Urinewegstelsel
De nieren
Anatomie van de nieren
De linker nier bevindt zich net onder het middenrif aan de rugkant (dorsaal) van de milt, de
rechternier ligt achter (dorsaal van) de lever.
De nieren worden beschermd door drie lagen bindweefsel:
1. Het vezelige kapsel
2. Het vetkapsel rondom de nieren (perirenaal)
3. Het peesblad (de renale fascie, oftewel de fascia renalis)
Een dwarsdoorsnede van de nieren laat de volgende structuren zien:
1. De nierschors (de cortex)
2. Het niermerg (de medulla)
3. Het nierbekken (het pyelum)
De nierschors is de buitenste laag van de nier. Deze ligt direct onder het nierkapsels en ziet
er lichtgekleurd en korrelig uit. Het niermerg ligt onder de nierschors en is roodbruin. Het
niermerg bestaat uit zes tot achttien kegelvormige nierpiramide. Het uiteinde hiervan noemen
we de nierpapil.
In de nierschors bevinden zich kleine buisvormige structuren. Dit zijn de nefronen. Die
maken samen met de nierpiramide urine. Vanuit de nierpiramide voeren de nierpapillen de
urine in het verzamelsysteem van de nieren af naar de komvormige holte. De kleine
nierkelken vier tot vijf kleine nierkelken vormen samen de grote nierkelken. Vanuit hier komt
de urine in de nierbekken (pyelum) terecht. Dit is een trechtervormige buis die overgaat in de
urineleider (ureter) door de twee urineleider stroomt de urine verder naar de blaas om
vervolgens via de urinebuis (urethra) het lichaam te verlaten.
De bloedvoorziening van de nieren
De nieren worden gevoed door de linker- en rechtnierslagader (arteria renalis sinistra en
dextra). Deze zijn beide een rechtstreekse afsplitsing van de buikslagader (aorta
abdominalis). De rechternierslagader is langer dan de linker, omdat de lichaamsslagader
links ligt ten opzichte van de wervelkolom.
Functies van de nieren
De nieren hebben diverse functies. Met name de volgende functies zijn belangrijk:
- Uitscheiding van afvalstoffen via de urine
- Regulatie van de hoeveelheid water in het lichaam
- Regulatie van de hoeveelheid zouten in het lichaam
- Regulatie van de zuurgraad (pH) van het lichaam
- Aanmaak, uitscheiding en metabolisme van hormonen
Filtratie
Het nefron en de vorming van voorurine
Het nefron is de functionele eenheid van de nier. Ieder nefron is in staat tot het filteren van
het bloed en produceren van urine. Ieder nefron bestaat uit:
- Een nierlichaampje waarin het bloed wordt gefilterd
- Een nierbuisje (niertubulus) waarin de uiteindelijke urine wordt gevormd
De nieren
Anatomie van de nieren
De linker nier bevindt zich net onder het middenrif aan de rugkant (dorsaal) van de milt, de
rechternier ligt achter (dorsaal van) de lever.
De nieren worden beschermd door drie lagen bindweefsel:
1. Het vezelige kapsel
2. Het vetkapsel rondom de nieren (perirenaal)
3. Het peesblad (de renale fascie, oftewel de fascia renalis)
Een dwarsdoorsnede van de nieren laat de volgende structuren zien:
1. De nierschors (de cortex)
2. Het niermerg (de medulla)
3. Het nierbekken (het pyelum)
De nierschors is de buitenste laag van de nier. Deze ligt direct onder het nierkapsels en ziet
er lichtgekleurd en korrelig uit. Het niermerg ligt onder de nierschors en is roodbruin. Het
niermerg bestaat uit zes tot achttien kegelvormige nierpiramide. Het uiteinde hiervan noemen
we de nierpapil.
In de nierschors bevinden zich kleine buisvormige structuren. Dit zijn de nefronen. Die
maken samen met de nierpiramide urine. Vanuit de nierpiramide voeren de nierpapillen de
urine in het verzamelsysteem van de nieren af naar de komvormige holte. De kleine
nierkelken vier tot vijf kleine nierkelken vormen samen de grote nierkelken. Vanuit hier komt
de urine in de nierbekken (pyelum) terecht. Dit is een trechtervormige buis die overgaat in de
urineleider (ureter) door de twee urineleider stroomt de urine verder naar de blaas om
vervolgens via de urinebuis (urethra) het lichaam te verlaten.
De bloedvoorziening van de nieren
De nieren worden gevoed door de linker- en rechtnierslagader (arteria renalis sinistra en
dextra). Deze zijn beide een rechtstreekse afsplitsing van de buikslagader (aorta
abdominalis). De rechternierslagader is langer dan de linker, omdat de lichaamsslagader
links ligt ten opzichte van de wervelkolom.
Functies van de nieren
De nieren hebben diverse functies. Met name de volgende functies zijn belangrijk:
- Uitscheiding van afvalstoffen via de urine
- Regulatie van de hoeveelheid water in het lichaam
- Regulatie van de hoeveelheid zouten in het lichaam
- Regulatie van de zuurgraad (pH) van het lichaam
- Aanmaak, uitscheiding en metabolisme van hormonen
Filtratie
Het nefron en de vorming van voorurine
Het nefron is de functionele eenheid van de nier. Ieder nefron is in staat tot het filteren van
het bloed en produceren van urine. Ieder nefron bestaat uit:
- Een nierlichaampje waarin het bloed wordt gefilterd
- Een nierbuisje (niertubulus) waarin de uiteindelijke urine wordt gevormd
