Vreemdelingenrecht | Pleitnota Nationaliteitsrecht |18-12-2019 | Studentnummer: 1535005
1. Inleiding
1.1 Geachte voorzitter, leden van de rechtbank,
Gemachtigd door de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid en namens de Immigratie- en
Naturalisatiedienst zal ik bepleiten dat het besluit houdende de intrekking van het
Nederlanderschap van eiser op grond van artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN in stand
moet blijven.
1.2 Eiser beroept zich op het standpunt dat de intrekking van zijn Nederlanderschap in strijd is
met het recht op eerbiediging van privé- , familie en gezinsleven als bedoeld in artikel 8
EVRM en artikel 7 van het Handvest. 1 Daarnaast stelt hij zich op het standpunt dat de
maatregel discriminatoir is omdat alleen bipatride Nederlanders erdoor kunnen worden
getroffen. Ik zal nu uiteenzetten waarom eiser daarin ongelijk heeft. Allereerst zal ik
beargumenteren dat het belang van de Staat zwaarder weegt dan het belang van eiser.
Vervolgens zal ik betogen dat de maatregel niet in strijd is met het discriminatieverbod. 2
2. Verlies van het Nederlanderschap
2.1 Op grond van artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN is de staatssecretaris bevoegd het
Nederlanderschap van eiser in te trekken nu eiser onherroepelijk is veroordeeld voor een
misdrijf waarbij ernstige schade is toegebracht aan de essentiële belangen van de
Nederlandse Staat.3 Nu eiser is veroordeeld op grond van artikel 134a WvSr kan worden
verondersteld dat eiser hiermee de essentiële belangen van de Staat ernstig heeft geschaad. 4
Het gaat hier immers om een misdrijf dat tegen de Staat en zijn instituties is gericht en een
ernstig gewelddadig element bevat. Verder moet in aanmerking worden genomen dat eiser
door de intrekking van zijn Nederlanderschap niet staatloos wordt aangezien hij de Turkse
nationaliteit behoudt.5
1
In het vervolg van dit betoog zal ik slechts verwijzen naar artikel 7 van het Handvest aangezien de inhoud
van beide artikelen met elkaar corresponderen. Zie in dit verband ook artikel 52 lid 3 van het Handvest.
2
Zie artikel 9 van het Turkse associatieverdrag, artikel 14 EVRM en artikel 21 van het Handvest.
3
Zie artikel 7 lid 1, aanhef en onder d van het Europees Verdrag inzake nationaliteit.
4
Kamerstukken ll 2015/16, 34356, nr. 3, p. 15 (MvT). Zie verder paragraaf 2 van de toelichting op artikel 14 lid 2
van de Handleiding Rijkswet op het Nederlanderschap.
5
Vgl. EHRM 7 februari 2017, ECLI:CE:ECHR:2017:0207DEC00423871, par. 62 (K2 v. United Kingdom).
Zie verder artikel 14 lid 8 RWN en artikel 7 lid 3 EVN.
1
, 2.2 Nu het verlies van de Nederlandse nationaliteit tevens het verlies van het Unieburgerschap
en de daaraan verbonden rechten6 tot gevolg heeft, valt dit binnen de Unierechtelijke
werkingssfeer en dient de intrekking op grond van de jurisprudentie van het Hof van Justitie
in overeenstemming te zijn met de Unierechtelijke evenredigheidstoets. 7 In het kader van de
Unierechtelijke evenredigheidstoets dient de individuele situatie van eiser en de situatie van
zijn gezin te worden beoordeeld om te bepalen of het nationaliteitsverlies gevolgen heeft die
de normale ontwikkeling van het gezinsleven van eiser aantasten op een wijze die
onevenredig is aan de doelstelling die wordt nagestreefd door de nationale wetgever. 8 De
intrekking van het Nederlanderschap van eiser dient derhalve verenigbaar te zijn met het
recht op eerbiediging van het familie – en gezinsleven als bedoeld in artikel 7 van het
Handvest9. Daarbij moet tevens het belang van het kind als bedoeld in artikel 24 lid 2 van het
Handvest in aanmerking te worden genomen. 10
2.3 Bij deze Unierechtelijke evenredigheidstoets dient het belang van de Nederlandse Staat om
de openbare orde en nationale veiligheid te beschermen te worden afgewogen tegen de
persoonlijke belangen van eiser. Gezien de aard en ernst van het gepleegde misdrijf en de
beoogde te beschermen belangen heeft de staatssecretaris deze zwaarder mogen wegen dan
het behoud van eisers Unieburgerschap. De intrekking van het Nederlanderschap is
gebaseerd op het bestaan van een actuele, werkelijke en ernstige bedreiging voor de
openbare orde en nationale veiligheid in Nederland.
2.4 Uit het reclasseringsrapport volgt immers dat eiser tot op heden geen afstand heeft
genomen van het radicale gedachtegoed dat hij eerder heeft omarmd. Eiser heeft tot op
heden, indirect via zijn partner, contact met mensen die gelinkt worden aan een
gewelddadige ideologie. Eiser geeft wel aan dat hij al het contact met zijn sociale netwerk na
vrijlating zal verbreken, maar deze keuze wordt voornamelijk ingegeven door de gevolgen
van zijn aanhouding. Het gedrag van eiser, ook na zijn vrijlating, laat geenszins zien dat hij tot
inkeer is gekomen en afstand heeft genomen van de opvattingen die tot het gepleegde
6
Zoals bedoeld in artikel 20 lid 1 VWEU.
7
HvJ EU 2 maart 2010, C-135/08, ECLI:EU:C:2010:104, par. 54-55 (Janko Rottmann/Freistaat Bayern).
Zie ook HvJ EU 12 maart 2019, C-221/17, ECLI:EU:C:2019:189, par. 40 (Tjebbes).
8
Dit volgt ook uit artikel 68a van het Besluit verkrijging en verlies Nederlanderschap.
9
Met de intrekking wordt weliswaar een inbreuk gemaakt op het recht op privé – en gezinsleven van eiser,
maar deze kan op grond van artikel 8 lid 2 EVRM gerechtvaardigd worden als de inbreuk bij wet is voorzien,
een legitiem doel dient en noodzakelijk is in een democratische samenleving. De beperking is gestoeld op
artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN en is dus voorzien bij de wet. Daarnaast is het Nederlanderschap van
eiser in het belang van de nationale veiligheid ingetrokken. De maatregel dient daarmee een legitiem doel. In
het kader van de Europeesrechtelijke evenredigheidstoets is nagegaan of de maatregel noodzakelijk is in een
democratische samenleving.
10
HvJ EU 12 maart 2019, C-221/17, ECLI:EU:C:2019:189, par. 44-45 (Tjebbes). Zie ook artikel 3 IVRK.
2
1. Inleiding
1.1 Geachte voorzitter, leden van de rechtbank,
Gemachtigd door de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid en namens de Immigratie- en
Naturalisatiedienst zal ik bepleiten dat het besluit houdende de intrekking van het
Nederlanderschap van eiser op grond van artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN in stand
moet blijven.
1.2 Eiser beroept zich op het standpunt dat de intrekking van zijn Nederlanderschap in strijd is
met het recht op eerbiediging van privé- , familie en gezinsleven als bedoeld in artikel 8
EVRM en artikel 7 van het Handvest. 1 Daarnaast stelt hij zich op het standpunt dat de
maatregel discriminatoir is omdat alleen bipatride Nederlanders erdoor kunnen worden
getroffen. Ik zal nu uiteenzetten waarom eiser daarin ongelijk heeft. Allereerst zal ik
beargumenteren dat het belang van de Staat zwaarder weegt dan het belang van eiser.
Vervolgens zal ik betogen dat de maatregel niet in strijd is met het discriminatieverbod. 2
2. Verlies van het Nederlanderschap
2.1 Op grond van artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN is de staatssecretaris bevoegd het
Nederlanderschap van eiser in te trekken nu eiser onherroepelijk is veroordeeld voor een
misdrijf waarbij ernstige schade is toegebracht aan de essentiële belangen van de
Nederlandse Staat.3 Nu eiser is veroordeeld op grond van artikel 134a WvSr kan worden
verondersteld dat eiser hiermee de essentiële belangen van de Staat ernstig heeft geschaad. 4
Het gaat hier immers om een misdrijf dat tegen de Staat en zijn instituties is gericht en een
ernstig gewelddadig element bevat. Verder moet in aanmerking worden genomen dat eiser
door de intrekking van zijn Nederlanderschap niet staatloos wordt aangezien hij de Turkse
nationaliteit behoudt.5
1
In het vervolg van dit betoog zal ik slechts verwijzen naar artikel 7 van het Handvest aangezien de inhoud
van beide artikelen met elkaar corresponderen. Zie in dit verband ook artikel 52 lid 3 van het Handvest.
2
Zie artikel 9 van het Turkse associatieverdrag, artikel 14 EVRM en artikel 21 van het Handvest.
3
Zie artikel 7 lid 1, aanhef en onder d van het Europees Verdrag inzake nationaliteit.
4
Kamerstukken ll 2015/16, 34356, nr. 3, p. 15 (MvT). Zie verder paragraaf 2 van de toelichting op artikel 14 lid 2
van de Handleiding Rijkswet op het Nederlanderschap.
5
Vgl. EHRM 7 februari 2017, ECLI:CE:ECHR:2017:0207DEC00423871, par. 62 (K2 v. United Kingdom).
Zie verder artikel 14 lid 8 RWN en artikel 7 lid 3 EVN.
1
, 2.2 Nu het verlies van de Nederlandse nationaliteit tevens het verlies van het Unieburgerschap
en de daaraan verbonden rechten6 tot gevolg heeft, valt dit binnen de Unierechtelijke
werkingssfeer en dient de intrekking op grond van de jurisprudentie van het Hof van Justitie
in overeenstemming te zijn met de Unierechtelijke evenredigheidstoets. 7 In het kader van de
Unierechtelijke evenredigheidstoets dient de individuele situatie van eiser en de situatie van
zijn gezin te worden beoordeeld om te bepalen of het nationaliteitsverlies gevolgen heeft die
de normale ontwikkeling van het gezinsleven van eiser aantasten op een wijze die
onevenredig is aan de doelstelling die wordt nagestreefd door de nationale wetgever. 8 De
intrekking van het Nederlanderschap van eiser dient derhalve verenigbaar te zijn met het
recht op eerbiediging van het familie – en gezinsleven als bedoeld in artikel 7 van het
Handvest9. Daarbij moet tevens het belang van het kind als bedoeld in artikel 24 lid 2 van het
Handvest in aanmerking te worden genomen. 10
2.3 Bij deze Unierechtelijke evenredigheidstoets dient het belang van de Nederlandse Staat om
de openbare orde en nationale veiligheid te beschermen te worden afgewogen tegen de
persoonlijke belangen van eiser. Gezien de aard en ernst van het gepleegde misdrijf en de
beoogde te beschermen belangen heeft de staatssecretaris deze zwaarder mogen wegen dan
het behoud van eisers Unieburgerschap. De intrekking van het Nederlanderschap is
gebaseerd op het bestaan van een actuele, werkelijke en ernstige bedreiging voor de
openbare orde en nationale veiligheid in Nederland.
2.4 Uit het reclasseringsrapport volgt immers dat eiser tot op heden geen afstand heeft
genomen van het radicale gedachtegoed dat hij eerder heeft omarmd. Eiser heeft tot op
heden, indirect via zijn partner, contact met mensen die gelinkt worden aan een
gewelddadige ideologie. Eiser geeft wel aan dat hij al het contact met zijn sociale netwerk na
vrijlating zal verbreken, maar deze keuze wordt voornamelijk ingegeven door de gevolgen
van zijn aanhouding. Het gedrag van eiser, ook na zijn vrijlating, laat geenszins zien dat hij tot
inkeer is gekomen en afstand heeft genomen van de opvattingen die tot het gepleegde
6
Zoals bedoeld in artikel 20 lid 1 VWEU.
7
HvJ EU 2 maart 2010, C-135/08, ECLI:EU:C:2010:104, par. 54-55 (Janko Rottmann/Freistaat Bayern).
Zie ook HvJ EU 12 maart 2019, C-221/17, ECLI:EU:C:2019:189, par. 40 (Tjebbes).
8
Dit volgt ook uit artikel 68a van het Besluit verkrijging en verlies Nederlanderschap.
9
Met de intrekking wordt weliswaar een inbreuk gemaakt op het recht op privé – en gezinsleven van eiser,
maar deze kan op grond van artikel 8 lid 2 EVRM gerechtvaardigd worden als de inbreuk bij wet is voorzien,
een legitiem doel dient en noodzakelijk is in een democratische samenleving. De beperking is gestoeld op
artikel 14 lid 2, aanhef en onder b RWN en is dus voorzien bij de wet. Daarnaast is het Nederlanderschap van
eiser in het belang van de nationale veiligheid ingetrokken. De maatregel dient daarmee een legitiem doel. In
het kader van de Europeesrechtelijke evenredigheidstoets is nagegaan of de maatregel noodzakelijk is in een
democratische samenleving.
10
HvJ EU 12 maart 2019, C-221/17, ECLI:EU:C:2019:189, par. 44-45 (Tjebbes). Zie ook artikel 3 IVRK.
2
