Geschiedenis van de psychologie:
1.3 De geschiedenis van de psychologie
Mensen stelden zich wellicht vragen over de wijze waarop hijzelf en zijn
soortgenoten zich plegen te gedragen en hoe hij daar het best rekening mee kon
houden. De bekendste filosofen waren Socrates, Plato en Aristoteles.
Meer directe voorgeschiedenis:
De boekdrukkunst zorgt ervoor dat kennis zich verspreidt en ruimer toegankelijk is.
Ontdekkingsreizen in die periode oorzaak ontstaan moderne wetenschappen.
Moderne wetenschapen: sterrenkunde, fysica, biologie door zorgvuldige
betrouwbare observatie leidt tot betrouwbare kennis.
Ontwikkelingen in de filosofie:
Rationalisme- René Descartes: Waarde van het logisch denken wordt beklemtoont
Dualisme:
Res cogitans vs. Res extense
De geest/denken vermogen vs. Alles wat ruimte inneemt/materie
- Alleen materie kan wetenschappelijk onderzocht worden (astronomie, fysica,
fysiologie)
- Geest onderzoeken kan niet via zintuigelijke waarneming worden onderzocht,
beter rechtstreeks via het denken zelf (dus via filosofie) bestudeerd worden
- Kunstmatige opdeling tussen lichaam en ziel hinderde lange tijd de
ontwikkeling van de menswetenschappen en meer bepaald van een
wetenschappelijke psychologie
Tabula rasa: John Locke:
- Bij geboorte is menselijk bewust zijn een lege ruimte, pas gaandeweg wordt
deze opgevuld door zintuigelijke indrukken
- Het bewustzijn is wel toegankelijk voor observatie, maar bleef beperkt tot de
eigen innerlijk gewaarwordingen
- Pas later inzicht dat inzichten ook door anderen gecontroleerd moeten kunnen
worden en experimenteel getoetst.
, Impulsen uit de natuurwetenschappen:
- Door het ontstaan van de natuurwetenschappen ging de filosofie steeds meer
de kant van de psychologie op
- Stellen zicht vragen ‘hoe komt kennis tot stand?’ ‘kunnen daar vertekeningen
bij optreden?’
- Vragen uit de natuurwetenschappen die psychologisch van aard zijn (ooglens)
Wetenschappelijke psychologie van nu kent verschillende voorouders:
- Ontwikkelingen die van belang waren in Europa en Amerika
- Vanaf halfweg de 19e eeuw
- Europeanen zijn naar Amerika gegaan ‘greencard’
1 Experimentele bewustzijnspsychologie
Wundt: vader van de wetenschappelijke psychologie (Duitsland)
- Eerste laboratorium voor experimentele psychologie 1879
- Introductie van de experimentele methode
- Fenomenen uitlokken om ze te onderzoeken- zoals de waarneming (in
gecontroleerde omstandigheden onderzoeken)
- Experimentele bewustzijnspsychologie
Titchener: Verenigde Staten
- Uitlokken-waarnemen-via introspectie
- Introspectie: bij zichzelf naar binnen kijken, bij zichzelf nagaan wat er allemaal
gebeurde
- Kan op deze manier de structuur van de geest analyseren, nagaan uit welke
deeltjes het bewustzijn is opgebouwd
- Structuralisme
2 Functionalistische bewustzijnspsychologie
- Periode van de grootte migraties, pioniersmentaliteit
- Nood aan inzicht, hoe mensen leren, hoe mensen zich aanpassen, hoe
mensen problemen oplossen
- Pragmatiek= als het maar werk, als we maar een oplossing krijgen, we
hoeven niet te weten hoe dit werk
1.3 De geschiedenis van de psychologie
Mensen stelden zich wellicht vragen over de wijze waarop hijzelf en zijn
soortgenoten zich plegen te gedragen en hoe hij daar het best rekening mee kon
houden. De bekendste filosofen waren Socrates, Plato en Aristoteles.
Meer directe voorgeschiedenis:
De boekdrukkunst zorgt ervoor dat kennis zich verspreidt en ruimer toegankelijk is.
Ontdekkingsreizen in die periode oorzaak ontstaan moderne wetenschappen.
Moderne wetenschapen: sterrenkunde, fysica, biologie door zorgvuldige
betrouwbare observatie leidt tot betrouwbare kennis.
Ontwikkelingen in de filosofie:
Rationalisme- René Descartes: Waarde van het logisch denken wordt beklemtoont
Dualisme:
Res cogitans vs. Res extense
De geest/denken vermogen vs. Alles wat ruimte inneemt/materie
- Alleen materie kan wetenschappelijk onderzocht worden (astronomie, fysica,
fysiologie)
- Geest onderzoeken kan niet via zintuigelijke waarneming worden onderzocht,
beter rechtstreeks via het denken zelf (dus via filosofie) bestudeerd worden
- Kunstmatige opdeling tussen lichaam en ziel hinderde lange tijd de
ontwikkeling van de menswetenschappen en meer bepaald van een
wetenschappelijke psychologie
Tabula rasa: John Locke:
- Bij geboorte is menselijk bewust zijn een lege ruimte, pas gaandeweg wordt
deze opgevuld door zintuigelijke indrukken
- Het bewustzijn is wel toegankelijk voor observatie, maar bleef beperkt tot de
eigen innerlijk gewaarwordingen
- Pas later inzicht dat inzichten ook door anderen gecontroleerd moeten kunnen
worden en experimenteel getoetst.
, Impulsen uit de natuurwetenschappen:
- Door het ontstaan van de natuurwetenschappen ging de filosofie steeds meer
de kant van de psychologie op
- Stellen zicht vragen ‘hoe komt kennis tot stand?’ ‘kunnen daar vertekeningen
bij optreden?’
- Vragen uit de natuurwetenschappen die psychologisch van aard zijn (ooglens)
Wetenschappelijke psychologie van nu kent verschillende voorouders:
- Ontwikkelingen die van belang waren in Europa en Amerika
- Vanaf halfweg de 19e eeuw
- Europeanen zijn naar Amerika gegaan ‘greencard’
1 Experimentele bewustzijnspsychologie
Wundt: vader van de wetenschappelijke psychologie (Duitsland)
- Eerste laboratorium voor experimentele psychologie 1879
- Introductie van de experimentele methode
- Fenomenen uitlokken om ze te onderzoeken- zoals de waarneming (in
gecontroleerde omstandigheden onderzoeken)
- Experimentele bewustzijnspsychologie
Titchener: Verenigde Staten
- Uitlokken-waarnemen-via introspectie
- Introspectie: bij zichzelf naar binnen kijken, bij zichzelf nagaan wat er allemaal
gebeurde
- Kan op deze manier de structuur van de geest analyseren, nagaan uit welke
deeltjes het bewustzijn is opgebouwd
- Structuralisme
2 Functionalistische bewustzijnspsychologie
- Periode van de grootte migraties, pioniersmentaliteit
- Nood aan inzicht, hoe mensen leren, hoe mensen zich aanpassen, hoe
mensen problemen oplossen
- Pragmatiek= als het maar werk, als we maar een oplossing krijgen, we
hoeven niet te weten hoe dit werk
