Duidelijke samenvatting Economie: Economische Groei VWO

Economie
Module: Economische groei
H1 Macro-economische kengetallen
Macro-economische kengetallen beschrijven de economie als geheel. Deze kengetallen zijn
geaggregeerde waarden, zoals de totale productie van een land, de totale werkgelegenheid of de
inkomen dat alle ingezetenen bij elkaar verdienen. In dit hoofdstuk: het binnenlands product en het
binnenlands inkomen.
Het bruto binnenlands product (bbp) is gedefinieerd als waarde van alle in een land geproduceerde
goederen en diensten in een jaar. Het is een indicator voor wat een land in een jaar voortbrengt. Er zijn
3 methoden om deze te berekenen: de objectieve methode, de subjectieve methode en de
bestedingsmethode.
Bij de objectieve methode kijk je naar de totale waarde die in een land door productie wordt
toegevoegd. ‘Objectief’ geeft aan dat het hier om objecten gaat. Bijvoorbeeld  een autofabrikant
verbruikt rubber, kunststof en staal. Om de auto te produceren, heeft de fabrikant goederen en diensten
ingekocht, zoals plaatstaal, bedradingen, voorruiten, schroeven, elektriciteit en een brandverzekering.
De auto is meer waard dan de opgetelde waarde van deze ingekochte diensten en goederen. Het
verschil is de bruto toegevoegde waarde. Het geeft aan wat er in een bedrijf aan waarde door het
productieproces wordt toegevoegd.
Bruto toegevoegde waarde = TO – kosten ingekochte goederen en diensten
De toegevoegde waarde van de overheid zit ook in het bbp, want de overheid is ook een onderdeel van
de economie. Maar welke waarde voegt de overheid toe? Er bestaat geen markt voor overheidstaken
(bijvoorbeeld onderwijs). De overheid produceert allerlei diensten die dus niet op een markt
verhandeld worden. Toch moeten ze meegenomen worden in de indicator van wat een land in een jaar
voortbrengt. Daarvoor wordt gekeken naar de beloning van de productiefactor arbeid. Want het
salaris van een ambtenaar is een goede afspiegeling van zijn toegevoegde waarde. Bij de berekening
worden dus alle ambtenarensalarissen gebruikt als waarde voor de toegevoegde waarde van de
overheid 
Bruto binnenlands product (bbp) = optelsom van alle bruto toegevoegde waarden + alle
ambtenarensalarissen
De koopkracht bereken je door het bbp te delen door de inflatie x 100 (203,7/130 x 100)
Bij de bruto toegevoegde waarde wordt geen rekening gehouden met afschrijvingen van een bedrijf
(bijvoorbeeld nieuwe machines). Als dat wel gedaan wordt, heb je de netto toegevoegde waarde 
Netto toegevoegde waarde = bruto toegevoegde waarde – afschrijvingen
Geaggregeerd geldt hetzelfde onderscheid: het netto binnenlands product is de optelsom van alle netto
toegevoegde waarden die in een land gedurende een jaar worden gecreëerd 
Netto binnenlands product (nbp) = bbp – afschrijvingen
Nbp = optelsom netto toegevoegde waarden + alle ambtenarensalarissen
- De subjectieve manier om het bbp te berekenen verloopt via de primaire inkomens: de inkomens
die verdiend worden met het ter beschikking stellen van productiefactoren. Het idee hierachter is dat
de netto toegevoegde waarde in zijn geheel uitbetaald wordt aan diegenen die de productiefactoren
leveren. De optelsom van alle primaire inkomens is het totale bedrag dat in een land aan inkomen
verdiend wordt. Andere inkomens, zoals uitkeringen, worden weer uit primaire inkomens betaald. Het

, totaal aan primair inkomen is het netto binnenlands inkomen (nbi). En net als bij het bbp en nbp
vormen de afschrijvingen het verschil tussen het nbi en het bruto binnenlands inkomen (bbi).
Nbi = bbi – afschrijvingen
Om alle primaire inkomens te bepalen, moeten we de productiefactoren indelen vanuit de macro-
economie. Deze worden ingedeeld op basis van inkomensstromen:
 Arbeid
 Ondernemerschap
 Kapitaal
 Natuur
De netto toegevoegde waarde wordt in zijn geheel gebruikt om de productiefactoren te belonen: het
primaire inkomen. En de optelsom van de primaire inkomen is het nbi. Dit leidt tot de volgende
conclusie: het netto binnenlands inkomen is gelijk aan het netto binnenlands product.
Nbi = nbp
En het bbp is gelijk aan het nbp plus afschrijvingen. Kortom: als de afschrijvingen worden opgeteld bij
het netto binnenlands inkomen, ontstaat het bruto binnenlands product volgens de subjectieve
methode:
Bbp = nbp + afschrijvingen = nbi + afschrijvingen