Staat en recht
Literatuur week 4
Verheugt Hoofdstuk 5 paragraaf 1 t/m 3.1
§ 1 HANDELINGEN VAN BESTUURSORGANEN
Bestuursorganen kunnen twee soorten handelingen verrichten die voor het recht
van belang zijn:
1. Feitelijke handelingen: handelingen met een rechtsgevolg, ongeacht de wil
van het bestuursorgaan. Een overheid kan een onrechtmatige daad
plegen, dit heet dan een onrechtmatige overheidsdaad (gemeente laat
straat openbreken voor glasvezel, maar beschadigt iets) of (als een
gemeente een weg onvoldoende heeft onderhouden, waardoor er gaten
ontstaan en een fietser valt en heeft letsel)
Soms is er ook een rechtmatige overheidsdaad. (gemeente wilt
winkelstraat van nieuw wegdek voorzien en hierdoor zijn de winkels niet
goed bereikbaar en winkels hebben een lagere omzet).
2. Publiekrechtelijke rechtshandelingen: als het overheidsorgaan een
rechtshandeling verricht met het oogmerk om een publiekrechtelijk
rechtsgevolg in het leven te roepen. Dan is er een beoogd rechtsgevolg:
het bestuursorgaan wenst dat een bepaald rechtsgevolg ontstaat.
(vergunning dakkapel). Ook in het burgerlijk recht kennen we
rechtshandelingen waarbij een bepaald rechtsgevolg wordt beoogd
(koopovereenkomst). Bij publiekrechtelijke handelingen van
bestuursorganen wordt onderscheid gemaakt tussen Awb-besluiten en
besluiten die niet onder de Awb vallen.
1. Omschrijving besluit in de zin van de Awb: een schriftelijke
beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een
publiekrechtelijke rechtshandeling. De regering, provinciale
staten, gemeenteraad en De Nederlandse Bank NV zijn bevoegd
tot het nemen van Awb besluiten.
2. Er zijn ook publiekrechtelijke rechtshandelingen die als inhoud
ook een besluit hebben, maar die niet onder de werking van de
Awb vallen. Zoals een straf door de strafrechter, de vaststelling
van een wet door de formele wetgever en een advies van de
Raad van State. Deze zijn geen Awb’s omdat een aantal organen,
personen en colleges niet als bestuursorgaan in de zin van Awb
aanmerkt. Dit zijn de wetgevend macht, de rechterlijke colleges
in de rechterlijke macht, het parlement, de Raad van State, de
Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman.
Een besluit van een bestuursorgaan kan de volgende inhoud hebben:
- Een algemeen verbindend voorschrift: wetten in materiële zin. De wetten
van de hoogste wetgever (regering en Staten-Generaal) zijn geen
bestuursbesluiten in de zin van Awb, omdat de wetgevende macht geen
bestuursorgaan is. De besluiten van lagere wetgevers vallen onder de
werking van de Awb.
- Een besluit van algemene strekking niet zijnde een algemeen verbindend
voorschrift: er wordt gedoeld op die besluiten die betrekking hebben op de
werkingssfeer of het toepassingsbereik van reeds bestaande algemeen
Literatuur week 4
Verheugt Hoofdstuk 5 paragraaf 1 t/m 3.1
§ 1 HANDELINGEN VAN BESTUURSORGANEN
Bestuursorganen kunnen twee soorten handelingen verrichten die voor het recht
van belang zijn:
1. Feitelijke handelingen: handelingen met een rechtsgevolg, ongeacht de wil
van het bestuursorgaan. Een overheid kan een onrechtmatige daad
plegen, dit heet dan een onrechtmatige overheidsdaad (gemeente laat
straat openbreken voor glasvezel, maar beschadigt iets) of (als een
gemeente een weg onvoldoende heeft onderhouden, waardoor er gaten
ontstaan en een fietser valt en heeft letsel)
Soms is er ook een rechtmatige overheidsdaad. (gemeente wilt
winkelstraat van nieuw wegdek voorzien en hierdoor zijn de winkels niet
goed bereikbaar en winkels hebben een lagere omzet).
2. Publiekrechtelijke rechtshandelingen: als het overheidsorgaan een
rechtshandeling verricht met het oogmerk om een publiekrechtelijk
rechtsgevolg in het leven te roepen. Dan is er een beoogd rechtsgevolg:
het bestuursorgaan wenst dat een bepaald rechtsgevolg ontstaat.
(vergunning dakkapel). Ook in het burgerlijk recht kennen we
rechtshandelingen waarbij een bepaald rechtsgevolg wordt beoogd
(koopovereenkomst). Bij publiekrechtelijke handelingen van
bestuursorganen wordt onderscheid gemaakt tussen Awb-besluiten en
besluiten die niet onder de Awb vallen.
1. Omschrijving besluit in de zin van de Awb: een schriftelijke
beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een
publiekrechtelijke rechtshandeling. De regering, provinciale
staten, gemeenteraad en De Nederlandse Bank NV zijn bevoegd
tot het nemen van Awb besluiten.
2. Er zijn ook publiekrechtelijke rechtshandelingen die als inhoud
ook een besluit hebben, maar die niet onder de werking van de
Awb vallen. Zoals een straf door de strafrechter, de vaststelling
van een wet door de formele wetgever en een advies van de
Raad van State. Deze zijn geen Awb’s omdat een aantal organen,
personen en colleges niet als bestuursorgaan in de zin van Awb
aanmerkt. Dit zijn de wetgevend macht, de rechterlijke colleges
in de rechterlijke macht, het parlement, de Raad van State, de
Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman.
Een besluit van een bestuursorgaan kan de volgende inhoud hebben:
- Een algemeen verbindend voorschrift: wetten in materiële zin. De wetten
van de hoogste wetgever (regering en Staten-Generaal) zijn geen
bestuursbesluiten in de zin van Awb, omdat de wetgevende macht geen
bestuursorgaan is. De besluiten van lagere wetgevers vallen onder de
werking van de Awb.
- Een besluit van algemene strekking niet zijnde een algemeen verbindend
voorschrift: er wordt gedoeld op die besluiten die betrekking hebben op de
werkingssfeer of het toepassingsbereik van reeds bestaande algemeen
