Inhoudsopgave
INTRODUCTIECOLLEGE EVIDENCE BASED PRACTICE (EBP) .............................................................. 2
LITERATUURREVIEW META ANALYSE EN RELEVANTE BEGRIPPEN ................................................... 6
KWALITATIEF ONDERZOEK EN DIAGNOSTISCHE ONDERZOEK ....................................................... 12
ANALYSEREN EN STATISCHE BEGRIPPEN ..................................................................................... 18
1
,Introductiecollege evidence based practice (EBP)
Doel: leren denken als een mondzorg professional
Wat is evidence based practice?
- Bewijsmaterialen
- Bijv. een patiënt zegt iets maar dat betekent niet dat het echt zo is, dus je zou t zelf moeten
onderzoeken
- Je werkt met feiten
- Beste bewijsmateriaal gebruiken om tot de juiste behandeling te komen voor de optimale zorg
EBP heeft 3 componenten:
EBP: handelen op ‘’wetenschappelijk’’ bewijs
1. Huidige beste bewijsmateriaal, handelen op basis van (wetenschappelijke bewijs)
2. Waarden en voorkeuren van de patiënt (bijv. we willen dat een patiënt iets doet maar het lukt
niet door bijv een ziekte of een syndroom) of bijv. elektrisch tandenborstel aanraden maar
patiënt kan niet tegen trilling
3. Professionele kennis mondhygiënist, wat je ziet, je expertise, wat je hebt geleerd etc.
Definitie van Evidence Based Practice?
Volgens de definitie van de American Dental Association is EBP Tandheelkunde een benadering van de
mondzorg die een oordeelkundige integratie vereist van:
Systematisch beoordeelde wetenschappelijke literatuur (1). Die relevant is voor de orale en algemeen
medische gezondheidstoestand en voorgeschiedenis van de patiënt, met de klinische expertise (3) van
de tandheelkundige professional en de behoeften en voorkeuren van de patiënt (2) aangaande de
behandeling.
Waarom EBP?
- Zodat je de beste zorg kan leveren
- Zodat elke mondhygiënist dezelfde adviezen geven, dus niet dat de ene a zegt en de ander b
- Om op de beste mogelijke manier volgens systematische bronnen te kunnen behandelen
Waarom moet je elke vraag serieus nemen?
Omdat de patiënt het recht heeft op een mondzorgprofessional die
1. Elke behandelkeuze, advies, etc. baseert op de beste beschikbare evidence
2. Expertise bijhoudt, uitbereid en meegaat met de tijd om punt 1 te kunnen
3. Rekening houdt met wensen, belangen en rechten van de patiënt
De patiënt van nu..
Patiënten gaan ervan uit (en heeft er recht op) dat de mondhygiënist op de hoogte is van nieuwe
ontwikkelingen in op het vakgebied en behandelkeuzes op wetenschappelijk bewijs baseert. Patiënten
willen de ‘’beste’’/ kwalitatief hoogwaardige zorg
De ‘’beste’’ zorg
Als de behandeling de prognose van het natuurlijk beloop van de ziekte positief verandert. Met andere
woorden; de patiënt wordt beter van de behandeling
Waarom is EBP nodig?
- Rationalisatie van het klinisch handelen
- Om keuzes binnen het klinisch handelen te verantwoorden
- Veel nieuwe ontwikkelingen in de mondzorg
2
, - Blijven ontwikkelen van je expertise
- Lezen en begrijppen van wetenschappelijke literatuur
- Toepassen, elke patiënt individueel benaderen
- Om kwalitatief goede zorg aan patiënten te bieden
- Om te communiceren over de voor- en nadelen van behandelingen
- De huidige kennis verouderd snel, up- to- date blijven
EBP geeft een soort bescherming aan de behandelaar. Bijv. bij een ontvangen klacht dat de
behandelaar kan aantonen dat hij/zij correct gehandeld heeft en juist advies heeft gegeven
De 5 stappen van Evidence Based Practice
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
3. Interpreteren en beoordelen van het gevonden bewijs op de methodologische kwaliteit en
toepasbaarheid
4. Toepassen van het gevonden resultaat in de praktijk
5. Regelmatig evalueren van het proces en het resultaat
Van klinische vraag naar PICO vraag
Klinische vraag:
Kan betrekking hebben op de zorgbehoefte of zorgvraag
Is te destilleren uit een (behandel) situatie
Kan komen uit informatie bijv. op internet/ literatuur
Kortom, het presenteert zich
Type vragen in de EBP
klinische vraag:
Heeft betrekking op de behandeling van patiënten of vragen van de patiënt uit de praktijk
Bijv. zal het niet eten van geraffineerde suikers en graanproducten bestaande cariës genezen
(achtergrondvraag) of de patiënt vraagt of de gebruikte polijstpasta op lange termijn glazuurschade
kan veroorzaken (voorgrondvraag)
PICO vraag (of PDO)
Vertaling van de klinische vraag naar een ‘’met wetenschappelijke beantwoordbare’’ vraag
Pico= de klinische vraag vertalen naar een onderzoekbare vraag met meetbare begrippen (outcome)
Met de PICO vraag is het mogelijk te zoeken naar de beste, meest recente wetenschappelijke literatuur
PICO- vraag:
Probleem/ patiënt (bijv. cariës/leeftijd/ angst/ gingivitis etc.)
Interventie (bijv geen suikers of neem een elektrische tandenborstel)
Co- interventie (bijv. vergelijking hand en elektrische tandenborstel)
Outcome (uitkomst) (bijv. genezen van cariës of minder plak door elektrische tandenborstel)
Verschil interventie en co-interventie is bijv. een patiënt gebruikte floss en jij raadt nu een stoker aan.
Dus floss is co- interventie en stokers de interventie. Outcome is dan bijv. heeft het werking houdt het
schoon etc. als het niet lukt door bijvoorbeeld door een ziekte of zwangerschap heet het determinant.
PDO
Probleem/ patiënt
Determinant
Outcome (uitkomst)
3
INTRODUCTIECOLLEGE EVIDENCE BASED PRACTICE (EBP) .............................................................. 2
LITERATUURREVIEW META ANALYSE EN RELEVANTE BEGRIPPEN ................................................... 6
KWALITATIEF ONDERZOEK EN DIAGNOSTISCHE ONDERZOEK ....................................................... 12
ANALYSEREN EN STATISCHE BEGRIPPEN ..................................................................................... 18
1
,Introductiecollege evidence based practice (EBP)
Doel: leren denken als een mondzorg professional
Wat is evidence based practice?
- Bewijsmaterialen
- Bijv. een patiënt zegt iets maar dat betekent niet dat het echt zo is, dus je zou t zelf moeten
onderzoeken
- Je werkt met feiten
- Beste bewijsmateriaal gebruiken om tot de juiste behandeling te komen voor de optimale zorg
EBP heeft 3 componenten:
EBP: handelen op ‘’wetenschappelijk’’ bewijs
1. Huidige beste bewijsmateriaal, handelen op basis van (wetenschappelijke bewijs)
2. Waarden en voorkeuren van de patiënt (bijv. we willen dat een patiënt iets doet maar het lukt
niet door bijv een ziekte of een syndroom) of bijv. elektrisch tandenborstel aanraden maar
patiënt kan niet tegen trilling
3. Professionele kennis mondhygiënist, wat je ziet, je expertise, wat je hebt geleerd etc.
Definitie van Evidence Based Practice?
Volgens de definitie van de American Dental Association is EBP Tandheelkunde een benadering van de
mondzorg die een oordeelkundige integratie vereist van:
Systematisch beoordeelde wetenschappelijke literatuur (1). Die relevant is voor de orale en algemeen
medische gezondheidstoestand en voorgeschiedenis van de patiënt, met de klinische expertise (3) van
de tandheelkundige professional en de behoeften en voorkeuren van de patiënt (2) aangaande de
behandeling.
Waarom EBP?
- Zodat je de beste zorg kan leveren
- Zodat elke mondhygiënist dezelfde adviezen geven, dus niet dat de ene a zegt en de ander b
- Om op de beste mogelijke manier volgens systematische bronnen te kunnen behandelen
Waarom moet je elke vraag serieus nemen?
Omdat de patiënt het recht heeft op een mondzorgprofessional die
1. Elke behandelkeuze, advies, etc. baseert op de beste beschikbare evidence
2. Expertise bijhoudt, uitbereid en meegaat met de tijd om punt 1 te kunnen
3. Rekening houdt met wensen, belangen en rechten van de patiënt
De patiënt van nu..
Patiënten gaan ervan uit (en heeft er recht op) dat de mondhygiënist op de hoogte is van nieuwe
ontwikkelingen in op het vakgebied en behandelkeuzes op wetenschappelijk bewijs baseert. Patiënten
willen de ‘’beste’’/ kwalitatief hoogwaardige zorg
De ‘’beste’’ zorg
Als de behandeling de prognose van het natuurlijk beloop van de ziekte positief verandert. Met andere
woorden; de patiënt wordt beter van de behandeling
Waarom is EBP nodig?
- Rationalisatie van het klinisch handelen
- Om keuzes binnen het klinisch handelen te verantwoorden
- Veel nieuwe ontwikkelingen in de mondzorg
2
, - Blijven ontwikkelen van je expertise
- Lezen en begrijppen van wetenschappelijke literatuur
- Toepassen, elke patiënt individueel benaderen
- Om kwalitatief goede zorg aan patiënten te bieden
- Om te communiceren over de voor- en nadelen van behandelingen
- De huidige kennis verouderd snel, up- to- date blijven
EBP geeft een soort bescherming aan de behandelaar. Bijv. bij een ontvangen klacht dat de
behandelaar kan aantonen dat hij/zij correct gehandeld heeft en juist advies heeft gegeven
De 5 stappen van Evidence Based Practice
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
3. Interpreteren en beoordelen van het gevonden bewijs op de methodologische kwaliteit en
toepasbaarheid
4. Toepassen van het gevonden resultaat in de praktijk
5. Regelmatig evalueren van het proces en het resultaat
Van klinische vraag naar PICO vraag
Klinische vraag:
Kan betrekking hebben op de zorgbehoefte of zorgvraag
Is te destilleren uit een (behandel) situatie
Kan komen uit informatie bijv. op internet/ literatuur
Kortom, het presenteert zich
Type vragen in de EBP
klinische vraag:
Heeft betrekking op de behandeling van patiënten of vragen van de patiënt uit de praktijk
Bijv. zal het niet eten van geraffineerde suikers en graanproducten bestaande cariës genezen
(achtergrondvraag) of de patiënt vraagt of de gebruikte polijstpasta op lange termijn glazuurschade
kan veroorzaken (voorgrondvraag)
PICO vraag (of PDO)
Vertaling van de klinische vraag naar een ‘’met wetenschappelijke beantwoordbare’’ vraag
Pico= de klinische vraag vertalen naar een onderzoekbare vraag met meetbare begrippen (outcome)
Met de PICO vraag is het mogelijk te zoeken naar de beste, meest recente wetenschappelijke literatuur
PICO- vraag:
Probleem/ patiënt (bijv. cariës/leeftijd/ angst/ gingivitis etc.)
Interventie (bijv geen suikers of neem een elektrische tandenborstel)
Co- interventie (bijv. vergelijking hand en elektrische tandenborstel)
Outcome (uitkomst) (bijv. genezen van cariës of minder plak door elektrische tandenborstel)
Verschil interventie en co-interventie is bijv. een patiënt gebruikte floss en jij raadt nu een stoker aan.
Dus floss is co- interventie en stokers de interventie. Outcome is dan bijv. heeft het werking houdt het
schoon etc. als het niet lukt door bijvoorbeeld door een ziekte of zwangerschap heet het determinant.
PDO
Probleem/ patiënt
Determinant
Outcome (uitkomst)
3
