STAATSRECHT
Professor Behrendt - Samenvatting
,Publiekrecht I – Staatsrecht
(Behrendt)
Inhoud
Inleidend deel.......................................................................................................................................10
Eerste deel............................................................................................................................................10
Hoofdstuk 1 De wetgevende macht.................................................................................................10
Inleidende afdeling.......................................................................................................................10
Afdeling 1 – De federale Wetgevende Macht...............................................................................10
Onderafdeling 1 – De samenstelling van de Kamer van volksvertegenwoordigers..................10
1. De kieskringen en de verdeling van de zetels...................................................................10
a. De indeling van het nationale grondgebied in kieskringen...........................................10
2) De kieskringen sinds de splitsing van BHV (sinds 2012)............................................10
3) Het debat m.b.t. de eventuele oprichting van een federale kieskring......................11
b. De verdeling van de afgevaardigden onder de kieskringen in verhouding brengen met
de bevolking......................................................................................................................11
c. De evenredige vertegenwoordiging..............................................................................11
1) De keuze voor de methode van D’Hondt..................................................................11
2) Kiesdrempel..............................................................................................................11
d. De verdeling van de zetels in de lijsten (kandidaten in dezelfde lijst)...........................11
1. Het kiezerskorps en de eigenschappen van de stemming................................................12
a. Het kiezerskorps............................................................................................................12
b. De eigenschappen van de stemming............................................................................12
2. De verkiesbaarheidsvoorwaarden....................................................................................12
3. Duur van het mandaat van federaal volksvertegenwoordiger..........................................13
4. De indeling van de federale volksvertegenwoordigers in taalgroepen.............................13
Onderafdeling 2 – De samenstelling van de Senaat..................................................................13
1. De verschillende categorieën van senatoren....................................................................13
2. Verdeling van de zetels tussen de politieke formaties......................................................13
a. De aanwijzing van de deelsenatoren.............................................................................13
b. De aanwijzing van de gecoöpteerde senatoren............................................................13
3. De aanwijzingsvoorwaarden.............................................................................................13
4. Duur van het mandaat......................................................................................................13
5. De indeling van de leden van de Senaat in taalgroepen...................................................13
Afdeling 2 – De wetgevende vergadering van de deelgebieden...................................................14
1
, Onderafdeling 1 – De samenstelling van de Gewestparlementen............................................14
1. Het parlement van het Waalse Gewest............................................................................14
2. Het parlement van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest.................................................14
Onderafdeling 2 – De samenstelling van de Gemeenschapsparlementen (art. 24 BWHI)........14
2. Het parlement van de Franse Gemeenschap....................................................................14
3. Het parlement van de Duitstalige Gemeenschap..............................................................14
Onderafdeling 3 – De onverenigbaarheid tussen meerdere mandaten....................................14
Onderafdeling 4 - Gemeenschappelijke regels.........................................................................14
Onderafdeling 5 – De Brusselse vergaderingen........................................................................15
Afdeling 3 – De werking van de wetgevende vergaderingen........................................................15
Onderafdeling 1 – De installatie van de vergaderingen............................................................15
1. Onderzoek naar geloofsbrieven........................................................................................15
2. Eedaflegging......................................................................................................................15
Onderafdeling 2 – De parlementaire zitting..............................................................................15
Onderafdeling 3 – De interne organisatie.................................................................................15
Onderafdeling 4 – De openbaarheid van de parlementaire werkzaamheden !!.......................16
Onderafdeling 5 – Het einde van de zittingsperiode !!!!!.........................................................16
1. Het einde van de federale zittingsperiode........................................................................16
2. Het einde van de zittingsperiode van de wetgevende vergadering van de deelgebieden 18
Afdeling 4 – Het statuut van de parlementsleden........................................................................18
Onderafdeling 1 – De onverenigbaarheden..............................................................................18
1. De onverenigbaarheden tussen meerdere parlementaire mandaten..............................18
2. De onverenigbaarheden tissen een parlementair mandaat en een functie van een andere
aard.......................................................................................................................................18
a. Federaal niveau.............................................................................................................18
b. Op het niveau van de deelgebieden.............................................................................18
Onderafdeling 2 – De parlementaire onschendbaarheid..........................................................18
1. De vrijheid van meningsuiting van de parlement..............................................................18
a. Toepassingsgebied........................................................................................................18
b. Gevolgen.......................................................................................................................19
2. Parlementaire onschendbaarheid.....................................................................................19
a. Toepassingsgebied........................................................................................................19
b. De aanhouding van een parlementslid of zijn verwijzing naar een rechterlijke instantie
..........................................................................................................................................19
c. De bijzondere garanties die de parlementsleden genieten in de loop van een
strafprocedure..................................................................................................................20
2
, d. De schorsing van de vervolging en hechtenis van een parlementslid...........................20
e. Interacties tussen art. 58 en 59.....................................................................................20
Onderafdeling 3 – Salarissen en vergoedingen.........................................................................20
Onderafdeling 4 – De deontologische regels, de lijst van mandaten en vermogensaangifte. . .20
Afdeling 5 – De wettelijke normen...............................................................................................20
Onderafdeling 1 – De betekenis van de term “wet” in de Grondwet.......................................20
Onderafdeling 2 – De wettelijke normen van de federale overheid.........................................21
Onderafdeling 3 – De wettelijke normen van de Gemeenschappen.........................................21
Onderafdeling 4 – De wettelijke normen van de Gewesten.....................................................21
1. De decreten van de Waalse Gewest.................................................................................21
2. De ordonnanties van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest..............................................21
3. De decreten van de Vlaamse Gemeenschap in gewestelijke aangelegenheden...............21
Onderafdeling 5 – De normen van de GGC...............................................................................21
Onderafdeling 6 – Andere wettelijke normen in formele zin....................................................21
Afdeling 6 – De procedure betreffende het tot stand brengen van de wettelijke normen...........22
Onderafdeling 1 – De pre-parlementaire fase..........................................................................22
1. Onderscheid tussen een ontwerp en een voorstel...........................................................22
2. De respectieve bevoegdheden van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de
Senaat voor wat het aannemen van de wetten betreft........................................................22
a. De verschillende procedures naargelang de materie....................................................22
1) De monocamerale aangelegenheden (artikel 74 GW)..............................................22
2) De beperkt/optioneel bicamerale aangelegenheden (art. 78 GW)...........................22
3) De strikt bicamerale aangelegenheden (art. 77 GW)................................................22
c. Bepaling van de van toepassing zijnde procedure.........................................................22
5. Het initiatiefrecht (art. 75 GW).........................................................................................23
6. Het raadplegen van de afdeling wetgeving van de Raad van State...................................23
Onderafdeling 2 – De parlementaire fase.................................................................................23
1. Het in overweging nemen van de voorstellen, en het onderzoeken van de voorstellen en
ontwerpen in commissie en in plenaire zitting.....................................................................23
2. De optionele raadpleging door de vergadering van de afdeling van de RvSt....................23
3. Het recht op een tweede lezing te vragen........................................................................23
4. De opschorting van de procedure.....................................................................................23
5. De meerderheids- en quorumvoorwaarden.....................................................................24
a. De gewone meerderheids- en quorumvoorwaarden....................................................24
b. Afwijkende stelsels.......................................................................................................24
1) Op federaal niveau....................................................................................................24
3
Professor Behrendt - Samenvatting
,Publiekrecht I – Staatsrecht
(Behrendt)
Inhoud
Inleidend deel.......................................................................................................................................10
Eerste deel............................................................................................................................................10
Hoofdstuk 1 De wetgevende macht.................................................................................................10
Inleidende afdeling.......................................................................................................................10
Afdeling 1 – De federale Wetgevende Macht...............................................................................10
Onderafdeling 1 – De samenstelling van de Kamer van volksvertegenwoordigers..................10
1. De kieskringen en de verdeling van de zetels...................................................................10
a. De indeling van het nationale grondgebied in kieskringen...........................................10
2) De kieskringen sinds de splitsing van BHV (sinds 2012)............................................10
3) Het debat m.b.t. de eventuele oprichting van een federale kieskring......................11
b. De verdeling van de afgevaardigden onder de kieskringen in verhouding brengen met
de bevolking......................................................................................................................11
c. De evenredige vertegenwoordiging..............................................................................11
1) De keuze voor de methode van D’Hondt..................................................................11
2) Kiesdrempel..............................................................................................................11
d. De verdeling van de zetels in de lijsten (kandidaten in dezelfde lijst)...........................11
1. Het kiezerskorps en de eigenschappen van de stemming................................................12
a. Het kiezerskorps............................................................................................................12
b. De eigenschappen van de stemming............................................................................12
2. De verkiesbaarheidsvoorwaarden....................................................................................12
3. Duur van het mandaat van federaal volksvertegenwoordiger..........................................13
4. De indeling van de federale volksvertegenwoordigers in taalgroepen.............................13
Onderafdeling 2 – De samenstelling van de Senaat..................................................................13
1. De verschillende categorieën van senatoren....................................................................13
2. Verdeling van de zetels tussen de politieke formaties......................................................13
a. De aanwijzing van de deelsenatoren.............................................................................13
b. De aanwijzing van de gecoöpteerde senatoren............................................................13
3. De aanwijzingsvoorwaarden.............................................................................................13
4. Duur van het mandaat......................................................................................................13
5. De indeling van de leden van de Senaat in taalgroepen...................................................13
Afdeling 2 – De wetgevende vergadering van de deelgebieden...................................................14
1
, Onderafdeling 1 – De samenstelling van de Gewestparlementen............................................14
1. Het parlement van het Waalse Gewest............................................................................14
2. Het parlement van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest.................................................14
Onderafdeling 2 – De samenstelling van de Gemeenschapsparlementen (art. 24 BWHI)........14
2. Het parlement van de Franse Gemeenschap....................................................................14
3. Het parlement van de Duitstalige Gemeenschap..............................................................14
Onderafdeling 3 – De onverenigbaarheid tussen meerdere mandaten....................................14
Onderafdeling 4 - Gemeenschappelijke regels.........................................................................14
Onderafdeling 5 – De Brusselse vergaderingen........................................................................15
Afdeling 3 – De werking van de wetgevende vergaderingen........................................................15
Onderafdeling 1 – De installatie van de vergaderingen............................................................15
1. Onderzoek naar geloofsbrieven........................................................................................15
2. Eedaflegging......................................................................................................................15
Onderafdeling 2 – De parlementaire zitting..............................................................................15
Onderafdeling 3 – De interne organisatie.................................................................................15
Onderafdeling 4 – De openbaarheid van de parlementaire werkzaamheden !!.......................16
Onderafdeling 5 – Het einde van de zittingsperiode !!!!!.........................................................16
1. Het einde van de federale zittingsperiode........................................................................16
2. Het einde van de zittingsperiode van de wetgevende vergadering van de deelgebieden 18
Afdeling 4 – Het statuut van de parlementsleden........................................................................18
Onderafdeling 1 – De onverenigbaarheden..............................................................................18
1. De onverenigbaarheden tussen meerdere parlementaire mandaten..............................18
2. De onverenigbaarheden tissen een parlementair mandaat en een functie van een andere
aard.......................................................................................................................................18
a. Federaal niveau.............................................................................................................18
b. Op het niveau van de deelgebieden.............................................................................18
Onderafdeling 2 – De parlementaire onschendbaarheid..........................................................18
1. De vrijheid van meningsuiting van de parlement..............................................................18
a. Toepassingsgebied........................................................................................................18
b. Gevolgen.......................................................................................................................19
2. Parlementaire onschendbaarheid.....................................................................................19
a. Toepassingsgebied........................................................................................................19
b. De aanhouding van een parlementslid of zijn verwijzing naar een rechterlijke instantie
..........................................................................................................................................19
c. De bijzondere garanties die de parlementsleden genieten in de loop van een
strafprocedure..................................................................................................................20
2
, d. De schorsing van de vervolging en hechtenis van een parlementslid...........................20
e. Interacties tussen art. 58 en 59.....................................................................................20
Onderafdeling 3 – Salarissen en vergoedingen.........................................................................20
Onderafdeling 4 – De deontologische regels, de lijst van mandaten en vermogensaangifte. . .20
Afdeling 5 – De wettelijke normen...............................................................................................20
Onderafdeling 1 – De betekenis van de term “wet” in de Grondwet.......................................20
Onderafdeling 2 – De wettelijke normen van de federale overheid.........................................21
Onderafdeling 3 – De wettelijke normen van de Gemeenschappen.........................................21
Onderafdeling 4 – De wettelijke normen van de Gewesten.....................................................21
1. De decreten van de Waalse Gewest.................................................................................21
2. De ordonnanties van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest..............................................21
3. De decreten van de Vlaamse Gemeenschap in gewestelijke aangelegenheden...............21
Onderafdeling 5 – De normen van de GGC...............................................................................21
Onderafdeling 6 – Andere wettelijke normen in formele zin....................................................21
Afdeling 6 – De procedure betreffende het tot stand brengen van de wettelijke normen...........22
Onderafdeling 1 – De pre-parlementaire fase..........................................................................22
1. Onderscheid tussen een ontwerp en een voorstel...........................................................22
2. De respectieve bevoegdheden van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de
Senaat voor wat het aannemen van de wetten betreft........................................................22
a. De verschillende procedures naargelang de materie....................................................22
1) De monocamerale aangelegenheden (artikel 74 GW)..............................................22
2) De beperkt/optioneel bicamerale aangelegenheden (art. 78 GW)...........................22
3) De strikt bicamerale aangelegenheden (art. 77 GW)................................................22
c. Bepaling van de van toepassing zijnde procedure.........................................................22
5. Het initiatiefrecht (art. 75 GW).........................................................................................23
6. Het raadplegen van de afdeling wetgeving van de Raad van State...................................23
Onderafdeling 2 – De parlementaire fase.................................................................................23
1. Het in overweging nemen van de voorstellen, en het onderzoeken van de voorstellen en
ontwerpen in commissie en in plenaire zitting.....................................................................23
2. De optionele raadpleging door de vergadering van de afdeling van de RvSt....................23
3. Het recht op een tweede lezing te vragen........................................................................23
4. De opschorting van de procedure.....................................................................................23
5. De meerderheids- en quorumvoorwaarden.....................................................................24
a. De gewone meerderheids- en quorumvoorwaarden....................................................24
b. Afwijkende stelsels.......................................................................................................24
1) Op federaal niveau....................................................................................................24
3