Hoofdstuk 9: Polymeren
§1 Polyalkenen en rubber
Begrippen:
Additiepolymerisatie (Polyadditie): het maken van polyalkenen uit de additiereactie van
alkenen
● Wanneer veel monomeermoleculen onderling reageren, ontstaan
polymeermoleculen. Uit een monomeer ontstaat een polymeer
Initiator: stof die nodig is om de polymerisatiereactie op gang te brengen
Polymeren: stoffen die bestaan uit zeer lange ketens van zich herhalende groepen
● Monomeer: algemene naam voor de grondstof die wordt gebruikt voor het maken
van polymeren, één groep dus
1,4-additiepolymerisatie: ‘’kopstaart’’ additie. Beide dubbele bindingen springen open en
komen de c-atomen radicalen
Voorbeeld:
Structuurformule van poly-2-methyl-buta-1,3-dieen bestaande uit 3 monomeereenheden
Het maken van rubber:
- Synthetisch rubber wordt gemaakt door 1,4-additiepolymerisatie
- Vulkaniseren: proces dat tijdens het verwarmen van rubber zwavel wordt toegevoegd
● Nog aanwezigheid van dubbele bindingen → polymeermoleculen nog actief
→ rubber niet elastisch
➔ Hierbij wordt crosslinks (zwavelbruggen) tussen de polymeermoleculen
gevormd
, §2 Esters, polyesters, en polyamiden
Begrippen:
Esters: organische verbinding die ontstaat door reactie van een zuur met een alcohol
● In geur- en smaakstoffen
Condensatiereactie: twee moleculen worden aan elkaar gekoppeld onder afsplitsing van een
molecuul water
Vorming van ester:
- Gevormd uit een alkanol (alcohol) en een alkaanzuur
(carbonzuur) = evenwichtsreactie
- Reactie verloopt in aanwezigheid van een katalysator
(H+-ionen)
- Ook wel een condensatiereactie
- Omkeerbare reactie → hydrolysereactie
↓
Polyesters en polyamiden
Polyesters:
- Gevormd uit een diol en een dizuur = condensatiepolymerisatie
Polyamiden (nylon):
- Gevormd uit een diamine en een dizuur = condensatiepolymerisatie
§3 Kunststoffen
2 soorten polymeren:
- Synthetische polymeren: kunststoffen in de chemie
- Natuurlijke polymeren: eiwitten, katoen, natuurrubber, wol, zetmeel etc.
Eigenschappen polymeren:
- Kunststoffen die moeilijk te zijn vervormen zijn opgebouwd uit langere
polymeermoleculen. Hierdoor kunnen er ook grotere vanderwaalskrachten optreden
- Kunststoffen die makkelijker te vervormen zijn opgebouwd uit kortere
polymeermoleculen. Hierdoor kunnen er minder vanderwaalskrachten optreden
§1 Polyalkenen en rubber
Begrippen:
Additiepolymerisatie (Polyadditie): het maken van polyalkenen uit de additiereactie van
alkenen
● Wanneer veel monomeermoleculen onderling reageren, ontstaan
polymeermoleculen. Uit een monomeer ontstaat een polymeer
Initiator: stof die nodig is om de polymerisatiereactie op gang te brengen
Polymeren: stoffen die bestaan uit zeer lange ketens van zich herhalende groepen
● Monomeer: algemene naam voor de grondstof die wordt gebruikt voor het maken
van polymeren, één groep dus
1,4-additiepolymerisatie: ‘’kopstaart’’ additie. Beide dubbele bindingen springen open en
komen de c-atomen radicalen
Voorbeeld:
Structuurformule van poly-2-methyl-buta-1,3-dieen bestaande uit 3 monomeereenheden
Het maken van rubber:
- Synthetisch rubber wordt gemaakt door 1,4-additiepolymerisatie
- Vulkaniseren: proces dat tijdens het verwarmen van rubber zwavel wordt toegevoegd
● Nog aanwezigheid van dubbele bindingen → polymeermoleculen nog actief
→ rubber niet elastisch
➔ Hierbij wordt crosslinks (zwavelbruggen) tussen de polymeermoleculen
gevormd
, §2 Esters, polyesters, en polyamiden
Begrippen:
Esters: organische verbinding die ontstaat door reactie van een zuur met een alcohol
● In geur- en smaakstoffen
Condensatiereactie: twee moleculen worden aan elkaar gekoppeld onder afsplitsing van een
molecuul water
Vorming van ester:
- Gevormd uit een alkanol (alcohol) en een alkaanzuur
(carbonzuur) = evenwichtsreactie
- Reactie verloopt in aanwezigheid van een katalysator
(H+-ionen)
- Ook wel een condensatiereactie
- Omkeerbare reactie → hydrolysereactie
↓
Polyesters en polyamiden
Polyesters:
- Gevormd uit een diol en een dizuur = condensatiepolymerisatie
Polyamiden (nylon):
- Gevormd uit een diamine en een dizuur = condensatiepolymerisatie
§3 Kunststoffen
2 soorten polymeren:
- Synthetische polymeren: kunststoffen in de chemie
- Natuurlijke polymeren: eiwitten, katoen, natuurrubber, wol, zetmeel etc.
Eigenschappen polymeren:
- Kunststoffen die moeilijk te zijn vervormen zijn opgebouwd uit langere
polymeermoleculen. Hierdoor kunnen er ook grotere vanderwaalskrachten optreden
- Kunststoffen die makkelijker te vervormen zijn opgebouwd uit kortere
polymeermoleculen. Hierdoor kunnen er minder vanderwaalskrachten optreden
