Radicaliseren
Het woord is afgeleid van Radix, Latijns voor wortel. De term (radicaliseren) roept veel verschillende
beelden op. Het is een dynamisch proces met verschillende contexten.
• Platform JEP (Jeugdpreventie Extremisme en Polarisatie) van de Rijksoverheid hanteert drie
definties: (extra informative bron)
1. Definitie met accent op de samenleving.
2. Defintie met accent op de jongere zelf.
3. Definitie met accept op de pedagogische omgeving.
Definitie met accent op de samenleving
Deze definitie is afkomstig van de NCTV (Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid).
• Onder radicalisering verstaan we het proces waarbij een persoon of groep in toenemende
mate bereid is de consequenties te aanvaarden van de strijd voor een samenleving die niet
strookt met onze democratische rechtsorde.
Defintie met accent op de jongere zelf
Deze definitie is afkomstig van Stichting School & Veiligheid.
• Een jongere die geraakt wordt door radicaal gedachtegoed drijft af van de democratie en
groeit toe naar gewelddadig extremisme. Een jongere raakt geïnspireerd en gaat geloven in
een extremistisch wij-zij-verhaal. Hij gaat daar steeds meer persoonlijke consequenties aan
verbinden en verheerlijkt geweld om zijn idealen te bereiken.
Definitie met accept op de pedagogische omgeving
Deze definitie is afkomstig uit het onderzoek Formers & Families.
• Radicalisering kan optreden wanneer een jongere politieke of religieuze ideeën ontwikkelt
waaraan handelingen zijn verbonden die zo fundamenteel in strijd zijn met de verwachtingen
van de pedagogische omgeving of van de mainstream, dat daardoor de pedagogische en/of
onderwijskundige relatie op het spel komt te staan.
Overeenkomsten
1. Het is een proces.
2. Het is een vorm van weerstand tegen ‘de ander’ (wij-zij).
3. Het is een strijd tegen datgene wat nu mainstream is in de samenleving (democratische
rechtsorde).
Deradicaliseren en reradicaliseren
Deradicaliseren is het terugdraaien van radicalisering bij individuen die betrokken zijn of kunnen raken
bij extremistische bewegingen.
Gesprekken met voormalig radicalen laat zien dat:
• Deradicaliseren een inwendig proces is. (het zit in jezelf)
• Dwang van buitenwereld werkt niet of zelf averechts.
, Deradicaliseren volgens Sieckelinck een ‘bezweringsformule’ of ‘droomgedachte’. Met andere
woorden is deradicaliseren alleen niet voldoende
“Radicalisering vraagt om atypische antwoorden die meer met persoonlijke en politieke
betekenisgeving te maken hebben”. (Sieckelinck, 2017).
Deradicaliseren neemt iets weg, reradicaliseren neemt hetzelfde weg en voegt er iets nieuws aan toe.
Reradicaliseren gaat om het jongeren grond geven en fundamenten aanreiken.
• Niet-gewelddadige alternatieven om trouw te kunnen blijven aan een aantal radicale
overtuigingen.
• Belang van contexten met gedeeld moreel gezag.
Verschil met activisme, extremisme en terrorisme
1. Een activist streeft doelen na, binnen de wettelijke kaders. (dit mag, mening mag je uiten)
(geen geweld) (protesteren)
2. Een extremist is bereid geweld te gebruiken om zijn doelen te bereiken. De extremist acht dit
gedrag toegestaan.
3. Een terrorist dreigt met of pleegt ernstig geweld tegen mensen, gericht op het ontwrichten
van een maatschappij. Als doel om veranderingen in de maatschappij te veroorzaken en
politieke besluitvorming te beïnvloeden. (als je terrorist bent dan lijk je ook een beetje op
extremist)
Beelden zitten in ons collectieve geheugen (terrorisme)
Voorbeelden:
Activisme:
• Anti-zwartepiet activisten protesteren tijdens intocht.
• Pegida protesteert tegen het asielbeleid.
Extremisme:
• Dierenrechtenactivisten steken auto van slager in de brand.
• Extreemrechtse-activisten gooien molotovs naar politie
Terrorisme:
• Aanslag op Utöya, Noorwegen door Breivik
• Aanslag op Bataclan, Frankrijk door IS
Radicalisering
Het betreffen extreme opvattingen, en geen geweldsplegingen. Radicale ideeën en opvattingen zijn
niet strafbaar. Gedachtengoed is radicaal, gaat niet over geweld. Niet vanzelf sprekend. Slechts een
kleine minderheid van personen met radicale opvattingen went zich uiteindelijk tot terreur (Dearey,
2009).
Echter, “Zelfs als radicalisering niet tot terreur leidt, creëert ze problemen, in gezinnen, op scholen en
in de wijk” (Sieckelinck, 2017).
• Moeilijk te voorspellen.
• Slechts twee stabiele factoren: leeftijd en geslacht.
Het woord is afgeleid van Radix, Latijns voor wortel. De term (radicaliseren) roept veel verschillende
beelden op. Het is een dynamisch proces met verschillende contexten.
• Platform JEP (Jeugdpreventie Extremisme en Polarisatie) van de Rijksoverheid hanteert drie
definties: (extra informative bron)
1. Definitie met accent op de samenleving.
2. Defintie met accent op de jongere zelf.
3. Definitie met accept op de pedagogische omgeving.
Definitie met accent op de samenleving
Deze definitie is afkomstig van de NCTV (Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid).
• Onder radicalisering verstaan we het proces waarbij een persoon of groep in toenemende
mate bereid is de consequenties te aanvaarden van de strijd voor een samenleving die niet
strookt met onze democratische rechtsorde.
Defintie met accent op de jongere zelf
Deze definitie is afkomstig van Stichting School & Veiligheid.
• Een jongere die geraakt wordt door radicaal gedachtegoed drijft af van de democratie en
groeit toe naar gewelddadig extremisme. Een jongere raakt geïnspireerd en gaat geloven in
een extremistisch wij-zij-verhaal. Hij gaat daar steeds meer persoonlijke consequenties aan
verbinden en verheerlijkt geweld om zijn idealen te bereiken.
Definitie met accept op de pedagogische omgeving
Deze definitie is afkomstig uit het onderzoek Formers & Families.
• Radicalisering kan optreden wanneer een jongere politieke of religieuze ideeën ontwikkelt
waaraan handelingen zijn verbonden die zo fundamenteel in strijd zijn met de verwachtingen
van de pedagogische omgeving of van de mainstream, dat daardoor de pedagogische en/of
onderwijskundige relatie op het spel komt te staan.
Overeenkomsten
1. Het is een proces.
2. Het is een vorm van weerstand tegen ‘de ander’ (wij-zij).
3. Het is een strijd tegen datgene wat nu mainstream is in de samenleving (democratische
rechtsorde).
Deradicaliseren en reradicaliseren
Deradicaliseren is het terugdraaien van radicalisering bij individuen die betrokken zijn of kunnen raken
bij extremistische bewegingen.
Gesprekken met voormalig radicalen laat zien dat:
• Deradicaliseren een inwendig proces is. (het zit in jezelf)
• Dwang van buitenwereld werkt niet of zelf averechts.
, Deradicaliseren volgens Sieckelinck een ‘bezweringsformule’ of ‘droomgedachte’. Met andere
woorden is deradicaliseren alleen niet voldoende
“Radicalisering vraagt om atypische antwoorden die meer met persoonlijke en politieke
betekenisgeving te maken hebben”. (Sieckelinck, 2017).
Deradicaliseren neemt iets weg, reradicaliseren neemt hetzelfde weg en voegt er iets nieuws aan toe.
Reradicaliseren gaat om het jongeren grond geven en fundamenten aanreiken.
• Niet-gewelddadige alternatieven om trouw te kunnen blijven aan een aantal radicale
overtuigingen.
• Belang van contexten met gedeeld moreel gezag.
Verschil met activisme, extremisme en terrorisme
1. Een activist streeft doelen na, binnen de wettelijke kaders. (dit mag, mening mag je uiten)
(geen geweld) (protesteren)
2. Een extremist is bereid geweld te gebruiken om zijn doelen te bereiken. De extremist acht dit
gedrag toegestaan.
3. Een terrorist dreigt met of pleegt ernstig geweld tegen mensen, gericht op het ontwrichten
van een maatschappij. Als doel om veranderingen in de maatschappij te veroorzaken en
politieke besluitvorming te beïnvloeden. (als je terrorist bent dan lijk je ook een beetje op
extremist)
Beelden zitten in ons collectieve geheugen (terrorisme)
Voorbeelden:
Activisme:
• Anti-zwartepiet activisten protesteren tijdens intocht.
• Pegida protesteert tegen het asielbeleid.
Extremisme:
• Dierenrechtenactivisten steken auto van slager in de brand.
• Extreemrechtse-activisten gooien molotovs naar politie
Terrorisme:
• Aanslag op Utöya, Noorwegen door Breivik
• Aanslag op Bataclan, Frankrijk door IS
Radicalisering
Het betreffen extreme opvattingen, en geen geweldsplegingen. Radicale ideeën en opvattingen zijn
niet strafbaar. Gedachtengoed is radicaal, gaat niet over geweld. Niet vanzelf sprekend. Slechts een
kleine minderheid van personen met radicale opvattingen went zich uiteindelijk tot terreur (Dearey,
2009).
Echter, “Zelfs als radicalisering niet tot terreur leidt, creëert ze problemen, in gezinnen, op scholen en
in de wijk” (Sieckelinck, 2017).
• Moeilijk te voorspellen.
• Slechts twee stabiele factoren: leeftijd en geslacht.
