BLOK 1
Een leven lang gezond
Sabientje2000
0
,Inhoud
Taak 1: Wie is gezond? ...................................................................................................................2
Taak 2: Prenatale ontwikkeling .......................................................................................................7
Taak 3: Hechting ............................................................................................................................ 22
Taak 4: Groei .................................................................................................................................. 37
Taak 5: Stress ................................................................................................................................ 53
Taak 6 Wie ben ik? ........................................................................................................................ 66
Taak 7: Gezondheidsbeleid .......................................................................................................... 82
Taak 8: Gezond werk ..................................................................................................................... 92
Taak 9: Gezond leven: goed sociaal netwerk en goede slaap ................................................ 107
Taak 10: Meer kennis, dus gezonder? ....................................................................................... 116
Taak 11: Lang zullen ze leven .................................................................................................... 126
Taak 12: Oost west, thuis best.................................................................................................... 141
College Centrale Zenuwstelsel ................................................................................................... 149
Verdieping biologie 1 ................................................................................................................... 153
Verdieping biologie 2 ................................................................................................................... 164
Verdieping biologie 3 ................................................................................................................... 175
Antwoorden zelfstudie-opdracht bijeenkomst 1 – Training Levensloop en Gezondheid ....... 179
Antwoorden voorbereidende-opdracht bijeenkomst 1 – Training Levensloop en Gezondheid
....................................................................................................................................................... 180
Antwoorden zelfstudie-opdracht bijeenkomst 2 – Training Levensloop en Gezondheid ....... 181
Antwoorden voorbereidende-opdracht bijeenkomst 2 – Training Levensloop en Gezondheid
....................................................................................................................................................... 186
Training Reactietijd - Rapportageformulier ................................................................................ 189
Oefentoets .................................................................................................................................... 196
1
,Taak 1: Wie is gezond?
1. Wat is de WHO en hun definitie van gezondheid en hoe is dat ontstaan?
De definitie van WHO voor gezondheid is: ‘Gezondheid is een toestand van volledig fysiek,
geestelijk en sociaal welbevinden en niet van louter het ontbreken van ziekte.’ Het
ontstaan: er was een groot idealisme en vertrouwen in de wetenschap. Hierdoor ontstond er
een vertrouwen in de wetenschap en zo ook de definitie.
WHO staat voor World health Organisation. Zij hebben het doel om de gezondheid voor de
wereldbevolking te verbeteren. Het is opgericht op 7 april 1948 binnen de VN. Later kregen
meerdere organisaties deze status. Het is opgericht, zodat er een aparte afdeling zou zijn die
zich bezighouden met gezondheidscrisissen (Wereldbank en UNESCO). Opgebouwd door
wat er in de oorlog was gebeurd.
In de oudheid werd gezondheid gezien als een evenwicht van kwaliteiten. Hippocrates was
van mening dat een gezonde situatie de balans tussen de 4 humeuren was. Hij beschouwde
het dieet als de meest invloedrijke levensstijl factor. De Grieks-Romeinse arts Galenus
vervolgde en verfijnde de leer van Hippocrates en beschreef 6 leefstijlfactoren die in evenwicht
moesten zijn om gezond te blijven. Aristoteles beschouwde Eudaimonia als het uiteindelijke
doel voor de mens. Het wordt beschreven als geluk en persoonlijk welzijn. Het is geen statische
toestand, maar een continu proces van ontwikkeling. Deze denkbeelden begonnen te
veranderen vanaf de Renaissance en de Verlichting. Toen de fysieke basis van ziekten
verkend begon te worden. dit leidde er ten slotte toe dat gezondheid beschouwd werd als ‘de
afwezigheid van ziekte’. Hierdoor werd de biomedische kennis zeer uitgebreid en nemen de
specialisaties nu nog toe. In WOII was er veel sprake van infectieziekten. Door de ontdekking
van antibiotica dacht men dat het mogelijk was om alle ziekten uit de wereld te helpen, er
heerste een groot idealisme en vertrouwen in de wetenschap. Een reactie hierop is de huidige
definitie van de WHO. Deze definitie was toen baanbrekend.
2. Wat zijn de bezwaren op deze definitie? Waarom is niet iedereen het hiermee
eens?
De definitie is erg idealistisch. Er is gebrek aan veerkracht. De definitie is te statisch en daarbij
te beperkt.
Kritiek van Huber:
- Te ambitieus en te statisch.
- Te weinig recht doen aan zieken en gehandicapten.
- Het impliciete appel is dat je moet blijven doorbehandelen tot de patiënt in een
toestand is van volledig welbevinden. (Maar in de tijd waarin de definitie werd
geformuleerd, hadden we veel infectieziekten, waren de antibiotica net ontdekt
en hoopten we dat we ziekten onder de knie zouden krijgen)
- De WHO beschrijft de definitie van toestand, maar het zou moeten gaan over
het proces.
Kritiek van Leonardi:
- Volledig welzijn is een toestand die zo extreem is, dat het bijna onmogelijk is
om deze te bereiken. Zeker nooit haalbaar voor ouderen of chronisch zieken.
Het is een onbereikbare gezondheidsnorm.
- Slecht geschikt voor concrete toepassing: niet bruikbaar in echte situatie,
omdat het niet operationeel of meetbaar is.
- Het is zo breed dat het vermengd met wetenschappelijke beoordelingen met
morele politieke argumenten.
- Toenemende medicalisering van de samenleving.
- Gaat ervan uit dat welzijn altijd gekoppeld is aan gezondheid.
- WHO gaat ervan uit dat fysiek, psychologisch en sociaal welzijn altijd een
positieve correlatie tussen hen zou hebben.
3. Wat is de definitie van gezondheid van Huber? En hoe is dit ontstaan? (sense of
coherence & salutogenesis)
De definitie van Huber: ‘Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in
het licht van de lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven’. De definitie
2
, benadrukt de eigen rol die mensen kunnen spelen in het managen van hun gezondheid. Er
bestaan bij Huber 6 domeinen: Lichaamsfunctie (Ik voel me gezond en fit), mentale functies
en beleving (ik voel me vrolijk), zingeving (ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst), kwaliteit
van leven (ik geniet van mijn leven), sociaal maatschappelijke participatie (ik heb goed
contact met andere mensen) en dagelijks functioneren (ik kan goed voor mezelf zorgen).
Deze domeinen zijn met elkaar verbonden
Bij de definitie van de WHO gaat het niet alleen om de
lichamelijke toestand, maar gezondheid heeft ook een
psychische en sociale dimensie. Gezondheid heeft dus
biologische, psychologische en sociale aspecten. Gezondheid is
subjectief en relatief.
Gezondheid wordt beleefd op deze drie niveaus: biologie,
gedrag en omgeving en deze factoren bepalen iemands
gezondheid.
De drie niveaus staan niet op zichzelf maar interacteren.
Micro-omgeving: dicht bij de persoon (gezin, familie en vrienden)
Meso-omgeving: staat iets verder weg (werk, school, buurt)
Macro-omgeving: de maatschappij, beleid, welvaart
Gezondheidsbeleid heeft vooral betrekking op de meso- en macro-omgeving. Het is het meest
effectieve middel om gezondheid te verbeteren.
Beleid = een beschrijving van doelen gericht op het verbeteren van de huidige situatie in de
richting van de gewenste situatie
Beleid kan worden omgezet in wetgeving, maar ook in bevolkingscampagnes en andere
speciale initiatieven. De drie aspecten in de GW-driehoek weerspiegelen de verschillende
disciplines die zich met gezondheid bezighouden.
- In de biologische benadering ligt de nadruk op interne biologische processen
(genetische aanleg of bloeddruk)
- In de gedragswetenschappelijke benadering ligt het accent op de dynamiek
van menselijk gedrag (leef je gezond, maak je gemakkelijk contact). Gedrag is
wat de buitenwereld ziet, wat is normaal gedrag? Wat zorgt ervoor dat je je
gedraagt zoals je je gedraagt? Gebeurtenissen hebben impact op je,
persoonlijkheid (karaktereigenschappen) bepalen hoe je hiermee omgaat.
- In de sociaalwetenschappelijke benadering ligt de nadruk op de rol van de
sociale omgeving (zijn er genoeg fietspaden)
In de spin van Huber zijn de 6 verschillende
onderdelen te zien. Van te voren vul je een
vragenlijst in. In de spin is dan de uitkomst
te zien welke onderdelen jij als individu
belangrijk vind.
Het ontstaan: Huber vond dat de definitie
van de WHO te statisch was en dat het
menselijk leven juist dynamisch is. Een
bredere benadering van het begrip
gezondheid zou daarom nodig zijn. Dit
omdat het anders begrensd wordt. Dit zou
dan weer zorgen voor medicalisering.
Daarnaast vindt Huber dat de WHO te weinig recht doet aan chronisch zieken en
gehandicapten. Huber deed onderzoek naar kippen. Deze kippen kregen allemaal dezelfde
ziekteprikkel, maar reageerden hier allemaal anders op.
Portzky (2015) Veerkracht: het vermogen om je aan te passen aan stress en tegenslag: je
kunt problemen zakelijk oplossen en emoties krijgen niet de overhand.
3
Een leven lang gezond
Sabientje2000
0
,Inhoud
Taak 1: Wie is gezond? ...................................................................................................................2
Taak 2: Prenatale ontwikkeling .......................................................................................................7
Taak 3: Hechting ............................................................................................................................ 22
Taak 4: Groei .................................................................................................................................. 37
Taak 5: Stress ................................................................................................................................ 53
Taak 6 Wie ben ik? ........................................................................................................................ 66
Taak 7: Gezondheidsbeleid .......................................................................................................... 82
Taak 8: Gezond werk ..................................................................................................................... 92
Taak 9: Gezond leven: goed sociaal netwerk en goede slaap ................................................ 107
Taak 10: Meer kennis, dus gezonder? ....................................................................................... 116
Taak 11: Lang zullen ze leven .................................................................................................... 126
Taak 12: Oost west, thuis best.................................................................................................... 141
College Centrale Zenuwstelsel ................................................................................................... 149
Verdieping biologie 1 ................................................................................................................... 153
Verdieping biologie 2 ................................................................................................................... 164
Verdieping biologie 3 ................................................................................................................... 175
Antwoorden zelfstudie-opdracht bijeenkomst 1 – Training Levensloop en Gezondheid ....... 179
Antwoorden voorbereidende-opdracht bijeenkomst 1 – Training Levensloop en Gezondheid
....................................................................................................................................................... 180
Antwoorden zelfstudie-opdracht bijeenkomst 2 – Training Levensloop en Gezondheid ....... 181
Antwoorden voorbereidende-opdracht bijeenkomst 2 – Training Levensloop en Gezondheid
....................................................................................................................................................... 186
Training Reactietijd - Rapportageformulier ................................................................................ 189
Oefentoets .................................................................................................................................... 196
1
,Taak 1: Wie is gezond?
1. Wat is de WHO en hun definitie van gezondheid en hoe is dat ontstaan?
De definitie van WHO voor gezondheid is: ‘Gezondheid is een toestand van volledig fysiek,
geestelijk en sociaal welbevinden en niet van louter het ontbreken van ziekte.’ Het
ontstaan: er was een groot idealisme en vertrouwen in de wetenschap. Hierdoor ontstond er
een vertrouwen in de wetenschap en zo ook de definitie.
WHO staat voor World health Organisation. Zij hebben het doel om de gezondheid voor de
wereldbevolking te verbeteren. Het is opgericht op 7 april 1948 binnen de VN. Later kregen
meerdere organisaties deze status. Het is opgericht, zodat er een aparte afdeling zou zijn die
zich bezighouden met gezondheidscrisissen (Wereldbank en UNESCO). Opgebouwd door
wat er in de oorlog was gebeurd.
In de oudheid werd gezondheid gezien als een evenwicht van kwaliteiten. Hippocrates was
van mening dat een gezonde situatie de balans tussen de 4 humeuren was. Hij beschouwde
het dieet als de meest invloedrijke levensstijl factor. De Grieks-Romeinse arts Galenus
vervolgde en verfijnde de leer van Hippocrates en beschreef 6 leefstijlfactoren die in evenwicht
moesten zijn om gezond te blijven. Aristoteles beschouwde Eudaimonia als het uiteindelijke
doel voor de mens. Het wordt beschreven als geluk en persoonlijk welzijn. Het is geen statische
toestand, maar een continu proces van ontwikkeling. Deze denkbeelden begonnen te
veranderen vanaf de Renaissance en de Verlichting. Toen de fysieke basis van ziekten
verkend begon te worden. dit leidde er ten slotte toe dat gezondheid beschouwd werd als ‘de
afwezigheid van ziekte’. Hierdoor werd de biomedische kennis zeer uitgebreid en nemen de
specialisaties nu nog toe. In WOII was er veel sprake van infectieziekten. Door de ontdekking
van antibiotica dacht men dat het mogelijk was om alle ziekten uit de wereld te helpen, er
heerste een groot idealisme en vertrouwen in de wetenschap. Een reactie hierop is de huidige
definitie van de WHO. Deze definitie was toen baanbrekend.
2. Wat zijn de bezwaren op deze definitie? Waarom is niet iedereen het hiermee
eens?
De definitie is erg idealistisch. Er is gebrek aan veerkracht. De definitie is te statisch en daarbij
te beperkt.
Kritiek van Huber:
- Te ambitieus en te statisch.
- Te weinig recht doen aan zieken en gehandicapten.
- Het impliciete appel is dat je moet blijven doorbehandelen tot de patiënt in een
toestand is van volledig welbevinden. (Maar in de tijd waarin de definitie werd
geformuleerd, hadden we veel infectieziekten, waren de antibiotica net ontdekt
en hoopten we dat we ziekten onder de knie zouden krijgen)
- De WHO beschrijft de definitie van toestand, maar het zou moeten gaan over
het proces.
Kritiek van Leonardi:
- Volledig welzijn is een toestand die zo extreem is, dat het bijna onmogelijk is
om deze te bereiken. Zeker nooit haalbaar voor ouderen of chronisch zieken.
Het is een onbereikbare gezondheidsnorm.
- Slecht geschikt voor concrete toepassing: niet bruikbaar in echte situatie,
omdat het niet operationeel of meetbaar is.
- Het is zo breed dat het vermengd met wetenschappelijke beoordelingen met
morele politieke argumenten.
- Toenemende medicalisering van de samenleving.
- Gaat ervan uit dat welzijn altijd gekoppeld is aan gezondheid.
- WHO gaat ervan uit dat fysiek, psychologisch en sociaal welzijn altijd een
positieve correlatie tussen hen zou hebben.
3. Wat is de definitie van gezondheid van Huber? En hoe is dit ontstaan? (sense of
coherence & salutogenesis)
De definitie van Huber: ‘Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in
het licht van de lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven’. De definitie
2
, benadrukt de eigen rol die mensen kunnen spelen in het managen van hun gezondheid. Er
bestaan bij Huber 6 domeinen: Lichaamsfunctie (Ik voel me gezond en fit), mentale functies
en beleving (ik voel me vrolijk), zingeving (ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst), kwaliteit
van leven (ik geniet van mijn leven), sociaal maatschappelijke participatie (ik heb goed
contact met andere mensen) en dagelijks functioneren (ik kan goed voor mezelf zorgen).
Deze domeinen zijn met elkaar verbonden
Bij de definitie van de WHO gaat het niet alleen om de
lichamelijke toestand, maar gezondheid heeft ook een
psychische en sociale dimensie. Gezondheid heeft dus
biologische, psychologische en sociale aspecten. Gezondheid is
subjectief en relatief.
Gezondheid wordt beleefd op deze drie niveaus: biologie,
gedrag en omgeving en deze factoren bepalen iemands
gezondheid.
De drie niveaus staan niet op zichzelf maar interacteren.
Micro-omgeving: dicht bij de persoon (gezin, familie en vrienden)
Meso-omgeving: staat iets verder weg (werk, school, buurt)
Macro-omgeving: de maatschappij, beleid, welvaart
Gezondheidsbeleid heeft vooral betrekking op de meso- en macro-omgeving. Het is het meest
effectieve middel om gezondheid te verbeteren.
Beleid = een beschrijving van doelen gericht op het verbeteren van de huidige situatie in de
richting van de gewenste situatie
Beleid kan worden omgezet in wetgeving, maar ook in bevolkingscampagnes en andere
speciale initiatieven. De drie aspecten in de GW-driehoek weerspiegelen de verschillende
disciplines die zich met gezondheid bezighouden.
- In de biologische benadering ligt de nadruk op interne biologische processen
(genetische aanleg of bloeddruk)
- In de gedragswetenschappelijke benadering ligt het accent op de dynamiek
van menselijk gedrag (leef je gezond, maak je gemakkelijk contact). Gedrag is
wat de buitenwereld ziet, wat is normaal gedrag? Wat zorgt ervoor dat je je
gedraagt zoals je je gedraagt? Gebeurtenissen hebben impact op je,
persoonlijkheid (karaktereigenschappen) bepalen hoe je hiermee omgaat.
- In de sociaalwetenschappelijke benadering ligt de nadruk op de rol van de
sociale omgeving (zijn er genoeg fietspaden)
In de spin van Huber zijn de 6 verschillende
onderdelen te zien. Van te voren vul je een
vragenlijst in. In de spin is dan de uitkomst
te zien welke onderdelen jij als individu
belangrijk vind.
Het ontstaan: Huber vond dat de definitie
van de WHO te statisch was en dat het
menselijk leven juist dynamisch is. Een
bredere benadering van het begrip
gezondheid zou daarom nodig zijn. Dit
omdat het anders begrensd wordt. Dit zou
dan weer zorgen voor medicalisering.
Daarnaast vindt Huber dat de WHO te weinig recht doet aan chronisch zieken en
gehandicapten. Huber deed onderzoek naar kippen. Deze kippen kregen allemaal dezelfde
ziekteprikkel, maar reageerden hier allemaal anders op.
Portzky (2015) Veerkracht: het vermogen om je aan te passen aan stress en tegenslag: je
kunt problemen zakelijk oplossen en emoties krijgen niet de overhand.
3
