Hoe werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa?
Amsterdam begon te groeien als stad in 1610-1620, omdat het havenstadje aan de Amstel te klein
werd. Er werden grachten als halve manen rondom de oude binnenstad gegraven waarbij de koop
lieden en de ambachtslieden op geschikte locaties hun nieuwe huis vesting vonden. Republiek
Nederland begon te groeien, er kwamen meer inwoners, die voor 60% in een stad woonden en die
steden werden steeds groter. De Nederlandse economie werd toen eer van stedelijke handel en
nijverheid dan van landouw en veeteelt. De boeren konden niet genoeg voedsel verbouwen om al
die inwoners in de steden te voorzien. Toen begon Amsterdam als handelsstad uit andere landen
graan te importeren. Dit graan werd opgeslagen in pakhuizen en zolders. Een levende handel kwam
op gang, graan werd ook verkocht aan andere landen. De schepen namen op de heen of terugreis
allerlei goederen mee, om mee een vol schip terug te varen. De opslag van al die goederen, zoals
hout, ijzer, wijn of stof gebeurde tijdelijk in de pakhuizen in Amsterdam en werd daarom de
stapelmarkt van Europa genoemd.
De gevolgen voor de landbouw in de republiek:
Het graan werd geïmporteerd en was goedkoper dan het graan wat de Nederlandse boeren teelden,
daarom gingen de boeren zich toeleggen op andere producten. De akkerbouw werd veranderd in
veeteelt, waardoor de producten, melk, boter, kaas en vlees voor de hele republiek beschikbaar
kwamen. Ook werden in bepaalde gebieden van Nederland bepaalde producten door de boeren
geproduceerd, zoals hennep en turf. Deze marktgerichte boeren productie wordt commerciële
landbouw genoemd. De hele republiek leek wel één grote productie- en handelsmaatschappij te
worden. En met succes: Nederland stond aan het begin van een lange periode van voorspoed en
welvaart, de Gouden Eeuw.
Waarvoor werd de VOC opgericht?
Op eigen initiatief gingen Nederlanders hun eigen vaar route naar Azië zoeken. Immers de
kooplieden die uit Antwerpen naar Amsterdam gevlucht waren hadden de kennis van de oosterse
producten, zodoende kon de stapelmarkt productie van Amsterdam uitgebreid worden. De
kooplieden, die naar Azië gingen zorgden door onderlinge concurrentie voor lagere prijzen. De
oplossing voor deze concurrentie werd bedacht door de politicus Oldenbarnevelt, mede omdat de
republiek ook in oorlog was met Spanje. Hij richtte de VOC op. De VOC moest zorgen voor betere
prijzen, omdat ze get alleenrecht kregen om op Azië te varen, er was geen concurrentie meer.
Hoe werkte de VOC?
Als organisatie was er sprake van 6 verschillende afdelingen, ieder op een andere locatie. Iedere
locatie had een eigen scheepsweg, pakhuis en kantoor. Voor iedere zeetocht werden er zeelui en
soldaten ingehuurd. De VOC had toestemming gekregen om oorlog te voeren en handel te drijven in
Aziz. Het geld werd verdient door de handel van specerijen, zijde, thee en porselein die met goud of
zilver betaald werden. Ook werden er aandelen uitgegeven door de VOC met het geld werden er
bijvoorbeeld schepen gebouwd. De VOC had het alleenrecht van de republiek op de handel in
specerijen, er werden handels overeenkomsten afgesloten met de Aziaten. Ook werd er gevochten
met andere landen die de concurrenten waren.
Amsterdam begon te groeien als stad in 1610-1620, omdat het havenstadje aan de Amstel te klein
werd. Er werden grachten als halve manen rondom de oude binnenstad gegraven waarbij de koop
lieden en de ambachtslieden op geschikte locaties hun nieuwe huis vesting vonden. Republiek
Nederland begon te groeien, er kwamen meer inwoners, die voor 60% in een stad woonden en die
steden werden steeds groter. De Nederlandse economie werd toen eer van stedelijke handel en
nijverheid dan van landouw en veeteelt. De boeren konden niet genoeg voedsel verbouwen om al
die inwoners in de steden te voorzien. Toen begon Amsterdam als handelsstad uit andere landen
graan te importeren. Dit graan werd opgeslagen in pakhuizen en zolders. Een levende handel kwam
op gang, graan werd ook verkocht aan andere landen. De schepen namen op de heen of terugreis
allerlei goederen mee, om mee een vol schip terug te varen. De opslag van al die goederen, zoals
hout, ijzer, wijn of stof gebeurde tijdelijk in de pakhuizen in Amsterdam en werd daarom de
stapelmarkt van Europa genoemd.
De gevolgen voor de landbouw in de republiek:
Het graan werd geïmporteerd en was goedkoper dan het graan wat de Nederlandse boeren teelden,
daarom gingen de boeren zich toeleggen op andere producten. De akkerbouw werd veranderd in
veeteelt, waardoor de producten, melk, boter, kaas en vlees voor de hele republiek beschikbaar
kwamen. Ook werden in bepaalde gebieden van Nederland bepaalde producten door de boeren
geproduceerd, zoals hennep en turf. Deze marktgerichte boeren productie wordt commerciële
landbouw genoemd. De hele republiek leek wel één grote productie- en handelsmaatschappij te
worden. En met succes: Nederland stond aan het begin van een lange periode van voorspoed en
welvaart, de Gouden Eeuw.
Waarvoor werd de VOC opgericht?
Op eigen initiatief gingen Nederlanders hun eigen vaar route naar Azië zoeken. Immers de
kooplieden die uit Antwerpen naar Amsterdam gevlucht waren hadden de kennis van de oosterse
producten, zodoende kon de stapelmarkt productie van Amsterdam uitgebreid worden. De
kooplieden, die naar Azië gingen zorgden door onderlinge concurrentie voor lagere prijzen. De
oplossing voor deze concurrentie werd bedacht door de politicus Oldenbarnevelt, mede omdat de
republiek ook in oorlog was met Spanje. Hij richtte de VOC op. De VOC moest zorgen voor betere
prijzen, omdat ze get alleenrecht kregen om op Azië te varen, er was geen concurrentie meer.
Hoe werkte de VOC?
Als organisatie was er sprake van 6 verschillende afdelingen, ieder op een andere locatie. Iedere
locatie had een eigen scheepsweg, pakhuis en kantoor. Voor iedere zeetocht werden er zeelui en
soldaten ingehuurd. De VOC had toestemming gekregen om oorlog te voeren en handel te drijven in
Aziz. Het geld werd verdient door de handel van specerijen, zijde, thee en porselein die met goud of
zilver betaald werden. Ook werden er aandelen uitgegeven door de VOC met het geld werden er
bijvoorbeeld schepen gebouwd. De VOC had het alleenrecht van de republiek op de handel in
specerijen, er werden handels overeenkomsten afgesloten met de Aziaten. Ook werd er gevochten
met andere landen die de concurrenten waren.
