samenvatting - integrale veiligheid

Inleiding integrale veiligheid
1. Veiligheid
In de samenleving heb je de neiging om heel wat problemen door de bril van
veiligheid te bekijken vb: vluchtelingenstroom bij oorlog
Volgens Maslow  veiligheid als basisbehoefte
Veiligheid = is het effectief beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed, tegen aantasting van de lichamelijke en geestelijke integriteit.
Lichamelijke integriteit: je mag niet zonder toestemming aan iemands lichaam
komen. Geestelijke integriteit: bescherming van personen tegen psychische
problemen zoals trauma.
 Als een persoon omwille van geestelijke of lichamelijke schade oploopt, is
er leed. Er is dan ook te maken met een veiligheidskwestie.
Andere vormen van geestelijk leed: financiële of materieel leed
Veiligheidszorg: alles wat mensen doen om de lichamelijke en geestelijke
integriteit te beschermen
Veiligheidsbeleid: geheel van maatregelen dat door de overheid, bedrijf,…
wordt genomen om de veiligheid van haar burgers, werknemers,… te
garanderen.

2. Safety en security
Security = beveiliging Safety = bescherming
Kwaad opzet  menselijke oorsprong Niet menselijke oorsprong
Maatregelen tegen schade ten Maatregelen die ervoor zorgen dan
gevolge van opzettelijke acties van mensen niet worden blootgesteld aan
anderen situaties die hen potentieel schade
kunnen richten.
Focus niet beperkt tot mens Vooral focus op mens
 Materiële gevolgen
Sociale veiligheid Fysieke veiligheid
Vb: bescherming tegen diefstal, Vb: bescherming tegen ongevallen op
spionage werk


3. Integrale bril

 We moeten problemen vanuit een breder perspectief bekijken,
onderlinge samenhang aanpakken van probleem en relevante
factoren. Men komt dan tot duurzamere antwoorden.
 Veiligheidsdeskundige ziet niet 1 onderdeel van de puzzel maar legt
verschillende
puzzelstukjes samen tot een geheel.

,  Tijd
Een veiligheidsprobleem is geen momentopname, maar een
onderdeel van proces, een oorzaak-gevolgketen. Niet enkel kijken
naar heden maar ook naar toekomst en verleden.
Centrale vragen: Hoe is het probleem geëvolueerd? Waar begon het?

 Ruimte
Kijken naar de ruimtelijke dimensies van het probleem. Niet altijd
een uitsluitend lokale aangelegenheid.
Verplaatsingseffect  geografische verplaatsing, probleem
verplaatst zich
Centrale vragen: Hoe breed ingebed? Welke actoren zijn
verantwoordelijk?

 Sociale netwerken
Probleem moet worden aangepakt door samenwerkende personen
en organisaties, door coalities van veiligheidspartners. Er is dus niet
1 persoon of 1 enkele organisatie. Informatie uitwisseling is hierbij
heel belangrijk.
Centrale vragen: Wie zijn de betrokkenen? Wie is de dader of actor?

 Kennisgebieden
Probleem moet bekeken worden vanuit verschillende
kennisgebieden met een multidisciplinaire aanpak. Men moet vanuit
verschillende invalshoeken kijken.
Centrale vragen: Welke zijn de visies ten aanzien van het probleem?


Elk veiligheids- en leefbaarheidsprobleem kan met een integrale bril
bekeken worden. Het zoekt achter achterliggende oorzaken en dwaalt niet
af van het probleem. Vb: Niet kijken naar symptoombestrijding.
Secundaire victimisatie: al slachtoffer geweest dus voelt je extra onveilig



4. Objectieve en subjectieve veiligheid
Objectieve veiligheid:
Feitelijke veiligheid, info over veiligheid is gebaseerd op officiële
registraties.
Dark-number problematiek  er zijn veel niet-geregistreerde
criminaliteit, dit komt omdat veel slachtoffers niet klaar zijn om aangifte te

,doen Men doet nu ook slachtoffers enquêtes om ze
te bevragen en dit te voorkomen. Daderbevraging wordt niet vaak gedaan.
(self-report-onderzoek)
Grey number  wel aangegeven maar deze worden niet geregistreerd
door bvb gebrek aan bewijs, vb: psychisch geweld


Subjectieve veiligheid:
Onveilig gevoel, persoonlijke beleving en zaak. Dit is bepaald door andere
factoren dan criminaliteit. Men meet dit aan de hand van een
veiligheidsmonitor (enquête).


 Deze 2 houden een verband met elkaar, soms is het ene sterker dan
de ander. Belangrijk is dus om te weten dat veiligheid draait om
feiten als om beleving.
 Er moet oog zijn voor dimensies en duurzame benadering



5. Sociale versus fysieke veiligheid
 Sociale veiligheid:
Beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen persoonlijk leed door
handelingen en overlast van menselijke oorsprong. Het gaat ook om hoe
mensen met elkaar samenleven en hoe dat wordt ervaren.
Subthema’s:
- Criminaliteit
= alles wat door een wet of decreet strafbaar is gesteld (plegen van
misdrijf).
3 soorten misdrijven: overtreding, wanbedrijven en misdaden
Criminele gedragingen zijn constant in beweging en afhankelijk van
plaats en tijd. Criminaliteit gezien als een sociale constructie. Soms
zijn er duidelijke slachtoffers maar niet altijd.
- Leefbaarheid
= Mate waarin de woon- en leefomgeving van mensen past bij hun
psychische of fysieke behoeftes. Er is sprake van welbevinden.
Objectieve leefbaarheid: ontspanningsmogelijkheden
(leefomgeving).
Subjectieve leefbaarheid: beleving van mensen van die prestaties
(hun oordeel).
- Overlast
= het verstoren van de openbare orde door het stelen van
afkeurenswaardig gedrag. Mate waarin buurt voldoet aan behoeftes
van de bewoners.

, Kan dat buurt afkeurenswaardig gedrag heeft = kleine vergrijpen
(onbeleefd zijn)
Kan ook op subjectieve en objectieve manier. Deze kunnen
gesanctioneerd worden door gemeentelijke administratieve sancties
(GAS).
 Minimum 2 personen nodig om te spreken van overlast
 Vb: hond van de buren die blaft, spelende kinderen die luid zijn




 Fysieke veiligheid
Beschermd voelen tegen persoonlijke leed door ongevallen van niet-
menselijke oorsprong. Heeft objectieve en subjectieve kant.
Grens tussen ongeval en misdrijf is niet altijd scherp. Een ongeval kan
veroorzaakt worden door foutieve menselijke handeling. Dat is dan
weer subjectieve veiligheid. Hierbij gaat het om een ongeval dit niet te
verwijten is aan een menselijke handeling.
Subthema’s:
- Natuurramp
Leed ten gevolge van een storm, overstroming, epidemie,…
Dit moet breed bekeken worden, schade kan wel verwijtbaar zijn.
- Ongeval
Incidenten die niet verwijtbaar zijn en die zich wel of niet voordoen
in een bedrijfscontext.
 Binnen bedrijf: veiligheid van persoon die gebruik maakt van een
systeem binnen het bedrijf waar het ongeval zich voordoet. Hierbij
spreken we van een incident. Breed bekijken (school, theaterzaal)
 Buiten bedrijf: buiten afgebakend gebied, veiligheid van personen
die zich buiten het bedrijf bevinden. Men spreekt van een ongeval.
(privé eigendom)


Binnen de bedrijfscontext onderscheiden we nog de arbeidsveiligheid:
= wanneer iemand leed ervaart tijdens het
uitoefenen van zijn job
Ja of nee?



6. Samenleving in verandering