Baring met verwikkelingen
Pathofysiologische pijn
*Enkel de PowerPoint voor het examen
Rol anesthesist:
Pijnstilling tijdens de arbeid
Anesthesie tijdens de sectio
Anesthesie en pijnstilling tijdens de borstvoeding
Arbeid
Tijdens de arbeid dienen we indien er wordt gekozen voor pijnbestrijding, dit op verschillende segmenten
te baseren. Tijdens de arbeid T10-L1 en tijdens de uitdrijving S2-S4.
Niet-medicamenteuze ondersteuning
Emotioneel
Technieken
Accessoires
Medicatie
Pijnstillers
Locoregionale anesthesie
Nadelen van ernstige pijn bij arbeid (fysiologische en psychologische stress moeder):
Hyperventilatie, waardoor hypoventilatie tussen de weeën door uitputting. Dit zorgt voor acidose
en een slechtere APGAR score van de foetus.
Gastroparese, nausea, maagzuur
Verhoogde zuurstof consumptie
Verhoogde- vaatweerstand, cardiac output en bloeddruk
Verminderde placentaire doorbloeding
Ongecoördineerde uterusactiviteit
Psychologische effecten
Uitputting tijdens de uitdrijving
→ Catecholamines stijgen, verminderde doorbloeding uterus, hypoxie en acidose foetus.
Medicatie: IV, IM, Inhalatie
Pethide = opiaat
Fentanyl = morfine
Ultiva pomp = opiaat = remifentanil
IV infuus met zelfbediening door de patiënt
Weinig neveneffecten op de baby
Snel- en kortwerkend
Ernstige complicaties bekend → respiratoir arrest moeder → overlijden
Niet veel gebruikt in België
Entonox = 50% lachgas 50% zuurstof
Sedatie en lichte pijnstilling
Nausea en hypoxie
Farmacologisch niet optimaal (lachgas piekt om 50 sec na inhalatie, terwijl een wee piekt
op 30 sec).
Veilig voor moeder en kind indien correcte dosis
Wordt weinig gebruikt doordat het onveilig is voor het personeel dat hier veel mee
werkt.
,Opiaten zorgen eerder voor een roesje dan voor echte pijnstilling.
Neveneffecten: respiratoire depressie (= onderdrukking van de ademhaling), jeuk, misselijkheid,
neonatale respiratoire depressie
Locoregionale anesthesie = neuraxiale techniek
Epidurale verdoving (langzaam, langer, met
pompje)
Richtlijnen
Wordt vaak gebruikt tijdens
arbeid en kan daardoor ook bij
een sectio gebruikt worden.
Wordt geprikt op de OK
Werkt trager in
Titreren mogelijk (lagere
dosering)
Post-OK pijnstelling
Complicaties
Hypotensie
PDPH
Urineretentie
Accidentele spinale injectie
IV injectie lokale anesthetica
Neurologische schade
Hematoom
Infectie
Spinale verdoving (snel, korter)
Voordelen
Eenvoudige techniek
Snel uit te voeren (code rood)
Snel effect
Single short
Sterke blok
Complicaties
Hypotensie met nausea en braken
PDPH
Total spinal door > dosis
Zenuwschade (zeer zelden doordat er onder L2 wordt geprikt)
Anafylaxie
CSE = combined spinal epidural (met pompje)
Voor- en nadelen van beide technieken
Contra-indicaties locoregionale technieken
Absoluut
Ernstige stollingsstoornis
Infectie t.h.v. de functieplaats
Acuut verhoogde intracraniële druk
Ernstige hypovolemie
Weigering patiënte (vooral belangrijk bij sectio)
Relatief
Milde stollingsstoornis
Systemische infectie
Chronische verhoogde intracraniële druk
Stenotisch kleplijden (wanneer de hartkleppen niet snel genoeg open en dicht
gaan)
Gekend neurologisch lijden
, Voordelen van locoregionale technieken
Zeer goede pijnstilling
Minimale impact op arbeid in lage dosis
Weinig impact medicatie op foetus
Verbeterde uteriene doorbloeding
Vermijden de neveneffecten van onhoudbare pijn
Patiënte spaart krachten voor de bevalling
Neveneffecten van locoregionale technieken
Hypotensie
PDPH = post dural puncture headache (lekken van hersenvocht)
Jeuk
Nausea/braken
Urineretentie
Ademdepressie
FHR veranderingen (door hypotensie of hyperstimulatie uterus)
Verminderde mobiliteit door het motorische blok
Zenuwschade (zeer zeldzaam doordat er onder het ruggenmerg wordt geprikt)
Infectie
Aandachtspunten bij locoregionale techniek
In bed blijven door motorisch blok
Beleid eten en drinken tijdens arbeid
Wel drinken
Enkel lichte maaltijden tijdens de latente fase
Geen zuivelproducten (blijven langer in de maag)
Naarmate de arbeid vordert, niet meer eten!
→ Eten tijdens de actieve fase niet stimuleren i.v.m. kans op code rood
Noodzakelijk sonderen
Correct doseren
Vertraging arbeid
1e fase (latente) geen verschil
2e fase (actieve) + 13 min
Sectio
5% kiest voor algehele anesthesie en 95% voor locoregionale anesthesie
Algehele anesthesie
Luchtwegproblemen
Gefaalde intubatie
Aspiratiepneumonie
Meer post-partum bloedingen
Geen interactie tussen moeder en kind
Vader niet aanwezig
Indicaties
Contra-indicaties locoregionale techniek
Weigering locoregionale techniek
Code rood zonder tijd om te prikken
Locoregionale anesthesie - verschil met arbeid
Intenser blok
Motorisch blok ook in abdomen
Hoger blok
Voordelen
Pathofysiologische pijn
*Enkel de PowerPoint voor het examen
Rol anesthesist:
Pijnstilling tijdens de arbeid
Anesthesie tijdens de sectio
Anesthesie en pijnstilling tijdens de borstvoeding
Arbeid
Tijdens de arbeid dienen we indien er wordt gekozen voor pijnbestrijding, dit op verschillende segmenten
te baseren. Tijdens de arbeid T10-L1 en tijdens de uitdrijving S2-S4.
Niet-medicamenteuze ondersteuning
Emotioneel
Technieken
Accessoires
Medicatie
Pijnstillers
Locoregionale anesthesie
Nadelen van ernstige pijn bij arbeid (fysiologische en psychologische stress moeder):
Hyperventilatie, waardoor hypoventilatie tussen de weeën door uitputting. Dit zorgt voor acidose
en een slechtere APGAR score van de foetus.
Gastroparese, nausea, maagzuur
Verhoogde zuurstof consumptie
Verhoogde- vaatweerstand, cardiac output en bloeddruk
Verminderde placentaire doorbloeding
Ongecoördineerde uterusactiviteit
Psychologische effecten
Uitputting tijdens de uitdrijving
→ Catecholamines stijgen, verminderde doorbloeding uterus, hypoxie en acidose foetus.
Medicatie: IV, IM, Inhalatie
Pethide = opiaat
Fentanyl = morfine
Ultiva pomp = opiaat = remifentanil
IV infuus met zelfbediening door de patiënt
Weinig neveneffecten op de baby
Snel- en kortwerkend
Ernstige complicaties bekend → respiratoir arrest moeder → overlijden
Niet veel gebruikt in België
Entonox = 50% lachgas 50% zuurstof
Sedatie en lichte pijnstilling
Nausea en hypoxie
Farmacologisch niet optimaal (lachgas piekt om 50 sec na inhalatie, terwijl een wee piekt
op 30 sec).
Veilig voor moeder en kind indien correcte dosis
Wordt weinig gebruikt doordat het onveilig is voor het personeel dat hier veel mee
werkt.
,Opiaten zorgen eerder voor een roesje dan voor echte pijnstilling.
Neveneffecten: respiratoire depressie (= onderdrukking van de ademhaling), jeuk, misselijkheid,
neonatale respiratoire depressie
Locoregionale anesthesie = neuraxiale techniek
Epidurale verdoving (langzaam, langer, met
pompje)
Richtlijnen
Wordt vaak gebruikt tijdens
arbeid en kan daardoor ook bij
een sectio gebruikt worden.
Wordt geprikt op de OK
Werkt trager in
Titreren mogelijk (lagere
dosering)
Post-OK pijnstelling
Complicaties
Hypotensie
PDPH
Urineretentie
Accidentele spinale injectie
IV injectie lokale anesthetica
Neurologische schade
Hematoom
Infectie
Spinale verdoving (snel, korter)
Voordelen
Eenvoudige techniek
Snel uit te voeren (code rood)
Snel effect
Single short
Sterke blok
Complicaties
Hypotensie met nausea en braken
PDPH
Total spinal door > dosis
Zenuwschade (zeer zelden doordat er onder L2 wordt geprikt)
Anafylaxie
CSE = combined spinal epidural (met pompje)
Voor- en nadelen van beide technieken
Contra-indicaties locoregionale technieken
Absoluut
Ernstige stollingsstoornis
Infectie t.h.v. de functieplaats
Acuut verhoogde intracraniële druk
Ernstige hypovolemie
Weigering patiënte (vooral belangrijk bij sectio)
Relatief
Milde stollingsstoornis
Systemische infectie
Chronische verhoogde intracraniële druk
Stenotisch kleplijden (wanneer de hartkleppen niet snel genoeg open en dicht
gaan)
Gekend neurologisch lijden
, Voordelen van locoregionale technieken
Zeer goede pijnstilling
Minimale impact op arbeid in lage dosis
Weinig impact medicatie op foetus
Verbeterde uteriene doorbloeding
Vermijden de neveneffecten van onhoudbare pijn
Patiënte spaart krachten voor de bevalling
Neveneffecten van locoregionale technieken
Hypotensie
PDPH = post dural puncture headache (lekken van hersenvocht)
Jeuk
Nausea/braken
Urineretentie
Ademdepressie
FHR veranderingen (door hypotensie of hyperstimulatie uterus)
Verminderde mobiliteit door het motorische blok
Zenuwschade (zeer zeldzaam doordat er onder het ruggenmerg wordt geprikt)
Infectie
Aandachtspunten bij locoregionale techniek
In bed blijven door motorisch blok
Beleid eten en drinken tijdens arbeid
Wel drinken
Enkel lichte maaltijden tijdens de latente fase
Geen zuivelproducten (blijven langer in de maag)
Naarmate de arbeid vordert, niet meer eten!
→ Eten tijdens de actieve fase niet stimuleren i.v.m. kans op code rood
Noodzakelijk sonderen
Correct doseren
Vertraging arbeid
1e fase (latente) geen verschil
2e fase (actieve) + 13 min
Sectio
5% kiest voor algehele anesthesie en 95% voor locoregionale anesthesie
Algehele anesthesie
Luchtwegproblemen
Gefaalde intubatie
Aspiratiepneumonie
Meer post-partum bloedingen
Geen interactie tussen moeder en kind
Vader niet aanwezig
Indicaties
Contra-indicaties locoregionale techniek
Weigering locoregionale techniek
Code rood zonder tijd om te prikken
Locoregionale anesthesie - verschil met arbeid
Intenser blok
Motorisch blok ook in abdomen
Hoger blok
Voordelen
