Inhoudsopgave
Thema 1: Aanleiding & Reorganisatieproces ........................................................................................4
Dijkstra (2012) H1 “Reorganisaties in de praktijk” ........................................................................................... 4
Aanleidingen om te reorganiseren ........................................................................................................... 4
Waarom reorganisaties vaak verkeerd uitpakken .................................................................................... 5
Gevolgen van onjuist of onzorgvuldig uitgevoerde reorganisatie ............................................................. 5
Het gevaar van kwaliteitsverlies maakt een andere aanpak noodzakelijk ................................................. 5
Waarom toepassen van de kwaliteitscriteria steeds belangrijker wordt ................................................... 6
Dijkstra (2012) H4 “De feitelijke aanpak van reorganisaties” ........................................................................... 6
Stappen in het reorganisatieproces ......................................................................................................... 6
Alblas & Wijsman (2013) “Gedrag in organisaties” .......................................................................................... 7
Noodzaak tot veranderen ......................................................................................................................... 7
Oorzaken tot verandering......................................................................................................................... 7
Beslissing om te veranderen ..................................................................................................................... 7
Geplande organisatieverandering (DOG) ................................................................................................. 8
Aangrijpingspunten van verandering ....................................................................................................... 8
2 benaderingen voor geplande verandering ............................................................................................. 9
Thema 2: Personeelsstromen............................................................................................................ 10
Van den Bosch, S., & Nijssen, M. (2017). Stroombeleid ................................................................................. 10
Wat is stroombeleid? ..............................................................................................................................10
Waarom is stroombeleid relevant? .........................................................................................................10
Thema 3: HR3P ................................................................................................................................ 12
Evers (1998) - HRM en personeelsplanning HR3P methode ........................................................................... 12
Methoden en technieken voor personeelsplanning ................................................................................. 12
Wat is het instrument?............................................................................................................................ 12
Keuze voor dit instrument ...................................................................................................................... 12
Achtergrondinformatie........................................................................................................................... 13
Het instrument zelf ................................................................................................................................. 13
De waarde van HR3P .............................................................................................................................. 13
Evers (2016) - Fase 2 Bouwsteen 4b ............................................................................................................. 14
Instructie dataverwerking .......................................................................................................................14
Stap 1: Performance ...............................................................................................................................14
Stap 2: Potentieel ...................................................................................................................................14
Stap 3: De HR3P-matrix .......................................................................................................................... 15
Stap 4: Algemene analyse ...................................................................................................................... 15
Stap 5: Specifieke analyse (kerstballenmethode) .................................................................................... 15
Baarda (2014) - Waarom is HR3P matrix het halve verhaal ........................................................................... 15
4 kwadranten .........................................................................................................................................16
Thema 4: Weerstand en Ethiek ......................................................................................................... 17
Dalen, W. van (2017) Ethiek de basis hfst 6 Rechtvaardigheid ........................................................................17
Rechtvaardige behandeling .................................................................................................................... 17
Rechtvaardige verdeling .........................................................................................................................18
, Rechtvaardige procedures ......................................................................................................................19
Samengevat (letterlijk uit het artikel): ....................................................................................................19
Boonstra (2018) Perspectieven op veranderen “H7 Omgaan met Weerstand” ................................................ 19
Visies op Weerstand ...............................................................................................................................19
Weerstand in context plaatsen ............................................................................................................... 21
Omgaan met weerstand ........................................................................................................................ 22
Aandacht voor verdeling van weerstand .................................................................................................23
Bewust invloed uitoefenen .....................................................................................................................23
Thema 5: HR-instrumenten .............................................................................................................. 24
Boventallig, wat nu: Sociaal plan in kort bestek ........................................................................................... 24
Wat is een sociaal plan? ......................................................................................................................... 24
Hoe komt een sociaal plan tot stand? .................................................................................................... 24
Kleine werkgevers: soms eenzijdig sociaal plan ..................................................................................... 24
Grote werkgevers: vakbonden altijd betrokken ......................................................................................25
Sociaal plan niet verplicht, wel gebruikelijk.............................................................................................25
Onderdelen in een sociaal plan ...............................................................................................................25
Passend werk, interne herplaatsing ....................................................................................................... 26
Dijkstra (2011) - Handboek Human Resources Management ......................................................................... 26
Starten met een goede voorbereiding ................................................................................................... 26
Het vormgeven van individuele mobiliteitstrajecten .............................................................................. 26
Interne doorstroom van werknemers ...................................................................................................... 27
Kluijtmans & Kampermann (2017) 3.3 “Medewerkers in beweging” ............................................................... 27
Prikkels voor individuele medewerkers ................................................................................................... 27
Prikkels voor de organisatie .................................................................................................................... 27
Bijzondere vormen van uitstroom .......................................................................................................... 28
Wat zijn de opbrengsten en kosten van stromen door stroombeleid? .................................................... 28
Kluijtmans & Kampermann (2017) ‘Loopbaanmanagement & Begeleiding’ .................................................... 29
Context van loopbanen.......................................................................................................................... 29
Soorten loopbanen ................................................................................................................................ 29
Loopbaanmanagement: een gedeelde verantwoordelijkheid .................................................................30
Thema 6: Communicatieplan ............................................................................................................ 31
Michels W. (2017) Communicatieplanner (pagina 7 t/m 31)............................................................................ 31
Stap 1: Analyseer de organisatie en communicatievraag ........................................................................ 31
Stap 2: verken de interne context ........................................................................................................... 31
Stap 3: stel de identiteit vast ................................................................................................................... 31
Stap 4: verken de externe context ..........................................................................................................32
Stap 5: bepaal het imago ........................................................................................................................32
Stap 6: stel de doelgroepen vast .............................................................................................................32
Stap 7: bepaal de communicatiedoelstellingen .......................................................................................32
Stap 8: formuleer de boodschap ............................................................................................................. 33
Stap 9: bepaal de communicatiestrategie ............................................................................................... 33
Stap 10: creëer de content strategie ....................................................................................................... 33
Stap 11: selecteer de communicatiemiddelen ......................................................................................... 33
Stap 12: maak een planning ....................................................................................................................34
Stap 13: Bepaal het budget .....................................................................................................................34
Stap 14: voer een evaluatie uit ................................................................................................................34
,
, Thema 1: Aanleiding & Reorganisatieproces
Dijkstra (2012) H1 “Reorganisaties in de praktijk”
Aanleidingen om te reorganiseren
1. Negatieve bedrijfseconomische ontwikkelingen
• Afnemende omzetten terwijl bedrijfskosten nauwelijks verminderd zijn. Reductie
van kosten en investeren in vergroting van de omzet.
2. Verslechterde marktomstandigheden
• Bij krimpende markt, vaak geen andere keuze dan krimpen van organisatie. Vaak
zijn organisaties te laat, omdat ze hopen op het keren van het tij en dat het geld dan
weer zal binnenstromen.
3. Veranderingen op technologisch vlak
• Door automatisering minder personeel nodig.
4. Strengere maatschappelijke eisen (wetgeving)
• Soms worden bedrijven verplicht om te reorganiseren bij verandering van
wetgeving.
5. Noodzaak om minder rendabele onderdelen af te stoten
• Meer focus op de core business. Taken worden uitbesteed via outsourcing.
6. Noodzaak om te fuseren of intensief samen te werken met andere bedrijven
• Veel taken zullen na fuseren dubbel gedaan worden, dus dan worden er een aantal
van die functies ontslagen.
7. Life cycle-ontwikkelingen
• Geen behoefte meer aan bepaalde diensten of producten, als hier dan geen
vernieuwing plaatsvindt (zie nr.13) betekent dit het einde van de bedrijfsvoering.
8. Efficiencyverhoging en kostenreductie
• Bekende variant van kostenreductie: kaasschaafmethode (van elke afdeling 5%
budget inleveren). Kan overigens slecht uitpakken.
9. Terugdringen van de overhead kosten
• Bezuinigen op management en staf, dus bijvoorbeeld hoofdkantoor opheffen en
verplaatsen naar een nevenvestiging.
10. Centralisatie en decentralisatie
• Elke afdeling een eigen team en management bij economische groei en bij
economische krimp centraliseren.
11. Andere management of organisatie-filosofie
• Veranderen of terugdringen van managementlagen, hiërarchie wordt veranderd.
12. Nieuwe kansen in de markt
• Bijvoorbeeld anders inzetten van personeel, waardoor je personeel moet bijscholen
of soms zelfs vervangen.
13. Nieuwe producten ontwikkelen en in de markt zetten
• Vernieuwing kijkend naar wat de markt nodig heeft, organisatiestructuur zal
ingrijpend wijzigen, bijvoorbeeld omdat er andere processen nodig zijn die andere
manieren van samenwerken en organiseren vereisen.
Thema 1: Aanleiding & Reorganisatieproces ........................................................................................4
Dijkstra (2012) H1 “Reorganisaties in de praktijk” ........................................................................................... 4
Aanleidingen om te reorganiseren ........................................................................................................... 4
Waarom reorganisaties vaak verkeerd uitpakken .................................................................................... 5
Gevolgen van onjuist of onzorgvuldig uitgevoerde reorganisatie ............................................................. 5
Het gevaar van kwaliteitsverlies maakt een andere aanpak noodzakelijk ................................................. 5
Waarom toepassen van de kwaliteitscriteria steeds belangrijker wordt ................................................... 6
Dijkstra (2012) H4 “De feitelijke aanpak van reorganisaties” ........................................................................... 6
Stappen in het reorganisatieproces ......................................................................................................... 6
Alblas & Wijsman (2013) “Gedrag in organisaties” .......................................................................................... 7
Noodzaak tot veranderen ......................................................................................................................... 7
Oorzaken tot verandering......................................................................................................................... 7
Beslissing om te veranderen ..................................................................................................................... 7
Geplande organisatieverandering (DOG) ................................................................................................. 8
Aangrijpingspunten van verandering ....................................................................................................... 8
2 benaderingen voor geplande verandering ............................................................................................. 9
Thema 2: Personeelsstromen............................................................................................................ 10
Van den Bosch, S., & Nijssen, M. (2017). Stroombeleid ................................................................................. 10
Wat is stroombeleid? ..............................................................................................................................10
Waarom is stroombeleid relevant? .........................................................................................................10
Thema 3: HR3P ................................................................................................................................ 12
Evers (1998) - HRM en personeelsplanning HR3P methode ........................................................................... 12
Methoden en technieken voor personeelsplanning ................................................................................. 12
Wat is het instrument?............................................................................................................................ 12
Keuze voor dit instrument ...................................................................................................................... 12
Achtergrondinformatie........................................................................................................................... 13
Het instrument zelf ................................................................................................................................. 13
De waarde van HR3P .............................................................................................................................. 13
Evers (2016) - Fase 2 Bouwsteen 4b ............................................................................................................. 14
Instructie dataverwerking .......................................................................................................................14
Stap 1: Performance ...............................................................................................................................14
Stap 2: Potentieel ...................................................................................................................................14
Stap 3: De HR3P-matrix .......................................................................................................................... 15
Stap 4: Algemene analyse ...................................................................................................................... 15
Stap 5: Specifieke analyse (kerstballenmethode) .................................................................................... 15
Baarda (2014) - Waarom is HR3P matrix het halve verhaal ........................................................................... 15
4 kwadranten .........................................................................................................................................16
Thema 4: Weerstand en Ethiek ......................................................................................................... 17
Dalen, W. van (2017) Ethiek de basis hfst 6 Rechtvaardigheid ........................................................................17
Rechtvaardige behandeling .................................................................................................................... 17
Rechtvaardige verdeling .........................................................................................................................18
, Rechtvaardige procedures ......................................................................................................................19
Samengevat (letterlijk uit het artikel): ....................................................................................................19
Boonstra (2018) Perspectieven op veranderen “H7 Omgaan met Weerstand” ................................................ 19
Visies op Weerstand ...............................................................................................................................19
Weerstand in context plaatsen ............................................................................................................... 21
Omgaan met weerstand ........................................................................................................................ 22
Aandacht voor verdeling van weerstand .................................................................................................23
Bewust invloed uitoefenen .....................................................................................................................23
Thema 5: HR-instrumenten .............................................................................................................. 24
Boventallig, wat nu: Sociaal plan in kort bestek ........................................................................................... 24
Wat is een sociaal plan? ......................................................................................................................... 24
Hoe komt een sociaal plan tot stand? .................................................................................................... 24
Kleine werkgevers: soms eenzijdig sociaal plan ..................................................................................... 24
Grote werkgevers: vakbonden altijd betrokken ......................................................................................25
Sociaal plan niet verplicht, wel gebruikelijk.............................................................................................25
Onderdelen in een sociaal plan ...............................................................................................................25
Passend werk, interne herplaatsing ....................................................................................................... 26
Dijkstra (2011) - Handboek Human Resources Management ......................................................................... 26
Starten met een goede voorbereiding ................................................................................................... 26
Het vormgeven van individuele mobiliteitstrajecten .............................................................................. 26
Interne doorstroom van werknemers ...................................................................................................... 27
Kluijtmans & Kampermann (2017) 3.3 “Medewerkers in beweging” ............................................................... 27
Prikkels voor individuele medewerkers ................................................................................................... 27
Prikkels voor de organisatie .................................................................................................................... 27
Bijzondere vormen van uitstroom .......................................................................................................... 28
Wat zijn de opbrengsten en kosten van stromen door stroombeleid? .................................................... 28
Kluijtmans & Kampermann (2017) ‘Loopbaanmanagement & Begeleiding’ .................................................... 29
Context van loopbanen.......................................................................................................................... 29
Soorten loopbanen ................................................................................................................................ 29
Loopbaanmanagement: een gedeelde verantwoordelijkheid .................................................................30
Thema 6: Communicatieplan ............................................................................................................ 31
Michels W. (2017) Communicatieplanner (pagina 7 t/m 31)............................................................................ 31
Stap 1: Analyseer de organisatie en communicatievraag ........................................................................ 31
Stap 2: verken de interne context ........................................................................................................... 31
Stap 3: stel de identiteit vast ................................................................................................................... 31
Stap 4: verken de externe context ..........................................................................................................32
Stap 5: bepaal het imago ........................................................................................................................32
Stap 6: stel de doelgroepen vast .............................................................................................................32
Stap 7: bepaal de communicatiedoelstellingen .......................................................................................32
Stap 8: formuleer de boodschap ............................................................................................................. 33
Stap 9: bepaal de communicatiestrategie ............................................................................................... 33
Stap 10: creëer de content strategie ....................................................................................................... 33
Stap 11: selecteer de communicatiemiddelen ......................................................................................... 33
Stap 12: maak een planning ....................................................................................................................34
Stap 13: Bepaal het budget .....................................................................................................................34
Stap 14: voer een evaluatie uit ................................................................................................................34
,
, Thema 1: Aanleiding & Reorganisatieproces
Dijkstra (2012) H1 “Reorganisaties in de praktijk”
Aanleidingen om te reorganiseren
1. Negatieve bedrijfseconomische ontwikkelingen
• Afnemende omzetten terwijl bedrijfskosten nauwelijks verminderd zijn. Reductie
van kosten en investeren in vergroting van de omzet.
2. Verslechterde marktomstandigheden
• Bij krimpende markt, vaak geen andere keuze dan krimpen van organisatie. Vaak
zijn organisaties te laat, omdat ze hopen op het keren van het tij en dat het geld dan
weer zal binnenstromen.
3. Veranderingen op technologisch vlak
• Door automatisering minder personeel nodig.
4. Strengere maatschappelijke eisen (wetgeving)
• Soms worden bedrijven verplicht om te reorganiseren bij verandering van
wetgeving.
5. Noodzaak om minder rendabele onderdelen af te stoten
• Meer focus op de core business. Taken worden uitbesteed via outsourcing.
6. Noodzaak om te fuseren of intensief samen te werken met andere bedrijven
• Veel taken zullen na fuseren dubbel gedaan worden, dus dan worden er een aantal
van die functies ontslagen.
7. Life cycle-ontwikkelingen
• Geen behoefte meer aan bepaalde diensten of producten, als hier dan geen
vernieuwing plaatsvindt (zie nr.13) betekent dit het einde van de bedrijfsvoering.
8. Efficiencyverhoging en kostenreductie
• Bekende variant van kostenreductie: kaasschaafmethode (van elke afdeling 5%
budget inleveren). Kan overigens slecht uitpakken.
9. Terugdringen van de overhead kosten
• Bezuinigen op management en staf, dus bijvoorbeeld hoofdkantoor opheffen en
verplaatsen naar een nevenvestiging.
10. Centralisatie en decentralisatie
• Elke afdeling een eigen team en management bij economische groei en bij
economische krimp centraliseren.
11. Andere management of organisatie-filosofie
• Veranderen of terugdringen van managementlagen, hiërarchie wordt veranderd.
12. Nieuwe kansen in de markt
• Bijvoorbeeld anders inzetten van personeel, waardoor je personeel moet bijscholen
of soms zelfs vervangen.
13. Nieuwe producten ontwikkelen en in de markt zetten
• Vernieuwing kijkend naar wat de markt nodig heeft, organisatiestructuur zal
ingrijpend wijzigen, bijvoorbeeld omdat er andere processen nodig zijn die andere
manieren van samenwerken en organiseren vereisen.
