BOEK INSPIREREND COACHEN – JEF CLEMENT
Deel 1: 7 basisvaardigheden voor uitdagend en inspirerend coachen:
EXPLOREREN (WEES BENIEUWD)
EXPLORERENDE VAARDIGHEDEN: WEES BENIEUWD!
EXPLOREREN OP VERSCHILLENDE GEBIEDEN
Verkenning is altijd een belangrijke hefboom!
STILSTAAN EN JE VOORSTELLINGSVERMOGEN INZETTEN
Ander helpen stil te staan kijken naar wat er gaande is
Betere voorstelling door preciezere vragen
OPLOSSINGSGEDREVENHEID STAAT GOEDE OPLOSSINGEN VAAK IN DE WEG
Eerst het probleem zien, waar wil je naar toe?
Snel iets willen oplossen denkvermogen onder druk
OPLOSSINGEN DE TIJD GEVEN OM TE GROEIEN
Beter, krachtiger, efficiënter eindresultaat
Denken afstand à beter zicht op hefboom om dingen anders aan te pakken
Stilvallen, ‘voelend vermogen’ krijgt ruimte, aanvoelen, op zoek gaan of idee goed is, of
we erachter staan = ‘doorvoelde oplossing’
ZO VERKENNEN DAT DE ANDER IETS NIEUWS ZIET
Betrokken verkennen = luisteren naar verhaal, beleving, overtuiging, wens, nieuwe
denksporten ontwikkelen vanuit beschrijving.
Nauwkeuriger naar zichzelf en situatie kijken en daar nieuwe dingen ontdekt
Valkuil coach = zelf snel oplossing aanbieden.
Coach = leren begeleiden, stimuleren. Niet om plaatsvervangend oplossing te verzinnen
AUTHENTIEKE BELANGSTELLING DOET DE ANDER OPENBLOEIEN
Mensen voelen belangstelling (vragen, ingaan op ideeën,) = openbloeien à verhoogt
openheid en bereidheid om je te leren kennen.
Coaching minder om techniek vragen, dan om werkelijke betrokkenheid bij vragen
stellen.
ONDERZOEKENDE AANDACHT VERSUS BEOORDELENDE AANDACHT
Puur onderzoekend (zonder direct te oordelen) à aandacht aan situaties+
gebeurtenissen = aandacht vaak beoordelend
Verkennende aandacht = soort onderzoekend kijken (vb. natuurverschijnselen)
Minder referentiepunten = beter kijken
Meer referentiepunten = verschijnsel catalogeren binnen denkschema dat we kennen/
sneller oordelen
1
, BOEK INSPIREREND COACHEN – JEF CLEMENT
HINDERNISSEN: WANNEER VERZWAKT ONZE AANDACHT?
ENKELE HINDERNISSEN OP EEN RIJTJE
1. Iets belangrijks houdt me bezig…
2. Ik zie wat de beste oplossing voor je is…
3. Je ziet het verkeerd…
DE VALKUIL: OF-OF DENKEN! ENKELVOUDIG LUISTEREN
Luisteren = niet evident als je geest niet vrij is. → 1 uitweg = KIEZEN
DE UITWEG ÉN-ÉN DENKEN! MEERVOUDIG LUISTEREN
Beide elementen ernstig nemen en uitdrukken: mijn wil om te verkennen en luisteren
naar jou en naar de hindernis die me dat belet.
DE ‘MEERVOUDIGE’ BOODSCHAP
Verwoorden van de hindernis en de belangstelling
Hindernissen
1. Zelf bezig, bezorgdheden, je hoofd staat er niet naar, formuleren als…
i. -Mijn hoofd staat er niet naar…. Ik ben zelf druk bezig met…
ii. -…. En toch ben ik benieuwd naar wat je wil zeggen… (straks?)
2. Goede inleving, beste oplossing, graag advies geven, …
i. -Ik heb onmiddellijk al een idee over hoe je dit kunt aanpakken
ii. -Vertel jij maar eerst… dan vertel ik.
iii. → vergelijk en weeg af
3. Aandacht geven= gelijk geven
i. -Ik denk niet dat we dezelfde mening hebben maar ik wil het straks
wel toelichten…
ii. -… ik ben benieuwd van waar je overtuiging komt, vertel eens…
AANDACHT GEVEN EN GELIJK GEVEN
Oneens zijn à toch exploreren, luisteren, nieuwsgierig zijn, …
Coach moet coachee geen gelijk geven. Meningen mogen verschillen, leg het op tafel.
MENSEN WILLEN NIET ZOZEER GELIJK KRIJGEN. DAN WEL GEHOORD
WORDEN
Algemeen menselijke eigenschap = willen gehoord worden
DE MAGIE VAN ECHTE UITWISSELING
Én-én toepassen.
Niet proberen te overtuigen, niet discuteren … à erna zelfverwijt van niet goed luisteren
Meervoudig luisteren- luisteren naar ander en jezelf- bevrijden van onnodige
schuldgevoel als je merkt dat de aandacht niet vrij is voor de ander
2
, BOEK INSPIREREND COACHEN – JEF CLEMENT
3 HEFBOMEN VOOR EXPLORATIE: (PRAKTISCHE HULPMIDDELEN DIE
EXPLOREREND GESPREK VANZELFSPREKENDE DIEPGANG KUNNEN GEVEN)
EXPLORERENDE VRAGEN STELLEN
STEL VRAGEN DIE UITNODIGEN OM PRECIEZER WAAR TE NEMEN EN TE
BESCHRIJVEN:
1e soort Heb je gezien wat er misging? Was je aandachtig? Waarom was je
vragen aandacht er niet bij? → verhogen spanning
Zelfbeoordeling uitlokken → krampachtiger ‘je best doen’ als gevolg
2e reeks Wat werd er gezegd, waardoor je het gevoel kreeg dat er iets misging?
Wat was je reactie daarop? Waaraan merkte je dat?
Lokken beschrijving uit. ‘Vragen’ om precieze waarneming
Effect 2e 1.Coachee wordt uitgenodigd om precies te kijken
soort? 2.Coachee wordt gevraagd beschrijvend te kijken en niet beoordelend
3.Coach en de coachee verzamelen precieze informatie en feedback
over de gebeurtenis
BELANGSTELLENDE VRAGEN:
Aansluitende vragen bij beleving gesprekspartner: wat hij zich afvraagt, waar hij blij om
is, ...
Vragen die ter zake zijn
vb. Waar lopen jullie vast? Wat vraag je je precies af? Wat trekt je daarin juist aan?
EFFECTIEVE VRAGEN ZIJN VAAK OPEN EN GAAN OVER EEN BEPERKT GEBIED
Beginnen Wat, wanneer, waar, wie, hoe
Uitnodigende vragen beginnen dikwijls Beschrijf eens, geef eens wat meer details, …
met werkwoord Open vragen → veelvoud aan mogelijke
antwoorden
Nodigen uit → beschrijvende invulling (niet
enkel ‘ja’ en ‘nee’)
DE WAAROMVRAAG
Contraproductief beroep op verantwoordelijks- en verdediging reflex
Effectieve vragen beperkt gebied. Te brede vragen moeite en tijd niet eens
proberen
OOK GESLOTEN VRAGEN ZIJN INTERESSANT
3
Deel 1: 7 basisvaardigheden voor uitdagend en inspirerend coachen:
EXPLOREREN (WEES BENIEUWD)
EXPLORERENDE VAARDIGHEDEN: WEES BENIEUWD!
EXPLOREREN OP VERSCHILLENDE GEBIEDEN
Verkenning is altijd een belangrijke hefboom!
STILSTAAN EN JE VOORSTELLINGSVERMOGEN INZETTEN
Ander helpen stil te staan kijken naar wat er gaande is
Betere voorstelling door preciezere vragen
OPLOSSINGSGEDREVENHEID STAAT GOEDE OPLOSSINGEN VAAK IN DE WEG
Eerst het probleem zien, waar wil je naar toe?
Snel iets willen oplossen denkvermogen onder druk
OPLOSSINGEN DE TIJD GEVEN OM TE GROEIEN
Beter, krachtiger, efficiënter eindresultaat
Denken afstand à beter zicht op hefboom om dingen anders aan te pakken
Stilvallen, ‘voelend vermogen’ krijgt ruimte, aanvoelen, op zoek gaan of idee goed is, of
we erachter staan = ‘doorvoelde oplossing’
ZO VERKENNEN DAT DE ANDER IETS NIEUWS ZIET
Betrokken verkennen = luisteren naar verhaal, beleving, overtuiging, wens, nieuwe
denksporten ontwikkelen vanuit beschrijving.
Nauwkeuriger naar zichzelf en situatie kijken en daar nieuwe dingen ontdekt
Valkuil coach = zelf snel oplossing aanbieden.
Coach = leren begeleiden, stimuleren. Niet om plaatsvervangend oplossing te verzinnen
AUTHENTIEKE BELANGSTELLING DOET DE ANDER OPENBLOEIEN
Mensen voelen belangstelling (vragen, ingaan op ideeën,) = openbloeien à verhoogt
openheid en bereidheid om je te leren kennen.
Coaching minder om techniek vragen, dan om werkelijke betrokkenheid bij vragen
stellen.
ONDERZOEKENDE AANDACHT VERSUS BEOORDELENDE AANDACHT
Puur onderzoekend (zonder direct te oordelen) à aandacht aan situaties+
gebeurtenissen = aandacht vaak beoordelend
Verkennende aandacht = soort onderzoekend kijken (vb. natuurverschijnselen)
Minder referentiepunten = beter kijken
Meer referentiepunten = verschijnsel catalogeren binnen denkschema dat we kennen/
sneller oordelen
1
, BOEK INSPIREREND COACHEN – JEF CLEMENT
HINDERNISSEN: WANNEER VERZWAKT ONZE AANDACHT?
ENKELE HINDERNISSEN OP EEN RIJTJE
1. Iets belangrijks houdt me bezig…
2. Ik zie wat de beste oplossing voor je is…
3. Je ziet het verkeerd…
DE VALKUIL: OF-OF DENKEN! ENKELVOUDIG LUISTEREN
Luisteren = niet evident als je geest niet vrij is. → 1 uitweg = KIEZEN
DE UITWEG ÉN-ÉN DENKEN! MEERVOUDIG LUISTEREN
Beide elementen ernstig nemen en uitdrukken: mijn wil om te verkennen en luisteren
naar jou en naar de hindernis die me dat belet.
DE ‘MEERVOUDIGE’ BOODSCHAP
Verwoorden van de hindernis en de belangstelling
Hindernissen
1. Zelf bezig, bezorgdheden, je hoofd staat er niet naar, formuleren als…
i. -Mijn hoofd staat er niet naar…. Ik ben zelf druk bezig met…
ii. -…. En toch ben ik benieuwd naar wat je wil zeggen… (straks?)
2. Goede inleving, beste oplossing, graag advies geven, …
i. -Ik heb onmiddellijk al een idee over hoe je dit kunt aanpakken
ii. -Vertel jij maar eerst… dan vertel ik.
iii. → vergelijk en weeg af
3. Aandacht geven= gelijk geven
i. -Ik denk niet dat we dezelfde mening hebben maar ik wil het straks
wel toelichten…
ii. -… ik ben benieuwd van waar je overtuiging komt, vertel eens…
AANDACHT GEVEN EN GELIJK GEVEN
Oneens zijn à toch exploreren, luisteren, nieuwsgierig zijn, …
Coach moet coachee geen gelijk geven. Meningen mogen verschillen, leg het op tafel.
MENSEN WILLEN NIET ZOZEER GELIJK KRIJGEN. DAN WEL GEHOORD
WORDEN
Algemeen menselijke eigenschap = willen gehoord worden
DE MAGIE VAN ECHTE UITWISSELING
Én-én toepassen.
Niet proberen te overtuigen, niet discuteren … à erna zelfverwijt van niet goed luisteren
Meervoudig luisteren- luisteren naar ander en jezelf- bevrijden van onnodige
schuldgevoel als je merkt dat de aandacht niet vrij is voor de ander
2
, BOEK INSPIREREND COACHEN – JEF CLEMENT
3 HEFBOMEN VOOR EXPLORATIE: (PRAKTISCHE HULPMIDDELEN DIE
EXPLOREREND GESPREK VANZELFSPREKENDE DIEPGANG KUNNEN GEVEN)
EXPLORERENDE VRAGEN STELLEN
STEL VRAGEN DIE UITNODIGEN OM PRECIEZER WAAR TE NEMEN EN TE
BESCHRIJVEN:
1e soort Heb je gezien wat er misging? Was je aandachtig? Waarom was je
vragen aandacht er niet bij? → verhogen spanning
Zelfbeoordeling uitlokken → krampachtiger ‘je best doen’ als gevolg
2e reeks Wat werd er gezegd, waardoor je het gevoel kreeg dat er iets misging?
Wat was je reactie daarop? Waaraan merkte je dat?
Lokken beschrijving uit. ‘Vragen’ om precieze waarneming
Effect 2e 1.Coachee wordt uitgenodigd om precies te kijken
soort? 2.Coachee wordt gevraagd beschrijvend te kijken en niet beoordelend
3.Coach en de coachee verzamelen precieze informatie en feedback
over de gebeurtenis
BELANGSTELLENDE VRAGEN:
Aansluitende vragen bij beleving gesprekspartner: wat hij zich afvraagt, waar hij blij om
is, ...
Vragen die ter zake zijn
vb. Waar lopen jullie vast? Wat vraag je je precies af? Wat trekt je daarin juist aan?
EFFECTIEVE VRAGEN ZIJN VAAK OPEN EN GAAN OVER EEN BEPERKT GEBIED
Beginnen Wat, wanneer, waar, wie, hoe
Uitnodigende vragen beginnen dikwijls Beschrijf eens, geef eens wat meer details, …
met werkwoord Open vragen → veelvoud aan mogelijke
antwoorden
Nodigen uit → beschrijvende invulling (niet
enkel ‘ja’ en ‘nee’)
DE WAAROMVRAAG
Contraproductief beroep op verantwoordelijks- en verdediging reflex
Effectieve vragen beperkt gebied. Te brede vragen moeite en tijd niet eens
proberen
OOK GESLOTEN VRAGEN ZIJN INTERESSANT
3
