Urgente medische situaties (C8)
College, PowerPoint, Opname, Aantekeningen
Urgente situaties in de tandheelkundige praktijk:
Beoordelen wat er aan de hand is → snel tot juiste actie overgaan om letsel om
sterfte te voorkomen
Wanneer de patiënt in de zit kan er van alles gebeuren, je moet dan snel
kunnen handelen.
24.3 + 24.4 Brand
BEWUSTELOOSHEID
Casus 1:
Een patiënt van 22 jaar komt voor het eerst in je praktijk. Je maakt kennis met elkaar
en vult de medische vragenlijst in. Daar komt uit dat hij niet aan een ziekte lijdt en
ook geen medicijnen gebruikt. Hij vertelt dat hij opziet tegen de behandeling, vooral
tegen de pijn. Terwijl je de instrumenten klaar zet voor je behandeling, trekt hij bleek
weg, begint hevig te transpireren, roept nog dat zich helemaal niet lekker voelt en
voor je het weet is hij buiten bewustzijn.
16.3.2 + 16.3.3 Brand
Vragen Casus 1:
1. Wat denk je dat er met deze jongen aan de hand is?
2. Welke klachten en symptomen uit het bovenstaande verhaal passen bij de in 1
gestelde diagnose?
3. Kun je nog aanvullende klachten en symptomen verzinnen die hij ook zou
kunnen hebben bij deze diagnose?
4. Wat zou je kunnen doen als dit bij jou in de praktijk zou gebeuren?
Bewusteloosheid = verlies van bewustzijn over omgeving (Wekken niet mogelijk)
Syncope, collaps, flauwvallen = plotseling voorbijgaande bewusteloosheid →
tijdelijke afname van de bloedstroom naar de hersenen
Coma = diepe bewusteloosheid alleen nog motorische reactie op pijnprikkels
Bewustzijnsverlies bij:
Vasovagale collaps =
o Meest voorkomende oorzaak bewusteloosheid in tandheelkundige praktijk
bij jonge, gezonde personen
o Bewustzijnsverlies tijdens een als angstig ervaren situaties of door pijn
Hypoglykemie
o Bij diabetes mellitus patiënten die worden behandeld met
bloedsuikerverlagende middelen
Hartstilstand
o Bij patiënten die eerder angina pectoris of hartinfarct hebben gehad
Epileptisch insult
o Bij epilepsie patiënten, kenmerkend zijn tonisch-klonische krampen
Vasovagale collaps, Onder bepaalde omstandigheden:
Angst
, Vermoeidheid
Warme omgeving
Verschijnselen:
Plotselinge bewusteloosheid (patiënt is slap)
Lage polsfrequentie (systolische bloeddruk 80 mmHg ↓ in 2 minuten) → daling
cerebrale circulatie met 50%
Bleke klamme huid
Epilepsie-achtige krampen (soms complete aanval)
Na terugkeer bewustzijn: patiënt is rillerig en onzeker op de benen
Prodromen (= verschijnselen voorafgaand) vasovagale collaps
Zuchtende, steunende ademhaling
Bleek zien (80%)
Transpiratie (30%)
Geeuwen
Gevoel van warmte (30%) of koude (25%)
Misselijk zonder braken (75%)
Duizelig (70%)
Wazig zien
‘Leeg hoofd’
Oprispingen
Behandeling vasovagale collaps
1. Breng hoofd omlaag
a. Bij dreigend bewustzijnsverlies: laat patiënt met het hoofd tussen de
knieën zitten
b. Bij bewustzijnsverlies: breng patiënt in trendelenburg-houding
2. Maak knellende kleding los
3. Verbeter de ventilatie in behandelruimte
Terugkeer bewustzijn: Bewustzijn keert niet terug
4. Stel patiënt gerust (binnen enkele minuten):
5. Breng patiënt na paar 4. Andere diagnose?
minuten langzaam
overeind Openen luchtweg (kinlift)
6. Overleg over mogelijke 1. Leg een hand op het voorhoofd van
oorzaak: tandheelkundige het slachtoffer en kantel het hoofd
behandeling voortzetten of voorzichtig iets naar achteren
uitstellen? 2. Plaats de vingertoppen van je andere
7. Zorg voor begeleiding van hand onder de punt van de kin van
patiënt naar huis (niet zelf het slachtoffer. Druk niet in het
autorijden) zachte gedeelte onder de kin, want
dit kan de ademhaling bemoeilijken
Oorzaak van beuwstzijnsverlies niet 3. Til de kin omhoog om de luchtweg te
duidelijk? openen. Hierna kun je de adem
1. Leg patiënt op een vlakke controleren
ondergrond 4. Let op: Indien er vermoeden is van
nek- of wervelletsel kantel dan het
hoofd voorzichtig stapsgewijs, totdat
de luchtweg vrij is
College, PowerPoint, Opname, Aantekeningen
Urgente situaties in de tandheelkundige praktijk:
Beoordelen wat er aan de hand is → snel tot juiste actie overgaan om letsel om
sterfte te voorkomen
Wanneer de patiënt in de zit kan er van alles gebeuren, je moet dan snel
kunnen handelen.
24.3 + 24.4 Brand
BEWUSTELOOSHEID
Casus 1:
Een patiënt van 22 jaar komt voor het eerst in je praktijk. Je maakt kennis met elkaar
en vult de medische vragenlijst in. Daar komt uit dat hij niet aan een ziekte lijdt en
ook geen medicijnen gebruikt. Hij vertelt dat hij opziet tegen de behandeling, vooral
tegen de pijn. Terwijl je de instrumenten klaar zet voor je behandeling, trekt hij bleek
weg, begint hevig te transpireren, roept nog dat zich helemaal niet lekker voelt en
voor je het weet is hij buiten bewustzijn.
16.3.2 + 16.3.3 Brand
Vragen Casus 1:
1. Wat denk je dat er met deze jongen aan de hand is?
2. Welke klachten en symptomen uit het bovenstaande verhaal passen bij de in 1
gestelde diagnose?
3. Kun je nog aanvullende klachten en symptomen verzinnen die hij ook zou
kunnen hebben bij deze diagnose?
4. Wat zou je kunnen doen als dit bij jou in de praktijk zou gebeuren?
Bewusteloosheid = verlies van bewustzijn over omgeving (Wekken niet mogelijk)
Syncope, collaps, flauwvallen = plotseling voorbijgaande bewusteloosheid →
tijdelijke afname van de bloedstroom naar de hersenen
Coma = diepe bewusteloosheid alleen nog motorische reactie op pijnprikkels
Bewustzijnsverlies bij:
Vasovagale collaps =
o Meest voorkomende oorzaak bewusteloosheid in tandheelkundige praktijk
bij jonge, gezonde personen
o Bewustzijnsverlies tijdens een als angstig ervaren situaties of door pijn
Hypoglykemie
o Bij diabetes mellitus patiënten die worden behandeld met
bloedsuikerverlagende middelen
Hartstilstand
o Bij patiënten die eerder angina pectoris of hartinfarct hebben gehad
Epileptisch insult
o Bij epilepsie patiënten, kenmerkend zijn tonisch-klonische krampen
Vasovagale collaps, Onder bepaalde omstandigheden:
Angst
, Vermoeidheid
Warme omgeving
Verschijnselen:
Plotselinge bewusteloosheid (patiënt is slap)
Lage polsfrequentie (systolische bloeddruk 80 mmHg ↓ in 2 minuten) → daling
cerebrale circulatie met 50%
Bleke klamme huid
Epilepsie-achtige krampen (soms complete aanval)
Na terugkeer bewustzijn: patiënt is rillerig en onzeker op de benen
Prodromen (= verschijnselen voorafgaand) vasovagale collaps
Zuchtende, steunende ademhaling
Bleek zien (80%)
Transpiratie (30%)
Geeuwen
Gevoel van warmte (30%) of koude (25%)
Misselijk zonder braken (75%)
Duizelig (70%)
Wazig zien
‘Leeg hoofd’
Oprispingen
Behandeling vasovagale collaps
1. Breng hoofd omlaag
a. Bij dreigend bewustzijnsverlies: laat patiënt met het hoofd tussen de
knieën zitten
b. Bij bewustzijnsverlies: breng patiënt in trendelenburg-houding
2. Maak knellende kleding los
3. Verbeter de ventilatie in behandelruimte
Terugkeer bewustzijn: Bewustzijn keert niet terug
4. Stel patiënt gerust (binnen enkele minuten):
5. Breng patiënt na paar 4. Andere diagnose?
minuten langzaam
overeind Openen luchtweg (kinlift)
6. Overleg over mogelijke 1. Leg een hand op het voorhoofd van
oorzaak: tandheelkundige het slachtoffer en kantel het hoofd
behandeling voortzetten of voorzichtig iets naar achteren
uitstellen? 2. Plaats de vingertoppen van je andere
7. Zorg voor begeleiding van hand onder de punt van de kin van
patiënt naar huis (niet zelf het slachtoffer. Druk niet in het
autorijden) zachte gedeelte onder de kin, want
dit kan de ademhaling bemoeilijken
Oorzaak van beuwstzijnsverlies niet 3. Til de kin omhoog om de luchtweg te
duidelijk? openen. Hierna kun je de adem
1. Leg patiënt op een vlakke controleren
ondergrond 4. Let op: Indien er vermoeden is van
nek- of wervelletsel kantel dan het
hoofd voorzichtig stapsgewijs, totdat
de luchtweg vrij is
