Samenvatting Pedagogie

Pedagogie – Hoofdstuk 5

5. Opvoeden en lesgeven in een positief leef- en leerklimaat

5.1 De begrippen positief leefklimaat en positief leerklimaat in theorie en praktijk

Positief leefklimaat:

 Een ontwikkelingsstimulerend opvoedingsklimaat
 Betreft thuissituatie en school
 Creëert welbevinden

Positief leerklimaat:

 Een ontwikkelingsstimulerende didactische aanpak
 Betreft enkel de school
 Creëert betrokkenheid

5.2 Een positief leefklimaat opbouwen

Factoren die een positief leefklimaat beïnvloeden:

 Positieve ingesteldheid
 Samenhorigheid
 Ontmoetende leerkrachtstijl

Positief gevoel hebben van:

 Zichzelf
 Anderen
 (leef)wereld

 zich goed voelen in zijn vel

 zich veilig voelen

 basis om te ontwikkelen en leren te komen

 thuis en op school gevormd

Deelaspecten van de positieve ingesteldheid:

 Zich emotioneel goed voelen
 Zich als persoon iets waard voelen (zelfwaardegevoel)
 Zich als persoon present stellen
 Gemotiveerd zijn
 Zich vitaal en gezond voelen
 Plezier beleven
 Tot rust komen
 Zich geboren voelen
 Interesse hebben voor anderen
 Nieuwsgierig zijn
 Initiatief nemen
 Betrokken bezig zijn
 Onbevangen aanwezig zijn in de wereld en creatief omgaan met de dingen

Het perspectief van de leerkracht is bepalend,



1

, 1. EEN POSITIEVE INGESTELDHEID ONTWIKKELEN

Hoe?

 Elke leerling het gevoel geven dat hij belangrijk is
 Leerlingen bevestigen voor de dingen die ze goed doen
 Tijd maken om bij het werk van elk kind stil te staan
 Laten merken dat we vertrouwen hebben in de kinderen en dat we in hen geloven
 Waardering tonen als een leerling zich inzet
 Elke leerling verantwoordelijkheden en taken geven die hij aankan
 Model staan voor de leerlingen door zelf positief te staan tegenover het leven
 Leerlingen over hun eigen werk laten vertellen of het tentoonstellen
 Leerlingen vragen om iets van thuis mee te brengen en daar dan iets in de klas mee te doen
 Succeservaringen creëren
 Leerlingen stimuleren om andere leerlingen te bevestigen en elkaar te helpen

Enkele klasactiviteiten om de positieve ingesteldheid te stimuleren:

 Een warm onthaal bij het starten van de lessen of activiteiten
 Gezellige eetmomenten creëren
 Activiteiten rond het bespreken en delen van gevoelens
 Gezellige vieringen, bv. verjaardagen, Kerstmis, …

2. SAMENHORIGHEID STIMULEREN

= Wij-gevoel: relatie met anderen en met de leefwereld

Hoe?

 Geef elke leerling het gevoel dat hij erbij hoort
 Wijs op de nadelige gevolgen voor anderen bij negatief gedrag (empathie ontwikkelen)
 Doe dingen samen, bijvoorbeeld dagtaken verdelen, zingen, …
 Stimuleer leerlingen om elkaar te helpen
 Stimuleer leerlingen om te luisteren naar elkaar
 Moedig leerlingen aan om in groep ervaringen over zichzelf te vertellen
 Werken met thema’s

De ouders:

 Alle kinderen hebben een ‘rugzakje’ met waarden, normen, gewoontes mee van thuis 
thuiscultuur waarderen = zijn leefwereld veranderen
 Een groot verschil tussen de thuis- en de schoolcultuur kan leiden tot spanningen, doch
verbindend werken
 Ouderbetrokkenheid  elkaar beter begrijpen, vertrouwensband
 Ouders niet alleen betrekken als het slecht gaat, maar ook wanneer het kind het goed doet

3. ONTMOETENDE LEERKRACHTSTIJL

Belangrijk in de relatie begeleider-kind:

 Aandacht voor de leefwereld van het kind
 Wat ervaart het kind?
 Ontwikkelingsniveau opsporen
 Signalen opmerken en begrijpen
 Het kind laten voelen dat hij/zij au sérieus wordt genomen
 Het kind zoveel mogelijk zichzelf laten zijn
2