Inleiding tot Fiscaliteit
Inhoud
Inleiding tot Fiscaliteit ............................................................................................................................ 1
DEEL 1: Basisprincipes van het Belgisch fiscaal recht ............................................................................ 4
Het begrip belasting ................................................................................................................................ 4
1.2. Functies van belastingen en fiscaal beleid ................................................................................... 5
Slide 19: ........................................................................................................................................... 6
Slide 20: ........................................................................................................................................... 6
2. Grondregels van de belastingheffing .................................................................................................. 7
2.1. Klassieke structuur van een belasting .......................................................................................... 7
2.2. Grondwettelijke regels ................................................................................................................. 7
2.3. Invloed internationaal & Europees recht ..................................................................................... 8
Internationaal recht......................................................................................................................... 8
Europees recht ................................................................................................................................ 9
2.4. Openbare orde ............................................................................................................................. 9
2.5. Niet-retroactiviteit...................................................................................................................... 10
DEEL II: De inkomstenbelasting ............................................................................................................ 10
DEEL II: A. Inleiding ............................................................................................................................... 10
Indeling van de inkomstenbelasting...................................................................................................... 10
Mate van onderwerping aan inkomstenbelasting ................................................................................ 11
DEEL II: B. De Personenbelasting ......................................................................................................... 12
Personeel toepassingsgebied ................................................................................................................ 12
Materieel toepassingsgebied ........................................................................................................ 13
4 categorieën van inkomsten: ....................................................................................................... 13
1. OI (onroerende inkomsten) ................................................................................................... 13
2. RI (roerende inkomsten) ....................................................................................................... 13
3. BI (beroepsinkomsten) .......................................................................................................... 13
4. DI (diverse inkomsten) .......................................................................................................... 13
Onroerende inkomsten ......................................................................................................................... 15
Roerende inkomsten ............................................................................................................................. 20
College 4: ............................................................................................................................................... 22
Interest (de echte) ......................................................................................................................... 24
Beroepsinkomsten................................................................................................................................. 27
Bezoldigingen .................................................................................................................................... 27
, Gedaan of gedragen om BI te verkrijgen of te behouden (finaliteit) ............................................ 29
Gedaan of gedragen om BI te verkrijgen of te behouden (finaliteit ................................................. 29
Gedaan of gedragen in het belastbaar tijdperk (annualiteit)............................................................ 29
Echtheid en bedrag kan verantwoord worden (realiteit) ................................................................. 30
Aftrek beroepskosten / Voorwaarden (art. 49 WIB) ......................................................................... 30
Aftrek beroepskosten / forfaitaire kosten ........................................................................................ 32
Diverse inkomsten (DI) .......................................................................................................................... 33
Occasionele winsten of baten ....................................................................................................... 33
Inkomsten uit deeleconomie (art 90, 1°bis) ...................................................................................... 34
Onderhoudsuitkeringen (art. 90, 3°) ................................................................................................. 35
Meerwaarde op gronden (onroerende goederen) art. 90, 8°........................................................... 35
Meerwaarde op gebouwen (art. 90, 10°) .......................................................................................... 36
Meerwaarden op aandelen (art. 90, 9°) ............................................................................................ 37
Berekening van de PB ............................................................................................................................ 37
Berekening van de belastbare basis: Berekening belasting op GBI (= Gezamenlijk Belastbare
Inkomsten) ........................................................................................................................................ 38
Berekening van de belastbare basis: Belastingvrije som .................................................................. 38
Berekening van de belastbare basis: Belastingverminderingen ....................................................... 39
Berekening van de belastbare basis: Afzonderlijk belastbare inkomsten ........................................ 40
Opm.: nut belastingverminderingen? ............................................................................................... 40
Berekening van de belastbare basis: Gemeentebelasting ................................................................ 40
Deel II: C. Vennootschapsbelasting ...................................................................................................... 42
Relevantie .............................................................................................................................................. 42
College 7: ............................................................................................................................................... 44
Toepassingsgebied ................................................................................................................................ 44
Toepassingsvoorwaarden .............................................................................................................. 44
Uitgesloten rechtspersonen .............................................................................................................. 47
Belastbare grondslag ............................................................................................................................. 49
Algemene Beginselen ........................................................................................................................ 49
Bewerkingen .......................................................................................................................................... 54
Stap 1: Bepaling van het fiscaal resultaat.......................................................................................... 54
College 8: ............................................................................................................................................... 55
Stap 2 & 3: Opsplitsing binnenlands en buitenlands resultaat + andere vrijstellingen .................... 60
Stap 4: Definitief belaste inkomsten (DBI-regime)............................................................................ 61
College 9: ............................................................................................................................................... 65
Stap 5: Groepsbijdrage ...................................................................................................................... 65
, Stap 9: Notionele interestaftrek (blz 462 in HB) ............................................................................... 65
Stap 10: Overgedragen DBI-aftrek .................................................................................................... 69
Stap 12: Overgedragen verliezen ...................................................................................................... 70
Berekening van de vennootschapsbelasting ..................................................................................... 71
Casus vennootschapsbelasting (examenniveau)................................................................................... 72
College 10: ............................................................................................................................................. 78
DEEL 3: De belasting over de toegevoegde waarde (btw) .................................................................. 78
Begrip en werking.............................................................................................................................. 78
Belastingplichtigen in de btw ............................................................................................................ 80
Belastbare handelingen ..................................................................................................................... 83
College 11: ............................................................................................................................................. 85
Grondslag en tarief ............................................................................................................................ 88
Vrijgestelde handelingen ................................................................................................................... 90
Aftrek van voorbelasting ................................................................................................................... 91
Examentips:........................................................................................................................................... 91
, DEEL 1: Basisprincipes van het Belgisch fiscaal recht
Het begrip belasting
We gebruiken het woord belasting maar volgens de wet is er niet echt definitie.
We krijgen de vraag van de overheid naar ons inkomen, we vullen een aangifte in. De FOD bekijkt de
aangifte en geeft ons een aanslagbiljet. De federale overheid heft belastingen, ook de
gemeenschappen, gewesten,…
5 Kenmerken:
We betalen aan wie? 1) De overheid. Een bijdrage opgelegd door en betaald aan de overheid.
Politici gebruiken vaak een andere naam zoals ‘taxen’, ‘bijdragen’, ‘heffingen’, om het woord belasting
toch niet te hoeven gebruiken.
2) verplichte betaling aan de overheid, sancties en dwangmaatregelen mogelijk bij het niet-naleven
van de regels.
3) Opgelegd door regels: De belastingen worden ingevoerd door wetsregels die zijn opgesteld door de
wetgevende macht, het federaal parlement.
Overheid is ruim te bekijken: België, Vlaanderen, Provinciaal en Gemeentelijk niveau. (van die laatste
zijn er honderden)
Regels zijn niet alleen te vinden in de wet maar ook in omzendbrieven, circulaires, KB, …
4) Band met Territorium: Een persoon moet een band hebben met België. Die band is primair het
inwonerschap.
5) Algemeen nut. Al het geld word verzameld in 1 grote pot en dit word gebruikt voor alles. Wegen,
ziekenhuizen, onderwijs..
Andere soorten bijdragen:
RSZ = geen belasting, maar lijkt er erg op. Het is geen belasting omdat de bijdrage specifiek is: bv
werkloosheidsuitkering. Het geld komt dus anders als bij belastingen niet in 1 grote pot terecht komt
die voor alles dient.
• Verplichte bijdrage
Retributies: bv tolgeld. Lijkt erop maar is geen belasting omdat het niet verplicht is. BV je bent niet
verplicht van die toltunnel te nemen.
Dit zorgt voor discussie. Bv bij KM-heffing. Afhankelijk van waar je jezelf bevind kan het gepercipieerd
worden als belasting of niet.
Waarom is dit belangrijk? Vanaf dat iets erkend word als een belasting gaan er een heel deel regels
vanuit de grondwet in werking die ons kunnen beschermen.
• Geen verplichte bijdrage en specifiek (bv. haven- en kaaigelden, parkeergelden)
Verhaalbelasting: Bv belastingen die worden geheven voor iets heel specifiek. Bv bij aanleggen van
wegen. Als je in de ‘middle of nowhere’ woont en je geen weg hebt naar je huis. Je kan de gemeente
vragen een weg naar je huis aan te leggen. De gemeente zal je dan vragen een belasting hiervoor te
maken.
• Verplicht en specifiek
Inhoud
Inleiding tot Fiscaliteit ............................................................................................................................ 1
DEEL 1: Basisprincipes van het Belgisch fiscaal recht ............................................................................ 4
Het begrip belasting ................................................................................................................................ 4
1.2. Functies van belastingen en fiscaal beleid ................................................................................... 5
Slide 19: ........................................................................................................................................... 6
Slide 20: ........................................................................................................................................... 6
2. Grondregels van de belastingheffing .................................................................................................. 7
2.1. Klassieke structuur van een belasting .......................................................................................... 7
2.2. Grondwettelijke regels ................................................................................................................. 7
2.3. Invloed internationaal & Europees recht ..................................................................................... 8
Internationaal recht......................................................................................................................... 8
Europees recht ................................................................................................................................ 9
2.4. Openbare orde ............................................................................................................................. 9
2.5. Niet-retroactiviteit...................................................................................................................... 10
DEEL II: De inkomstenbelasting ............................................................................................................ 10
DEEL II: A. Inleiding ............................................................................................................................... 10
Indeling van de inkomstenbelasting...................................................................................................... 10
Mate van onderwerping aan inkomstenbelasting ................................................................................ 11
DEEL II: B. De Personenbelasting ......................................................................................................... 12
Personeel toepassingsgebied ................................................................................................................ 12
Materieel toepassingsgebied ........................................................................................................ 13
4 categorieën van inkomsten: ....................................................................................................... 13
1. OI (onroerende inkomsten) ................................................................................................... 13
2. RI (roerende inkomsten) ....................................................................................................... 13
3. BI (beroepsinkomsten) .......................................................................................................... 13
4. DI (diverse inkomsten) .......................................................................................................... 13
Onroerende inkomsten ......................................................................................................................... 15
Roerende inkomsten ............................................................................................................................. 20
College 4: ............................................................................................................................................... 22
Interest (de echte) ......................................................................................................................... 24
Beroepsinkomsten................................................................................................................................. 27
Bezoldigingen .................................................................................................................................... 27
, Gedaan of gedragen om BI te verkrijgen of te behouden (finaliteit) ............................................ 29
Gedaan of gedragen om BI te verkrijgen of te behouden (finaliteit ................................................. 29
Gedaan of gedragen in het belastbaar tijdperk (annualiteit)............................................................ 29
Echtheid en bedrag kan verantwoord worden (realiteit) ................................................................. 30
Aftrek beroepskosten / Voorwaarden (art. 49 WIB) ......................................................................... 30
Aftrek beroepskosten / forfaitaire kosten ........................................................................................ 32
Diverse inkomsten (DI) .......................................................................................................................... 33
Occasionele winsten of baten ....................................................................................................... 33
Inkomsten uit deeleconomie (art 90, 1°bis) ...................................................................................... 34
Onderhoudsuitkeringen (art. 90, 3°) ................................................................................................. 35
Meerwaarde op gronden (onroerende goederen) art. 90, 8°........................................................... 35
Meerwaarde op gebouwen (art. 90, 10°) .......................................................................................... 36
Meerwaarden op aandelen (art. 90, 9°) ............................................................................................ 37
Berekening van de PB ............................................................................................................................ 37
Berekening van de belastbare basis: Berekening belasting op GBI (= Gezamenlijk Belastbare
Inkomsten) ........................................................................................................................................ 38
Berekening van de belastbare basis: Belastingvrije som .................................................................. 38
Berekening van de belastbare basis: Belastingverminderingen ....................................................... 39
Berekening van de belastbare basis: Afzonderlijk belastbare inkomsten ........................................ 40
Opm.: nut belastingverminderingen? ............................................................................................... 40
Berekening van de belastbare basis: Gemeentebelasting ................................................................ 40
Deel II: C. Vennootschapsbelasting ...................................................................................................... 42
Relevantie .............................................................................................................................................. 42
College 7: ............................................................................................................................................... 44
Toepassingsgebied ................................................................................................................................ 44
Toepassingsvoorwaarden .............................................................................................................. 44
Uitgesloten rechtspersonen .............................................................................................................. 47
Belastbare grondslag ............................................................................................................................. 49
Algemene Beginselen ........................................................................................................................ 49
Bewerkingen .......................................................................................................................................... 54
Stap 1: Bepaling van het fiscaal resultaat.......................................................................................... 54
College 8: ............................................................................................................................................... 55
Stap 2 & 3: Opsplitsing binnenlands en buitenlands resultaat + andere vrijstellingen .................... 60
Stap 4: Definitief belaste inkomsten (DBI-regime)............................................................................ 61
College 9: ............................................................................................................................................... 65
Stap 5: Groepsbijdrage ...................................................................................................................... 65
, Stap 9: Notionele interestaftrek (blz 462 in HB) ............................................................................... 65
Stap 10: Overgedragen DBI-aftrek .................................................................................................... 69
Stap 12: Overgedragen verliezen ...................................................................................................... 70
Berekening van de vennootschapsbelasting ..................................................................................... 71
Casus vennootschapsbelasting (examenniveau)................................................................................... 72
College 10: ............................................................................................................................................. 78
DEEL 3: De belasting over de toegevoegde waarde (btw) .................................................................. 78
Begrip en werking.............................................................................................................................. 78
Belastingplichtigen in de btw ............................................................................................................ 80
Belastbare handelingen ..................................................................................................................... 83
College 11: ............................................................................................................................................. 85
Grondslag en tarief ............................................................................................................................ 88
Vrijgestelde handelingen ................................................................................................................... 90
Aftrek van voorbelasting ................................................................................................................... 91
Examentips:........................................................................................................................................... 91
, DEEL 1: Basisprincipes van het Belgisch fiscaal recht
Het begrip belasting
We gebruiken het woord belasting maar volgens de wet is er niet echt definitie.
We krijgen de vraag van de overheid naar ons inkomen, we vullen een aangifte in. De FOD bekijkt de
aangifte en geeft ons een aanslagbiljet. De federale overheid heft belastingen, ook de
gemeenschappen, gewesten,…
5 Kenmerken:
We betalen aan wie? 1) De overheid. Een bijdrage opgelegd door en betaald aan de overheid.
Politici gebruiken vaak een andere naam zoals ‘taxen’, ‘bijdragen’, ‘heffingen’, om het woord belasting
toch niet te hoeven gebruiken.
2) verplichte betaling aan de overheid, sancties en dwangmaatregelen mogelijk bij het niet-naleven
van de regels.
3) Opgelegd door regels: De belastingen worden ingevoerd door wetsregels die zijn opgesteld door de
wetgevende macht, het federaal parlement.
Overheid is ruim te bekijken: België, Vlaanderen, Provinciaal en Gemeentelijk niveau. (van die laatste
zijn er honderden)
Regels zijn niet alleen te vinden in de wet maar ook in omzendbrieven, circulaires, KB, …
4) Band met Territorium: Een persoon moet een band hebben met België. Die band is primair het
inwonerschap.
5) Algemeen nut. Al het geld word verzameld in 1 grote pot en dit word gebruikt voor alles. Wegen,
ziekenhuizen, onderwijs..
Andere soorten bijdragen:
RSZ = geen belasting, maar lijkt er erg op. Het is geen belasting omdat de bijdrage specifiek is: bv
werkloosheidsuitkering. Het geld komt dus anders als bij belastingen niet in 1 grote pot terecht komt
die voor alles dient.
• Verplichte bijdrage
Retributies: bv tolgeld. Lijkt erop maar is geen belasting omdat het niet verplicht is. BV je bent niet
verplicht van die toltunnel te nemen.
Dit zorgt voor discussie. Bv bij KM-heffing. Afhankelijk van waar je jezelf bevind kan het gepercipieerd
worden als belasting of niet.
Waarom is dit belangrijk? Vanaf dat iets erkend word als een belasting gaan er een heel deel regels
vanuit de grondwet in werking die ons kunnen beschermen.
• Geen verplichte bijdrage en specifiek (bv. haven- en kaaigelden, parkeergelden)
Verhaalbelasting: Bv belastingen die worden geheven voor iets heel specifiek. Bv bij aanleggen van
wegen. Als je in de ‘middle of nowhere’ woont en je geen weg hebt naar je huis. Je kan de gemeente
vragen een weg naar je huis aan te leggen. De gemeente zal je dan vragen een belasting hiervoor te
maken.
• Verplicht en specifiek
