Literatuurgeschiedenis:
Cursus 11 Negentiende eeuw:
Hoofdstuk 1 Historische context:
1.1 Nationalisme en imperialisme:
Na de nederlaag van Napoleon in 1815 streefde men in Europa naar het hertel van de
politieke situatie van voor de Franse Revolutie (Die begon in 1789). De negentiende eeuw
werd echter niet de eeuw van herstel van de oude orde. Er waren revoluties en het
nationalisme en imperialisme bepaalden de belangrijkste politieke ontwikkelingen in Europa
en in de wereld.
Het nationalisme inspireerde het politieke streven naar eenwording. Het nationalisme leidde
ook tot grote belangstelling voor het verleden van eigen volk en volkskarakter. Het
negentiende-eeuwse nationalisme was een fase in de totstandkoming van opkomende
moderne eenheidsstaten. Zo speelde het nationalisme een rol bij de eenwording van Italië
en Duitsland.
Vanaf ca. 1870 kwam het imperialisme op. Europese landen streefden naar gebieds- en
machtsuitbreiding in de koloniën, die geëxploiteerd werden vanwege de grondstoffen voor
de industrie in Europa en die als afzetgebieden dienden voor de producten van de eigen
industrie.
De negentiende eeuw was de eeuw van de rijke burgerij, de bourgeoisie. Dit was een
kleine, welvarende groep van kooplieden, bankiers en industriëlen die in grote huizen
woonde vol luxegoederen en kunst.
Het kapitalisme en de industrialisatie zorgden voor nieuwe arbeidsvormen, waarbij
arbeiders als afhankelijke loonarbeiders in dienst waren van ondernemers. Hierdoor
ontwikkelden steden zich tot metropolen waar grote groepen mensen (Arbeiders) anoniem,
als vreemden voor elkaar, opgingen in de massa.
1.2 Nederland en de moderniteit:
Na Napoleons nederlaag werden de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden herenigd in een
koninkrijk onder koning Willem I. Deze hereniging duurde niet lang, omdat de
meningsverschillen te groot waren. Na de Junirevolutie (1830) in Parijs kwamen de Belgen
in opstand voor onafhankelijkheid. Ze werden onafhankelijk in 1839.
In 1848 stemde koning Willem II in met een nieuwe grondwet die door de liberale politicus
Johan Rudolf Thorbecke was opgesteld. Nederland werd een parlementaire democratie
waarin ministers verantwoording moesten afleggen tegenover de Staten-Generaal.
Cursus 11 Negentiende eeuw:
Hoofdstuk 1 Historische context:
1.1 Nationalisme en imperialisme:
Na de nederlaag van Napoleon in 1815 streefde men in Europa naar het hertel van de
politieke situatie van voor de Franse Revolutie (Die begon in 1789). De negentiende eeuw
werd echter niet de eeuw van herstel van de oude orde. Er waren revoluties en het
nationalisme en imperialisme bepaalden de belangrijkste politieke ontwikkelingen in Europa
en in de wereld.
Het nationalisme inspireerde het politieke streven naar eenwording. Het nationalisme leidde
ook tot grote belangstelling voor het verleden van eigen volk en volkskarakter. Het
negentiende-eeuwse nationalisme was een fase in de totstandkoming van opkomende
moderne eenheidsstaten. Zo speelde het nationalisme een rol bij de eenwording van Italië
en Duitsland.
Vanaf ca. 1870 kwam het imperialisme op. Europese landen streefden naar gebieds- en
machtsuitbreiding in de koloniën, die geëxploiteerd werden vanwege de grondstoffen voor
de industrie in Europa en die als afzetgebieden dienden voor de producten van de eigen
industrie.
De negentiende eeuw was de eeuw van de rijke burgerij, de bourgeoisie. Dit was een
kleine, welvarende groep van kooplieden, bankiers en industriëlen die in grote huizen
woonde vol luxegoederen en kunst.
Het kapitalisme en de industrialisatie zorgden voor nieuwe arbeidsvormen, waarbij
arbeiders als afhankelijke loonarbeiders in dienst waren van ondernemers. Hierdoor
ontwikkelden steden zich tot metropolen waar grote groepen mensen (Arbeiders) anoniem,
als vreemden voor elkaar, opgingen in de massa.
1.2 Nederland en de moderniteit:
Na Napoleons nederlaag werden de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden herenigd in een
koninkrijk onder koning Willem I. Deze hereniging duurde niet lang, omdat de
meningsverschillen te groot waren. Na de Junirevolutie (1830) in Parijs kwamen de Belgen
in opstand voor onafhankelijkheid. Ze werden onafhankelijk in 1839.
In 1848 stemde koning Willem II in met een nieuwe grondwet die door de liberale politicus
Johan Rudolf Thorbecke was opgesteld. Nederland werd een parlementaire democratie
waarin ministers verantwoording moesten afleggen tegenover de Staten-Generaal.
