De Koude Oorlog (1945 – 1991)
0. Het ontstaan van de Koude Oorlog
0.1 Wat?
= Een gewapende vrede tussen 2 ideologische grootmachten
Communistische en kapitalistische landen (USSR en VS)
o Nooit een rechtstreeks treffen tussen de USSR en VS (er gaan wel andere
landen zijn, die onder de invloedsfeer stonden van de USSR of VS, waar er wel
conflicten zijn geweest bv. Vietnam en Korea)
Militair: er gaat een voortdurende wapenwedloop plaatsvinden:
competitie met elkaar aangaan om zoveel mogelijk en zo geavanceerd
mogelijke wapens te ontwikkelen: kernwapens
Verbaal: radio, tv, propaganda om burgers aan hun kant te krijgen
o Drang om de ruimte te verkennen tussen die 2 grootmachten
0.2 Oorzaak
- 1917: Russische revolutie ontstaan communisme dat het westen als een grote
dreiging ziet
o Jaren ’20: Volkenbond: houdt de USSR op afstand want die mogen dan nog niet
toetreden
o Jaren ’30: fascisme en nazisme kan buffer vormen tegen het communisme maar,
verkeerd gedacht, dus ze moeten samenwerken met het communisme
Niet – aanvalspact sluiten met Hitler in 1939, Hitler houdt zich er niet aan en
valt de USSR aan
2 grootmachten groeien steeds verder uit elkaar want er heersen ideologische
tegenstellingen
- Ideologische tegenstelling:
Communisme Kapitalisme
Wereldwijde revolutie van de arbeidersklasse Vrijemarkteconomie
Staatsgeleide economie Vrije westen
Dictatoriaal karakter Democratie
0.3 Fases
1. Beginfase (1945-1949) - Europees conflict
2. Tweede fase (1949-1953) - Uitbreiding naar Azië
3. Derde Fase (1953-1957) - Destalinisatie & Warschaupact
4. Vierde fase (1957-1962) - Vietnam, Cubacrisis & Berlijnse Muur
5. Vijfde fase (1962-1979) - Kennedy, Vietnam & Détente
6. Eindfase (1979-1991) - Neergang & ondergang communisme
1
, 1. Beginfase (1945-1949) - Europees conflict
1.1 Na WOII: bipolaire wereld
= Wereld waarin er 2 grootmachten zijn die ongeveer evenveel macht hebben
- Na WOII stonden de USSR en de VS aan één kant en zijn beiden uitgegroeid tot
supermachten. Ze zien zichzelf als helden van WOII, zij hebben Europa bevrijdt van
Duitsland
Stalin gaat een bufferzone eisen in Oost – Europa, hij wil zich wapenen tegen het
kapitalisme
o In landen rondom de USSR gaat hij communistische regimes installeren
o Ze gaan proberen om in alle politieke partijen te infiltreren om uiteindelijk één
communistische partij te gaan maken, om alle politieke componenten te gaan
uitschakelen terreur gebruiken
Churchill heeft schrik dat het communisme verder gaat uitbreiden en het westen
gaat overvallen gaat zijn ongenoegen uitspreken in een speech
o In die speech zegt hij dat hij hoopt dat VS West – Europa gaat beschermen
tegen het communisme. GB en VS moeten gaan samenwerken om een sterke
hand te bieden tegen het communisme
Stalin zegt hierbij dat als het westen (VS en GB) gaat samenwerken tegen
hen, dat hij ook het recht heeft om zijn bufferzone te creëren met allerlei
communistische regimes
o IJzeren gordijn: scheidingslijn tussen het kapitalistische westen en het
communistische oosten bv. Berlijnse muur
1.2 Reactie VS
- Amerika gaat van isolationisme: VS gaat zich isoleren van de rest van de wereld, gaat op
zichzelf terugvallen en zich niet bemoeien naar interventionisme: VS gaat er
tussenkomen
Trumandoctrine: VS gaat militaire/financiële steun bieden aan landen die zich
bedreigd voelen, zowel binnenlands als buitenlands, door het communisme
o Containmentpolitiek: indamming van het communisme
Marshallplan: plan met hoe de VS het communisme gaat indammen tot 1951
o VS gaat geld geven aan landen, bedoeld voor heel Europa (ook voor Oost –
Europa): 16 landen hebben ervan geprofiteerd
Economie is er terug bovenop gekomen
Communisme is van de radar verdwenen in West – Europa
VS en West – Europa gaan nauwer samenwerken
o Kritieken Stalin: de greep van VS gaat toenemen op de West – Europese landen
1.3 Reactie Stalin: COMECON
= Raad voor Wederzijdse Economische Bijstand tot 1992
- USSR gaat geld geven aan zijn satellietstaten om daar ook de economie te gaan
verbeteren, veel minder geld dan VS minder effectief
Voorwaarde: staatsgeleide economie aannemen
2
0. Het ontstaan van de Koude Oorlog
0.1 Wat?
= Een gewapende vrede tussen 2 ideologische grootmachten
Communistische en kapitalistische landen (USSR en VS)
o Nooit een rechtstreeks treffen tussen de USSR en VS (er gaan wel andere
landen zijn, die onder de invloedsfeer stonden van de USSR of VS, waar er wel
conflicten zijn geweest bv. Vietnam en Korea)
Militair: er gaat een voortdurende wapenwedloop plaatsvinden:
competitie met elkaar aangaan om zoveel mogelijk en zo geavanceerd
mogelijke wapens te ontwikkelen: kernwapens
Verbaal: radio, tv, propaganda om burgers aan hun kant te krijgen
o Drang om de ruimte te verkennen tussen die 2 grootmachten
0.2 Oorzaak
- 1917: Russische revolutie ontstaan communisme dat het westen als een grote
dreiging ziet
o Jaren ’20: Volkenbond: houdt de USSR op afstand want die mogen dan nog niet
toetreden
o Jaren ’30: fascisme en nazisme kan buffer vormen tegen het communisme maar,
verkeerd gedacht, dus ze moeten samenwerken met het communisme
Niet – aanvalspact sluiten met Hitler in 1939, Hitler houdt zich er niet aan en
valt de USSR aan
2 grootmachten groeien steeds verder uit elkaar want er heersen ideologische
tegenstellingen
- Ideologische tegenstelling:
Communisme Kapitalisme
Wereldwijde revolutie van de arbeidersklasse Vrijemarkteconomie
Staatsgeleide economie Vrije westen
Dictatoriaal karakter Democratie
0.3 Fases
1. Beginfase (1945-1949) - Europees conflict
2. Tweede fase (1949-1953) - Uitbreiding naar Azië
3. Derde Fase (1953-1957) - Destalinisatie & Warschaupact
4. Vierde fase (1957-1962) - Vietnam, Cubacrisis & Berlijnse Muur
5. Vijfde fase (1962-1979) - Kennedy, Vietnam & Détente
6. Eindfase (1979-1991) - Neergang & ondergang communisme
1
, 1. Beginfase (1945-1949) - Europees conflict
1.1 Na WOII: bipolaire wereld
= Wereld waarin er 2 grootmachten zijn die ongeveer evenveel macht hebben
- Na WOII stonden de USSR en de VS aan één kant en zijn beiden uitgegroeid tot
supermachten. Ze zien zichzelf als helden van WOII, zij hebben Europa bevrijdt van
Duitsland
Stalin gaat een bufferzone eisen in Oost – Europa, hij wil zich wapenen tegen het
kapitalisme
o In landen rondom de USSR gaat hij communistische regimes installeren
o Ze gaan proberen om in alle politieke partijen te infiltreren om uiteindelijk één
communistische partij te gaan maken, om alle politieke componenten te gaan
uitschakelen terreur gebruiken
Churchill heeft schrik dat het communisme verder gaat uitbreiden en het westen
gaat overvallen gaat zijn ongenoegen uitspreken in een speech
o In die speech zegt hij dat hij hoopt dat VS West – Europa gaat beschermen
tegen het communisme. GB en VS moeten gaan samenwerken om een sterke
hand te bieden tegen het communisme
Stalin zegt hierbij dat als het westen (VS en GB) gaat samenwerken tegen
hen, dat hij ook het recht heeft om zijn bufferzone te creëren met allerlei
communistische regimes
o IJzeren gordijn: scheidingslijn tussen het kapitalistische westen en het
communistische oosten bv. Berlijnse muur
1.2 Reactie VS
- Amerika gaat van isolationisme: VS gaat zich isoleren van de rest van de wereld, gaat op
zichzelf terugvallen en zich niet bemoeien naar interventionisme: VS gaat er
tussenkomen
Trumandoctrine: VS gaat militaire/financiële steun bieden aan landen die zich
bedreigd voelen, zowel binnenlands als buitenlands, door het communisme
o Containmentpolitiek: indamming van het communisme
Marshallplan: plan met hoe de VS het communisme gaat indammen tot 1951
o VS gaat geld geven aan landen, bedoeld voor heel Europa (ook voor Oost –
Europa): 16 landen hebben ervan geprofiteerd
Economie is er terug bovenop gekomen
Communisme is van de radar verdwenen in West – Europa
VS en West – Europa gaan nauwer samenwerken
o Kritieken Stalin: de greep van VS gaat toenemen op de West – Europese landen
1.3 Reactie Stalin: COMECON
= Raad voor Wederzijdse Economische Bijstand tot 1992
- USSR gaat geld geven aan zijn satellietstaten om daar ook de economie te gaan
verbeteren, veel minder geld dan VS minder effectief
Voorwaarde: staatsgeleide economie aannemen
2
