KINDEREN IN INTERACTIE
“kleuterleerkracht – Eva Dierickx en Astrid Koelman”
VOORWOORD UIT ‘KLEUTERLEERKRACHT’
_de kleuterleerkracht = jij dus, maakt het verschil
_een kwaliteitsvolle kleuterschool heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen
_cognitief, sociaal-emotioneel, talig, ..
_minder blijven zitten, doorverwijzen naar buitengewoononderwijs, minder uitval in secundair
_De Heckman-curve geeft aan dat per geïnvesteerde euro en onderwijs en zorg, het meeste
rendement behaald wordt bij jonge kinderen
_voor kinderen in kansarmoede kan een kwaliteitsvolle en goede kleuterschool het verschil maken
_cognitieve en niet-cognitieve ontwikkeling
_negatieve effecten van kansarmoede reduceren
_prestatiekloof tussen kansrijk en kansarm verminderen
UITDAGINGEN
_straffen en belonen helpt niet, integendeel het schaadt de kinderen
_meer laarkansen steken in routinemomenten en overgangsmomenten in de kleuterklas; educare
_meer werken aan de executieve functies
_leren door spel te verrijken ipv te verstoren
INLEIDNG UIT ‘KLEUTERLEERKRACHT’
_structurele kwaliteit: ruimte, aantal kleuters en begeleiders, opleidingsniveau
_proceskwaliteit: dagdagelijkse ervaringen van de kinderen in de klas
_klasomgeving
_begeleiding
_relaties en interacties met leerkracht en kinderen
_ > voorspeller van welbevingen en ontwikkeling van de kinderen
KWALITEITSVOLLE INTERACTIES
_kwaliteitsvolle interactie tussen leerkracht en kleuters toont unieke positieve associaties met
leerwinst
_3 vormen
_actief en liefdevolle interacties
_pedagogisch begeleiden en opvoeden
_ontwikkelingsgerichte interacties
EDUCATIEVE ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING
_balans tussen vrij spel, begeleid spel en instructie is cruciaal voor kwaliteit
_de leerkracht speelt een sleutelrol in het bewaken begeleiden van spel
_ontwikkeling van executieve functies verdient prioriteit omdat het schillen in schoolrijp verkleint
_een doordachte, rijke en goed georganiseerde leeromgeving is essentieel
PLANMATIG OBSERVEREN EN HANDELEN
_een professionele leerkracht werkt doelbewust en maakt wel overwogen beslissingen op basis van
vakkennis en kennis van kleuters
_planning werken gebeurt via de cyclus: observeren > reflecteren > plannen
_voor goed planmatig werken is het essentieel om je eerst je kindbeeld en onderwijsbeeld te
verhelderen
_je visie op kinderen en op de taak van onderwijs bepaalt hoe je je praktijk vormgeeft
, PEDAGOGISCHE PARTNERSCHAPPEN EN SAMENWERKING
_samenwerking tussen ouders en school draagt sterk bij aan een succesvolle schoolloopbaan
_naast ouders spelen ook collega’s, ondersteuners en begeleiders een rol in de ontwikkeling van
kleuters
LEESWIJZER
P. 15
_noodcentrale
_reflectievragen
_inhoudelijke verdieping
UITDAGINSPUNTEN EN OVERTUIGINGEN
_kwaliteitsvol onderwijs in inclusief en sociaal rechtvaardig
_kleuteronderwijs is meer dan onderwijs: educare/ education care gaan hand in hand
_educare: zorg en onderwijs gaan samen
KINDEREN ZIJN KRACHTIGE MEDE-BRUGERS IN HET HIER EN NU
_ons handelen als leerkracht wordt sterk gestuurd door het kindbeeld dat we (vaak onbewust) hanteren
_ dat kinderen beïnvloedt al onze keuzes: omgaan met gedrag, spel, ouders, diversiteit, materiaal en
organisatie
_pedagogisch begeleiden ipv klasmanagement
_kinderen worden gezien als competent, nieuwsgierig en sociaal vanaf het begin > als volwaarde
mensen in het heden, niet als toekomstige projecten
_kwalitatief kleuteronderwijs wordt versterkt door: krachtig, emanciperend kindbeeld
_leerkrachten worden uitgenodigd om bewust te kijken, te reflecteren en doordachte keuzes te maken
die kinderen en professionals respecteren
KWALITEITSVOL KLEUTERONDERWIJS IS INCLUSIEF EN SOCIAAL REHTVAARIG
_inclusief onderwijs = gelijke kansen voor alle kinderen, niet enkel voor kinderen met diagnoses of
een andere etnisch achtergrond
_inclusie betekent barrières doorbreken op vlak van oa beperkingen, gender, taal, armoede, religie,
mentale gezondheid en sociale klasse
_een inclusieve bril opzetten houdt in:
_de klas zo inrichten dat alle kinderen kunnen deelnemen
_ondersteuning bieden aangepast aan de noden van elk kind
_een veilig, warm en positief klasklimaat creëren
_diversiteit positief en bewust benaderen is een sterke voorspeller voor de latere ontwikkeling van
kinderen
_onderwijs heeft naast een kwalificerende ook een maatschappelijke opdracht: kinderen
voorbereiden op deelname aan de maatschappij
_scholen en leerkrachten hebben een morele plicht op bij te dragen aan sociale rechtvaardigheden
_leerkrachten kunnen dit doen door:
_te zorgen voor representatie van diversiteit in materialen en activiteiten
_conflicthantering en sociale vaardigheden te ondersteunen
_zelf een open, kritische, genderbewuste, inclusieve en antiracistische houding aan te nemen
KLEUTERONDERWIJS IS MEER DAN ONDERWIJS: EDUCARE
_kwaliteitsvol kleuteronderwijs verbindt leren en zorg; beide zijn even belangrijk
_educare = zorgmomenten als leermomenten zien, een leerprocessen benaderen met een zorgende
houding
_zorg en leren kunnen niet gescheiden worden en versterken elkaar
_educare kijkt naar het hele kind: fysieke emotionele en sociale noden
_doel: kinderen laten welbevinden, groeien en erbij horen in klas, school en samenleving
“kleuterleerkracht – Eva Dierickx en Astrid Koelman”
VOORWOORD UIT ‘KLEUTERLEERKRACHT’
_de kleuterleerkracht = jij dus, maakt het verschil
_een kwaliteitsvolle kleuterschool heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen
_cognitief, sociaal-emotioneel, talig, ..
_minder blijven zitten, doorverwijzen naar buitengewoononderwijs, minder uitval in secundair
_De Heckman-curve geeft aan dat per geïnvesteerde euro en onderwijs en zorg, het meeste
rendement behaald wordt bij jonge kinderen
_voor kinderen in kansarmoede kan een kwaliteitsvolle en goede kleuterschool het verschil maken
_cognitieve en niet-cognitieve ontwikkeling
_negatieve effecten van kansarmoede reduceren
_prestatiekloof tussen kansrijk en kansarm verminderen
UITDAGINGEN
_straffen en belonen helpt niet, integendeel het schaadt de kinderen
_meer laarkansen steken in routinemomenten en overgangsmomenten in de kleuterklas; educare
_meer werken aan de executieve functies
_leren door spel te verrijken ipv te verstoren
INLEIDNG UIT ‘KLEUTERLEERKRACHT’
_structurele kwaliteit: ruimte, aantal kleuters en begeleiders, opleidingsniveau
_proceskwaliteit: dagdagelijkse ervaringen van de kinderen in de klas
_klasomgeving
_begeleiding
_relaties en interacties met leerkracht en kinderen
_ > voorspeller van welbevingen en ontwikkeling van de kinderen
KWALITEITSVOLLE INTERACTIES
_kwaliteitsvolle interactie tussen leerkracht en kleuters toont unieke positieve associaties met
leerwinst
_3 vormen
_actief en liefdevolle interacties
_pedagogisch begeleiden en opvoeden
_ontwikkelingsgerichte interacties
EDUCATIEVE ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING
_balans tussen vrij spel, begeleid spel en instructie is cruciaal voor kwaliteit
_de leerkracht speelt een sleutelrol in het bewaken begeleiden van spel
_ontwikkeling van executieve functies verdient prioriteit omdat het schillen in schoolrijp verkleint
_een doordachte, rijke en goed georganiseerde leeromgeving is essentieel
PLANMATIG OBSERVEREN EN HANDELEN
_een professionele leerkracht werkt doelbewust en maakt wel overwogen beslissingen op basis van
vakkennis en kennis van kleuters
_planning werken gebeurt via de cyclus: observeren > reflecteren > plannen
_voor goed planmatig werken is het essentieel om je eerst je kindbeeld en onderwijsbeeld te
verhelderen
_je visie op kinderen en op de taak van onderwijs bepaalt hoe je je praktijk vormgeeft
, PEDAGOGISCHE PARTNERSCHAPPEN EN SAMENWERKING
_samenwerking tussen ouders en school draagt sterk bij aan een succesvolle schoolloopbaan
_naast ouders spelen ook collega’s, ondersteuners en begeleiders een rol in de ontwikkeling van
kleuters
LEESWIJZER
P. 15
_noodcentrale
_reflectievragen
_inhoudelijke verdieping
UITDAGINSPUNTEN EN OVERTUIGINGEN
_kwaliteitsvol onderwijs in inclusief en sociaal rechtvaardig
_kleuteronderwijs is meer dan onderwijs: educare/ education care gaan hand in hand
_educare: zorg en onderwijs gaan samen
KINDEREN ZIJN KRACHTIGE MEDE-BRUGERS IN HET HIER EN NU
_ons handelen als leerkracht wordt sterk gestuurd door het kindbeeld dat we (vaak onbewust) hanteren
_ dat kinderen beïnvloedt al onze keuzes: omgaan met gedrag, spel, ouders, diversiteit, materiaal en
organisatie
_pedagogisch begeleiden ipv klasmanagement
_kinderen worden gezien als competent, nieuwsgierig en sociaal vanaf het begin > als volwaarde
mensen in het heden, niet als toekomstige projecten
_kwalitatief kleuteronderwijs wordt versterkt door: krachtig, emanciperend kindbeeld
_leerkrachten worden uitgenodigd om bewust te kijken, te reflecteren en doordachte keuzes te maken
die kinderen en professionals respecteren
KWALITEITSVOL KLEUTERONDERWIJS IS INCLUSIEF EN SOCIAAL REHTVAARIG
_inclusief onderwijs = gelijke kansen voor alle kinderen, niet enkel voor kinderen met diagnoses of
een andere etnisch achtergrond
_inclusie betekent barrières doorbreken op vlak van oa beperkingen, gender, taal, armoede, religie,
mentale gezondheid en sociale klasse
_een inclusieve bril opzetten houdt in:
_de klas zo inrichten dat alle kinderen kunnen deelnemen
_ondersteuning bieden aangepast aan de noden van elk kind
_een veilig, warm en positief klasklimaat creëren
_diversiteit positief en bewust benaderen is een sterke voorspeller voor de latere ontwikkeling van
kinderen
_onderwijs heeft naast een kwalificerende ook een maatschappelijke opdracht: kinderen
voorbereiden op deelname aan de maatschappij
_scholen en leerkrachten hebben een morele plicht op bij te dragen aan sociale rechtvaardigheden
_leerkrachten kunnen dit doen door:
_te zorgen voor representatie van diversiteit in materialen en activiteiten
_conflicthantering en sociale vaardigheden te ondersteunen
_zelf een open, kritische, genderbewuste, inclusieve en antiracistische houding aan te nemen
KLEUTERONDERWIJS IS MEER DAN ONDERWIJS: EDUCARE
_kwaliteitsvol kleuteronderwijs verbindt leren en zorg; beide zijn even belangrijk
_educare = zorgmomenten als leermomenten zien, een leerprocessen benaderen met een zorgende
houding
_zorg en leren kunnen niet gescheiden worden en versterken elkaar
_educare kijkt naar het hele kind: fysieke emotionele en sociale noden
_doel: kinderen laten welbevinden, groeien en erbij horen in klas, school en samenleving
