Samenvatting neurokinesitherapie 2 Praktijk

NEUROKINSITHERAPIE 2
PRAKTIJK




Kaat Francken
UNIVERSITEIT ANTWERPEN 2020-2021

, Positionering van een CVA-
patiënt
1. Inleiding
Elke beweging of positie wordt bij een CVA-patiënt beschouwd als therapie = 24 uurs therapie. Een
correcte houding is dus zeer belangrijk. Een fout in een positie kan zorgen voor een verhoogde tonus
en veel andere complicaties.

Elke houding heeft zijn eigen voor- en nadelen.

De patiënt moet zo veel mogelijk sensorische en motorisch getriggerd worden = stimulatie van de
hemiplege zijde.

2. Principes
Lichaamsuitlijning
- Er moet een normale posturale tonus mogelijk zijn
- Zo min mogelijk in het spastisch patroon

Opvullen van de open ruimtes
= Met kussens

Wanneer de patiënt goed ondersteund is:
- Moeten niet opspannen om hun evenwicht te houden
- Angst vermindert bij de patiënt
- Minder kans op doorligwonden

Maximale sensorische stimulatie
De hemiplege zijde moet zo veel mogelijk gestimuleerd worden om sensorische deprivatie te
vermijden. Patiënten gaan ook een andere perceptie hebben van hun lichaam en van hun lichaam in
de ruimte.

Vb. patiënten met hun hemiplege zijde naar elkaar toe in de kamer leggen. Ze moeten wel aandacht
geven aan hun hemiplege zijden als ze willen communiceren met elkaar.

3. Zijlig op de hemiplege zijde
- Bed volledig plat
- Hoofd op een kussen in het verlengde van de romp
- Romp leunt iets naar achter en wordt ondersteund door een kussen
 Geeft ook proprioceptieve informatie aan de rug
- De schouder ligt volledig in protractie (let op! Nooit aan de schouder trekken altijd de
scapula begeleiden)
- De hemiplege arm ligt in 90° antversie op een kussen op een tafeltje/krukje naast het bed
 Volledig ondersteund!
- De niet-hemiplege arm ligt op de romp of op een kussen
- De elleboog zo ver mogelijk in extensie en de handpalm naar boven gedraaid
- Het hemiplege been ligt in een lichte extensie in de heup en lichte flexie in de knie
- Het niet-hemiplege been ligt gebogen
- Zorg dat er niets tegen de voetzool ligt  kan zorgen voor spastiche reactie

1

, - Kussen tussen de benen leggen om doorligwonden te vermijden
3.1. Voordelen
- Omdat de niet-hemiplege zijde van boven ligt kan de patiënt nog heel functioneel zijn
- Wanneer de patiënt op de hemiplege zijde ligt wordt deze verlengt = hypertonie neemt af
- Sensorische stimulatie van de hemiplege zijde

3.2. Nadelen
De patiënt kan de hemiplege zijde niet gebruiken en wordt dus ook niet gestimuleerd om deze zijde
te activeren.

4. Zijlig op de niet-hemiplege zijde
- Bed volledig plat
- Hoofd op een kussen in het verlengde van de romp
- De romp leunt ligt naar voor en wordt ondersteund langs voor door een kussen
 Heel de romp ondersteunen (bekken tot oksel)
- De hemiplege schouder ligt in protractie
- De hemiplege arm ligt in 100° antversie op een kussen op een tafeltje/krukje naast het bed
 Volledig ondersteunt
- De elleboog is licht gebogen en de hand ligt open met de handpalm naar benden
- De niet-hemiplege arm ligt zoals de patiënt het comfortabel vindt
- Het hemiplege been is licht gebogen en wordt ondersteund door een kussen
- Let op dat de voet niet te veel in inversie ligt
- Het niet-hemiplege been is gestrekt in de heup en knie

4.1. Voordelen
- De patiënt wordt gestimuleerd om de hemiplege zijde te gebruiken
- Sensorische stimulatie van de hemiplege zijde

4.2. Nadeel
De patiënt ligt op de niet-hemiplege zijde waardoor de functionaliteit daalt.
 Kunnen hun deken niet zelf omhoogtrekken of gemakkelijk naar de verpleging bellen

5. Ruglig
- Kussen onder het hoofd dat tot net onder de agulus inferior komt van de beide schouders
 Scapula in externe rotatie en protratie
- De arm ligt in een lichte abductie en flexie op een kussen met de handpalm naar beneden
- Let op! De arm moet hoger liggen dan de romp en het het hand hoger dan de schouder
- De knieën zijn ligt gebogen om een hyperlordose te vermijden  opgerolde handdoek
Let wel op dat er niet te veel druk komt op de hielen wat doorligwonden kan veroorzaken en
tonus
- Voeten in een neutrale houding
- We leggen ook dezelfde opstelling aan de niet hemiplege zijde zodat assysmmetrieën
worden vermeden

5.1. Nadelen
- De tonus kan toenemen door de labyrinth reflex en symmetrische tonische nekreflex
 Niet aangenaam voor de patiënt
- Sensorische isloatie  de patiënten kijken heel de tijd naar het plafont
- Doorligwonden aan de hielen en het sacrum


2

, 6. Zit in bed
- Hoofduiteinde van het bed moet zo recht mogelijk staan
- Kussen achter de onderrug
- Het hoofd wordt niet ondersteund waardoor de patiënt gestimuleerd wordt het hoofd te
controleren en recht te houden
- De romp is recht
 Vaak hebben patiënten de neiging om naar voor te buigen dit kunnen we tegengaan door
een kussen of tafeltje
- De heupen zijn in 90° flexie zonder rotatie
 Eventueel kussen aan de zijkanten leggen
- De armen liggen op een kussen op het tafeltje met de ellebogen ondersteunt

7. Zit op stoel met tafeltje naast de patiënt
- Tafeltje aan de hemiplege zijde
- De arm ligt op een kussen op het tafeltje met de handpalm naar benden en de vingers
gespreid
- Let op dat de patiënten niet naar voor vallen en hun romp mooi recht houden
- De heupen en knieënen zijn in 90° flexie
- Zorg dat de voeten goed zijn gepositioneerd, zeker wanneer je een transfer wilt uitvoeren

8. Zit op stoel met tafeltje voor de patiënt
- De ellebogen steunen op een kussen op de tafel met de handen open
- Er mag niet te veel flexie zijn in de romp dus je moeten kijken hoe hoog je de tafel zet
- Lumbale lordose ondersteunen met kussen  patiënten hebben meer de neiging om recht
te zitten
- Voeten goed positioneren

9. Zit in een rolstoel
 De patiënt kan vrij bewegen

- Zorg ervoor dat de patiënt niet naar beneden glijdt
- De hemiplege arm moet ondersteund worden door tafeltje of kussen
- Het kan zijn dat het been opzij valt tegen de rolstoel wat voor een grote druk kan zogen
 Kussentje of handdoek ertussen steken

9.1. Herpositioneren van de patiënt in de rolstoel
1. We zetten onze voeten en knieën lateraal van de voeten en knieën van de patiënt
2. We vragen de patiënt de hemiplege hand vast te nemen met de niet-hemiplege hand in de
pistoolgreep en te leunen naar de niet-hemiplege zijde (toch enigszins balans)
3. We zetten onze beide handen aan de trochanters en de bil doormiddel van een weightshift
4. We geven druk met onze knieën naar achter terwijl we het zitvlak van de patiënt opheffen
5. Romp terug mooi recht tegen de leuning zetten

We kunnen deze techniek uit voeren met 2 therapeuten. De 2 de therapeut helpt bij het heffen van
het zitvlak.




3