Arbeid en bevalling 1 complete samenvatting
Inhoud
Week 1..................................................................................................................................................... 2
CTG (Sophie Rimeaux) ......................................................................................................................... 2
Psychologische veranderingen tijdens de arbeid (Kaatje van Hemelrijk) ............................................ 7
Verloskundige diagnostiek (Brigitte Bernaerts) ................................................................................ 12
Ontsluitingsfase- fasen van arbeid (Brigitte Bernaerts) .................................................................... 16
Partogram, voorbereiding zwangere (Brigitte Bernaerts)................................................................. 18
Week 2................................................................................................................................................... 19
Baringskanaal (Brigitte Bernaerts) .................................................................................................... 19
Foetaal caput (Brigitte Bernaerts) ..................................................................................................... 27
Baring en baringsmechanisme (Brigitte Bernaerts) .......................................................................... 32
Geboorte placenta (Brigitte Bernaerts)............................................................................................. 39
Week 3................................................................................................................................................... 44
Anatomie vd borst, eerste aanleggen, skin-to-skin (Els Driessen) .................................................... 44
Fysiologie van de neonaat (Eva ter Haar).......................................................................................... 51
Controle en onderzoek van de placenta (Brigitte Bernaerts) ........................................................... 59
Omgaan met baringspijn (Brigitte Bernaerts) ................................................................................... 62
Psychologische veranderingen tijdens de bevalling (Kaatje van Hemelrijk) ..................................... 68
Week 4................................................................................................................................................... 72
Het onmiddellijke postpartum(Giovanna Gooris) ............................................................................. 72
Baarmoeder moet zich gaan samentrekken, en er wordt een veiligheidsbol ingesteld. Die ligt
ongeveer halverwege tussen de navel en de symfyse. ..................................................................... 72
Het klinisch onderzoek (Eva ter Haar) ............................................................................................... 75
1
,Week 1
CTG (Sophie Rimeaux)
C= foetale hartactiviteit
T= maternele contracties
G= schrijven
Minimaal 30 minuten aanleggen aan CTG
waarom? → kijken of alles goed gaat met de baby (zwangerschap & arbeid)
Hypoxy meten (=zuurstoftekort)
e
In de 2 lijn wordt een CTG eigenlijk altijd gebruikt
Doptone → vanaf 12-14 weken dan is het nog niet makkelijk te vinden omdat de symfyse in de weg
zit dus het kan zijn dat je geen hartslag vindt, maar dit is niet erg.
Om de 15 minuten 1 tot 3 minuten luisteren
Normale hartfrequenties: (foetus)
- 170 BPM op 9-10 weken
- 155 BPM op 20 weken
- 140 BPM op 30 weken
- 135 BPM à term
Interpretatie van het CTG (op het examen krijg je een strook die je moet interpreteren)
Volgens FIGO richtlijnen
- Duur en kwaliteit (goed plaatsen is lastig)
o CTG in de gaten houden (jij bent verantwoordelijk)
o Bij afwijkingen langer laten liggen
o Bovenaan is de datum en tijd te zien (goed controleren
o Papier loopt met 1 cm/minuut uit het apparaat
o 10 minuten interpretatie van hartslag
o Foetale hartfrequentie kan tussen 50-210 sl/min worden weergegeven
→ Lager of hoger niet zichtbaar, dus dan moet je zelf luisteren
o Uterusactiviteit 0-100 eenheden
o Transducers
▪ FECG= inwendig electrode op het hoofdje van de foetus
▪ TOCO= uitwendig op de buik van de moeder
o Signaalkwaliteit moet goed zijn
▪ Bij slechte kwaliteit gaat er vaak een alarm op het apparaat
- Basishartfrequentie
o Gemiddelde foetale hartfrequentie
o Gedurende periode van 10 minuten
o Acceleraties en deceleraties niet meenemen
o Te hoge FHF= tachycardie >160 sl/min
o Te lage FHF= bradycardie <110 sl/min
o Normale gemiddelde hartfrequentie tussen 110-160 sl/min
o Autonoom zenuwstelsel
- Variabiliteit (op constant/ stabiel stuk)
o Slag tot slag variabiliteit (schommelingen hartritme, nooit potloodlijn)
2
, ▪ Stress → te weinig variabiliteit
▪ Minder variabiliteit bij slapen
o Normale variabiliteit 5-25 sl/min
o Verhoogd= soltatoor >25 sl/min
o Verlaagd= <5 sl/min
o Volledig verlies: waarschijnlijk schade foetus (zuurstofgebrek bijvoorbeeld)
- Acceleraties
o Verhoging FHF gedurende minimaal 15 seconden die 15 slagen per minuut hoger zijn
▪ Versnelling ook bij beweging (=goed)
▪ >2 per half uur is goed
- Deceleraties
o Dalingen FHF gedurende minstens 15 seconden van 15 sl/min
o Complexer weer te geven
o Uniforme deceleraties (u-vormige daling)
▪ Minder diep slagen verlies
▪ Zien er vaak hetzelfde uit (gelijk, afgerond patroon)
• Vroeg of laat ten opzichte van contracties?
→ vroeg: valt samen met hoogtepunt contractie
→ laat: start na hoogtepunt contractie
o Variabele deceleraties (v-vormige daling)
▪ Duidelijk en diep verlies van slagen
▪ Patroon kan variëren
▪ Ongecompliceerd of niet?
• Hoe lang duurt het?
→ duur minder dan 1 minuut is ongecompliceerd
→ duur langer dan 1 minuut is gecompliceerd
• Vroeg of laat maakt hierbij niet uit
• Vaststellen van begin tot einde van deceleratie
▪ Uniform of variabel, er zijn geen combinaties mogelijk
- Registratie van contracties
o Frequentie (hoeveel contracties in 10 minuten?)
o Duur contracties
o Intensiteit (druk van de banden en het gewicht van de cliënt beïnvloeden dit)
▪ Klinisch beoordelen
▪ Manueel met hand op de buik
o Basale tonus: ontspant baarmoeder tussendoor? (belangrijk voor foetus)
▪ Bij gebruik van medicatie ontspant de baarmoeder niet altijd tussendoor
Dia’s over classificatie niet leren voor examen
3
, - Gemiddelde FHF= 135 sl/min → goed
- Variabiliteit: normaal (tussen 5-25 sl/min)
- Acceleratie: >2 per half uur dus goed
- Deceleraties: geen aanwezig
- Contracties niet aanwezig
- Ctg ziet er goed uit
- Gemiddelde FHF= 120 sl/min
- Acceleraties: >2 per half uur
- Deceleraties:
o Variabel
o Duren minder dan 1 minuut dus zijn ongecompliceerd
- Variabiliteit: goed (tussen 5-25 sl/min)
- Contracties: niet aanwezig (of heel minimaal)
- Gemiddelde FHF= 160 sl/min (tachycardy) (tussen 150-160 is goed)
- Acceleraties: 1 per half uur dus te weinig
- Variabiliteit: laag <5 sl/min
- Deceleraties: geen
- Contracties:
o 4,5 in 10 minuten
o Duur: ongeveer 1 minuut
o Keert bijna altijd terug naar basale tonus
4
Inhoud
Week 1..................................................................................................................................................... 2
CTG (Sophie Rimeaux) ......................................................................................................................... 2
Psychologische veranderingen tijdens de arbeid (Kaatje van Hemelrijk) ............................................ 7
Verloskundige diagnostiek (Brigitte Bernaerts) ................................................................................ 12
Ontsluitingsfase- fasen van arbeid (Brigitte Bernaerts) .................................................................... 16
Partogram, voorbereiding zwangere (Brigitte Bernaerts)................................................................. 18
Week 2................................................................................................................................................... 19
Baringskanaal (Brigitte Bernaerts) .................................................................................................... 19
Foetaal caput (Brigitte Bernaerts) ..................................................................................................... 27
Baring en baringsmechanisme (Brigitte Bernaerts) .......................................................................... 32
Geboorte placenta (Brigitte Bernaerts)............................................................................................. 39
Week 3................................................................................................................................................... 44
Anatomie vd borst, eerste aanleggen, skin-to-skin (Els Driessen) .................................................... 44
Fysiologie van de neonaat (Eva ter Haar).......................................................................................... 51
Controle en onderzoek van de placenta (Brigitte Bernaerts) ........................................................... 59
Omgaan met baringspijn (Brigitte Bernaerts) ................................................................................... 62
Psychologische veranderingen tijdens de bevalling (Kaatje van Hemelrijk) ..................................... 68
Week 4................................................................................................................................................... 72
Het onmiddellijke postpartum(Giovanna Gooris) ............................................................................. 72
Baarmoeder moet zich gaan samentrekken, en er wordt een veiligheidsbol ingesteld. Die ligt
ongeveer halverwege tussen de navel en de symfyse. ..................................................................... 72
Het klinisch onderzoek (Eva ter Haar) ............................................................................................... 75
1
,Week 1
CTG (Sophie Rimeaux)
C= foetale hartactiviteit
T= maternele contracties
G= schrijven
Minimaal 30 minuten aanleggen aan CTG
waarom? → kijken of alles goed gaat met de baby (zwangerschap & arbeid)
Hypoxy meten (=zuurstoftekort)
e
In de 2 lijn wordt een CTG eigenlijk altijd gebruikt
Doptone → vanaf 12-14 weken dan is het nog niet makkelijk te vinden omdat de symfyse in de weg
zit dus het kan zijn dat je geen hartslag vindt, maar dit is niet erg.
Om de 15 minuten 1 tot 3 minuten luisteren
Normale hartfrequenties: (foetus)
- 170 BPM op 9-10 weken
- 155 BPM op 20 weken
- 140 BPM op 30 weken
- 135 BPM à term
Interpretatie van het CTG (op het examen krijg je een strook die je moet interpreteren)
Volgens FIGO richtlijnen
- Duur en kwaliteit (goed plaatsen is lastig)
o CTG in de gaten houden (jij bent verantwoordelijk)
o Bij afwijkingen langer laten liggen
o Bovenaan is de datum en tijd te zien (goed controleren
o Papier loopt met 1 cm/minuut uit het apparaat
o 10 minuten interpretatie van hartslag
o Foetale hartfrequentie kan tussen 50-210 sl/min worden weergegeven
→ Lager of hoger niet zichtbaar, dus dan moet je zelf luisteren
o Uterusactiviteit 0-100 eenheden
o Transducers
▪ FECG= inwendig electrode op het hoofdje van de foetus
▪ TOCO= uitwendig op de buik van de moeder
o Signaalkwaliteit moet goed zijn
▪ Bij slechte kwaliteit gaat er vaak een alarm op het apparaat
- Basishartfrequentie
o Gemiddelde foetale hartfrequentie
o Gedurende periode van 10 minuten
o Acceleraties en deceleraties niet meenemen
o Te hoge FHF= tachycardie >160 sl/min
o Te lage FHF= bradycardie <110 sl/min
o Normale gemiddelde hartfrequentie tussen 110-160 sl/min
o Autonoom zenuwstelsel
- Variabiliteit (op constant/ stabiel stuk)
o Slag tot slag variabiliteit (schommelingen hartritme, nooit potloodlijn)
2
, ▪ Stress → te weinig variabiliteit
▪ Minder variabiliteit bij slapen
o Normale variabiliteit 5-25 sl/min
o Verhoogd= soltatoor >25 sl/min
o Verlaagd= <5 sl/min
o Volledig verlies: waarschijnlijk schade foetus (zuurstofgebrek bijvoorbeeld)
- Acceleraties
o Verhoging FHF gedurende minimaal 15 seconden die 15 slagen per minuut hoger zijn
▪ Versnelling ook bij beweging (=goed)
▪ >2 per half uur is goed
- Deceleraties
o Dalingen FHF gedurende minstens 15 seconden van 15 sl/min
o Complexer weer te geven
o Uniforme deceleraties (u-vormige daling)
▪ Minder diep slagen verlies
▪ Zien er vaak hetzelfde uit (gelijk, afgerond patroon)
• Vroeg of laat ten opzichte van contracties?
→ vroeg: valt samen met hoogtepunt contractie
→ laat: start na hoogtepunt contractie
o Variabele deceleraties (v-vormige daling)
▪ Duidelijk en diep verlies van slagen
▪ Patroon kan variëren
▪ Ongecompliceerd of niet?
• Hoe lang duurt het?
→ duur minder dan 1 minuut is ongecompliceerd
→ duur langer dan 1 minuut is gecompliceerd
• Vroeg of laat maakt hierbij niet uit
• Vaststellen van begin tot einde van deceleratie
▪ Uniform of variabel, er zijn geen combinaties mogelijk
- Registratie van contracties
o Frequentie (hoeveel contracties in 10 minuten?)
o Duur contracties
o Intensiteit (druk van de banden en het gewicht van de cliënt beïnvloeden dit)
▪ Klinisch beoordelen
▪ Manueel met hand op de buik
o Basale tonus: ontspant baarmoeder tussendoor? (belangrijk voor foetus)
▪ Bij gebruik van medicatie ontspant de baarmoeder niet altijd tussendoor
Dia’s over classificatie niet leren voor examen
3
, - Gemiddelde FHF= 135 sl/min → goed
- Variabiliteit: normaal (tussen 5-25 sl/min)
- Acceleratie: >2 per half uur dus goed
- Deceleraties: geen aanwezig
- Contracties niet aanwezig
- Ctg ziet er goed uit
- Gemiddelde FHF= 120 sl/min
- Acceleraties: >2 per half uur
- Deceleraties:
o Variabel
o Duren minder dan 1 minuut dus zijn ongecompliceerd
- Variabiliteit: goed (tussen 5-25 sl/min)
- Contracties: niet aanwezig (of heel minimaal)
- Gemiddelde FHF= 160 sl/min (tachycardy) (tussen 150-160 is goed)
- Acceleraties: 1 per half uur dus te weinig
- Variabiliteit: laag <5 sl/min
- Deceleraties: geen
- Contracties:
o 4,5 in 10 minuten
o Duur: ongeveer 1 minuut
o Keert bijna altijd terug naar basale tonus
4
