Samenvatting boek personen- en familierecht en erfrecht
Burgerlijk recht = de rechtsrelaties tussen burgers onderling.
Als deze relaties op geld waardeerbaar zijn, dan behoren deze relaties tot het
vermogensrecht (koper en verkoper).
Behalve zakelijke relaties beschrijft het burgerlijk recht ook familierechtelijke relaties.
Dit zijn de juridische relaties tussen familieleden en tussen echtgenoten, dit heet het
personen- en familierecht.
Geboorte
- Soms begint het leven van een mens voor het recht al voor zijn geboorte (art. 1:2
BW).
- Een kind dat dood ter wereld komt, wordt voor het recht geacht nooit te hebben
bestaan (art. 1:19i lid 1 BW).
- Binnen drie dagen na de bevalling moet een aangifte van geboorte worden
gedaan bij de burgerlijke stand van de gemeente waar de bevalling heet
plaatsgevonden (art. 1:19e lid 6 BW)
- De moeder mag het kind aangeven (Art. 1:19e lid 1 BW)
- De vader is verplicht om aangifte te doen (Art. 1:192 lid 2 BW)
Overlijden
- Bij het overlijden van een persoon moet een aangifte van overlijden worden
gedaan bij de burgerlijke stand.
gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden (art. 1:19F BW)
- Iedereen die van het overlijden weet, is bevoegd om aangifte te doen.
- Bij de aangifte moet een verklaring van overlijden worden overhandigd aan de
ambtenaar van de burgerlijke stand. (natuurlijke doodsoorzaak)
Vermissing
- Art. 1:409 BW biedt de mogelijkheid om een bewindvoerder te benoemen als
iemand wordt vermist.
taken: rekeningen te betalen, vorderingen te innen enz.
Wordt benoemd door de rechtbank, op verzoek van belanghebbenden
(familieleden of schuldeisers) of op vordering van het OM
- Duurt de afwezigheid erg lang, dan kan de rechtbank op verzoek van de
belanghebbenden een rechtsvermoeden van overlijden afgeven (Art. 1:413 BW).
afwezige is overleden
Basisregistratie personen
- De Basisregistratie Personen heeft tot doel overheidsorganen te voorzien van de
in de registratie opgenomen gegevens, voor zover deze gegevens noodzakelijk
zijn voor de vervulling van hun taak.
Geboorte, verhuizing, huwelijk, vertrek naar het buitenland, overleiden
, - Bij algemene maatregel van bestuur worden categorieën bepaald van personen
die in verband met hun bijzondere verblijfsrechtelijke positie niet in aanmerking
komen voor inschrijving.
- De Basisregistratie Personen van een gemeente bevat o.a. de volgende gegevens:
naam, geboorteplaats en geboortedatum van de inwoner
administratienummer dat de gemeente de inwoner toekent
Burgerservicenummer van de ingeschreven inwoner
adres en datum van inschrijving
burgerlijke staat van de inwoner (Alleenstaand, gehuwd)
- De inschrijving in de Basisregistratie Personen geschiedt op grond van de
geboorteakte, de aangifte van de betrokkene of ambtshalve.
- Bij het gemeentelijk loket moet aangifte worden gedaan van bijvoorbeeld
geboorte of overlijden.
- Gebruik van de gegevens van de Basisregistratie personen
afgifte van een rijbewijs
verlenen van vergunningen
toezenden van een oproep voor de verkiezingen
sociale verzekeringsbank
belastingdienst
pensioenfondsen
- De Wet basisregistratie personen (Wet BRP) geeft de regels voor de
Basisregistratie Personen.
Burgerlijke stand
- Elke gemeente heeft de wettelijke plicht (art.1:17 BW) om registers van de
burgerlijke stand bij te houden:
het geboorteregister
akte van geboorte
akte van erkenning
akte van ontkenning vaderschap
het huwelijksregister
akte van aangifte van huwelijk
akte van huwelijk
akte van inschrijving van een rechterlijke uitspraak waarin het
huwelijk wordt ontbonden
het register van geregistreerde partnerschappen
akte van aangifte van het geregistreerd partnerschap
akte van het geregistreerd partnerschap
akte van inschrijving van een rechterlijke uitspraak waarin het
geregistreerd partnerschap wordt ontbonden
akte van inschrijving van de beëindiging van het geregistreerd
partnerschap met wederzijds goedvinden
het register van overlijden
akte van overlijden
- In deze registers worden akten van de burgerlijke stand bewaard, (na vijftig tot
honderd jaar overgebracht naar gemeentelijk archief)
, - Een akte die is opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand, geldt als
wettelijk bewijs dat de beschreven gebeurtenis of handeling heeft
plaatsgevonden.
- Het Besluit burgerlijke stand geeft voorschriften over de manier waarop de akten
moeten worden opgemaakt, welke akten in een register moeten worden
opgenomen en welke informatie een uittreksel moet bevatten.
- Elke gemeente heeft minstens twee ambtenaren (Art. 1:16 BW) die door het
college van burgemeester en wethouders (B&W) zijn benoemd, waarbij zij
moeten afleggen:
verklaart dat hij niemand heeft omgekocht om benoemd te worden
belooft dat hij zich in de toekomst niet zal laten omkopen
belooft dat hij zijn werk zo zorgvuldig mogelijk zal doen
Achternaam
- art. 1:5 BW bepaalt dat de ouders kunnen kiezen welke achternaam het kind
krijgt.
Deze keuze moet worden gemaakt voor of bij de aangifte van de geboorte van
hun eerste kind, alle kinderen van beide ouders dragen dezelfde achternaam.
Als het kind niet direct erkend wordt door de vader of duomoeder of pas later
wordt erkend, krijgt het kind de achternaam van de moeder.
Duomoeder = de vrouw die ten tijde van de geboorte is getrouwd met de moeder, het
kind is verwekt met genetisch materiaal dat is verstrekt door een officiële donorbank.
Wijziging achternaam of geslachtsnaam
- Op een verzoek tot naamswijziging beslist officieel de koning.
- De regels voor geslachtsnaamwijziging geven aan in welke gevallen wijziging van
de achternaam mogelijk is (Art. 1:7 BW en het Besluit geslachtsnaamwijziging):
de naam is bespottelijk
de naam komt zo vaak voor dat hij ‘onvoldoende onderscheidend vermogen’
heeft.
De naam is niet-Nederlands een behoort toe aan een vreemdeling die de
Nederlandse nationaliteit krijgt
Een minderjarige draagt niet de naam van degene die hem feitelijk opvoedt, of
hij heeft een naam die afwijkt van de naam van de andere gezinsleden.
- Regels, kind onder de 12 jaar:
degene wiens naam het kind gaat dragen, verzorgt hem al minstens vijf jaar
beide ouders stemmen in met het verzoek
- Regels, kind 12 jaar of ouder:
degene wiens naam het kind gaat dragen, verzorgt hem al minstens drie jaar
Het kind zelf wil de naamswijziging
Voornaam
- art 1:4 BW stelt dat ieder de voornamen draagt die hem in zijn geboorteakte zijn
gegeven.
Burgerlijk recht = de rechtsrelaties tussen burgers onderling.
Als deze relaties op geld waardeerbaar zijn, dan behoren deze relaties tot het
vermogensrecht (koper en verkoper).
Behalve zakelijke relaties beschrijft het burgerlijk recht ook familierechtelijke relaties.
Dit zijn de juridische relaties tussen familieleden en tussen echtgenoten, dit heet het
personen- en familierecht.
Geboorte
- Soms begint het leven van een mens voor het recht al voor zijn geboorte (art. 1:2
BW).
- Een kind dat dood ter wereld komt, wordt voor het recht geacht nooit te hebben
bestaan (art. 1:19i lid 1 BW).
- Binnen drie dagen na de bevalling moet een aangifte van geboorte worden
gedaan bij de burgerlijke stand van de gemeente waar de bevalling heet
plaatsgevonden (art. 1:19e lid 6 BW)
- De moeder mag het kind aangeven (Art. 1:19e lid 1 BW)
- De vader is verplicht om aangifte te doen (Art. 1:192 lid 2 BW)
Overlijden
- Bij het overlijden van een persoon moet een aangifte van overlijden worden
gedaan bij de burgerlijke stand.
gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden (art. 1:19F BW)
- Iedereen die van het overlijden weet, is bevoegd om aangifte te doen.
- Bij de aangifte moet een verklaring van overlijden worden overhandigd aan de
ambtenaar van de burgerlijke stand. (natuurlijke doodsoorzaak)
Vermissing
- Art. 1:409 BW biedt de mogelijkheid om een bewindvoerder te benoemen als
iemand wordt vermist.
taken: rekeningen te betalen, vorderingen te innen enz.
Wordt benoemd door de rechtbank, op verzoek van belanghebbenden
(familieleden of schuldeisers) of op vordering van het OM
- Duurt de afwezigheid erg lang, dan kan de rechtbank op verzoek van de
belanghebbenden een rechtsvermoeden van overlijden afgeven (Art. 1:413 BW).
afwezige is overleden
Basisregistratie personen
- De Basisregistratie Personen heeft tot doel overheidsorganen te voorzien van de
in de registratie opgenomen gegevens, voor zover deze gegevens noodzakelijk
zijn voor de vervulling van hun taak.
Geboorte, verhuizing, huwelijk, vertrek naar het buitenland, overleiden
, - Bij algemene maatregel van bestuur worden categorieën bepaald van personen
die in verband met hun bijzondere verblijfsrechtelijke positie niet in aanmerking
komen voor inschrijving.
- De Basisregistratie Personen van een gemeente bevat o.a. de volgende gegevens:
naam, geboorteplaats en geboortedatum van de inwoner
administratienummer dat de gemeente de inwoner toekent
Burgerservicenummer van de ingeschreven inwoner
adres en datum van inschrijving
burgerlijke staat van de inwoner (Alleenstaand, gehuwd)
- De inschrijving in de Basisregistratie Personen geschiedt op grond van de
geboorteakte, de aangifte van de betrokkene of ambtshalve.
- Bij het gemeentelijk loket moet aangifte worden gedaan van bijvoorbeeld
geboorte of overlijden.
- Gebruik van de gegevens van de Basisregistratie personen
afgifte van een rijbewijs
verlenen van vergunningen
toezenden van een oproep voor de verkiezingen
sociale verzekeringsbank
belastingdienst
pensioenfondsen
- De Wet basisregistratie personen (Wet BRP) geeft de regels voor de
Basisregistratie Personen.
Burgerlijke stand
- Elke gemeente heeft de wettelijke plicht (art.1:17 BW) om registers van de
burgerlijke stand bij te houden:
het geboorteregister
akte van geboorte
akte van erkenning
akte van ontkenning vaderschap
het huwelijksregister
akte van aangifte van huwelijk
akte van huwelijk
akte van inschrijving van een rechterlijke uitspraak waarin het
huwelijk wordt ontbonden
het register van geregistreerde partnerschappen
akte van aangifte van het geregistreerd partnerschap
akte van het geregistreerd partnerschap
akte van inschrijving van een rechterlijke uitspraak waarin het
geregistreerd partnerschap wordt ontbonden
akte van inschrijving van de beëindiging van het geregistreerd
partnerschap met wederzijds goedvinden
het register van overlijden
akte van overlijden
- In deze registers worden akten van de burgerlijke stand bewaard, (na vijftig tot
honderd jaar overgebracht naar gemeentelijk archief)
, - Een akte die is opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand, geldt als
wettelijk bewijs dat de beschreven gebeurtenis of handeling heeft
plaatsgevonden.
- Het Besluit burgerlijke stand geeft voorschriften over de manier waarop de akten
moeten worden opgemaakt, welke akten in een register moeten worden
opgenomen en welke informatie een uittreksel moet bevatten.
- Elke gemeente heeft minstens twee ambtenaren (Art. 1:16 BW) die door het
college van burgemeester en wethouders (B&W) zijn benoemd, waarbij zij
moeten afleggen:
verklaart dat hij niemand heeft omgekocht om benoemd te worden
belooft dat hij zich in de toekomst niet zal laten omkopen
belooft dat hij zijn werk zo zorgvuldig mogelijk zal doen
Achternaam
- art. 1:5 BW bepaalt dat de ouders kunnen kiezen welke achternaam het kind
krijgt.
Deze keuze moet worden gemaakt voor of bij de aangifte van de geboorte van
hun eerste kind, alle kinderen van beide ouders dragen dezelfde achternaam.
Als het kind niet direct erkend wordt door de vader of duomoeder of pas later
wordt erkend, krijgt het kind de achternaam van de moeder.
Duomoeder = de vrouw die ten tijde van de geboorte is getrouwd met de moeder, het
kind is verwekt met genetisch materiaal dat is verstrekt door een officiële donorbank.
Wijziging achternaam of geslachtsnaam
- Op een verzoek tot naamswijziging beslist officieel de koning.
- De regels voor geslachtsnaamwijziging geven aan in welke gevallen wijziging van
de achternaam mogelijk is (Art. 1:7 BW en het Besluit geslachtsnaamwijziging):
de naam is bespottelijk
de naam komt zo vaak voor dat hij ‘onvoldoende onderscheidend vermogen’
heeft.
De naam is niet-Nederlands een behoort toe aan een vreemdeling die de
Nederlandse nationaliteit krijgt
Een minderjarige draagt niet de naam van degene die hem feitelijk opvoedt, of
hij heeft een naam die afwijkt van de naam van de andere gezinsleden.
- Regels, kind onder de 12 jaar:
degene wiens naam het kind gaat dragen, verzorgt hem al minstens vijf jaar
beide ouders stemmen in met het verzoek
- Regels, kind 12 jaar of ouder:
degene wiens naam het kind gaat dragen, verzorgt hem al minstens drie jaar
Het kind zelf wil de naamswijziging
Voornaam
- art 1:4 BW stelt dat ieder de voornamen draagt die hem in zijn geboorteakte zijn
gegeven.
