Egypte: 3e fase
Tsjechië: 3e en 4e fase
Duitsland: 4e fase
3.1 welvaart en werk
Kernlanden, groeilanden en achterblijvers
Duitsland: kernland, meeste inwoner in EU
Tsjechië: transitieland
Egypte: perifeer land
Economische kenmerken en indicatoren
De economische ontwikkeling bekijken we van veel indicatoren, gebaseerd op productie, welvaart,
werk wat mensen doen en wat ze verdienen
1. Bbp of brp
2. VN-ontwikkelingsindex (HDI): samengestelde indicator die het bnp per inwoner, het
analfabetisme, het onderwijs en de levensverwachting in een land weergeeft
3. Inkomen: alles wat iemand per jaar ontvangt als opbrengst van arbeid, onderneming of
vermogen (netto-inkomen zonder belastingen, premies etc.)
4. Samenstelling van de beroepsbevolking: alle mensen tussen de 15 en 65 jaar die werken of
kunnen werken om geld te verdienen inde primaire, secundaire of tertiaire sector
Veel mensen in de primaire sector: land is minder ontwikkeld
Arbeidsproductiviteit: vergelijken van de verdeling van de beroepsbevolking in de 3
sectoren met de opbrengst van die verschillende sectoren
Vergelijking van de drie landen
Egypte: grootste aantal werkenden in de landbouw, industrie levert relatief hoog aandeel in bbp
op, landbouw levert weinig geld op verhouding lage arbeidsproductiviteit
Tsjechië: industrieland
Duitsland: grootste arbeidsproductiviteit in de dienstensector
Armoede langs de Nijl
Met de landbouw wordt heel weinig opgehaald, aandeel in de primaire sector wordt minder. De
landbouwbedrijfjes zijn te klein om van rond te komen. De agrarische afzetmarkt is te ver weg.
Boeren hebben vaak te maken met watertekorten. Er is te kort aan landbouwgrond en werk buiten
de landbouw is er niet economische overbevolking
In de dienstensector wordt er vooral gericht op toerisme. Veel mensen verdienen bij in de informele
sector.
Globalisering en industrialisatie in het land van de farao’s (Egypte)
Egyptische regering heeft grote economische hervormingen laten plaatsvinden, om de snelgroeiende
bevolking meer te kunnen aanbieden:
Verbindingen en infrastructuren (bijv. verbreding van het Suezkanaal)
Speciale economische zones
Toenemende buitenlandse investeringen door crisis van 2008 was er een domper in de
economie, krabbelt langzaam weer op
- China wordt een grote handelspartner voordelen voor China doordat er een
vrijhandelszone aan de Golf van Suez is, lage lonen, Egypte is dichter bij Amerika en
Europa vanuit Chinese ogen gezien
Toenemende ongelijkheid leidt tot sociale onvrede en politiek en religieus activisme
hogere sociale lagen verdienen nu steeds meer geld, dit gaat langzaam doordruppelen naar
, de onderste sociale lagen (maar is nu nog niet zo ver toenemende ongelijkheid in
bevolking)
Tsjechië: een land in overgang
Tsjechië is een landlocked land. Westelijke deel van voormalig Tsjecho-Slowakije had al voor WOII
een grote industrie. Het oostelijke deel was het industrie deel van het Oostblok tijdens de Koude
Oorlog. Praag was economisch gezien de beste plek. Na de val van de muur kreeg Tsjechië te maken
met het westen, waardoor het in de overgang zijn naar een westerse vrijemarkteconomie. Vanuit EU
heeft Tsjechië goede geografische ligging en veel technisch geschoolde arbeidskrachten
economische sterk vooruit (meer geld voor infrastructuur)
Globalisering in Tsjechië
Tsjechië heeft een exportgerichte productie krijgt veel directe buitenlandse investeringen, ten
opzichte van West-Europa lage lonen kwetsbaar voor economische veranderingen bij
handelspartners
Door crisis van 2008 nam de werkeloosheid sterk toe sinds 2014 weer beter
Taiwan en China nieuwe investeerders dichter bij Europa
Centrum en periferie in Tsjechië
In Tsjechië zijn er veranderende verhoudingen tussen periferie en centrum op regionale schaal:
Brno en Ostrava lagen voor afscheiding van Slowakije in het centrum, nu aan de randen
Het geld en de aandacht gaat nu naar de regio Praag Brno en Ostrava aan lot overgelaten
Veel mensen vertrekken uit de regio’s Most en Chomutov vroeger intensieve kolenmijnen,
maar die zijn nu gesloten slechte omstandig heden en weinig werk (Mos) van
centrumgebied afgezakt naar perifere regio
In de 7 economische zones met de hoogste werkeloosheid aantrekkelijke
belastingmaatregelen voor buitenlandse investeerders (produceren vrij van invoerrechten
importeren) afname groeiende regionale ongelijkheid
Werk, welvaart en ongelijkheid in Duitsland
Duitsland staat op de 6e plaats als economische grootmacht in de wereld, dit komt door:
19e eeuw: Ruhrgebied groeide uit tot economisch zwaartepunt in Duitsland. Havens in
Hamburg, Bremen en Bremenhaven/ mijnbouw, hoogovens en staalfabrieken in Ruhrgebied
’70: Nord-Süd-Gefälle verschuiving van het economische zwaartepunt naar het zuiden
grote concurrentie op staalmarkt en industrie- en havengebieden in crisis
- Bayern en Baden-Württemberg nog steeds hoog inkomen per hoofd dankzij
spreadeffect (economisch en sociaal positief effect in een gebied als gevolg van de
ontwikkeling in een ander gebied) liften Berlijn en Brandenburg ook mee met de
economische ontwikkeling
- Steden in Ruhrgebied hebben vertrekoverschot. Overheid probeert het backwasheffect
(economisch en sociaal nadelig effect in een gebied als gevolg van de ontwikkeling in een
ander gebied) zo veel mogelijk tegen te gaan:
Bremerhaven: bouwen van musea
Ruhrgebied: industriële erfgoed omtoveren tot bij musea, pretparken, aanleg van
parkjes, om negatieve imago van vervuiling en verval te verbeteren
Tsjechië: 3e en 4e fase
Duitsland: 4e fase
3.1 welvaart en werk
Kernlanden, groeilanden en achterblijvers
Duitsland: kernland, meeste inwoner in EU
Tsjechië: transitieland
Egypte: perifeer land
Economische kenmerken en indicatoren
De economische ontwikkeling bekijken we van veel indicatoren, gebaseerd op productie, welvaart,
werk wat mensen doen en wat ze verdienen
1. Bbp of brp
2. VN-ontwikkelingsindex (HDI): samengestelde indicator die het bnp per inwoner, het
analfabetisme, het onderwijs en de levensverwachting in een land weergeeft
3. Inkomen: alles wat iemand per jaar ontvangt als opbrengst van arbeid, onderneming of
vermogen (netto-inkomen zonder belastingen, premies etc.)
4. Samenstelling van de beroepsbevolking: alle mensen tussen de 15 en 65 jaar die werken of
kunnen werken om geld te verdienen inde primaire, secundaire of tertiaire sector
Veel mensen in de primaire sector: land is minder ontwikkeld
Arbeidsproductiviteit: vergelijken van de verdeling van de beroepsbevolking in de 3
sectoren met de opbrengst van die verschillende sectoren
Vergelijking van de drie landen
Egypte: grootste aantal werkenden in de landbouw, industrie levert relatief hoog aandeel in bbp
op, landbouw levert weinig geld op verhouding lage arbeidsproductiviteit
Tsjechië: industrieland
Duitsland: grootste arbeidsproductiviteit in de dienstensector
Armoede langs de Nijl
Met de landbouw wordt heel weinig opgehaald, aandeel in de primaire sector wordt minder. De
landbouwbedrijfjes zijn te klein om van rond te komen. De agrarische afzetmarkt is te ver weg.
Boeren hebben vaak te maken met watertekorten. Er is te kort aan landbouwgrond en werk buiten
de landbouw is er niet economische overbevolking
In de dienstensector wordt er vooral gericht op toerisme. Veel mensen verdienen bij in de informele
sector.
Globalisering en industrialisatie in het land van de farao’s (Egypte)
Egyptische regering heeft grote economische hervormingen laten plaatsvinden, om de snelgroeiende
bevolking meer te kunnen aanbieden:
Verbindingen en infrastructuren (bijv. verbreding van het Suezkanaal)
Speciale economische zones
Toenemende buitenlandse investeringen door crisis van 2008 was er een domper in de
economie, krabbelt langzaam weer op
- China wordt een grote handelspartner voordelen voor China doordat er een
vrijhandelszone aan de Golf van Suez is, lage lonen, Egypte is dichter bij Amerika en
Europa vanuit Chinese ogen gezien
Toenemende ongelijkheid leidt tot sociale onvrede en politiek en religieus activisme
hogere sociale lagen verdienen nu steeds meer geld, dit gaat langzaam doordruppelen naar
, de onderste sociale lagen (maar is nu nog niet zo ver toenemende ongelijkheid in
bevolking)
Tsjechië: een land in overgang
Tsjechië is een landlocked land. Westelijke deel van voormalig Tsjecho-Slowakije had al voor WOII
een grote industrie. Het oostelijke deel was het industrie deel van het Oostblok tijdens de Koude
Oorlog. Praag was economisch gezien de beste plek. Na de val van de muur kreeg Tsjechië te maken
met het westen, waardoor het in de overgang zijn naar een westerse vrijemarkteconomie. Vanuit EU
heeft Tsjechië goede geografische ligging en veel technisch geschoolde arbeidskrachten
economische sterk vooruit (meer geld voor infrastructuur)
Globalisering in Tsjechië
Tsjechië heeft een exportgerichte productie krijgt veel directe buitenlandse investeringen, ten
opzichte van West-Europa lage lonen kwetsbaar voor economische veranderingen bij
handelspartners
Door crisis van 2008 nam de werkeloosheid sterk toe sinds 2014 weer beter
Taiwan en China nieuwe investeerders dichter bij Europa
Centrum en periferie in Tsjechië
In Tsjechië zijn er veranderende verhoudingen tussen periferie en centrum op regionale schaal:
Brno en Ostrava lagen voor afscheiding van Slowakije in het centrum, nu aan de randen
Het geld en de aandacht gaat nu naar de regio Praag Brno en Ostrava aan lot overgelaten
Veel mensen vertrekken uit de regio’s Most en Chomutov vroeger intensieve kolenmijnen,
maar die zijn nu gesloten slechte omstandig heden en weinig werk (Mos) van
centrumgebied afgezakt naar perifere regio
In de 7 economische zones met de hoogste werkeloosheid aantrekkelijke
belastingmaatregelen voor buitenlandse investeerders (produceren vrij van invoerrechten
importeren) afname groeiende regionale ongelijkheid
Werk, welvaart en ongelijkheid in Duitsland
Duitsland staat op de 6e plaats als economische grootmacht in de wereld, dit komt door:
19e eeuw: Ruhrgebied groeide uit tot economisch zwaartepunt in Duitsland. Havens in
Hamburg, Bremen en Bremenhaven/ mijnbouw, hoogovens en staalfabrieken in Ruhrgebied
’70: Nord-Süd-Gefälle verschuiving van het economische zwaartepunt naar het zuiden
grote concurrentie op staalmarkt en industrie- en havengebieden in crisis
- Bayern en Baden-Württemberg nog steeds hoog inkomen per hoofd dankzij
spreadeffect (economisch en sociaal positief effect in een gebied als gevolg van de
ontwikkeling in een ander gebied) liften Berlijn en Brandenburg ook mee met de
economische ontwikkeling
- Steden in Ruhrgebied hebben vertrekoverschot. Overheid probeert het backwasheffect
(economisch en sociaal nadelig effect in een gebied als gevolg van de ontwikkeling in een
ander gebied) zo veel mogelijk tegen te gaan:
Bremerhaven: bouwen van musea
Ruhrgebied: industriële erfgoed omtoveren tot bij musea, pretparken, aanleg van
parkjes, om negatieve imago van vervuiling en verval te verbeteren
