WERKPLEKOMSTANDIGH
EDEN
Ruimte en Infrastructuur
[DATUM]
[BEDRIJFSNAAM]
[Bedrijfsadres]
,WERKPLEKOMSTANDIGH
EDEN
Practicum rapport R&I3
Naam
Studentnummer
Klas
Docent
Haagse Hogeschool
Datum
,VOORWOORD
Beste lezer,
Dit is mijn practicum rapport voor het vak Ruimte en Infrastructuur voor het derde blok van de
Facility Managementstudie in het eerste jaar. Ik heb veel geleerd van het opstellen van dit rapport,
het was leuk om de theorielessen om te kunnen zetten in de praktijk en die vervolgens verder uit te
werken.
Graag zou ik Docent willen bedanken voor de lessen R&I3 en de vragen die hij heeft kunnen
beantwoorden, zonder zijn lessen zou ik dit verslag niet kunnen maken. Daarnaast wil ik mijn
docenten voor de overige vakken, Docent en Docent bedanken voor de extra kennis uit hun lessen
die ik ook hierin kon gebruiken. Verder wil ik mijn klasgenoten bedanken die mij altijd wilden helpen
wanneer ik vragen had of even niet meer begreep wat is moest doen.
Ik wens u veel leesplezier!
Met vriendelijke groeten,
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................5
De leeswijzer......................................................................................................................................6
1. De arbeidsomstandigheden van de kantoorwerkplek........................................................................7
Arbowet..............................................................................................................................................7
Binnenmilieu op de Haagse Hogeschool.............................................................................................8
Kwaliteit binnenklimaat..................................................................................................................8
Kwaliteit geluid & akoestiek...........................................................................................................8
Kwaliteit licht en verlichtingssterkte...............................................................................................8
Conclusie............................................................................................................................................8
2. Gebouw-gebonden installaties...........................................................................................................9
Wat zijn installaties.............................................................................................................................9
Installaties op de Haagse Hogeschool.................................................................................................9
HVAC-installaties............................................................................................................................9
Sprinklerinstallatie........................................................................................................................10
Liftinstallatie.................................................................................................................................10
Conclusie..........................................................................................................................................10
3. Een goed binnenmilieu.....................................................................................................................11
Invloed van het binnenmilieu...........................................................................................................11
Faseringen........................................................................................................................................12
Conclusie..........................................................................................................................................12
4. Thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit......................................................................................13
Thermisch binnenklimaat.................................................................................................................13
Luchtkwaliteit...................................................................................................................................13
Eindscore gebruikers binnenklimaat en luchtkwaliteit HHS.............................................................14
Conclusie..........................................................................................................................................14
5. Geluid en akoestiek..........................................................................................................................16
Geluid...............................................................................................................................................16
Akoestiek..........................................................................................................................................17
Eindscore gebruikers geluid en akoestiek HHS.................................................................................18
Conclusie..........................................................................................................................................18
6. Licht en uitzicht................................................................................................................................19
Licht..................................................................................................................................................19
Uitzicht.............................................................................................................................................20
Eindscore gebruikers licht en uitzicht HHS.......................................................................................20
, Conclusie..........................................................................................................................................21
7. Meubilair, ergonomie, RSI en autonomie.........................................................................................22
Meubilair..........................................................................................................................................22
Ergonomie........................................................................................................................................22
RSI.....................................................................................................................................................22
KANS.............................................................................................................................................23
Autonomie........................................................................................................................................23
Onderzoek thuiswerkplek.................................................................................................................24
Conclusie..........................................................................................................................................25
Rol van FM............................................................................................................................................26
Willen...............................................................................................................................................26
Weten...............................................................................................................................................26
Wegen..............................................................................................................................................26
Werken.............................................................................................................................................26
Waken..............................................................................................................................................26
Do & Don’ts......................................................................................................................................27
Faseringen........................................................................................................................................27
Thermisch binnenklimaat.................................................................................................................27
Omgevingsgeluid & akoestiek...........................................................................................................28
Ergonomie........................................................................................................................................28
Klachtenafhandeling.........................................................................................................................29
Duurzame ontwikkelingen....................................................................................................................30
Installaties........................................................................................................................................30
Energiebalans...................................................................................................................................31
Verwarming..................................................................................................................................31
Verlichting....................................................................................................................................31
Eindconclusie........................................................................................................................................32
Aanbevelingen......................................................................................................................................33
Evaluatie...............................................................................................................................................34
Reflectie................................................................................................................................................34
Bijlagen.................................................................................................................................................35
hoofdstuk 7.......................................................................................................................................35
Bibliografie...........................................................................................................................................37
, INLEIDING
HET DOEL
Het doel van dit rapport is om de werkplek omstandigheden op de Haagse Hogeschool te
onderzoeken. Dit zal aan de hand van metingen, enquêtes en deskresearch. Per hoofdstuk zal er een
deelvraag beantwoord worden, deze deelvragen zijn als volgt:
Week 1 “In welke mate voldoet het binnenmilieu aan de Arbonormen en wat zijn hier de
mogelijke gevolgen van?”
Week 2 “Welke installaties zorgen voor een comfortabel binnenklimaat in de HHs en op
welke wijze zijn deze nog te verbeteren en te verduurzamen?”
Week 3 “In welke mate is in het binnenmilieu van invloed op het prestatievermogen van de
gebruiker?”
“Hoe kan de FM’er per fase van de levenscyclus van een gebouw invloed uitoefenen
op de kwaliteit van het binnenmilieu?”
Week 4 “In welke mate voldoet het thermisch binnenklimaat en de luchtkwaliteit in diverse
ruimten van de HHs aan de eisen en wensen van de gebruikers en aan de officiële
normen en hoe stuurt men op klachten en een efficiënt energiebeheer?"
Week 5 "In welke mate voldoet de onderzochte werkruimte aan de eisen en wensen van de
gebruikers op het gebied van geluid en akoestiek?"
Week 6 "Voldoen de verlichtingssterkten in diverse ruimten van de HHs aan de eisen en
wensen van de gebruikers?"
Week 7 “Voldoet de onderzochte computerwerkplek aan de eisen en wensen van de
gebruikers en aan de Arbonormen?”
(Joosstens, R&I3 Opdrachtomschrijving practicumrapport, 2019)
Aan de hand van deze losse vragen kan de hoofdvraag van het onderzoek beantwoord worden. De
hoofdvraag luid als volgt: “Op welke wijze kan de Facilitair Manager zorgdragen voor de optimalisatie
van het binnenmilieu van de organisatie?”
DE LEERDOELEN
De leerdoelen van Ruimte en Infrastructuur dit blok zijn:
1. Het kunnen benoemen, onderscheiden en hanteren van de gebruikersvoorwaarden en de
(Arbo)regelgeving voor een comfortabele, effectieve en duurzame kantoorwerkplek en
omgeving.
2. Het kunnen benoemen van technische installaties die een comfortabele en duurzame
werkomgeving creëren.
3. Het kunnen hanteren van eenvoudige meetapparatuur voor metingen aan de binnenmilieu
factoren en deze meetgegevens vervolgens interpreteren.
4. Het kunnen concluderen welke invloed de binnenmilieufactoren hebben op het comfort en
prestatievermogen van de eindgebruiker
5. Het kunnen geven van suggesties voor een gezondere, effectievere en meer duurzame
werkplek en omgeving
6. Het kunnen uitleggen welke rol de FM’er speelt ten aanzien van een comfortabele, effectieve
en duurzame werkomgeving.
(Groenevelt, Kenbeek, & Joosstens, 2019)
5
EDEN
Ruimte en Infrastructuur
[DATUM]
[BEDRIJFSNAAM]
[Bedrijfsadres]
,WERKPLEKOMSTANDIGH
EDEN
Practicum rapport R&I3
Naam
Studentnummer
Klas
Docent
Haagse Hogeschool
Datum
,VOORWOORD
Beste lezer,
Dit is mijn practicum rapport voor het vak Ruimte en Infrastructuur voor het derde blok van de
Facility Managementstudie in het eerste jaar. Ik heb veel geleerd van het opstellen van dit rapport,
het was leuk om de theorielessen om te kunnen zetten in de praktijk en die vervolgens verder uit te
werken.
Graag zou ik Docent willen bedanken voor de lessen R&I3 en de vragen die hij heeft kunnen
beantwoorden, zonder zijn lessen zou ik dit verslag niet kunnen maken. Daarnaast wil ik mijn
docenten voor de overige vakken, Docent en Docent bedanken voor de extra kennis uit hun lessen
die ik ook hierin kon gebruiken. Verder wil ik mijn klasgenoten bedanken die mij altijd wilden helpen
wanneer ik vragen had of even niet meer begreep wat is moest doen.
Ik wens u veel leesplezier!
Met vriendelijke groeten,
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................5
De leeswijzer......................................................................................................................................6
1. De arbeidsomstandigheden van de kantoorwerkplek........................................................................7
Arbowet..............................................................................................................................................7
Binnenmilieu op de Haagse Hogeschool.............................................................................................8
Kwaliteit binnenklimaat..................................................................................................................8
Kwaliteit geluid & akoestiek...........................................................................................................8
Kwaliteit licht en verlichtingssterkte...............................................................................................8
Conclusie............................................................................................................................................8
2. Gebouw-gebonden installaties...........................................................................................................9
Wat zijn installaties.............................................................................................................................9
Installaties op de Haagse Hogeschool.................................................................................................9
HVAC-installaties............................................................................................................................9
Sprinklerinstallatie........................................................................................................................10
Liftinstallatie.................................................................................................................................10
Conclusie..........................................................................................................................................10
3. Een goed binnenmilieu.....................................................................................................................11
Invloed van het binnenmilieu...........................................................................................................11
Faseringen........................................................................................................................................12
Conclusie..........................................................................................................................................12
4. Thermisch binnenklimaat en luchtkwaliteit......................................................................................13
Thermisch binnenklimaat.................................................................................................................13
Luchtkwaliteit...................................................................................................................................13
Eindscore gebruikers binnenklimaat en luchtkwaliteit HHS.............................................................14
Conclusie..........................................................................................................................................14
5. Geluid en akoestiek..........................................................................................................................16
Geluid...............................................................................................................................................16
Akoestiek..........................................................................................................................................17
Eindscore gebruikers geluid en akoestiek HHS.................................................................................18
Conclusie..........................................................................................................................................18
6. Licht en uitzicht................................................................................................................................19
Licht..................................................................................................................................................19
Uitzicht.............................................................................................................................................20
Eindscore gebruikers licht en uitzicht HHS.......................................................................................20
, Conclusie..........................................................................................................................................21
7. Meubilair, ergonomie, RSI en autonomie.........................................................................................22
Meubilair..........................................................................................................................................22
Ergonomie........................................................................................................................................22
RSI.....................................................................................................................................................22
KANS.............................................................................................................................................23
Autonomie........................................................................................................................................23
Onderzoek thuiswerkplek.................................................................................................................24
Conclusie..........................................................................................................................................25
Rol van FM............................................................................................................................................26
Willen...............................................................................................................................................26
Weten...............................................................................................................................................26
Wegen..............................................................................................................................................26
Werken.............................................................................................................................................26
Waken..............................................................................................................................................26
Do & Don’ts......................................................................................................................................27
Faseringen........................................................................................................................................27
Thermisch binnenklimaat.................................................................................................................27
Omgevingsgeluid & akoestiek...........................................................................................................28
Ergonomie........................................................................................................................................28
Klachtenafhandeling.........................................................................................................................29
Duurzame ontwikkelingen....................................................................................................................30
Installaties........................................................................................................................................30
Energiebalans...................................................................................................................................31
Verwarming..................................................................................................................................31
Verlichting....................................................................................................................................31
Eindconclusie........................................................................................................................................32
Aanbevelingen......................................................................................................................................33
Evaluatie...............................................................................................................................................34
Reflectie................................................................................................................................................34
Bijlagen.................................................................................................................................................35
hoofdstuk 7.......................................................................................................................................35
Bibliografie...........................................................................................................................................37
, INLEIDING
HET DOEL
Het doel van dit rapport is om de werkplek omstandigheden op de Haagse Hogeschool te
onderzoeken. Dit zal aan de hand van metingen, enquêtes en deskresearch. Per hoofdstuk zal er een
deelvraag beantwoord worden, deze deelvragen zijn als volgt:
Week 1 “In welke mate voldoet het binnenmilieu aan de Arbonormen en wat zijn hier de
mogelijke gevolgen van?”
Week 2 “Welke installaties zorgen voor een comfortabel binnenklimaat in de HHs en op
welke wijze zijn deze nog te verbeteren en te verduurzamen?”
Week 3 “In welke mate is in het binnenmilieu van invloed op het prestatievermogen van de
gebruiker?”
“Hoe kan de FM’er per fase van de levenscyclus van een gebouw invloed uitoefenen
op de kwaliteit van het binnenmilieu?”
Week 4 “In welke mate voldoet het thermisch binnenklimaat en de luchtkwaliteit in diverse
ruimten van de HHs aan de eisen en wensen van de gebruikers en aan de officiële
normen en hoe stuurt men op klachten en een efficiënt energiebeheer?"
Week 5 "In welke mate voldoet de onderzochte werkruimte aan de eisen en wensen van de
gebruikers op het gebied van geluid en akoestiek?"
Week 6 "Voldoen de verlichtingssterkten in diverse ruimten van de HHs aan de eisen en
wensen van de gebruikers?"
Week 7 “Voldoet de onderzochte computerwerkplek aan de eisen en wensen van de
gebruikers en aan de Arbonormen?”
(Joosstens, R&I3 Opdrachtomschrijving practicumrapport, 2019)
Aan de hand van deze losse vragen kan de hoofdvraag van het onderzoek beantwoord worden. De
hoofdvraag luid als volgt: “Op welke wijze kan de Facilitair Manager zorgdragen voor de optimalisatie
van het binnenmilieu van de organisatie?”
DE LEERDOELEN
De leerdoelen van Ruimte en Infrastructuur dit blok zijn:
1. Het kunnen benoemen, onderscheiden en hanteren van de gebruikersvoorwaarden en de
(Arbo)regelgeving voor een comfortabele, effectieve en duurzame kantoorwerkplek en
omgeving.
2. Het kunnen benoemen van technische installaties die een comfortabele en duurzame
werkomgeving creëren.
3. Het kunnen hanteren van eenvoudige meetapparatuur voor metingen aan de binnenmilieu
factoren en deze meetgegevens vervolgens interpreteren.
4. Het kunnen concluderen welke invloed de binnenmilieufactoren hebben op het comfort en
prestatievermogen van de eindgebruiker
5. Het kunnen geven van suggesties voor een gezondere, effectievere en meer duurzame
werkplek en omgeving
6. Het kunnen uitleggen welke rol de FM’er speelt ten aanzien van een comfortabele, effectieve
en duurzame werkomgeving.
(Groenevelt, Kenbeek, & Joosstens, 2019)
5
