ZHBIII Samenvatting week 4 Februari 2021
Inhoudsopgave
HC Dermatologie ................................................................................................................................. 2
HC Dermatologie eczeem .................................................................................................................... 7
IC Dermato-therapie.......................................................................................................................... 12
E-module Dermatologie inleiding...................................................................................................... 21
WC Dermatologie PROVOKE en folliculosen ..................................................................................... 26
E-module Huidafwijkingen met erytheem en squamae.................................................................... 32
E-module Eczemateuze dermatosen ................................................................................................. 35
WG Erythematosquameuze dermatosen en eczeem........................................................................ 39
PR Microscopie ontstekingen van de huid ........................................................................................ 43
1
,HC Dermatologie
Huid is het grootste orgaan van het lichaam, maar dermatologie is een klein vak
• Dermatalogie = huidziekten
• Venereologie = SOA
• Waarom SOA ook? Syfilis geeft huidafwijkingen, zo doende bleef het bij de dermatologie
Dermatologie
• Klassiek dermatologie – de huidziekten
• Allergologie
• Flebologie - spataderen
• Dermatochirurgie --> cold steel, cryotherapie, electrocoagulatie en laser
Epidemiologie
• 10-20% van bezoeken aan de HA zijn voor huid- en slijmvliezen
• 93% van de dermatologische problemen behandelt de HA zelf
• Ong 1 verwijzing naar dermatoloog per week
Erythemato-squameuze dermatosen
• Grote groep
• Belangrijkste groepen gaan we behandelen: psoriasis vulgaris, seborroïsch eczeem,
dermatomycose en eczeem (diverse vormen). Dit HC de eerste drie, straks eczeem.
• Uiten zich primair in roodheid en schilfering
Psoriasis
• Chronische niet-infectieuze ontsteking van de huid
• Scherp begrensde erythemateuze plaques met (witte) schilfering
• Oorzaak is niet bekend
• Waarschijnlijk aanleg + factor (extern of interne factor)
Maar welke factor dat is weten ze niet
• TNF-a, IL-17 en IL-23 zijn belangrijke targets bij behandelingen
• 2-3% vd bevolking heeft psoriasis
• Kan op elke leeftijd ontstaan
- Zeldzaam op baby leeftijd
- Piek tussen 20-30 jaar
- Kleinere piek 50-60 jaar
• Chronisch, met remissies en exacerbaties. Goede en slechte momenten.
• Kliniek
- Scherp begrensde E-S plaques
- Variërend in grootte
- Soms jeuk
- Kaarsvetfenomeen
- Voorkeurslokalisaties
Strekzijde knieën en ellebogen
Stuit en behaarde hoofd
Maar kan overal voorkomen!
2
, • Nagelafwijkingen:
- Olievlekfenomeen
- Putjes en/of groeven
- Distale onycolyse distale loslating van de nagel
- Subunguale keratose eeltvorming onder de nagel
• Koebner-fenomeen ook vaak te zien
Heel veel klinische varianten, kan je op meerdere manieren indelen.
Morfologische varianten: hoe het eruit ziet
• Psoriasis punctata kleine puntjes
• Psoriasis guttata kleine vlekken, druppelvormig
• Psoriasis nummulairs iets groter, muntgrote
• Psoriasis en plaques grote plaques
• Psoriasis annulairs ronde plekken
• Psoriasis figurata
• Psoriasis pustulose
Psoriasis annularis Psoriasis en plaques.
Psoariasis guttata. Vaak na een
streptokokken keelinfectie.
Psoriasis nummularis
Alle vormen hebben gemeen: roodheid, schilfering en scherp begrensd.
Topografische varianten, waar het ziet
• Vulgaris klassieke vorm, zit op voorkeurslocaties
• Capitis op het hoofd
• Inversa in de plooien (niet klassieke plek, kan wel)
• Palmoplantaris handenpalmen en voetzolen
• Unguium nagels
• Arthropathica gewrichten
• Universalis (erythroderma) hele huid doet mee
3
Psoriasis vulgaris Psoriasis inversa
, Psoriasis capitis Psoariasis unguium
Psoriasis universalis
Psoriasis palmoplantaris
Kijk naar plaatje met de nagels. Je ziet olievlekfenomeen, putjes, distale olycolyse met subuniguale
keratose. Soort plak onder de nagels die de nagels optilt.
Koebner-fenomeen
• Als het jeukt, ga je krabben en maak je een wondje
• Dan krijg je op dat plekje van het wondje psoriasis
• Ook bv als iemand geopereerd is, krijg je in het litteken een psoarias
beeld
Diagnose
• Klinisch beeld!
• Familie anamnese: 50% heeft positieve familie anamnese
• Soms histopathologisch onderzoek, maar is echt een uitzondering
Behandeling
• Symptomatisch! Geen genezing mogelijk
• Veel uitleg
• Stap 1 Lokale therapie
Stap 2 Fysische of lichttherapie
Stap 3 Systemische therapie
Lokale therapie
• Vaak beginnen met corticosteroïden of vit D
derivaten
• Let op! Klasse 3 of 4 corticosteroïden geven
Lage klasse heeft echt geen zin!
• Dithranol of teerbehandeling gebeurt niet in NL
• Wordt het uitgebreider, kan je UVB therapie geven
• Systemisch kan je methotrexaat of ciclosporine geven. Of PUVA, is pil + lichttherapie.
• Biologicals --> anti TNF-a, anti IL-17 en anti IL-23
Psoriasis komt uitermate zeldzaam voor in het gezicht.
4
Inhoudsopgave
HC Dermatologie ................................................................................................................................. 2
HC Dermatologie eczeem .................................................................................................................... 7
IC Dermato-therapie.......................................................................................................................... 12
E-module Dermatologie inleiding...................................................................................................... 21
WC Dermatologie PROVOKE en folliculosen ..................................................................................... 26
E-module Huidafwijkingen met erytheem en squamae.................................................................... 32
E-module Eczemateuze dermatosen ................................................................................................. 35
WG Erythematosquameuze dermatosen en eczeem........................................................................ 39
PR Microscopie ontstekingen van de huid ........................................................................................ 43
1
,HC Dermatologie
Huid is het grootste orgaan van het lichaam, maar dermatologie is een klein vak
• Dermatalogie = huidziekten
• Venereologie = SOA
• Waarom SOA ook? Syfilis geeft huidafwijkingen, zo doende bleef het bij de dermatologie
Dermatologie
• Klassiek dermatologie – de huidziekten
• Allergologie
• Flebologie - spataderen
• Dermatochirurgie --> cold steel, cryotherapie, electrocoagulatie en laser
Epidemiologie
• 10-20% van bezoeken aan de HA zijn voor huid- en slijmvliezen
• 93% van de dermatologische problemen behandelt de HA zelf
• Ong 1 verwijzing naar dermatoloog per week
Erythemato-squameuze dermatosen
• Grote groep
• Belangrijkste groepen gaan we behandelen: psoriasis vulgaris, seborroïsch eczeem,
dermatomycose en eczeem (diverse vormen). Dit HC de eerste drie, straks eczeem.
• Uiten zich primair in roodheid en schilfering
Psoriasis
• Chronische niet-infectieuze ontsteking van de huid
• Scherp begrensde erythemateuze plaques met (witte) schilfering
• Oorzaak is niet bekend
• Waarschijnlijk aanleg + factor (extern of interne factor)
Maar welke factor dat is weten ze niet
• TNF-a, IL-17 en IL-23 zijn belangrijke targets bij behandelingen
• 2-3% vd bevolking heeft psoriasis
• Kan op elke leeftijd ontstaan
- Zeldzaam op baby leeftijd
- Piek tussen 20-30 jaar
- Kleinere piek 50-60 jaar
• Chronisch, met remissies en exacerbaties. Goede en slechte momenten.
• Kliniek
- Scherp begrensde E-S plaques
- Variërend in grootte
- Soms jeuk
- Kaarsvetfenomeen
- Voorkeurslokalisaties
Strekzijde knieën en ellebogen
Stuit en behaarde hoofd
Maar kan overal voorkomen!
2
, • Nagelafwijkingen:
- Olievlekfenomeen
- Putjes en/of groeven
- Distale onycolyse distale loslating van de nagel
- Subunguale keratose eeltvorming onder de nagel
• Koebner-fenomeen ook vaak te zien
Heel veel klinische varianten, kan je op meerdere manieren indelen.
Morfologische varianten: hoe het eruit ziet
• Psoriasis punctata kleine puntjes
• Psoriasis guttata kleine vlekken, druppelvormig
• Psoriasis nummulairs iets groter, muntgrote
• Psoriasis en plaques grote plaques
• Psoriasis annulairs ronde plekken
• Psoriasis figurata
• Psoriasis pustulose
Psoriasis annularis Psoriasis en plaques.
Psoariasis guttata. Vaak na een
streptokokken keelinfectie.
Psoriasis nummularis
Alle vormen hebben gemeen: roodheid, schilfering en scherp begrensd.
Topografische varianten, waar het ziet
• Vulgaris klassieke vorm, zit op voorkeurslocaties
• Capitis op het hoofd
• Inversa in de plooien (niet klassieke plek, kan wel)
• Palmoplantaris handenpalmen en voetzolen
• Unguium nagels
• Arthropathica gewrichten
• Universalis (erythroderma) hele huid doet mee
3
Psoriasis vulgaris Psoriasis inversa
, Psoriasis capitis Psoariasis unguium
Psoriasis universalis
Psoriasis palmoplantaris
Kijk naar plaatje met de nagels. Je ziet olievlekfenomeen, putjes, distale olycolyse met subuniguale
keratose. Soort plak onder de nagels die de nagels optilt.
Koebner-fenomeen
• Als het jeukt, ga je krabben en maak je een wondje
• Dan krijg je op dat plekje van het wondje psoriasis
• Ook bv als iemand geopereerd is, krijg je in het litteken een psoarias
beeld
Diagnose
• Klinisch beeld!
• Familie anamnese: 50% heeft positieve familie anamnese
• Soms histopathologisch onderzoek, maar is echt een uitzondering
Behandeling
• Symptomatisch! Geen genezing mogelijk
• Veel uitleg
• Stap 1 Lokale therapie
Stap 2 Fysische of lichttherapie
Stap 3 Systemische therapie
Lokale therapie
• Vaak beginnen met corticosteroïden of vit D
derivaten
• Let op! Klasse 3 of 4 corticosteroïden geven
Lage klasse heeft echt geen zin!
• Dithranol of teerbehandeling gebeurt niet in NL
• Wordt het uitgebreider, kan je UVB therapie geven
• Systemisch kan je methotrexaat of ciclosporine geven. Of PUVA, is pil + lichttherapie.
• Biologicals --> anti TNF-a, anti IL-17 en anti IL-23
Psoriasis komt uitermate zeldzaam voor in het gezicht.
4
