StofwII Samenvatting week 5 Januari 2021
Inhoudsopgave
HC Gastro-intestinale ischemie ........................................................................................................... 2
HC IBD .................................................................................................................................................. 5
Kennisclip 1 Diarree ........................................................................................................................... 11
Kennisclip 2 Infectieuze diarree ........................................................................................................ 14
HC Stamcellen.................................................................................................................................... 17
HC Prikkelbare darmsyndroom PDS .................................................................................................. 20
HC Intestinale microbioom ................................................................................................................ 24
HC Proctologie ................................................................................................................................... 26
Kennisclip 3 Microscopische collitis .................................................................................................. 29
Kennisclip 4 Diverticulose en diverticulitis ........................................................................................ 30
Kennisclip 5 Obstipatie en PDS .......................................................................................................... 33
WG5 Diarree ...................................................................................................................................... 36
IC Acute buikpijn en veranderde defecatie ....................................................................................... 42
,HC Gastro-intestinale ischemie
Arcade van Riolan = tussen AMS en AMI
Bühler anastomose = tussen truncus AMS
Conclusies kennisclip
• Gastro-intestinale ischemie ontstaat bij onvoldoende bloedtoevoer naar de tractus digestivus
• Het ontstaat bij stenose in 1 of > 1 viscerale arteriën (meestal meer dan 1)
• Diagnose: stenose, symptomen en positieve test
• Behandeling is dotter en stent of chirurgische bypass
Symptomen
• Buikpijn (na eten of bij inspanning)
• Gewichtsverlies
• Moeheid
• Diarree
• Rectaal bloedverlies
DD
• Ulcus/gastritis
• Maagcarcinoom
• Functionele dyspepsie
• Crohn/colitis
• Prikkelbare darm
• Coeliakie
• Kan nog alle kanten op! Pancreatitis, pancreascarcinoom, myocardischemie, voedingsallergie
Wanneer kan je ischemie uit je DD schrappen? Als je iets anders hebt bewezen!
Consequentie van vaststellen maagdarmischemie
• Atherosclerose meestal de oorzaak
• Dit is een systeemziekte
• Actief zoeken naar andere plekken met atherosclerose. Coronair arteriën, nier arteriën.
• Cardiovasculair risicomanagement via HA
• Kijken of er metabool syndroom is, en dat behandelen.
,Casus 1. Man 64 jaar. Rookt veel. DMT2, TIA gehad. Valt af in tien maanden, geen zin in eten.
Gestuurd door zijn dochter, wilde zelf niet.
Soort eten maakt niet uit. Braakt niet. Spant zich nooit in, krijgt dan zere benen, bestelt alles online.
Eten zakt normaal. Niet echt pijn. Broer zit in rolstoel na amputatie rechterbeen.
LO: grauw uiterlijk, losse huidplooien. Buik niet bol, normale peristaltiek, soepel, souffle in linke lies.
Gewicht is 78 kg. Geen gezwollen lymfeklieren, gb long/nieren behalve verlengd exspirium.
Aanvullend onderzoek:
• Lab: normaal (je moet de nierfunctie meten om een CT te kunnen doen)
• ECG: normaal
• Echo: normaal
• Gastroscopie: normaal
Nu? CT-scan
Er wordt een stenose in truncus coeliacus en arteria mesenterica superior gevonden. Tonometrie
past bij ischemie. Verwijzing naar interventiecardioloog: dotter en stents beide vaten.
Dag na de ingreep komt de man op SEH met hevige buikpijn. Lab is normaal, buik soepel, zakt na 2
uur. Dag later krijgt hij diarree met bloed. Dag later helemaal geen
klachten meer. Wat kan dit zijn geweest?
Diagnose → cholesterol-embolie
Als je zon atherosclerotische plaque gaat platdrukken, dan kunnen
kleine cholesterol druppeltje loskomen en verder gaan en vastlopen.
Dit lost wel weer op, dus daarom verdwijnen de klachten ook zo snel.
De afsluiting is wel voldoende om de mucosa te beschadigen, want
hier komt het bloed het laatste aan. Dat heeft wat kleine ulcera
geven. Die gaat dan even bloeden, maar genezen ook weer snel.
Ischemische collitis na het behandelen van een stenose
Vervolg. 6 maanden later. Weegt 104 kg. DM is ernstig ontregeld. Beweegt nog steeds niet. Is erg
tevreden.
Casus 2. Vrouw 59 jaar, buikpijn en misselijkheid bij inspanning. Eten gaat wel. Erg moe. Baan kwijt
door COVID crisis. Zoon woont weer thuis, is een complotdenker. Erg veel stress. Lab, ECG, echo en
gastroscopie is normaal.
• Werkdiagnose --> functioneel
• Behandeling --> uitleg, geruststelling, maatschappelijk werk en oxazepam zonodig
Vervolg. Ze komst na 2 maanden terug. Nu ook misselijk en buikpijn in rust. Wat nu?
ECG wordt herhaalt. Onderwandsischemie gevonden en met spoed naar cardioloog. Dotter en sent
geplaatst. Ze herstelt volledig. Mevrouw had een instabiele AP.
Hoe had de diagnose eerder gesteld kunnen worden? Inspannings-ECG, fietsproef
, Casus 3. Man, 43 jaar. Traint voor triatlon, superfit, blanco VG. Na de eerste hele triatlon buikpijn en
bloederige diarree gedurende twee dagen, daarna beter. Afgewacht, gebeurt nog 2x en de derde
keer komt meneer op de SEH.
Ischemie = te weinig zuurstof. Als andere plekken in je lichaam heel veel zuurstof gebruiken, is er
minder zuurstof voor je darmen. Dus inspannings gerelateerde ischemische collitis
Casus 4. Patiënt met acute pancreatitis. Heeft daarbij
een portatrombose. Verslechtering gezien bij de
patiënt. CT-scan wordt gemaakt.
Op de CT-scan wordt een verdikt stuk dunne darm
gezien. Er valt op dat er allemaal stuwing naar de
vaatjes hiernaar toe. Er zit dus niet te weinig, maar
teveel bloed. Er wordt een spoed operatie gedaan, en
dat stuk darm wordt eruit gehaald. In het mesenterium zitten zwarte getromboseerde aderen.
Hoe werkt dat nu? Al het bloed kan er wel in, maar door de portatrombus, kan het bloed niet goed
weg. Stroming vertraagt. Dan krijg je ook te weinig aanbod O2.
Veneuze congestieve ischemie genoemd.
Om te onthouden
• Symptomen van ischemie zijn aspecifiek
• Veel meer mensen met stenose dan patiënten
• Pas uit te sluiten bij andere verklaring klachten
• Lichamelijk onderzoek meestal normaal
• Bij mesenteriaal ischemie verhoogd cardiovasculair risico
• Inspanning kan ischemie geven, disbalans aanbod en vraag.
• Veneuze obstructie kan ischemie geven.
Quiz
• Een van de volgende hoort niet bij de mesenteriaal vaten: a. mesenterica media
• Beschermende factor van mesenteriaal vaten tegen ischemie is: collaterale circulatie
• Stenose van de mesenteriaalarteriën komt vaak voor. Hoe vaak bij mensen van 65+ ?
Meer dan 20%
• Acuut op chronische ischemie wordt bij 40% van de patiënten veroorzaakt door:
Trombose op de atherosclerotische plaque
• De mortaliteit van acute mesenteriaal ischemie is hoog, maar hoe hoog? > 70%
• Tonometrie van de maag meet pCO2 van de mucosale bloedvaten
• VLS meet % Hb waaraan O2 aangebonden is
VLS Visble Light Spectroscopy
• Je kunt maagdarmischemie uitsluiten als er een andere diagnose is gesteld
• Inspannings-geïnduceerde darmischemie ontstaat ook zonder stenose van de mesenteriaal
arteriën
• Veneuze obstructie geeft soms ischemie doordat veneus bloed niet weg kan, en arterieel
bloed er niet in kan.
Inhoudsopgave
HC Gastro-intestinale ischemie ........................................................................................................... 2
HC IBD .................................................................................................................................................. 5
Kennisclip 1 Diarree ........................................................................................................................... 11
Kennisclip 2 Infectieuze diarree ........................................................................................................ 14
HC Stamcellen.................................................................................................................................... 17
HC Prikkelbare darmsyndroom PDS .................................................................................................. 20
HC Intestinale microbioom ................................................................................................................ 24
HC Proctologie ................................................................................................................................... 26
Kennisclip 3 Microscopische collitis .................................................................................................. 29
Kennisclip 4 Diverticulose en diverticulitis ........................................................................................ 30
Kennisclip 5 Obstipatie en PDS .......................................................................................................... 33
WG5 Diarree ...................................................................................................................................... 36
IC Acute buikpijn en veranderde defecatie ....................................................................................... 42
,HC Gastro-intestinale ischemie
Arcade van Riolan = tussen AMS en AMI
Bühler anastomose = tussen truncus AMS
Conclusies kennisclip
• Gastro-intestinale ischemie ontstaat bij onvoldoende bloedtoevoer naar de tractus digestivus
• Het ontstaat bij stenose in 1 of > 1 viscerale arteriën (meestal meer dan 1)
• Diagnose: stenose, symptomen en positieve test
• Behandeling is dotter en stent of chirurgische bypass
Symptomen
• Buikpijn (na eten of bij inspanning)
• Gewichtsverlies
• Moeheid
• Diarree
• Rectaal bloedverlies
DD
• Ulcus/gastritis
• Maagcarcinoom
• Functionele dyspepsie
• Crohn/colitis
• Prikkelbare darm
• Coeliakie
• Kan nog alle kanten op! Pancreatitis, pancreascarcinoom, myocardischemie, voedingsallergie
Wanneer kan je ischemie uit je DD schrappen? Als je iets anders hebt bewezen!
Consequentie van vaststellen maagdarmischemie
• Atherosclerose meestal de oorzaak
• Dit is een systeemziekte
• Actief zoeken naar andere plekken met atherosclerose. Coronair arteriën, nier arteriën.
• Cardiovasculair risicomanagement via HA
• Kijken of er metabool syndroom is, en dat behandelen.
,Casus 1. Man 64 jaar. Rookt veel. DMT2, TIA gehad. Valt af in tien maanden, geen zin in eten.
Gestuurd door zijn dochter, wilde zelf niet.
Soort eten maakt niet uit. Braakt niet. Spant zich nooit in, krijgt dan zere benen, bestelt alles online.
Eten zakt normaal. Niet echt pijn. Broer zit in rolstoel na amputatie rechterbeen.
LO: grauw uiterlijk, losse huidplooien. Buik niet bol, normale peristaltiek, soepel, souffle in linke lies.
Gewicht is 78 kg. Geen gezwollen lymfeklieren, gb long/nieren behalve verlengd exspirium.
Aanvullend onderzoek:
• Lab: normaal (je moet de nierfunctie meten om een CT te kunnen doen)
• ECG: normaal
• Echo: normaal
• Gastroscopie: normaal
Nu? CT-scan
Er wordt een stenose in truncus coeliacus en arteria mesenterica superior gevonden. Tonometrie
past bij ischemie. Verwijzing naar interventiecardioloog: dotter en stents beide vaten.
Dag na de ingreep komt de man op SEH met hevige buikpijn. Lab is normaal, buik soepel, zakt na 2
uur. Dag later krijgt hij diarree met bloed. Dag later helemaal geen
klachten meer. Wat kan dit zijn geweest?
Diagnose → cholesterol-embolie
Als je zon atherosclerotische plaque gaat platdrukken, dan kunnen
kleine cholesterol druppeltje loskomen en verder gaan en vastlopen.
Dit lost wel weer op, dus daarom verdwijnen de klachten ook zo snel.
De afsluiting is wel voldoende om de mucosa te beschadigen, want
hier komt het bloed het laatste aan. Dat heeft wat kleine ulcera
geven. Die gaat dan even bloeden, maar genezen ook weer snel.
Ischemische collitis na het behandelen van een stenose
Vervolg. 6 maanden later. Weegt 104 kg. DM is ernstig ontregeld. Beweegt nog steeds niet. Is erg
tevreden.
Casus 2. Vrouw 59 jaar, buikpijn en misselijkheid bij inspanning. Eten gaat wel. Erg moe. Baan kwijt
door COVID crisis. Zoon woont weer thuis, is een complotdenker. Erg veel stress. Lab, ECG, echo en
gastroscopie is normaal.
• Werkdiagnose --> functioneel
• Behandeling --> uitleg, geruststelling, maatschappelijk werk en oxazepam zonodig
Vervolg. Ze komst na 2 maanden terug. Nu ook misselijk en buikpijn in rust. Wat nu?
ECG wordt herhaalt. Onderwandsischemie gevonden en met spoed naar cardioloog. Dotter en sent
geplaatst. Ze herstelt volledig. Mevrouw had een instabiele AP.
Hoe had de diagnose eerder gesteld kunnen worden? Inspannings-ECG, fietsproef
, Casus 3. Man, 43 jaar. Traint voor triatlon, superfit, blanco VG. Na de eerste hele triatlon buikpijn en
bloederige diarree gedurende twee dagen, daarna beter. Afgewacht, gebeurt nog 2x en de derde
keer komt meneer op de SEH.
Ischemie = te weinig zuurstof. Als andere plekken in je lichaam heel veel zuurstof gebruiken, is er
minder zuurstof voor je darmen. Dus inspannings gerelateerde ischemische collitis
Casus 4. Patiënt met acute pancreatitis. Heeft daarbij
een portatrombose. Verslechtering gezien bij de
patiënt. CT-scan wordt gemaakt.
Op de CT-scan wordt een verdikt stuk dunne darm
gezien. Er valt op dat er allemaal stuwing naar de
vaatjes hiernaar toe. Er zit dus niet te weinig, maar
teveel bloed. Er wordt een spoed operatie gedaan, en
dat stuk darm wordt eruit gehaald. In het mesenterium zitten zwarte getromboseerde aderen.
Hoe werkt dat nu? Al het bloed kan er wel in, maar door de portatrombus, kan het bloed niet goed
weg. Stroming vertraagt. Dan krijg je ook te weinig aanbod O2.
Veneuze congestieve ischemie genoemd.
Om te onthouden
• Symptomen van ischemie zijn aspecifiek
• Veel meer mensen met stenose dan patiënten
• Pas uit te sluiten bij andere verklaring klachten
• Lichamelijk onderzoek meestal normaal
• Bij mesenteriaal ischemie verhoogd cardiovasculair risico
• Inspanning kan ischemie geven, disbalans aanbod en vraag.
• Veneuze obstructie kan ischemie geven.
Quiz
• Een van de volgende hoort niet bij de mesenteriaal vaten: a. mesenterica media
• Beschermende factor van mesenteriaal vaten tegen ischemie is: collaterale circulatie
• Stenose van de mesenteriaalarteriën komt vaak voor. Hoe vaak bij mensen van 65+ ?
Meer dan 20%
• Acuut op chronische ischemie wordt bij 40% van de patiënten veroorzaakt door:
Trombose op de atherosclerotische plaque
• De mortaliteit van acute mesenteriaal ischemie is hoog, maar hoe hoog? > 70%
• Tonometrie van de maag meet pCO2 van de mucosale bloedvaten
• VLS meet % Hb waaraan O2 aangebonden is
VLS Visble Light Spectroscopy
• Je kunt maagdarmischemie uitsluiten als er een andere diagnose is gesteld
• Inspannings-geïnduceerde darmischemie ontstaat ook zonder stenose van de mesenteriaal
arteriën
• Veneuze obstructie geeft soms ischemie doordat veneus bloed niet weg kan, en arterieel
bloed er niet in kan.
