2024
2025
Vennootschaps-
boekhouden
ACCOUNTANCY & FISCALITEIT
EXAMEN: OEFENINGEN, BOEKINGEN (OPEN BOEK)
THOMAS MORE GEEL | Bedrijfsmanagement
,Inhoudstafel
Inhoudstafel ............................................................................................................................................. 1
Samenvatting Vennootschapsboekhouden ............................................................................................. 3
Hoofdstuk 1: Inbreng ........................................................................................................................... 3
1. Juridische achtergrond ........................................................................................................... 3
2. Begrippen ............................................................................................................................... 3
3. Inbreng in een NV of BV ......................................................................................................... 4
4. Verhoging van de inbreng via private inschrijving ................................................................. 8
5. Verhogingen van de inbreng via openbare inschrijving ......................................................... 9
6. Vermindering van de inbreng............................................................................................... 10
7. Herschikking van bestaand vermogen ................................................................................. 11
Hoofdstuk 2: Herwaarderingsmeerwaarde (HWMW) ....................................................................... 13
1. Kapitaal loze vennootschappen en kapitaalvennootschappen ............................................ 13
2. Boekingen ............................................................................................................................ 13
3. HWMW omzetten naar inbreng ........................................................................................... 14
4. Verkoop geherwaardeerd actief........................................................................................... 15
5. Uitgestelde taxatie ............................................................................................................... 16
Hoofdstuk 3: Reserves & Overgedragen winst/verlies ...................................................................... 17
1. Van resultaat naar resultaatverwerking ............................................................................... 17
2. Vennootschapsbelasting: voorafbetalingen ......................................................................... 17
3. Bepalen te bestemmen resultaat ......................................................................................... 19
4. De netto-actieftest ............................................................................................................... 20
5. Onbeschikbare reserves (code 130 en 131) ......................................................................... 21
6. Belastingvrije reserves (13200) ............................................................................................ 22
7. Beschikbare reserves ........................................................................................................... 23
8. Liquidatiereserves ................................................................................................................ 24
9. Overgedragen resultaat........................................................................................................ 25
Hoofdstuk 4: Kapitaalsubsidies.......................................................................................................... 26
1. Boekhoudrecht..................................................................................................................... 26
2. Kapitaalsubsidie vrijgesteld van de vennootschapsbelasting .............................................. 26
3. Kapitaalsubsidie niet vrijgesteld van de vennootschapsbelasting ....................................... 27
4. Verkoop vast actief met KS................................................................................................... 29
5. Bijzondere gevallen (P216)................................................................................................... 29
Hoofdstuk 5: Voorzieningen en uitgestelde belastingen ................................................................... 30
1. Boekhouderecht................................................................................................................... 30
JVO
1
, 2. Voorzieningen pensioenen en soortgelijke verplichtingen .................................................. 31
3. Voorzieningen voor belastingen........................................................................................... 31
4. VZ grote herstelling & onderhoudswerken + milieuverplichting ......................................... 32
5. Voorziening overige risico’s en kosten ................................................................................. 32
6. Uitgestelde belastingen gerealiseerde meerwaarde ........................................................... 33
Hoofdstuk 6: Schulden op meer dan 1 jaar ....................................................................................... 33
1. Boekhoudrecht..................................................................................................................... 33
2. Termijnkrediet gelijke kapitaalaflossing ............................................................................... 34
3. Termijnkrediet met gelijke betaling ..................................................................................... 35
4. Termijnkrediet integrale aflossing (bullet) ........................................................................... 35
5. Wentelkredieten en financieringskrediet ............................................................................ 35
6. Renteloze schulden en schulden lage rente ......................................................................... 36
7. Obligatieleningen ................................................................................................................. 40
8. Intrestsubsidie ...................................................................................................................... 42
JVO
2
, Samenvatting Vennootschapsboekhouden
Hoofdstuk 1: Inbreng
1. Juridische achtergrond
- Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV)
• Onderscheid in modellen tussen vennootschappen met kapitaal en zonder kapitaal
• Kapitaal vennootschappen
NV: naamloze vennootschap
SE: Europese vennootschap
SCE= Europese coöperatieve vennootschap
Model: VOL-kap
• Kapitaal loze vennootschappen
BV: besloten vennootschap
CV: coöperatieve vennootschap
CommV: commanditaire vennootschap
VOF: vennootschap onder firma
Model: VOL-inb
- Rubriek eigen vermogen
• Kapitaal loze vennootschappen
Inbreng beschikbaar: 110
Inbreng onbeschikbaar: 111
• Kapitaalvennootschappen
Inbreng geplaatst kapitaal: 100
Inbreng niet-opgevraagd kapitaal: 101
2. Begrippen
- Inbreng
• Ter beschikking gesteld vermogen – toekomstige winstuitkering
Storting in geld: van privévermogen → in ruil aandelen krijgen
Inbreng in natura: activa inbrengen → waarde wordt geschat
Inbreng in nijverheid
• Beschikbaar <-> onbeschikbaar
Beschikbaar voor terugbetaling of niet
• Geplaatst <-> niet opgevraagd
Geplaatst = nog niet gestort maar wel belooft
Niet opgevraagd = in de oprichtingsakte maar bij opvraging moet het gestort worden
- Kapitaal (NV)
• Regels omtrent minimumkapitaal
• Regels omtrent minimale volstorting per aandelen (25%)
- Uitgiftepremies (NV)
• Prijs nieuwe aandelen > prijs bestaande aandelen
JVO
3
, 3. Inbreng in een NV of BV
- Schematische voorstelling
◼ Vorm van de inbreng
• Nieuwe vermogen
Private uitgifte
o Geld
o Natura (andere dan geld of arbeid | nijverheid)
Openbare uitgifte
o Geld
• Herschikking bestaand vermogen
Omzetting van schulden
Incorporatie van uitgiftepremies, HWMW, reserves, overgedragen winst
- Verhoging van inbreng
• Stichting van de vennootschap of later bijkomende inbreng (EV)
Zonder een beroep te doen op de openbare uitgifte van aandelen
o Storting in geld
o Inbreng in natura
Via openbare uitgifte van aandelen
o Storting in geld
• Inbrengvermindering door herschikking bestaand vermogen (schulden naar EV)
Incorporatie van uitgiftepremies (enkel NV)
Incorporatie HWMW
Incorporatie reserves,
Incorporatie overgedragen winst
- Vermindering inbreng
• Inbrengvermindering
Terugbetaling aan de aandeelhouders
Ontheffing van de verplichting tot storten
• Inbrengvermindering door herschikking bestaand vermogen
Incorporatie van overgedragen verliezen
• Kapitaal NV en BV
BV geen minimum kapitaal
NV nooit onder €61.500
- Private uitgifte
◼ Inbreng in geld
• NV
Minimum kapitaal: €61.500
Minimale volstorting aandelen: 25%
Moet volstort zijn binnen termijn van 5 jaar
• Nominale waarde (NV)
Waarde vastgehecht aan het aandeel
Vb. 1 aandeel is €1.000 waard
JVO
4
, • Fractiewaarde
Nominale waarde is niet bepaald
Waarde = zoveelste deel van het vermogen
Vb. kapitaal van €50.000 gevormd door 1.000 aandelen
o Fractieaarde van het aandeel = 1/1.000 van 50.000 = €50
• Wat boeken voor BV
Storting door aandeelhouders op een geblokkeerde rekening
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
Stichting van de vennootschap en volledige plaatsing van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
11090 Geplaatste inbreng: beschikbaar X
De ontvangen voorschotten worden geregulariseerd
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
• Wat boeken voor een NV
Storting door aandeelhouders op een geblokkeerde rekening
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
Stichting van de vennootschap en volledige plaatsing van het kapitaal
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatste inbreng: kapitaal X
De ontvangen voorschotten worden geregulariseerd
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
• Andere optie voor boekingen
Opvraging = vordering
o 41000 opgevraagde, niet gestorte inbreng
Vervroegde storting = schuld
o 48903 gestorte, niet opgevraagde inbreng
Kosten van oprichting (rechtstreeks in kosten)
o 65720 kosten van oprichting en verhoging inbreng
Kosten van oprichting (activeren)
o 20000 kosten van oprichting en verhoging van de inbreng
o @63000 afschrijvingen
o 20009 geboekte afschrijving van de kosten…
JVO
5
, ◼ Inbreng in natura (bij oprichting of later)
• Boekingen voor een BV
Bij akte voor notaris (Vb. 100% beschikbaar)
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
11090 Geplaatst kapitaal: beschikbaar X
Bij realisatie van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
22000 Terreinen X
22100 Gebouwen X
34000 Handelsgoederen X
40000 Handelsdebiteuren X
22109 Geboekte afschrijving gebouwen X
17300 Kredietinstelling: schulden op rekening X
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
• Boekingen voor NV
Bij akte van notaris
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatst kapitaal: kapitaal X
Bij realisatie van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
22000 Terreinen X
22100 Gebouwen X
34000 Handelsgoederen X
40000 Handelsdebiteuren X
22109 Geboekte afschrijving gebouwen X
17300 Kredietinstelling: schulden op rekening X
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
- Openbare uitgifte
◼ Oprichting – inbreng in geld NV
• Stap 1: voorlopige oprichting
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
49981 Inschrijvers X
49980 Inschrijvingen op inbreng X
• Stap 2: inschrijvingsperiode
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten op inbreng X
48902 Ontvangen voorschotten op recuperatie X
• Stap 3: uitgifte is geslaagd (of gedeeltelijk)
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatst kapitaal: kapitaal X
JVO
6
2025
Vennootschaps-
boekhouden
ACCOUNTANCY & FISCALITEIT
EXAMEN: OEFENINGEN, BOEKINGEN (OPEN BOEK)
THOMAS MORE GEEL | Bedrijfsmanagement
,Inhoudstafel
Inhoudstafel ............................................................................................................................................. 1
Samenvatting Vennootschapsboekhouden ............................................................................................. 3
Hoofdstuk 1: Inbreng ........................................................................................................................... 3
1. Juridische achtergrond ........................................................................................................... 3
2. Begrippen ............................................................................................................................... 3
3. Inbreng in een NV of BV ......................................................................................................... 4
4. Verhoging van de inbreng via private inschrijving ................................................................. 8
5. Verhogingen van de inbreng via openbare inschrijving ......................................................... 9
6. Vermindering van de inbreng............................................................................................... 10
7. Herschikking van bestaand vermogen ................................................................................. 11
Hoofdstuk 2: Herwaarderingsmeerwaarde (HWMW) ....................................................................... 13
1. Kapitaal loze vennootschappen en kapitaalvennootschappen ............................................ 13
2. Boekingen ............................................................................................................................ 13
3. HWMW omzetten naar inbreng ........................................................................................... 14
4. Verkoop geherwaardeerd actief........................................................................................... 15
5. Uitgestelde taxatie ............................................................................................................... 16
Hoofdstuk 3: Reserves & Overgedragen winst/verlies ...................................................................... 17
1. Van resultaat naar resultaatverwerking ............................................................................... 17
2. Vennootschapsbelasting: voorafbetalingen ......................................................................... 17
3. Bepalen te bestemmen resultaat ......................................................................................... 19
4. De netto-actieftest ............................................................................................................... 20
5. Onbeschikbare reserves (code 130 en 131) ......................................................................... 21
6. Belastingvrije reserves (13200) ............................................................................................ 22
7. Beschikbare reserves ........................................................................................................... 23
8. Liquidatiereserves ................................................................................................................ 24
9. Overgedragen resultaat........................................................................................................ 25
Hoofdstuk 4: Kapitaalsubsidies.......................................................................................................... 26
1. Boekhoudrecht..................................................................................................................... 26
2. Kapitaalsubsidie vrijgesteld van de vennootschapsbelasting .............................................. 26
3. Kapitaalsubsidie niet vrijgesteld van de vennootschapsbelasting ....................................... 27
4. Verkoop vast actief met KS................................................................................................... 29
5. Bijzondere gevallen (P216)................................................................................................... 29
Hoofdstuk 5: Voorzieningen en uitgestelde belastingen ................................................................... 30
1. Boekhouderecht................................................................................................................... 30
JVO
1
, 2. Voorzieningen pensioenen en soortgelijke verplichtingen .................................................. 31
3. Voorzieningen voor belastingen........................................................................................... 31
4. VZ grote herstelling & onderhoudswerken + milieuverplichting ......................................... 32
5. Voorziening overige risico’s en kosten ................................................................................. 32
6. Uitgestelde belastingen gerealiseerde meerwaarde ........................................................... 33
Hoofdstuk 6: Schulden op meer dan 1 jaar ....................................................................................... 33
1. Boekhoudrecht..................................................................................................................... 33
2. Termijnkrediet gelijke kapitaalaflossing ............................................................................... 34
3. Termijnkrediet met gelijke betaling ..................................................................................... 35
4. Termijnkrediet integrale aflossing (bullet) ........................................................................... 35
5. Wentelkredieten en financieringskrediet ............................................................................ 35
6. Renteloze schulden en schulden lage rente ......................................................................... 36
7. Obligatieleningen ................................................................................................................. 40
8. Intrestsubsidie ...................................................................................................................... 42
JVO
2
, Samenvatting Vennootschapsboekhouden
Hoofdstuk 1: Inbreng
1. Juridische achtergrond
- Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV)
• Onderscheid in modellen tussen vennootschappen met kapitaal en zonder kapitaal
• Kapitaal vennootschappen
NV: naamloze vennootschap
SE: Europese vennootschap
SCE= Europese coöperatieve vennootschap
Model: VOL-kap
• Kapitaal loze vennootschappen
BV: besloten vennootschap
CV: coöperatieve vennootschap
CommV: commanditaire vennootschap
VOF: vennootschap onder firma
Model: VOL-inb
- Rubriek eigen vermogen
• Kapitaal loze vennootschappen
Inbreng beschikbaar: 110
Inbreng onbeschikbaar: 111
• Kapitaalvennootschappen
Inbreng geplaatst kapitaal: 100
Inbreng niet-opgevraagd kapitaal: 101
2. Begrippen
- Inbreng
• Ter beschikking gesteld vermogen – toekomstige winstuitkering
Storting in geld: van privévermogen → in ruil aandelen krijgen
Inbreng in natura: activa inbrengen → waarde wordt geschat
Inbreng in nijverheid
• Beschikbaar <-> onbeschikbaar
Beschikbaar voor terugbetaling of niet
• Geplaatst <-> niet opgevraagd
Geplaatst = nog niet gestort maar wel belooft
Niet opgevraagd = in de oprichtingsakte maar bij opvraging moet het gestort worden
- Kapitaal (NV)
• Regels omtrent minimumkapitaal
• Regels omtrent minimale volstorting per aandelen (25%)
- Uitgiftepremies (NV)
• Prijs nieuwe aandelen > prijs bestaande aandelen
JVO
3
, 3. Inbreng in een NV of BV
- Schematische voorstelling
◼ Vorm van de inbreng
• Nieuwe vermogen
Private uitgifte
o Geld
o Natura (andere dan geld of arbeid | nijverheid)
Openbare uitgifte
o Geld
• Herschikking bestaand vermogen
Omzetting van schulden
Incorporatie van uitgiftepremies, HWMW, reserves, overgedragen winst
- Verhoging van inbreng
• Stichting van de vennootschap of later bijkomende inbreng (EV)
Zonder een beroep te doen op de openbare uitgifte van aandelen
o Storting in geld
o Inbreng in natura
Via openbare uitgifte van aandelen
o Storting in geld
• Inbrengvermindering door herschikking bestaand vermogen (schulden naar EV)
Incorporatie van uitgiftepremies (enkel NV)
Incorporatie HWMW
Incorporatie reserves,
Incorporatie overgedragen winst
- Vermindering inbreng
• Inbrengvermindering
Terugbetaling aan de aandeelhouders
Ontheffing van de verplichting tot storten
• Inbrengvermindering door herschikking bestaand vermogen
Incorporatie van overgedragen verliezen
• Kapitaal NV en BV
BV geen minimum kapitaal
NV nooit onder €61.500
- Private uitgifte
◼ Inbreng in geld
• NV
Minimum kapitaal: €61.500
Minimale volstorting aandelen: 25%
Moet volstort zijn binnen termijn van 5 jaar
• Nominale waarde (NV)
Waarde vastgehecht aan het aandeel
Vb. 1 aandeel is €1.000 waard
JVO
4
, • Fractiewaarde
Nominale waarde is niet bepaald
Waarde = zoveelste deel van het vermogen
Vb. kapitaal van €50.000 gevormd door 1.000 aandelen
o Fractieaarde van het aandeel = 1/1.000 van 50.000 = €50
• Wat boeken voor BV
Storting door aandeelhouders op een geblokkeerde rekening
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
Stichting van de vennootschap en volledige plaatsing van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
11090 Geplaatste inbreng: beschikbaar X
De ontvangen voorschotten worden geregulariseerd
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
• Wat boeken voor een NV
Storting door aandeelhouders op een geblokkeerde rekening
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
Stichting van de vennootschap en volledige plaatsing van het kapitaal
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatste inbreng: kapitaal X
De ontvangen voorschotten worden geregulariseerd
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
48900 Ontvangen voorschotten inbreng X
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
• Andere optie voor boekingen
Opvraging = vordering
o 41000 opgevraagde, niet gestorte inbreng
Vervroegde storting = schuld
o 48903 gestorte, niet opgevraagde inbreng
Kosten van oprichting (rechtstreeks in kosten)
o 65720 kosten van oprichting en verhoging inbreng
Kosten van oprichting (activeren)
o 20000 kosten van oprichting en verhoging van de inbreng
o @63000 afschrijvingen
o 20009 geboekte afschrijving van de kosten…
JVO
5
, ◼ Inbreng in natura (bij oprichting of later)
• Boekingen voor een BV
Bij akte voor notaris (Vb. 100% beschikbaar)
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
11090 Geplaatst kapitaal: beschikbaar X
Bij realisatie van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
22000 Terreinen X
22100 Gebouwen X
34000 Handelsgoederen X
40000 Handelsdebiteuren X
22109 Geboekte afschrijving gebouwen X
17300 Kredietinstelling: schulden op rekening X
11091 Niet opgevraagde inbreng: beschikbaar X
• Boekingen voor NV
Bij akte van notaris
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatst kapitaal: kapitaal X
Bij realisatie van de inbreng
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
22000 Terreinen X
22100 Gebouwen X
34000 Handelsgoederen X
40000 Handelsdebiteuren X
22109 Geboekte afschrijving gebouwen X
17300 Kredietinstelling: schulden op rekening X
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
- Openbare uitgifte
◼ Oprichting – inbreng in geld NV
• Stap 1: voorlopige oprichting
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
49981 Inschrijvers X
49980 Inschrijvingen op inbreng X
• Stap 2: inschrijvingsperiode
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
55000 Bank r/c X
48900 Ontvangen voorschotten op inbreng X
48902 Ontvangen voorschotten op recuperatie X
• Stap 3: uitgifte is geslaagd (of gedeeltelijk)
Rekeningnummer Omschrijving Debet Credit
10100 Niet opgevraagde inbreng: kapitaal X
10000 Geplaatst kapitaal: kapitaal X
JVO
6
