Gedrag & Ethiek
VGBA
Waar ligt de beroepsidentiteit van de accountant vast?
Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA)
Verordening gedrags- en beroepsregels accountant (VGBA)
Geldt voor alle accountants ingeschreven bij de NBA
VGBA bevat de waarden van het accountantsberoep.
Dit schept helderheid voor:
Accountants
Maatschappelijk verkeer
Toezichthoudende organen
Tuchtorganen
Een afgestudeerd accountant legt een beroepseed af waarin deze waarden nogmaals
benadrukt worden.
Principle-based toetsingskader
De VGBA is ‘principle-based’ regelgeving
Dit betekent dat de accountant een professionele oordeelsvorming toepast, waarbij de
volgende genoemde twee eisen van belang zijn: (VGBA art. 20)
Hetgeen een objectieve, redelijke en geïnformeerde derde aanvaardbaar en
toereikend acht.
De omstandigheden die de accountant weet of behoort te weten.
Definities
Accountant – accountant als bedoeld in artikel 1 van de Wab
Bedreiging – onaanvaardbaar risico dat de accountant zich niet houdt aan de fundamentele
beginselen
Professionele dienst – werkzaamheden waarvoor vakbekwaamheid als accountant wordt of
kan worden aangewend
Vakbekwaamheid – beschikken over en kunnen toepassen van de noodzakelijke theoretische
kennis van de vakgebieden, genoemd in art. 2 van het Besluit accountantsopleiding 2013
Fundamentele beginselen van de accountant
,Fundamenteel beginsel – professionaliteit
De accountant onthoudt zich van elk handelen of nalaten waarvan hij weet of behoort te
weten dat dit het accountantsberoep in diskrediet brengt of kan brengen. (VGBA art. 4)
De reikwijdte van dit artikel strekt zich uit tot de privé sfeer! Dus ook privé mag het handelen
het beroep niet in diskrediet brengen!
Fundamenteel beginsel – integriteit
De accountant treedt eerlijk en oprecht op. (VGBA art. 6)
De accountant ziet er ook op toe dat hij niet in verband wordt gebracht met niet-integer
handelen van anderen. (VGBA art. 7-10)
Eerlijk zaken doen en de waarheid geen geweld aan doen.
Fundamenteel beginsel – objectiviteit
De accountant laat zich bij zijn afwegingen niet ongepast beïnvloeden. (VGBA art. 11)
De accountant ontvangt geen geschenk, persoonlijk uiting van gastvrijheid, belofte of dienst
waarvan hij weet of behoort te weten dat dit wordt aangeboden met de bedoeling aan te
zetten tot onethisch gedrag. (VGBA art. 11a)
Het fundament van professioneel een oordeel vormen betreft het zodanig handelen zonder
dat je oordeel ongepast wordt beïnvloed.
Fundamenteel beginsel – vakbekwaamheid en zorgvuldigheid
De accountant houdt zijn vakbekwaamheid op het niveau dat is vereist om een professionele
dienst op een adequate wijze te kunnen uitvoeren. (VGBA art 12)
De accountant zorgt ervoor dat degene die onder zijn verantwoordelijkheid werkzaamheden
uitvoert tbv een professionele dienst, hiervoor adequaat
is toegerust en dat er toereikende begeleiding van, toezicht op en beoordeling van deze
werkzaamheden plaatsvindt. (VGBA art. 14)
Fundamenteel beginsel – vertrouwelijkheid (vertrouwelijkheid is niet hetzelfde als vertrouwdheid)
De accountant die de beschikking krijgt over gegevens of inlichtingen waarvan hij het
vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs moet vermoeden, is verplicht tot
geheimhouding van die gegevens en inlichtingen, behoudens…… (VGBA art. 16)
Krachtens een wettelijk voorschrift verplicht is om informatie te verstrekken,
bijvoorbeeld Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme
(wwft)
Krachtens een wettelijk voorschrift bevoegd is om informatie te verstrekken
Betrokken is in een gerechtelijke procedure
Hij schriftelijke toestemming heeft van de organisatie waarvoor hij de dienst uitvoert
Hij het zelf noodzakelijk acht
De accountant gebruikt vertrouwelijke gegevens of inlichtingen niet voor eigen gewin of het
gewin van een derde. (VGBA art. 18)
Ook wanneer de accountant ophoudt met zijn werkzaamheden als accountant: de
geheimhoudingsplicht blijft gelden!
, Bedreigingen van de fundamentele beginselen
Bedreiging – onaanvaardbaar risico dat de accountant zich niet houdt aan de fundamentele
beginselen (VGBA art. 1) als gevolg van:
Eigen belang
Zelftoetsing
Belangenbehartiging
Vertrouwdheid
Intimidatie
Bedreiging – eigen belang
Bedreiging als gevolg van eigen belang
Dit is de bedreiging die ontstaat uit een financieel of ander belang
Bedreiging – zelftoetsing
Bedreiging als gevolg van zelftoetsing
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant zijn eigen werkzaamheden,
werkzaamheden uit naam van de accountantsorganisatie of het resultaat daarvan
beoordeelt.
Bedreiging – belangenbehartiging
Bedreiging als gevolg van belangenbehartiging
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant zich te veel vereenzelvigt met het belang
van de organisatie waarvoor hij een professionele dienst uitvoert waardoor de accountant
zijn objectiviteit verliest.
Bedreiging – vertrouwdheid
Bedreiging als gevolg van vertrouwdheid
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant een te nauwe band ontwikkelt met de
organisatie waarvoor hij een professionele dienst uitvoert dan wel als een accountant te veel
sympathie koestert voor de belangen van een ander waardoor hij zijn objectiviteit verliest
Bedreiging – intimidatie
Bedreiging als gevolg van intimidatie
Dit is de bedreiging die ontstaat doordat de accountant door feitelijke of vermeende druk
wordt afgehouden van objectief handelen.
Uitwerken toetsingskader VGBA
Situatieschets
Fundamentele beginselen welke bedreigd worden
Soort bedreiging (en waarom)
Te treffen maatregel(en)
Vastleggingsverplichting (VGBA art. 21 lid 3)
VGBA
Waar ligt de beroepsidentiteit van de accountant vast?
Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA)
Verordening gedrags- en beroepsregels accountant (VGBA)
Geldt voor alle accountants ingeschreven bij de NBA
VGBA bevat de waarden van het accountantsberoep.
Dit schept helderheid voor:
Accountants
Maatschappelijk verkeer
Toezichthoudende organen
Tuchtorganen
Een afgestudeerd accountant legt een beroepseed af waarin deze waarden nogmaals
benadrukt worden.
Principle-based toetsingskader
De VGBA is ‘principle-based’ regelgeving
Dit betekent dat de accountant een professionele oordeelsvorming toepast, waarbij de
volgende genoemde twee eisen van belang zijn: (VGBA art. 20)
Hetgeen een objectieve, redelijke en geïnformeerde derde aanvaardbaar en
toereikend acht.
De omstandigheden die de accountant weet of behoort te weten.
Definities
Accountant – accountant als bedoeld in artikel 1 van de Wab
Bedreiging – onaanvaardbaar risico dat de accountant zich niet houdt aan de fundamentele
beginselen
Professionele dienst – werkzaamheden waarvoor vakbekwaamheid als accountant wordt of
kan worden aangewend
Vakbekwaamheid – beschikken over en kunnen toepassen van de noodzakelijke theoretische
kennis van de vakgebieden, genoemd in art. 2 van het Besluit accountantsopleiding 2013
Fundamentele beginselen van de accountant
,Fundamenteel beginsel – professionaliteit
De accountant onthoudt zich van elk handelen of nalaten waarvan hij weet of behoort te
weten dat dit het accountantsberoep in diskrediet brengt of kan brengen. (VGBA art. 4)
De reikwijdte van dit artikel strekt zich uit tot de privé sfeer! Dus ook privé mag het handelen
het beroep niet in diskrediet brengen!
Fundamenteel beginsel – integriteit
De accountant treedt eerlijk en oprecht op. (VGBA art. 6)
De accountant ziet er ook op toe dat hij niet in verband wordt gebracht met niet-integer
handelen van anderen. (VGBA art. 7-10)
Eerlijk zaken doen en de waarheid geen geweld aan doen.
Fundamenteel beginsel – objectiviteit
De accountant laat zich bij zijn afwegingen niet ongepast beïnvloeden. (VGBA art. 11)
De accountant ontvangt geen geschenk, persoonlijk uiting van gastvrijheid, belofte of dienst
waarvan hij weet of behoort te weten dat dit wordt aangeboden met de bedoeling aan te
zetten tot onethisch gedrag. (VGBA art. 11a)
Het fundament van professioneel een oordeel vormen betreft het zodanig handelen zonder
dat je oordeel ongepast wordt beïnvloed.
Fundamenteel beginsel – vakbekwaamheid en zorgvuldigheid
De accountant houdt zijn vakbekwaamheid op het niveau dat is vereist om een professionele
dienst op een adequate wijze te kunnen uitvoeren. (VGBA art 12)
De accountant zorgt ervoor dat degene die onder zijn verantwoordelijkheid werkzaamheden
uitvoert tbv een professionele dienst, hiervoor adequaat
is toegerust en dat er toereikende begeleiding van, toezicht op en beoordeling van deze
werkzaamheden plaatsvindt. (VGBA art. 14)
Fundamenteel beginsel – vertrouwelijkheid (vertrouwelijkheid is niet hetzelfde als vertrouwdheid)
De accountant die de beschikking krijgt over gegevens of inlichtingen waarvan hij het
vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs moet vermoeden, is verplicht tot
geheimhouding van die gegevens en inlichtingen, behoudens…… (VGBA art. 16)
Krachtens een wettelijk voorschrift verplicht is om informatie te verstrekken,
bijvoorbeeld Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme
(wwft)
Krachtens een wettelijk voorschrift bevoegd is om informatie te verstrekken
Betrokken is in een gerechtelijke procedure
Hij schriftelijke toestemming heeft van de organisatie waarvoor hij de dienst uitvoert
Hij het zelf noodzakelijk acht
De accountant gebruikt vertrouwelijke gegevens of inlichtingen niet voor eigen gewin of het
gewin van een derde. (VGBA art. 18)
Ook wanneer de accountant ophoudt met zijn werkzaamheden als accountant: de
geheimhoudingsplicht blijft gelden!
, Bedreigingen van de fundamentele beginselen
Bedreiging – onaanvaardbaar risico dat de accountant zich niet houdt aan de fundamentele
beginselen (VGBA art. 1) als gevolg van:
Eigen belang
Zelftoetsing
Belangenbehartiging
Vertrouwdheid
Intimidatie
Bedreiging – eigen belang
Bedreiging als gevolg van eigen belang
Dit is de bedreiging die ontstaat uit een financieel of ander belang
Bedreiging – zelftoetsing
Bedreiging als gevolg van zelftoetsing
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant zijn eigen werkzaamheden,
werkzaamheden uit naam van de accountantsorganisatie of het resultaat daarvan
beoordeelt.
Bedreiging – belangenbehartiging
Bedreiging als gevolg van belangenbehartiging
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant zich te veel vereenzelvigt met het belang
van de organisatie waarvoor hij een professionele dienst uitvoert waardoor de accountant
zijn objectiviteit verliest.
Bedreiging – vertrouwdheid
Bedreiging als gevolg van vertrouwdheid
Dit is de bedreiging die ontstaat als de accountant een te nauwe band ontwikkelt met de
organisatie waarvoor hij een professionele dienst uitvoert dan wel als een accountant te veel
sympathie koestert voor de belangen van een ander waardoor hij zijn objectiviteit verliest
Bedreiging – intimidatie
Bedreiging als gevolg van intimidatie
Dit is de bedreiging die ontstaat doordat de accountant door feitelijke of vermeende druk
wordt afgehouden van objectief handelen.
Uitwerken toetsingskader VGBA
Situatieschets
Fundamentele beginselen welke bedreigd worden
Soort bedreiging (en waarom)
Te treffen maatregel(en)
Vastleggingsverplichting (VGBA art. 21 lid 3)
