T6 De ontwikkeling van het bbp op lange termijn
OV3 De ontwikkeling van het bbp op lange termijn
Sustainable Development Goals
- Verenigde Naties
- Actieplan om armoede te bestrijden en duurzamer te zijn
- Grote verschillen tussen landen verminderen
SDG 8 = economische groei
- Voor ontwikkelingslanden
- Economische groei betekent welvaart en genoeg openbare diensten
1 Internationale vergelijking van de economische groei
Economische groei wordt bepaald door kapitaal, arbeid en technologie, maar ook andere
factoren spelen een rol
- Gezondheidszorg
- Onderwijs
- Beroepsbevolking
T7 Het geldsysteem
OV1 Functies van geld - Chartaal en giraal geld
1 Functies van geld
1. Geld is een ruilmiddel
2. Geld is een waardemeter en een rekeneenheid
3. Geld is een spaarmiddel
- Transactiemotief = iets kopen of iemand betalen
- Voorzorgsmotief = uit onzekerheid
- Speculatiemotief = verwachten van een rentestijging
2 Wat is een goed betaalmiddel?
1. Draagbaar : klein gewicht met grote waarde
2. Deelbaar : geld van verschillende waarde om kleine bedragen te betalen
3. Algemeen aanvaard : door iedereen als betaling geaccepteerd worden
4. Duurzaam : waardevast
1
,3 De geschiedenis van het geld
Munten
- Nominale waarde = intrinsieke waarde ￫ standaardmunten
- Nominale waarde > waarde goud/zilver ￫ tekenmunten
- Onedele metalen (bv. koper of nikkel) ￫ pasmunten
Bankbiljetten
- Representatief = 100% goudconvertibel
- Fiduciair = gedeeltelijk goudconvertibel
- Conventioneel = koopkracht is gegarandeerd door overheid
4 Chartaal en giraal geld
4.1 Het onderscheid tussen chartaal en giraal geld
Chartaal geld = tastbaar geld in omloop
Giraal geld = geld op rekeningen of deposito’s
Monetaire aggregaten
- M1 = chartaal geld + giraal geld (onmiddellijk betalen mee doen)
- M2 = M1 + deposito’s op korte termijn omzetbaar in geld (in 3 maanden)
- M3 = M2 + deposito’s op lange termijn omzetbaar in geld
4.2 Het gebruik van chartaal geld
Voordelen chartaal geld
1. Directe betaling
2. Anonieme betaling
3. Geen elektriciteit nodig
4. Niet onder 0 gaan
Nadelen chartaal geld
1. Gebruikt in criminele milieus
2. Productie geld is duur
3. Geld is vuil
4.3 Het gebruik van giraal geld
Voordelen
1. Rechtstreeks van de bankrekening
2. Veilig voor zakkenrollers
3. Verschillende vormen (bv. overschrijving, Bancontact, kredietkaart…)
2
, 5 Chartaal geld in omloop
5.1 De emissie van chartaal geld
Bankbiljetten en muntstukken in omloop
- De nationale banken van eurolanden zorgen voor het fysiek in omloop brengen en
terugnemen van eurobankbiljetten- en munten.
De vraag naar naar chartaal geld wordt bepaald door:
- De vraag naar eurobiljetten, afhankelijk van 4 factoren
1. Seizoensgebonden schommelingen bij gezinnen (bv. feestdagen, begin
schooljaar…)
2. Economische situatie (goede economie = grotere vraag chartaal geld)
3. Bestaan zwarte economie
4. De cultuur/voorkeur van een land
- De vervanging van bestaande biljetten
5.2 Chartale geldschepping/vernietiging van de ECB
Chartale geldschepping:
1. Quantitative Easing = opkopen van obligaties
- Meer geldreserves bij de bank om meer leningen toe te staan
- Rendement daalt
- Minder sparen, meer lenen en consumeren
2. Lender of Last Resort = kredieten verstrekken
- Leningen geven aan de commerciële banken bij een liquiditeitstekort (bv.
bij plotse geldopvragingen tijdens een crisis)
- Zorgt voor stabiel financieel systeem en vertrouwen
3. Kopen van vreemde valuta (=ruilen voor euro’s)
- Er komen meer euro’s in omloop en chartale geldhoeveelheid neemt toe.
Chartale geldvernietiging
1. Verkopen van overheidsobligaties
2. Banken lossen leningen af bij de ECB
3. Meer euro’s wisselen in vreemde valuta
Geldsubstitutie = chartaal geld wordt omgezet in giraal geld of omgekeerd.
- Geldhoeveelheid wijzigt niet.
3
OV3 De ontwikkeling van het bbp op lange termijn
Sustainable Development Goals
- Verenigde Naties
- Actieplan om armoede te bestrijden en duurzamer te zijn
- Grote verschillen tussen landen verminderen
SDG 8 = economische groei
- Voor ontwikkelingslanden
- Economische groei betekent welvaart en genoeg openbare diensten
1 Internationale vergelijking van de economische groei
Economische groei wordt bepaald door kapitaal, arbeid en technologie, maar ook andere
factoren spelen een rol
- Gezondheidszorg
- Onderwijs
- Beroepsbevolking
T7 Het geldsysteem
OV1 Functies van geld - Chartaal en giraal geld
1 Functies van geld
1. Geld is een ruilmiddel
2. Geld is een waardemeter en een rekeneenheid
3. Geld is een spaarmiddel
- Transactiemotief = iets kopen of iemand betalen
- Voorzorgsmotief = uit onzekerheid
- Speculatiemotief = verwachten van een rentestijging
2 Wat is een goed betaalmiddel?
1. Draagbaar : klein gewicht met grote waarde
2. Deelbaar : geld van verschillende waarde om kleine bedragen te betalen
3. Algemeen aanvaard : door iedereen als betaling geaccepteerd worden
4. Duurzaam : waardevast
1
,3 De geschiedenis van het geld
Munten
- Nominale waarde = intrinsieke waarde ￫ standaardmunten
- Nominale waarde > waarde goud/zilver ￫ tekenmunten
- Onedele metalen (bv. koper of nikkel) ￫ pasmunten
Bankbiljetten
- Representatief = 100% goudconvertibel
- Fiduciair = gedeeltelijk goudconvertibel
- Conventioneel = koopkracht is gegarandeerd door overheid
4 Chartaal en giraal geld
4.1 Het onderscheid tussen chartaal en giraal geld
Chartaal geld = tastbaar geld in omloop
Giraal geld = geld op rekeningen of deposito’s
Monetaire aggregaten
- M1 = chartaal geld + giraal geld (onmiddellijk betalen mee doen)
- M2 = M1 + deposito’s op korte termijn omzetbaar in geld (in 3 maanden)
- M3 = M2 + deposito’s op lange termijn omzetbaar in geld
4.2 Het gebruik van chartaal geld
Voordelen chartaal geld
1. Directe betaling
2. Anonieme betaling
3. Geen elektriciteit nodig
4. Niet onder 0 gaan
Nadelen chartaal geld
1. Gebruikt in criminele milieus
2. Productie geld is duur
3. Geld is vuil
4.3 Het gebruik van giraal geld
Voordelen
1. Rechtstreeks van de bankrekening
2. Veilig voor zakkenrollers
3. Verschillende vormen (bv. overschrijving, Bancontact, kredietkaart…)
2
, 5 Chartaal geld in omloop
5.1 De emissie van chartaal geld
Bankbiljetten en muntstukken in omloop
- De nationale banken van eurolanden zorgen voor het fysiek in omloop brengen en
terugnemen van eurobankbiljetten- en munten.
De vraag naar naar chartaal geld wordt bepaald door:
- De vraag naar eurobiljetten, afhankelijk van 4 factoren
1. Seizoensgebonden schommelingen bij gezinnen (bv. feestdagen, begin
schooljaar…)
2. Economische situatie (goede economie = grotere vraag chartaal geld)
3. Bestaan zwarte economie
4. De cultuur/voorkeur van een land
- De vervanging van bestaande biljetten
5.2 Chartale geldschepping/vernietiging van de ECB
Chartale geldschepping:
1. Quantitative Easing = opkopen van obligaties
- Meer geldreserves bij de bank om meer leningen toe te staan
- Rendement daalt
- Minder sparen, meer lenen en consumeren
2. Lender of Last Resort = kredieten verstrekken
- Leningen geven aan de commerciële banken bij een liquiditeitstekort (bv.
bij plotse geldopvragingen tijdens een crisis)
- Zorgt voor stabiel financieel systeem en vertrouwen
3. Kopen van vreemde valuta (=ruilen voor euro’s)
- Er komen meer euro’s in omloop en chartale geldhoeveelheid neemt toe.
Chartale geldvernietiging
1. Verkopen van overheidsobligaties
2. Banken lossen leningen af bij de ECB
3. Meer euro’s wisselen in vreemde valuta
Geldsubstitutie = chartaal geld wordt omgezet in giraal geld of omgekeerd.
- Geldhoeveelheid wijzigt niet.
3
