Samenvatting BOS Kwalitatief
Tentamen 1 – 18 september 2020
Wetenschappelijk onderzoek is
- Theorievormend: eerder onderzoek verder uitbouwen, leidt tot extra kennis
- Systematisch: het volgt vaste stappen, de empirische cyclus
- Controleerbaar: rapporteren en controleren, onderzoek kan herhaalt worden
- Empirisch: gebasseerd op systematische waarnemingen, data
- Probabilistisch: van toepassing op een bepaald moment, tijd en plaats,
verklaart niet alle gevallen, het kan dus nooit alles verklaren
Producent van wetenschap ~ zelf wetenschappelijk onderzoek doen
Consument van wetenschap ~ resultaten uit onderzoeken gebruiken (bijv. een leraar
over hoe hij het beste les moet geven)
Als socioloog doe je beide. Je leest over eerdere gedane onderzoeken en
gaat vervolgens verder kijken en verder onderzoek doen
Interrogating information achterhalen wat er in een onderzoek staat
De theorie data-cyclus is te zien in mijn schrift
Theorie
= geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge
samenhang worden beschreven / een getoetst model ter verklaring van
waarnemingen van de werkelijkheid
Kenmerken van een goede theorie
- Falsifieerbaar: onderwerpen die je kan onderzoeken en gegevens die je kan
verzamelen om de theorie te ontkrachten
- Spaarzaam: voorkeur voor een duidelijke theorie, een duidelijke verklaring,
een theorie moet zo simpel mogelijk zijn om de data goed te beschrijven
- Gebasseerd op data
Het woord bewijzen komt nooit voor in wetenschap. Onderzoekers geven aan dat de
data ondersteunt of in lijn ligt met. Nieuwe informatie kan namelijk weer wat anders
zeggen. Wetenschappers evalueren hun theorieën op basis van het voor- en
tegenbewijs.
,Soorten onderzoeksvragen
- Fundamenteel: theoretische vragen, kennisproblemen (= we willen kennis
door middel van data) oplossen, kennis verzamelen
- Toegepast: praktijkprobleem oplossen, voeren hun werk uit met een reële
context in gedachte
- Translationeel: link tussen bovengenoemde, opgedane kennis gebruiken, wat
we geleerd hebben uit basis research om applicaties te ontwikkelen en te
testen om bijv. de gezondheid te verbeteren
Bijvoorbeeld dyslexie
- Fundamenteel: wat gebeurt er in de hersens?
- Toegepast: effectiviteit onderzoeken van de methode
- Translationeel: methode om kinderen met dyslexie aan te spreken ontwerpen
‘’Worden jongeren narcistischer door het gebruik van social media?‘’ Is een
fundamentele vraag. Toegepast zou kunnen zijn om Instagram zo in te richten dat
het jongeren minder narcistisch maakt (link met de praktijk).
Peer-review wetenschappelijke artikelen worden beoordeeld waarbij wordt
gekeken of het onderzoek juist is uitgevoerd en waarbij wordt gekeken of het
gepubliceerd mag worden.
Het onderzoeksontwerp kent 3 belangrijke vragen
1. Wat voor soort empirische gegevens worden verzameld?
2. Zijn dat kwalitatieve of kwantitatieve gegevens?
3. Bij wie worden deze gegevens verzameld?
Kwalitatief= kleine groepen
Kwantitatief= grote groepen
Hypothesen
= voorspelling. Komt vooral voor bij kwantitatieve onderzoeken het slaat de brug
tussen de bestaande kennis en de nieuwe kennis en toetst de theorie.
Data verzameling
= de gegevens verzamelen en analyseren, rapporteren, de hoofdvraag
beantwoorden
Wat is het doel van kwalitatief onderzoek?
- Sociale fenomen begrijpen
- Empirische patronen vinden
- Startpunt voor theorievorming (nieuwe theorie vormen of bestaande
aanpassen)
,Kenmerken kwalitatief onderzoek
De onderzoeker is geïnteresseerd in de natuurlijke omgeving van de
respondent
De onderzoeker heeft een contextuele benadering context meenemen en
kijken of dit invloed heeft
Het perspectief van de mensen staat centraal
D.m.v. observaties
Sociale werkelijkheid omschrijven in al haar diversiteit
Naar algemeenheden zoeken die nieuwe theorieën vormen of bestaande
aanpassen
Grounded Theory
Data data-analyse theorie
~ het uitgangspunt is de data; teksten lezen, gedrag bestuderen
~ dan volgt data-analyse; structuur in de data aanbrengen, samenvatten
~ daaruit vloeit een theorie; theorie vorming
Kenmerken Grounded Theory
- Systematische kwalitatieve aanpak
- Theorie ontwikkelen in plaats van toetsen
- Data gebruiken om de theorie te ontwikkelen
- Onderzoekers zijn open-minded
Typen onderzoek binnen Grounded Theory
Inductief onderzoek
Gebruikt data om theorie te vormen
Van concrete gegevens naar een algemen uitspraak
Bijvoorbeeld over een x aantal weken vragen wat we vinden van online les en
dan de gegevens gebruiken om theorie te vormen
Bottum-up manier
Deductief onderzoek
Theorie gebruiken om een uitspraak te doen over een onderzoekssituatie
Algemene theorie gebruiken om hypotheses te formuleren, daarna ga je data
verzamelen om deze hypothesen te ondersteunen
Bijvoorbeeld zwaartekracht principe
Top-down manier
Komt vooral voor in kwantitatief onderzoek
Adductief onderzoek
Theorievormend met gebruik van bestaande theorie
Je gaat alvast vragen bedenken en als achtergrond gebruiken
Geen hypothesen
Komt niet vaak voor bij kwalitatief onderzoek
De theorie data-cyclus is dus altijd anders bij deze verschillende typen onderzoek.
Bijvoorbeeld de hypothese is alleen bij deductief onderzoek
, Extended case study approach: benadering van theorie in kwalitatief onderzoek
waarin de onderzoeker start met een gevestigde theorie en er voor kiest een case op
te zetten om de bestaande theorie te verbeteren of te wijzigen
SPICE
Setting – waar, in welke context
Perspective – voor wie, over wie
Interest – welk onderwerp
Comparison – vergelijking tussen
Evaluation – wat willen we weten over het onderwerp
Voorbeeld ‘motieven daten eerstejaars’
Fase 1 – idee/theorie
- Wat is er al onderzocht?
- Kan ik dat gebruiken?
- Welke informatie is van toepassing?
Fase 2 – onderzoeksvraag (SPICE)
- S: in Nederland
- P: eerstejaars studenten
- I: daten
- E: motieven
Onderzoeksopzet concreet maken wat we nodig hebben, afhankelijk van:
- Vraag
- Bereikbaarheid van de groep
- Ethische overwegingen
Manieren van dataverzameling
o Kwalitatief interview: vragen stellen, in gesprek gaan
o Focusgroep: respondenten laten discussiëren
o Obv bestaande gegevens
o Etnografisch onderzoek: cultuurgericht
Onderzoeksopzet en ethiek – hoe ga je om met je respondenten? - Belmont report
Beginsel van respect
- Informed consent: van tevoren uitleg geven over het interview, waarbij de
respondent een handtekening zet (2 versies tekenen)
- Misleiding (deception): alleen als het nodig is (bijv. onderzoek groepsdruk)
- Debriefing: na afloop vertel je het doel en leg je alles uit
Geen schade toebrengen
- De maatschappij moet er iets aan hebben
- Anonimiteit en vertrouwlijkheid: niet openbaar maken van de gegevens (in de
informed consent doe je deze belofte)
- Geen psychische schade
Tentamen 1 – 18 september 2020
Wetenschappelijk onderzoek is
- Theorievormend: eerder onderzoek verder uitbouwen, leidt tot extra kennis
- Systematisch: het volgt vaste stappen, de empirische cyclus
- Controleerbaar: rapporteren en controleren, onderzoek kan herhaalt worden
- Empirisch: gebasseerd op systematische waarnemingen, data
- Probabilistisch: van toepassing op een bepaald moment, tijd en plaats,
verklaart niet alle gevallen, het kan dus nooit alles verklaren
Producent van wetenschap ~ zelf wetenschappelijk onderzoek doen
Consument van wetenschap ~ resultaten uit onderzoeken gebruiken (bijv. een leraar
over hoe hij het beste les moet geven)
Als socioloog doe je beide. Je leest over eerdere gedane onderzoeken en
gaat vervolgens verder kijken en verder onderzoek doen
Interrogating information achterhalen wat er in een onderzoek staat
De theorie data-cyclus is te zien in mijn schrift
Theorie
= geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge
samenhang worden beschreven / een getoetst model ter verklaring van
waarnemingen van de werkelijkheid
Kenmerken van een goede theorie
- Falsifieerbaar: onderwerpen die je kan onderzoeken en gegevens die je kan
verzamelen om de theorie te ontkrachten
- Spaarzaam: voorkeur voor een duidelijke theorie, een duidelijke verklaring,
een theorie moet zo simpel mogelijk zijn om de data goed te beschrijven
- Gebasseerd op data
Het woord bewijzen komt nooit voor in wetenschap. Onderzoekers geven aan dat de
data ondersteunt of in lijn ligt met. Nieuwe informatie kan namelijk weer wat anders
zeggen. Wetenschappers evalueren hun theorieën op basis van het voor- en
tegenbewijs.
,Soorten onderzoeksvragen
- Fundamenteel: theoretische vragen, kennisproblemen (= we willen kennis
door middel van data) oplossen, kennis verzamelen
- Toegepast: praktijkprobleem oplossen, voeren hun werk uit met een reële
context in gedachte
- Translationeel: link tussen bovengenoemde, opgedane kennis gebruiken, wat
we geleerd hebben uit basis research om applicaties te ontwikkelen en te
testen om bijv. de gezondheid te verbeteren
Bijvoorbeeld dyslexie
- Fundamenteel: wat gebeurt er in de hersens?
- Toegepast: effectiviteit onderzoeken van de methode
- Translationeel: methode om kinderen met dyslexie aan te spreken ontwerpen
‘’Worden jongeren narcistischer door het gebruik van social media?‘’ Is een
fundamentele vraag. Toegepast zou kunnen zijn om Instagram zo in te richten dat
het jongeren minder narcistisch maakt (link met de praktijk).
Peer-review wetenschappelijke artikelen worden beoordeeld waarbij wordt
gekeken of het onderzoek juist is uitgevoerd en waarbij wordt gekeken of het
gepubliceerd mag worden.
Het onderzoeksontwerp kent 3 belangrijke vragen
1. Wat voor soort empirische gegevens worden verzameld?
2. Zijn dat kwalitatieve of kwantitatieve gegevens?
3. Bij wie worden deze gegevens verzameld?
Kwalitatief= kleine groepen
Kwantitatief= grote groepen
Hypothesen
= voorspelling. Komt vooral voor bij kwantitatieve onderzoeken het slaat de brug
tussen de bestaande kennis en de nieuwe kennis en toetst de theorie.
Data verzameling
= de gegevens verzamelen en analyseren, rapporteren, de hoofdvraag
beantwoorden
Wat is het doel van kwalitatief onderzoek?
- Sociale fenomen begrijpen
- Empirische patronen vinden
- Startpunt voor theorievorming (nieuwe theorie vormen of bestaande
aanpassen)
,Kenmerken kwalitatief onderzoek
De onderzoeker is geïnteresseerd in de natuurlijke omgeving van de
respondent
De onderzoeker heeft een contextuele benadering context meenemen en
kijken of dit invloed heeft
Het perspectief van de mensen staat centraal
D.m.v. observaties
Sociale werkelijkheid omschrijven in al haar diversiteit
Naar algemeenheden zoeken die nieuwe theorieën vormen of bestaande
aanpassen
Grounded Theory
Data data-analyse theorie
~ het uitgangspunt is de data; teksten lezen, gedrag bestuderen
~ dan volgt data-analyse; structuur in de data aanbrengen, samenvatten
~ daaruit vloeit een theorie; theorie vorming
Kenmerken Grounded Theory
- Systematische kwalitatieve aanpak
- Theorie ontwikkelen in plaats van toetsen
- Data gebruiken om de theorie te ontwikkelen
- Onderzoekers zijn open-minded
Typen onderzoek binnen Grounded Theory
Inductief onderzoek
Gebruikt data om theorie te vormen
Van concrete gegevens naar een algemen uitspraak
Bijvoorbeeld over een x aantal weken vragen wat we vinden van online les en
dan de gegevens gebruiken om theorie te vormen
Bottum-up manier
Deductief onderzoek
Theorie gebruiken om een uitspraak te doen over een onderzoekssituatie
Algemene theorie gebruiken om hypotheses te formuleren, daarna ga je data
verzamelen om deze hypothesen te ondersteunen
Bijvoorbeeld zwaartekracht principe
Top-down manier
Komt vooral voor in kwantitatief onderzoek
Adductief onderzoek
Theorievormend met gebruik van bestaande theorie
Je gaat alvast vragen bedenken en als achtergrond gebruiken
Geen hypothesen
Komt niet vaak voor bij kwalitatief onderzoek
De theorie data-cyclus is dus altijd anders bij deze verschillende typen onderzoek.
Bijvoorbeeld de hypothese is alleen bij deductief onderzoek
, Extended case study approach: benadering van theorie in kwalitatief onderzoek
waarin de onderzoeker start met een gevestigde theorie en er voor kiest een case op
te zetten om de bestaande theorie te verbeteren of te wijzigen
SPICE
Setting – waar, in welke context
Perspective – voor wie, over wie
Interest – welk onderwerp
Comparison – vergelijking tussen
Evaluation – wat willen we weten over het onderwerp
Voorbeeld ‘motieven daten eerstejaars’
Fase 1 – idee/theorie
- Wat is er al onderzocht?
- Kan ik dat gebruiken?
- Welke informatie is van toepassing?
Fase 2 – onderzoeksvraag (SPICE)
- S: in Nederland
- P: eerstejaars studenten
- I: daten
- E: motieven
Onderzoeksopzet concreet maken wat we nodig hebben, afhankelijk van:
- Vraag
- Bereikbaarheid van de groep
- Ethische overwegingen
Manieren van dataverzameling
o Kwalitatief interview: vragen stellen, in gesprek gaan
o Focusgroep: respondenten laten discussiëren
o Obv bestaande gegevens
o Etnografisch onderzoek: cultuurgericht
Onderzoeksopzet en ethiek – hoe ga je om met je respondenten? - Belmont report
Beginsel van respect
- Informed consent: van tevoren uitleg geven over het interview, waarbij de
respondent een handtekening zet (2 versies tekenen)
- Misleiding (deception): alleen als het nodig is (bijv. onderzoek groepsdruk)
- Debriefing: na afloop vertel je het doel en leg je alles uit
Geen schade toebrengen
- De maatschappij moet er iets aan hebben
- Anonimiteit en vertrouwlijkheid: niet openbaar maken van de gegevens (in de
informed consent doe je deze belofte)
- Geen psychische schade
