WPO STRAFPROCESRECHT
2025-2026
VUB
0
,Examen 0
WPO 1: een algemene inleiding........................................................................................................................ 1
1 Opsporingsonderzoek geleid door PdK ............................................................................................. 1
2 Gerechtelijk onderzoek geleid door onderzoeksrechter ................................................................... 3
WPO 2: opsporingsonderzoek .......................................................................................................................... 8
1 Opsporingsonderzoek ....................................................................................................................... 8
2 Wijzigigen art 46 bis en 88 bis ......................................................................................................... 13
3 Rechtstreekse dagvaarding ............................................................................................................. 14
3.1 Dagvaarding openbaar ministerie ................................................................................................... 14
3.2 Betekeningswijzen ........................................................................................................................... 15
3.3 Dagvaardingstermijnen ................................................................................................................... 16
4 Vonnisgerecht: toebedeling ............................................................................................................ 18
5 De zitting ......................................................................................................................................... 18
5.1 Zittingsbladen .................................................................................................................................. 18
5.2 Wie is op de zitting aanwezig? ........................................................................................................ 19
6 De schuldbeoordeling...................................................................................................................... 20
7 Conclusies/besluiten ....................................................................................................................... 22
WPO 3: rechtsmiddelen .................................................................................................................................. 23
1 De rechtsmiddelen .......................................................................................................................... 23
1.1 Verzet .............................................................................................................................................. 24
1.2 Hoger beroep .................................................................................................................................. 26
WPO 4: aktes .................................................................................................................................................. 32
1 Basisprincipes .................................................................................................................................. 33
2 Bundel ............................................................................................................................................. 36
2.1 Huiszoeking ..................................................................................................................................... 36
2.2 Telefoontap ..................................................................................................................................... 37
2.3 Verhoor ........................................................................................................................................... 38
WPO 6: regeling van de rechtspleging ............................................................................................................ 41
1 Wet voorlopige hechtenis ............................................................................................................... 41
1.1 Regeling van de rechtspleging ......................................................................................................... 41
2 Rechtsmiddelen strafzaken ............................................................................................................. 46
3 Bevel tot aanhouding ...................................................................................................................... 48
4 Handhaving voorlopige hechtenis ................................................................................................... 50
1
,5 Einde voorlopige hechtenis ............................................................................................................. 51
WPO 7: stukken 1-3 ........................................................................................................................................ 52
1 Stuk 1: Telefonieonderzoek ............................................................................................................. 52
2 Stuk 2: beschikking tot huiszoeking................................................................................................. 54
3 Stuk 3: beschikking van de raadkamer ............................................................................................ 56
WPO 8: stukken 4-7 ........................................................................................................................................ 59
1 Stuk 4: verzoekschrift 61 quater Sv ................................................................................................. 61
2 Stuk 5: Arrest KI ............................................................................................................................... 62
3 Stuk 6: bevel tot dagvaarding .......................................................................................................... 64
4 Stuk 7: vonnis van een correctionele rechtbank ............................................................................. 65
5 Extra: vorig jaar: verzoekschrift art. 21bis Sv .................................................................................. 66
2
, Examen
Examen: 2 aktes, 1 gerechtelijk en 1 opsporingsonderzoek
- Er gaan procedurefouten in opgenomen zijn. 1 akte met 2 fouten en 1 met 3 fouten.
- Je moet die fouten aanduiden en motiveren.
- Bekijk de stukken!!!
- Stel een lijstje op met vormvereisten per belangrijkste aktes
- Het zijn niet alleen vormvereisten, het moet ook inhoudelijk correct zijn
o Bv arrest KI in beroep en er staat dat onderzoeksrechter verslag uitbrengt is fout
0
, WPO 1: een algemene inleiding
Documentatiebundel I
Voor een strafbare handeling kan u veroordeeld worden, over die handeling wordt een beslissing over
genomen.
Misdrijf gepleegd à 3 mogelijkheden:
1. Aangifte: iemand maakt kennis ve misdrijf en geeft aan = private aangifte
2. Klacht indienen: klacht met burgerlijke partij stelling = wanneer u een klacht instelt bij de
onderzoeksrechter is de strafvordering ingesteld = NOOIT MEER SEPONEREN
3. Via proces-verbaal: via politieambtenaren. Er zijn er met algemene bevoegdheden en bijzondere
bevoegdheden.
!! Enkel het OM kan beslissen om een onderzoek te starten
- uitzondering klachtmisdrijven: soms is een klacht nodig om een onderzoek te starten
o soms zijn private belangen belangrijker dan publieke belangen
o bv laster en eerroof
U hebt ook een functionele opdeling tussen agent en officier van gerechtelijke politie. Een officier kan veel
meer doen dan de agent
Men heeft kennis over misdrijf en moet procedure verder zetten…
1. Rechtstreekse dagvaarding
2. Slachtoffer dagvaardt rechtstreeks
1 Opsporingsonderzoek geleid door PdK
art. 22 en 23 SV over de bevoegdheden van de PDK.
= eerste onderzoek
Ratione materiae = alle misdrijven (overtredingen, wanbedrijven, misdaden) u mag opsporen. Wie mag
opsporing? PDK op plaats misdrijf, waar verdachte verblijft of gevonden kan worden.
1
,In principe kan de PDK geen dwang laten uitvoeren.
- Uitzondering:
o Als de wet het toelaat: leggen van beslag
o Heterdaad: bv post opendoen, telefoontap
§ Zolang de heterdaad situatie blijft bestaan
§ Als onderzoeksrechter het overneemt mag hij niets meer doen
o Als de betrokkene schriftelijke toestemming geeft
o Mini onderzoek: soms wil PdK overgaan tot dwang maar kan hij niet, dan kan hij aan
onderzoeksrechter vragen om de dwangmaatregel te doen en dan de zaak weer over te
dragen aan de PdK
§ Draagwijdte beperkt, geen huiszoeking, aanhouding, telefoontap
§ Soms kan er ook geëvoceerd worden maar is uitzonderlijk
Op een gegeven moment moet de PDK beslissen wat hij met de zaak doet:
- Seponering: “klasseren zonder gevolg”.
o Juridische/ technische redenen omdat er geen constitutieve bestanddelen zijn. Om
opportuniteit redenen = omdat het geen prioriteit is van het OM.
o Beleidssepot
o Is niet definitief, bv als er 2 maand later een verdachte opduikt gaat het verder
- Minnelijke schikking
o Dit is wel definitief
o Minnelijke schikking voor fiscale fraude gaat niet zomaar
§ Op strafrechtelijk gebied enkel als je belastingen en interesten betaald hebt (veel
geld), ook vergoeding slachtoffers voor niet betwist gedeelte = NIET EENVOUDIG,
veel voorwaarden
- De voorafgaande erkenning van schuld
o Dit is definitief, dan moet je niet naar strafrechter
è u onderhandelt met de PDK over de straf, u kan niet onderhandelen over het misdrijf (in principe,
wel in praktijk), strafbemiddeling zoals geld storten aan bepaald goed doel, spijt optantenregeling
(wel voorbij de rechter passeren!).
Als dit niet gedaan is wordt de strafvordering ingesteld door:
- Het vorderen van een gerechtelijk onderzoek art. 64
- Rechtstreeks dagvaarden via deurwaarder of politie = u moet verschijnen voor welbepaalde feiten
voor welbepaalde rechtbank.
- Procedures van snelrecht: komen we nog op terug
2
, 2 Gerechtelijk onderzoek geleid door onderzoeksrechter
Start door
- PdK in sommige gevallen
- Burgerlijke partij met zijn initiatiefrecht
o Dan wordt zaak overgemaakt aan procureur
§ Hij kan zeggen aan de hand van elementen start ik gerechtelijk onderzoek. Is
procedureel belangrijk want dan is ontvankelijkheid van de strafvordering gesteund
op die van de burgerlijke vordering
In principe onderzoekt hij niet alle misdrijven. Enkel hetgeen wat bij hem aanhangig gemaakt wordt.
Wanbedrijven en misdaden à dus in rem. De onderzoeksrechter die nieuwe feiten vaststelt die niet
samenhangen met zijn onderzoek à hij moet proces verbaal opstellen die naar de PDK gaat.
Het onderzoek is in principe geheim en contradictoir
- Geheim 2 redenen
o Vermoeden van onschuld. Als onderzoek gevoerd wordt komt dat soms in de pers en is er
schade aan de persoon, stel er volgt geen strafprocedure weet iedereen wel dat er een
procedure was.
- Contradictoir
o Onderzoeksrechter is leider en beslist onderzoeksmaatregelen, maar dat is niet
tegensprekelijk. Partijen mogen iets voorstellen, er zijn discussies. Maar het is meer en meer
tegensprekelijk omdat partijen extra onderzoeksmaatregelen kunnen vorderen
o Alles wordt gedocumenteerd, alles is terug te vinden in de stukken
Het onderzoek verloopt à charge en à décharge. De onderzoeksrechter is in een rechter en dus onafhankelijk
en alles in het voordeel en nadeel stellen. Ook dwangmaatregelen nemen.
Op het einde een beschikking tot mededeling aan de PDK. De zaak wordt effectief voor een rechtbank
gebracht. In principe de raadkamer. U kan niet seponeren want in principe komt u langs onderzoeksgerecht.
PDK kijkt of het volledig is of niet à beschikking tot mededeling. Daarna komt de vordering om naar de
raadkamer te gaan. De vordering ziet er hetzelfde uit als dagvaarding. In de vordering staat wat de PDK wenst
te doen met de inverdenkinggestelde.
3
2025-2026
VUB
0
,Examen 0
WPO 1: een algemene inleiding........................................................................................................................ 1
1 Opsporingsonderzoek geleid door PdK ............................................................................................. 1
2 Gerechtelijk onderzoek geleid door onderzoeksrechter ................................................................... 3
WPO 2: opsporingsonderzoek .......................................................................................................................... 8
1 Opsporingsonderzoek ....................................................................................................................... 8
2 Wijzigigen art 46 bis en 88 bis ......................................................................................................... 13
3 Rechtstreekse dagvaarding ............................................................................................................. 14
3.1 Dagvaarding openbaar ministerie ................................................................................................... 14
3.2 Betekeningswijzen ........................................................................................................................... 15
3.3 Dagvaardingstermijnen ................................................................................................................... 16
4 Vonnisgerecht: toebedeling ............................................................................................................ 18
5 De zitting ......................................................................................................................................... 18
5.1 Zittingsbladen .................................................................................................................................. 18
5.2 Wie is op de zitting aanwezig? ........................................................................................................ 19
6 De schuldbeoordeling...................................................................................................................... 20
7 Conclusies/besluiten ....................................................................................................................... 22
WPO 3: rechtsmiddelen .................................................................................................................................. 23
1 De rechtsmiddelen .......................................................................................................................... 23
1.1 Verzet .............................................................................................................................................. 24
1.2 Hoger beroep .................................................................................................................................. 26
WPO 4: aktes .................................................................................................................................................. 32
1 Basisprincipes .................................................................................................................................. 33
2 Bundel ............................................................................................................................................. 36
2.1 Huiszoeking ..................................................................................................................................... 36
2.2 Telefoontap ..................................................................................................................................... 37
2.3 Verhoor ........................................................................................................................................... 38
WPO 6: regeling van de rechtspleging ............................................................................................................ 41
1 Wet voorlopige hechtenis ............................................................................................................... 41
1.1 Regeling van de rechtspleging ......................................................................................................... 41
2 Rechtsmiddelen strafzaken ............................................................................................................. 46
3 Bevel tot aanhouding ...................................................................................................................... 48
4 Handhaving voorlopige hechtenis ................................................................................................... 50
1
,5 Einde voorlopige hechtenis ............................................................................................................. 51
WPO 7: stukken 1-3 ........................................................................................................................................ 52
1 Stuk 1: Telefonieonderzoek ............................................................................................................. 52
2 Stuk 2: beschikking tot huiszoeking................................................................................................. 54
3 Stuk 3: beschikking van de raadkamer ............................................................................................ 56
WPO 8: stukken 4-7 ........................................................................................................................................ 59
1 Stuk 4: verzoekschrift 61 quater Sv ................................................................................................. 61
2 Stuk 5: Arrest KI ............................................................................................................................... 62
3 Stuk 6: bevel tot dagvaarding .......................................................................................................... 64
4 Stuk 7: vonnis van een correctionele rechtbank ............................................................................. 65
5 Extra: vorig jaar: verzoekschrift art. 21bis Sv .................................................................................. 66
2
, Examen
Examen: 2 aktes, 1 gerechtelijk en 1 opsporingsonderzoek
- Er gaan procedurefouten in opgenomen zijn. 1 akte met 2 fouten en 1 met 3 fouten.
- Je moet die fouten aanduiden en motiveren.
- Bekijk de stukken!!!
- Stel een lijstje op met vormvereisten per belangrijkste aktes
- Het zijn niet alleen vormvereisten, het moet ook inhoudelijk correct zijn
o Bv arrest KI in beroep en er staat dat onderzoeksrechter verslag uitbrengt is fout
0
, WPO 1: een algemene inleiding
Documentatiebundel I
Voor een strafbare handeling kan u veroordeeld worden, over die handeling wordt een beslissing over
genomen.
Misdrijf gepleegd à 3 mogelijkheden:
1. Aangifte: iemand maakt kennis ve misdrijf en geeft aan = private aangifte
2. Klacht indienen: klacht met burgerlijke partij stelling = wanneer u een klacht instelt bij de
onderzoeksrechter is de strafvordering ingesteld = NOOIT MEER SEPONEREN
3. Via proces-verbaal: via politieambtenaren. Er zijn er met algemene bevoegdheden en bijzondere
bevoegdheden.
!! Enkel het OM kan beslissen om een onderzoek te starten
- uitzondering klachtmisdrijven: soms is een klacht nodig om een onderzoek te starten
o soms zijn private belangen belangrijker dan publieke belangen
o bv laster en eerroof
U hebt ook een functionele opdeling tussen agent en officier van gerechtelijke politie. Een officier kan veel
meer doen dan de agent
Men heeft kennis over misdrijf en moet procedure verder zetten…
1. Rechtstreekse dagvaarding
2. Slachtoffer dagvaardt rechtstreeks
1 Opsporingsonderzoek geleid door PdK
art. 22 en 23 SV over de bevoegdheden van de PDK.
= eerste onderzoek
Ratione materiae = alle misdrijven (overtredingen, wanbedrijven, misdaden) u mag opsporen. Wie mag
opsporing? PDK op plaats misdrijf, waar verdachte verblijft of gevonden kan worden.
1
,In principe kan de PDK geen dwang laten uitvoeren.
- Uitzondering:
o Als de wet het toelaat: leggen van beslag
o Heterdaad: bv post opendoen, telefoontap
§ Zolang de heterdaad situatie blijft bestaan
§ Als onderzoeksrechter het overneemt mag hij niets meer doen
o Als de betrokkene schriftelijke toestemming geeft
o Mini onderzoek: soms wil PdK overgaan tot dwang maar kan hij niet, dan kan hij aan
onderzoeksrechter vragen om de dwangmaatregel te doen en dan de zaak weer over te
dragen aan de PdK
§ Draagwijdte beperkt, geen huiszoeking, aanhouding, telefoontap
§ Soms kan er ook geëvoceerd worden maar is uitzonderlijk
Op een gegeven moment moet de PDK beslissen wat hij met de zaak doet:
- Seponering: “klasseren zonder gevolg”.
o Juridische/ technische redenen omdat er geen constitutieve bestanddelen zijn. Om
opportuniteit redenen = omdat het geen prioriteit is van het OM.
o Beleidssepot
o Is niet definitief, bv als er 2 maand later een verdachte opduikt gaat het verder
- Minnelijke schikking
o Dit is wel definitief
o Minnelijke schikking voor fiscale fraude gaat niet zomaar
§ Op strafrechtelijk gebied enkel als je belastingen en interesten betaald hebt (veel
geld), ook vergoeding slachtoffers voor niet betwist gedeelte = NIET EENVOUDIG,
veel voorwaarden
- De voorafgaande erkenning van schuld
o Dit is definitief, dan moet je niet naar strafrechter
è u onderhandelt met de PDK over de straf, u kan niet onderhandelen over het misdrijf (in principe,
wel in praktijk), strafbemiddeling zoals geld storten aan bepaald goed doel, spijt optantenregeling
(wel voorbij de rechter passeren!).
Als dit niet gedaan is wordt de strafvordering ingesteld door:
- Het vorderen van een gerechtelijk onderzoek art. 64
- Rechtstreeks dagvaarden via deurwaarder of politie = u moet verschijnen voor welbepaalde feiten
voor welbepaalde rechtbank.
- Procedures van snelrecht: komen we nog op terug
2
, 2 Gerechtelijk onderzoek geleid door onderzoeksrechter
Start door
- PdK in sommige gevallen
- Burgerlijke partij met zijn initiatiefrecht
o Dan wordt zaak overgemaakt aan procureur
§ Hij kan zeggen aan de hand van elementen start ik gerechtelijk onderzoek. Is
procedureel belangrijk want dan is ontvankelijkheid van de strafvordering gesteund
op die van de burgerlijke vordering
In principe onderzoekt hij niet alle misdrijven. Enkel hetgeen wat bij hem aanhangig gemaakt wordt.
Wanbedrijven en misdaden à dus in rem. De onderzoeksrechter die nieuwe feiten vaststelt die niet
samenhangen met zijn onderzoek à hij moet proces verbaal opstellen die naar de PDK gaat.
Het onderzoek is in principe geheim en contradictoir
- Geheim 2 redenen
o Vermoeden van onschuld. Als onderzoek gevoerd wordt komt dat soms in de pers en is er
schade aan de persoon, stel er volgt geen strafprocedure weet iedereen wel dat er een
procedure was.
- Contradictoir
o Onderzoeksrechter is leider en beslist onderzoeksmaatregelen, maar dat is niet
tegensprekelijk. Partijen mogen iets voorstellen, er zijn discussies. Maar het is meer en meer
tegensprekelijk omdat partijen extra onderzoeksmaatregelen kunnen vorderen
o Alles wordt gedocumenteerd, alles is terug te vinden in de stukken
Het onderzoek verloopt à charge en à décharge. De onderzoeksrechter is in een rechter en dus onafhankelijk
en alles in het voordeel en nadeel stellen. Ook dwangmaatregelen nemen.
Op het einde een beschikking tot mededeling aan de PDK. De zaak wordt effectief voor een rechtbank
gebracht. In principe de raadkamer. U kan niet seponeren want in principe komt u langs onderzoeksgerecht.
PDK kijkt of het volledig is of niet à beschikking tot mededeling. Daarna komt de vordering om naar de
raadkamer te gaan. De vordering ziet er hetzelfde uit als dagvaarding. In de vordering staat wat de PDK wenst
te doen met de inverdenkinggestelde.
3
