Week 2 OVV-3
HC Zorg: organisatie, kwaliteit en financiering
Nederlandse gezondheidszorgsysteem in vergelijking met andere landen
Bouwstenen van een gezondheidszorgsysteem
- Professionals: artsen, verpleegkundigen, paramedici etc. op basis van opleiding
- Instellingen: ziekenhuizen, verpleeghuizen, laboratoria, apotheken etc.
o Door professionalisering/institutionalisering op basis van technologieën zijn
ziekenhuizen ontstaan
- Technologie/kennis: geneesmiddelen, OK’s, ICT etc.
Uitkomsten en ontwerpprincipes van een gezondheidszorgsysteem
- Gezondheid (kwaliteit van zorg: effectief, veilig en patiëntgericht)
- Gezondheid voor iedereen (toegankelijkheid van zorg; equilty)
- Kosten (betaalbaarheid van zorg; efficiëntie)
Conceptuele uitgangspunten organisatie van zorg
- Gezondheidszorgsystemen produceren geen gezondheid, zij ondersteunen mensen bij het
realiseren van hun potentiële gezondheid
- Verschil tussen ‘health systems’ en ‘health care systems’
(gezondheidssysteem/gezondheidszorgsysteem)
- Kennis: intensief en waardegedreven
- Ontwikkeling van gezondheidszorgsystemen hangt samen met de economische ontwikkeling
in een land
- Demand/need (vraag/behoefte; public health denken) versus demand/supply (vraag/aanbod;
economisch denken)
- Publieke vs. private aanbieders/ financiers
o Beroepsbeoefenaren zijn in dienst van de overheid
- Efficiency/equilty
- Output vs. outcome
- Van gezonde levensverwachting naar PROMS. Value based health care systems
Samenhang tussen levensverwachting en bestedingen aan gezondheidszorg voor verschillende
landen
,Waar gaan we heen qua gezondheid
- Levensverwachting mannen gaan omhoog
- Levensverwachting voor vrouwen gaat ook omhoog
- Sterfte hart- en vaatziekten gaat omlaag
- Groene landen doen het het beste
- Dementieprevalentie gaat omhoog
- Aantal klinische bedden in ziekenhuizen gaat omlaag
Hoe doet Nederland het?
- Via ziektekostenverzekeringssysteem met basisverzekering voor alle Nederlanders
uitgevoerd door meerdere zorgverzekeraars
- Organisatievorm van meeste ziekenhuizen: private onderneming zonder winstoogmerk
Kenmerken
- Historisch bepaald veelal private zorgaanbieders (zorgverleners/instellingen) die grotendeels
werken op een not-for-profit basis (niet winstgevend)
- Goed ontwikkeld eerstelijns systeem (huisartsen bv.)
- Uitgebreid ziektekostenverzekeringsstelsel met een rol voor werkgevers/werknemers en
verzekeraars
- Beperkte rol van de centrale overheid
- Nederlandse levensverwachting= hoger dan gemiddelde
o Sinds het begin van dit decennium stijgt de levensverwachting aanzienlijk langzamer
o Komt deels door de vergrijzing; veel ziektes bij ouderen (dementie bijvoorbeeld)
o Hogere uitgaven gezondheidszorg dan EU-gemiddelde
o De Nederlandse bevolking meldt wel de minste onvervulde behoeften in EU
o De uitgaven voor langdurige zorg zijn meer dan dubbel zo hoog als EU-gemiddelde
o Wordt steeds meer geld van de economie aan zorg uitgegeven
Betaalbaarheid
- Preventie: GGD’en
o Uitvoering: gemeenten
o WPG
- Cure: eerstelijnszorg/ ziekenhuizen
o Zorgverzekeraars
o ZVW
, - Care: verzorg- en verpleeghuizen
o Zorgkantoren
o Hier is verandering in gekozen:
eerst was de wet AWBZ
Aantal voorzieningen
naar zorgverzekerswet
(ZVW)
Ander aantal naar WMO
o Nu: WLZ
- Welzijn: maatschappelijk
werk/hulpmiddelen
o Gemeenten
o WMO
Hoofdlijnen zorgverzekeringswet
- Gericht op borgen inkomens- en risicosolidariteit
- Overheid stelt spelregels op
- Onderling concurrerende zorgverzekeraars voeren uit
- Voor iedere Nederlander verplicht basispakket
- Acceptatieplicht van verzekeraar
- Zorgtoeslag voor mensen met minder inkomen
- Vereveningsfonds: gezamenlijk fonds als blijkt dat 1 verzekeraar alle dure risicopatiënten
heeft, wordt dit verdeeld
Concreet
- Basale medische zorg door HA, ziekenhuis, medisch specialist
- Mondzorg tot 21
- Farmaceutische zorg
- Hulpmiddelen en vervoer
- Kraamzorg en verloskunde
- Wijkverpleging
Langdurige zorg: care
- Meeste kosten hier
- Plan dat in gang is gezet:
o Thuis oud worden zou de norm moeten zijn
o Decentraliseren: gemeenten kunnen beter zien wat mensen nodig hebben
o Kortingen op bestedingen
- Functioneert nog maar deels
, o Discussie over kwaliteit van zorg; toch weer in laatste 4 jaar forse investeringen
gedaan in langdurige zorg
Kwaliteit Nederlandse gezondheidszorg
Meten van kwaliteit
- Basis voor vertrouwen in de zorgverlening
- Mogelijkheid verschillende inzichten tussen partijen over wat belangrijk is in de zorg uit te
wisselen
- Basis voor het verbeteren van de zorg
- Effectiviteit, veiligheid en patiëntgericht
- Denken in termen van structuur (hoeveelheid voorzieningen/beroepsbeoefenaren, hoe
zorgverlening verleend wordt, wachttijden), proces en uitkomst
- Kwaliteitsindicatoren
Kwaliteitscirkels
- Doelen
- Standaarden
- Meten
- Verbeteren
Kwaliteit beroepsuitoefening
Kwaliteit in instellingen
Wetgeving
- Kwaliteitswet zorginstellingen
o Artikel 2
- Wetgeving patiënten/burgers
o Grondwet artikel 22
o WGBO/WKCZ/ZVW/WLZ/WMO
HC Zorg: organisatie, kwaliteit en financiering
Nederlandse gezondheidszorgsysteem in vergelijking met andere landen
Bouwstenen van een gezondheidszorgsysteem
- Professionals: artsen, verpleegkundigen, paramedici etc. op basis van opleiding
- Instellingen: ziekenhuizen, verpleeghuizen, laboratoria, apotheken etc.
o Door professionalisering/institutionalisering op basis van technologieën zijn
ziekenhuizen ontstaan
- Technologie/kennis: geneesmiddelen, OK’s, ICT etc.
Uitkomsten en ontwerpprincipes van een gezondheidszorgsysteem
- Gezondheid (kwaliteit van zorg: effectief, veilig en patiëntgericht)
- Gezondheid voor iedereen (toegankelijkheid van zorg; equilty)
- Kosten (betaalbaarheid van zorg; efficiëntie)
Conceptuele uitgangspunten organisatie van zorg
- Gezondheidszorgsystemen produceren geen gezondheid, zij ondersteunen mensen bij het
realiseren van hun potentiële gezondheid
- Verschil tussen ‘health systems’ en ‘health care systems’
(gezondheidssysteem/gezondheidszorgsysteem)
- Kennis: intensief en waardegedreven
- Ontwikkeling van gezondheidszorgsystemen hangt samen met de economische ontwikkeling
in een land
- Demand/need (vraag/behoefte; public health denken) versus demand/supply (vraag/aanbod;
economisch denken)
- Publieke vs. private aanbieders/ financiers
o Beroepsbeoefenaren zijn in dienst van de overheid
- Efficiency/equilty
- Output vs. outcome
- Van gezonde levensverwachting naar PROMS. Value based health care systems
Samenhang tussen levensverwachting en bestedingen aan gezondheidszorg voor verschillende
landen
,Waar gaan we heen qua gezondheid
- Levensverwachting mannen gaan omhoog
- Levensverwachting voor vrouwen gaat ook omhoog
- Sterfte hart- en vaatziekten gaat omlaag
- Groene landen doen het het beste
- Dementieprevalentie gaat omhoog
- Aantal klinische bedden in ziekenhuizen gaat omlaag
Hoe doet Nederland het?
- Via ziektekostenverzekeringssysteem met basisverzekering voor alle Nederlanders
uitgevoerd door meerdere zorgverzekeraars
- Organisatievorm van meeste ziekenhuizen: private onderneming zonder winstoogmerk
Kenmerken
- Historisch bepaald veelal private zorgaanbieders (zorgverleners/instellingen) die grotendeels
werken op een not-for-profit basis (niet winstgevend)
- Goed ontwikkeld eerstelijns systeem (huisartsen bv.)
- Uitgebreid ziektekostenverzekeringsstelsel met een rol voor werkgevers/werknemers en
verzekeraars
- Beperkte rol van de centrale overheid
- Nederlandse levensverwachting= hoger dan gemiddelde
o Sinds het begin van dit decennium stijgt de levensverwachting aanzienlijk langzamer
o Komt deels door de vergrijzing; veel ziektes bij ouderen (dementie bijvoorbeeld)
o Hogere uitgaven gezondheidszorg dan EU-gemiddelde
o De Nederlandse bevolking meldt wel de minste onvervulde behoeften in EU
o De uitgaven voor langdurige zorg zijn meer dan dubbel zo hoog als EU-gemiddelde
o Wordt steeds meer geld van de economie aan zorg uitgegeven
Betaalbaarheid
- Preventie: GGD’en
o Uitvoering: gemeenten
o WPG
- Cure: eerstelijnszorg/ ziekenhuizen
o Zorgverzekeraars
o ZVW
, - Care: verzorg- en verpleeghuizen
o Zorgkantoren
o Hier is verandering in gekozen:
eerst was de wet AWBZ
Aantal voorzieningen
naar zorgverzekerswet
(ZVW)
Ander aantal naar WMO
o Nu: WLZ
- Welzijn: maatschappelijk
werk/hulpmiddelen
o Gemeenten
o WMO
Hoofdlijnen zorgverzekeringswet
- Gericht op borgen inkomens- en risicosolidariteit
- Overheid stelt spelregels op
- Onderling concurrerende zorgverzekeraars voeren uit
- Voor iedere Nederlander verplicht basispakket
- Acceptatieplicht van verzekeraar
- Zorgtoeslag voor mensen met minder inkomen
- Vereveningsfonds: gezamenlijk fonds als blijkt dat 1 verzekeraar alle dure risicopatiënten
heeft, wordt dit verdeeld
Concreet
- Basale medische zorg door HA, ziekenhuis, medisch specialist
- Mondzorg tot 21
- Farmaceutische zorg
- Hulpmiddelen en vervoer
- Kraamzorg en verloskunde
- Wijkverpleging
Langdurige zorg: care
- Meeste kosten hier
- Plan dat in gang is gezet:
o Thuis oud worden zou de norm moeten zijn
o Decentraliseren: gemeenten kunnen beter zien wat mensen nodig hebben
o Kortingen op bestedingen
- Functioneert nog maar deels
, o Discussie over kwaliteit van zorg; toch weer in laatste 4 jaar forse investeringen
gedaan in langdurige zorg
Kwaliteit Nederlandse gezondheidszorg
Meten van kwaliteit
- Basis voor vertrouwen in de zorgverlening
- Mogelijkheid verschillende inzichten tussen partijen over wat belangrijk is in de zorg uit te
wisselen
- Basis voor het verbeteren van de zorg
- Effectiviteit, veiligheid en patiëntgericht
- Denken in termen van structuur (hoeveelheid voorzieningen/beroepsbeoefenaren, hoe
zorgverlening verleend wordt, wachttijden), proces en uitkomst
- Kwaliteitsindicatoren
Kwaliteitscirkels
- Doelen
- Standaarden
- Meten
- Verbeteren
Kwaliteit beroepsuitoefening
Kwaliteit in instellingen
Wetgeving
- Kwaliteitswet zorginstellingen
o Artikel 2
- Wetgeving patiënten/burgers
o Grondwet artikel 22
o WGBO/WKCZ/ZVW/WLZ/WMO