Niveaus van evidentie en bias
1 Evidence pyramid
Meta-analyse en systematische reviews zijn secundair onderzoek, daaronder wordt primair
onderzoek geplaatst.
Experimenteel onderzoek is de enige manier om causale relaties af te leiden.
Observationeel: gewoon relaties, of beschrijvend, nooit oorzaak-gevolg relaties.
Experimenteel onderzoek = verklarend onderzoek.
2 Experimenteel onderzoek
Onafhankelijke variabele manipuleren en effect ervan op afhankelijke variabele onderzoeken.
Gecombineerd en volgen elkaar op in tijd causale relatie
1
, 2.1 Waarom zijn RCT’s de gouden standaard?
RCT = randomized controlled trial
Trial: impliceert dat je “intervenieert”
o Door manipulatie: causale relaties bestuderen: grootste zekerheid dat impact
veroorzaakt werd door interventie zelf, eerder dan door externe factoren
Gecontroleerd: je kan effecten vergelijken en dus uitspraak doen over de impact van
verschillende interventies (door een controlegroep kan je echt zeggen dat het door de
interventie komt)
Gerandomiseerd: geeft beste garantie op vergelijkbare groepen vooraf
dit is wat de RCT zo sterk maakt. Je weet niet op voorhand welk potje water gaat krijgen
(elk potje heeft even veel kans)
Gestandaardiseerd: reduceert de invloed van externe factoren (bv. planten in een serre)
Cofounding variable =storende variabele
Voor- en nadelen RCT:
Voordelen Nadelen
- Causale relaties of effect van therapie - Ecologische validiteit soms zeer laag
kan bestudeerd worden
- Maximale controle van externe - Vraagt veel tijd, kan soms veel kosten
variabelen
- Interne validiteit zo veel mogelijk - Vaak praktische of ethische borders (bv.
maximaliseren placebo bij kankerpatiënten is
onethisch)
Interne vs. externe validiteit:
2
1 Evidence pyramid
Meta-analyse en systematische reviews zijn secundair onderzoek, daaronder wordt primair
onderzoek geplaatst.
Experimenteel onderzoek is de enige manier om causale relaties af te leiden.
Observationeel: gewoon relaties, of beschrijvend, nooit oorzaak-gevolg relaties.
Experimenteel onderzoek = verklarend onderzoek.
2 Experimenteel onderzoek
Onafhankelijke variabele manipuleren en effect ervan op afhankelijke variabele onderzoeken.
Gecombineerd en volgen elkaar op in tijd causale relatie
1
, 2.1 Waarom zijn RCT’s de gouden standaard?
RCT = randomized controlled trial
Trial: impliceert dat je “intervenieert”
o Door manipulatie: causale relaties bestuderen: grootste zekerheid dat impact
veroorzaakt werd door interventie zelf, eerder dan door externe factoren
Gecontroleerd: je kan effecten vergelijken en dus uitspraak doen over de impact van
verschillende interventies (door een controlegroep kan je echt zeggen dat het door de
interventie komt)
Gerandomiseerd: geeft beste garantie op vergelijkbare groepen vooraf
dit is wat de RCT zo sterk maakt. Je weet niet op voorhand welk potje water gaat krijgen
(elk potje heeft even veel kans)
Gestandaardiseerd: reduceert de invloed van externe factoren (bv. planten in een serre)
Cofounding variable =storende variabele
Voor- en nadelen RCT:
Voordelen Nadelen
- Causale relaties of effect van therapie - Ecologische validiteit soms zeer laag
kan bestudeerd worden
- Maximale controle van externe - Vraagt veel tijd, kan soms veel kosten
variabelen
- Interne validiteit zo veel mogelijk - Vaak praktische of ethische borders (bv.
maximaliseren placebo bij kankerpatiënten is
onethisch)
Interne vs. externe validiteit:
2
