Samenvatting recht & ethiek
Recht= geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent “gestolde ethiek”
Gezondheidsrecht recht met betrekking tot zorg voor de gezondheid/ tot positie van de
individuen in dat verband
2 grondslagen in het gezondheidsrecht:
1. Zelfbeschikkingsbeginsel
Recht op:
onaantastbaarheid vh lichaam
eerbiediging van persoonlijke levenssfeer
zelfmanipulatie
2. Recht op gezondheidszorg
- Waarborgen kwaliteit en toegankelijkheid
Rechtsbronnen: vindplaatsen van het recht
- Wet belangrijkste vindplaats
- Jurisprudentie verzamelde rechtspraak “goede hulpverlener uit WGBO een concretere
betekenis”
- Internationaal verdrag steeds meer invloed op nationaal verdrag
- Gewoonte staat niet in wet maar iedereen kent het, “eenmaal andermaal, vekrocht”
Rechtsgebieden deelgebied van het recht 5 onderdelen
Burgerlijkrecht Regels voor burgers onderling huurcontract, arbeidsovereenkomst
Rechten/plichten uit burgerlijk recht in: Burgerlijk Wetboek beschrijft
procesregels
Bestuursrecht Stel overheid in staat om te zorgen voor goede gang van zaken in
samenleving : sociale zekerheid, milieu, belasting
Staatsrecht Regels voor een democratische organisatie vd overheid beschrijft
grondrechten
Strafrecht Wetboek strafrecht: diefstal,doodslag.
Internationaal recht Vanuit de VN – mensenrechten: rechten vd mens/kind
EVRM- europees verdrag tot beschermingen vd rechten vd mens en
fundamentele vrijheden blz 19
Rechten van patiënten:
WGBO Wet geneesk, beh. Overeenkomst: regels voor hulpverleningsrelatie tussen patiënt –
zorgverlener. (verdere uitleg volgt)
BIG Wet op de beroepen individuele gezondheidszorg: handelingen individueel
uitvoeren.
Bevorderen/bewaken kwaliteit van beroepsuitoefening
Bescherming van publiek tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door
beroepsoefenaren
- Uitoefening van geneeskunst is vrij, muv voorbehouden handelingen
- Toezicht/handhaving van verantwoorde beroepsuitoefening
(bestuursrecht, tussen overheid en burgers)
Wkkgz Wet kwaliteit , klachten en geschillen zorg= eisen aan zorg, die zorgaanbieders bieden
en geeft regeling voor de afhandeling voor klachten.
Wet zorg Beslissing ligt bij zorgvrager, een geeft toestemming.
, en dwang Wet veprlichte ggz
Basis gezondheidsrecht: rechtsbeginsel/mensenrecht
Rechtsbeginsel= algemene normen die het fundament vormen voor recht
3 rechtsbeginselen voor gezondheidsrecht:
o Zelfbeschikking vrijheid van ieder mens om zoveel mogelijk zelf te beslissen
o Bescherming verantwoording voor mensen die hulpbehoeven zijn
o Gelijkheid/verbod op discriminatie iedereen in gelijke omstandigheden aanpraak behoort
te kunnen maken op goede zorg.
Moraal = geheel van waarden en normen en worden gehanteerd door een persoon of groep
Ethiek= nadenken/analyseren van het moraal dus bekijken van waarden en normen
Geneeskunst Alle verrichtingen - het onderzoeken en het geven van raad daaronder begrepen -
ertoe strekkende om iemand van een ziekte te genezen, hem voor het ontstaan van een ziekte te
behoeden of zijn gezondheidstoestand te beoordelen, dan wel deze verloskundige bijstand te
verlenen.
Geen beroepsverbod maar titelbescherming iedereen mag wel geneeskunst uitvoeren
1. Lichte regeling dietist, logepedist , monghygiensist
- Beschermde opleidingstitel artikel 34-beroepen: geen wettelijke registratie, diploma in
bezit.
- geen big-register, geen tuchtrecht
2. Zware regeling arts, verpleegkundige,apotheker,verloskundige
- Beschermde beroepstitel= artikel 3-beroepen
- , big register, voorbehouden handeling, tuchtrecht
Big registratie 5 jaar geldig, toetsing over scholing en actuele kennis
Vijf vpk specialismen: Preventieve/acute/intensieve/ chronische zorg bij : somatische aandoeningen
en Ggz
Voorbehouden handelingen: onbekwaam = onbevoegd vb: im injectie,inbrengen infuus,
Geen voorbehouden handeling: spoelen infuus,diagnose vaststellen, medicatie vertrekken
Bevoegdheidsregeling:
- Zelfstandig binnen eigen deskundigheidsterrein
- Onbevoegd
in opdracht uitvoeren mist je bekwaam bent of door bevoegde met toezicht
functionele bevoegdheid je kan het zonder toezicht maar altijd in opdracht van
Experiment nieuw wetvoorstel 2017 bevoegdheid wordt voor hbo vpk uitgebreid
Taakherschikking: capaciteitsprobleem vpk specialist zelfstandig bevoegd
voorbehoudenhandeling
- tuchtrecht beperkt
- voordeel: meer aandacht/tijd voor patiënt, arts heeft minder routinematige handelingen
, tuchtrecht of de zorgverlener verwijtbaar tekortgeschoten is in de zorg vd patiënt (alleen artikel 3
beroepen)
- ingediende klacht word een oordeel overgegeven gegrond (klager heeft gelijk) of
ongegrond (college geeft ongelijk, er is niet verkeerd gehandeld)
tuchtcollege:
- 5 regionale= gro,zwo,ams,den haag, eindhoven
- Alle zaken worden door alle 5 de regio’s eerst behandeld.
tuchtzaak begint met klaagschrift waarin klacht beschreven wordt procedure p38
bevoegd om klacht in te dienen zijn: patiënt/naasten, de intstelling, inspectie gezondheidszorg en
jeugd, zorgverlener die de opdracht heeft verleend aan de aan te klagen zorgverlener
tuchtrechtmaatregelen: zichtbaar in big registratie
Waarschuwing Niet verwijtbaar maar wel onzorgvuldig niet zichtbaar op BIG
Berisping Verwijtbaar gehandeld vpk blijft bevoegd en geen gevolgen voor herregistratie
Geldboete Max 4500euro, zelden gebruikt. Geen gevolgen voor herregistratie
Voorwaardelijke Verwijtbaar gedrag vpk moet bijv gesprekken voeren met supervisor / trainingen
schorsing vd doen.
inschrijving in het Schorsing alleen als: vpk zich de maximale proeftijd van 2jaar niet aan de opgelegd
beroepsregister voorwaarden houd. Herregistratie is mogelijk
Schorsing Max 2 jaar kan de vpk geschorst worden. Beroepstitel mag niet gebruikt worden.
Werkervaring die in de geschorste tijd word opgedaan, zonder werkonderbreking kan
je herregistreren op ervaring of door scholing.
Gedeeltelijk Vpk blijft geregistreerd maar mag bepaalde handelingen niet meer uitvoeren
ontzegging
Doorhaling van Beroep niet meer mogen uitvoeren
inschrijving
Doorhaling breed Beroepen in artikel 3 beroepen niet meer mogen uitvoeren
beroepsverbod
Tuchtrechtelijke norm: tekortschieten in zorgvuldigheid/ niet gedragen als beroepsoefenaar
Verschil tuchtrecht tov strafrecht:
- Norm in tuchtrecht ligt veel ruimer dan bij strafrecht
- Tucht word beroepsmatig handelen beoordeeld
- Strafrecht word door strafrechters gedaan, tucht met beroepsgenoten
- Tucht kwaliteitszorg bevorderen
WGBO= wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst (privaatrecht, tussen burgers)
1. Informed consent
- Info = begrijpelijk, moet worden begrepen
- Toestemming = moet gevolgen kunnen overzien van besluit, besluit kunnen nemen
Therapeutische exceptie onthouden van info door zorgverlener aan patiënt = zeldzaam , zeer
uitzonderlijk collegiaal overleg vereist, alleen info geven als het iets oplevert voor patiënt
Recht= geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent “gestolde ethiek”
Gezondheidsrecht recht met betrekking tot zorg voor de gezondheid/ tot positie van de
individuen in dat verband
2 grondslagen in het gezondheidsrecht:
1. Zelfbeschikkingsbeginsel
Recht op:
onaantastbaarheid vh lichaam
eerbiediging van persoonlijke levenssfeer
zelfmanipulatie
2. Recht op gezondheidszorg
- Waarborgen kwaliteit en toegankelijkheid
Rechtsbronnen: vindplaatsen van het recht
- Wet belangrijkste vindplaats
- Jurisprudentie verzamelde rechtspraak “goede hulpverlener uit WGBO een concretere
betekenis”
- Internationaal verdrag steeds meer invloed op nationaal verdrag
- Gewoonte staat niet in wet maar iedereen kent het, “eenmaal andermaal, vekrocht”
Rechtsgebieden deelgebied van het recht 5 onderdelen
Burgerlijkrecht Regels voor burgers onderling huurcontract, arbeidsovereenkomst
Rechten/plichten uit burgerlijk recht in: Burgerlijk Wetboek beschrijft
procesregels
Bestuursrecht Stel overheid in staat om te zorgen voor goede gang van zaken in
samenleving : sociale zekerheid, milieu, belasting
Staatsrecht Regels voor een democratische organisatie vd overheid beschrijft
grondrechten
Strafrecht Wetboek strafrecht: diefstal,doodslag.
Internationaal recht Vanuit de VN – mensenrechten: rechten vd mens/kind
EVRM- europees verdrag tot beschermingen vd rechten vd mens en
fundamentele vrijheden blz 19
Rechten van patiënten:
WGBO Wet geneesk, beh. Overeenkomst: regels voor hulpverleningsrelatie tussen patiënt –
zorgverlener. (verdere uitleg volgt)
BIG Wet op de beroepen individuele gezondheidszorg: handelingen individueel
uitvoeren.
Bevorderen/bewaken kwaliteit van beroepsuitoefening
Bescherming van publiek tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door
beroepsoefenaren
- Uitoefening van geneeskunst is vrij, muv voorbehouden handelingen
- Toezicht/handhaving van verantwoorde beroepsuitoefening
(bestuursrecht, tussen overheid en burgers)
Wkkgz Wet kwaliteit , klachten en geschillen zorg= eisen aan zorg, die zorgaanbieders bieden
en geeft regeling voor de afhandeling voor klachten.
Wet zorg Beslissing ligt bij zorgvrager, een geeft toestemming.
, en dwang Wet veprlichte ggz
Basis gezondheidsrecht: rechtsbeginsel/mensenrecht
Rechtsbeginsel= algemene normen die het fundament vormen voor recht
3 rechtsbeginselen voor gezondheidsrecht:
o Zelfbeschikking vrijheid van ieder mens om zoveel mogelijk zelf te beslissen
o Bescherming verantwoording voor mensen die hulpbehoeven zijn
o Gelijkheid/verbod op discriminatie iedereen in gelijke omstandigheden aanpraak behoort
te kunnen maken op goede zorg.
Moraal = geheel van waarden en normen en worden gehanteerd door een persoon of groep
Ethiek= nadenken/analyseren van het moraal dus bekijken van waarden en normen
Geneeskunst Alle verrichtingen - het onderzoeken en het geven van raad daaronder begrepen -
ertoe strekkende om iemand van een ziekte te genezen, hem voor het ontstaan van een ziekte te
behoeden of zijn gezondheidstoestand te beoordelen, dan wel deze verloskundige bijstand te
verlenen.
Geen beroepsverbod maar titelbescherming iedereen mag wel geneeskunst uitvoeren
1. Lichte regeling dietist, logepedist , monghygiensist
- Beschermde opleidingstitel artikel 34-beroepen: geen wettelijke registratie, diploma in
bezit.
- geen big-register, geen tuchtrecht
2. Zware regeling arts, verpleegkundige,apotheker,verloskundige
- Beschermde beroepstitel= artikel 3-beroepen
- , big register, voorbehouden handeling, tuchtrecht
Big registratie 5 jaar geldig, toetsing over scholing en actuele kennis
Vijf vpk specialismen: Preventieve/acute/intensieve/ chronische zorg bij : somatische aandoeningen
en Ggz
Voorbehouden handelingen: onbekwaam = onbevoegd vb: im injectie,inbrengen infuus,
Geen voorbehouden handeling: spoelen infuus,diagnose vaststellen, medicatie vertrekken
Bevoegdheidsregeling:
- Zelfstandig binnen eigen deskundigheidsterrein
- Onbevoegd
in opdracht uitvoeren mist je bekwaam bent of door bevoegde met toezicht
functionele bevoegdheid je kan het zonder toezicht maar altijd in opdracht van
Experiment nieuw wetvoorstel 2017 bevoegdheid wordt voor hbo vpk uitgebreid
Taakherschikking: capaciteitsprobleem vpk specialist zelfstandig bevoegd
voorbehoudenhandeling
- tuchtrecht beperkt
- voordeel: meer aandacht/tijd voor patiënt, arts heeft minder routinematige handelingen
, tuchtrecht of de zorgverlener verwijtbaar tekortgeschoten is in de zorg vd patiënt (alleen artikel 3
beroepen)
- ingediende klacht word een oordeel overgegeven gegrond (klager heeft gelijk) of
ongegrond (college geeft ongelijk, er is niet verkeerd gehandeld)
tuchtcollege:
- 5 regionale= gro,zwo,ams,den haag, eindhoven
- Alle zaken worden door alle 5 de regio’s eerst behandeld.
tuchtzaak begint met klaagschrift waarin klacht beschreven wordt procedure p38
bevoegd om klacht in te dienen zijn: patiënt/naasten, de intstelling, inspectie gezondheidszorg en
jeugd, zorgverlener die de opdracht heeft verleend aan de aan te klagen zorgverlener
tuchtrechtmaatregelen: zichtbaar in big registratie
Waarschuwing Niet verwijtbaar maar wel onzorgvuldig niet zichtbaar op BIG
Berisping Verwijtbaar gehandeld vpk blijft bevoegd en geen gevolgen voor herregistratie
Geldboete Max 4500euro, zelden gebruikt. Geen gevolgen voor herregistratie
Voorwaardelijke Verwijtbaar gedrag vpk moet bijv gesprekken voeren met supervisor / trainingen
schorsing vd doen.
inschrijving in het Schorsing alleen als: vpk zich de maximale proeftijd van 2jaar niet aan de opgelegd
beroepsregister voorwaarden houd. Herregistratie is mogelijk
Schorsing Max 2 jaar kan de vpk geschorst worden. Beroepstitel mag niet gebruikt worden.
Werkervaring die in de geschorste tijd word opgedaan, zonder werkonderbreking kan
je herregistreren op ervaring of door scholing.
Gedeeltelijk Vpk blijft geregistreerd maar mag bepaalde handelingen niet meer uitvoeren
ontzegging
Doorhaling van Beroep niet meer mogen uitvoeren
inschrijving
Doorhaling breed Beroepen in artikel 3 beroepen niet meer mogen uitvoeren
beroepsverbod
Tuchtrechtelijke norm: tekortschieten in zorgvuldigheid/ niet gedragen als beroepsoefenaar
Verschil tuchtrecht tov strafrecht:
- Norm in tuchtrecht ligt veel ruimer dan bij strafrecht
- Tucht word beroepsmatig handelen beoordeeld
- Strafrecht word door strafrechters gedaan, tucht met beroepsgenoten
- Tucht kwaliteitszorg bevorderen
WGBO= wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst (privaatrecht, tussen burgers)
1. Informed consent
- Info = begrijpelijk, moet worden begrepen
- Toestemming = moet gevolgen kunnen overzien van besluit, besluit kunnen nemen
Therapeutische exceptie onthouden van info door zorgverlener aan patiënt = zeldzaam , zeer
uitzonderlijk collegiaal overleg vereist, alleen info geven als het iets oplevert voor patiënt
