ergens anders ook een lening af te sluiten. Er komt vaak een moment dat het inkomen
verandert (verlies baan, minder uren etc) of er gebeurt iets in de levensomstandigheden
(gezinsuitbreiding, wasmachine gaat stuk etc), waardoor er financiële problemen ontstaan.
2. Compensatieschulden: deze schulden komen voort uit compensatiegedrag. Bij
compensatieschulden gunnen mensen zich bijvoorbeeld iets extra’s als ze het even zwaar
hebben gehad.
VOORBEELD: Een klassiek voorbeeld is de man of de vrouw die zijn of haar eenzaamheid
wegdrinkt en verslaafd raakt aan de drank. Of mensen die gaan ‘funshoppen’, waarbij
impulsaankopen worden gedaan (= aankopen die men van te voren niet had bedacht, maar
die opkomen bij het zien van allerlei producten die men graag wil hebben). Daarnaast zijn er
ook mensen met een laag ‘beheersings- en doorzettingsvermogen’. Ze vergoelijken de situatie
waar ze in zitten en gunnen zich een pleziertje dat ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven
(mensen die de oorzaak van een probleem buiten zichzelf zoeken Ofwel ‘externaliseren’).
