Hoofdstuk 1 inleiding personen- en familierecht
Het burgerlijk recht beschrijft de rechtsrelaties tussen burgers onderling.
Het privaatrecht gaat over regels tussen burgers onderling. Publiekrecht gaat over regels
tussen de burger en de overheid.
Natuurlijke personen (art. 3:32 BW) zijn mensen van vlees en bloed en bedrijven zonder
rechtspersoonlijkheid zoals bijvoorbeeld een eenmanszaak en vennootschap).
Rechtspersonenrecht gaat over ondernemingen en instellingen die een zelfstandig leven
leiden in het recht. Voorbeelden van rechtspersonenrecht zijn de naamloze vennootschap,
de besloten vennootschap, de stichting en de vereniging.
Het burgerlijk wetboek beschrijft vooral de rechten en plichten die burgers en bedrijven ten
opzichte van elkaar hebben.
Hoofdstuk 2 geboorte, overlijden en naam
Binnen drie dagen na de bevalling moet een aangifte van geboorte worden gedaan bij de
burgerlijke stand van de gemeente waar de bevalling heeft plaatsgevonden. De vader van
het kind of de duomoeder is verplicht om aangifte te doen. De moeder is bevoegd maar
hoeft het niet te doen.
Is er geen juridische vader of is hij verhinderd om aangifte te doen, dan is iedereen die bij de
geboorte aanwezig was verplicht om aangifte te doen.
Is er niemand bij de geboorte aanwezig, dan is de bewoner van het huis of het hoofd van de
inrichting waar de bevalling heeft plaatsgevonden verplicht tot aangifte. Wanneer dit allemaal
niet gebeurt, doet de burgemeester aangifte van de geboorte.
Bij het overlijden van een persoon moet binnen vijf werkdagen een aangifte van overlijden
worden gedaan bij de burgerlijke stand in de gemeente waar het overlijden heeft
plaatsgevonden. Iedereen die van het overlijden weet, is bevoegd om aangifte te doen.
Bij de aangifte moet een verklaring van overlijden worden overhandigd aan de ambtenaar
van de burgerlijke stand.
Informatie Basisregistratie Personen
De naam, geboorteplaats en geboortedatum van de inwoner
Het administratienummer dat de gemeente de inwoner toekent
Het burgerservicenummer van de ingeschreven inwoner
Het adres en de datum van de inschrijving
De burgerlijke staat van de inwoner
, Soorten registers burgerlijke stand
Het geboorteregister
Het huwelijksregister
Het register van geregistreerde partnerschappen
Het register van overlijden
De regels die gelden voor een kind dat zijn naam wil veranderen in de naam van zijn
feitelijke verzorger zijn afhankelijk van zijn leeftijd.
Wanneer er een huwelijk of een geregistreerd partnerschap is mogen ouders eenmalig
kiezen (ook een combinatie van beide achternamen). Wanneer er geen huwelijk of een
geregistreerd partnerschap is, wordt de achternaam van de moeder gebruikt. Bij erkenning
of later huwelijk/geregistreerd partnerschap wordt de achternaam van de moeder behouden.
Wijzigen achternaam
Naam is bespottelijk
Naam heeft onvoldoende onderscheidend vermogen
Niet Nederlandse naam bij Nederlandse nationaliteit
Minderjarige heeft andere naam dan opvoeder of andere gezinsleden
Is het kind jonger dan twaalf jaar dan moet degene wiens naam het kind gaat dragen het
desbetreffende kind al minstens vijf jaar verzorgen. Ook moeten beide ouders instemmen
met het verzoek.
Is het kind ouder dan twaalf jaar dan moet degene wiens naam het kind gaat dragen het
desbetreffende kind al minstens drie jaar verzorgen. Verder wil het kind zelf de
naamswijziging.
Hoofdstuk 3 handelingsbekwaamheid
Wanneer iemand minderjarig is, noemen we dat handelingsonbekwaam. In principe kunnen
er zelfstandig nog geen juridische handelingen worden verricht.
De ouders van een minderjarig persoon kunnen de koop ongedaan maken en dus de
overeenkomst vernietigen. Als ouders bij een online aankoop akkoord zijn gegaan kunnen
de ouders de bestelling achteraf niet meer vernietigen.
Handelingsonbekwaamheid geldt niet alleen voor koopovereenkomsten maar voor alle
rechtshandelingen. Voorbeelden hiervan zijn het sluiten van een huurovereenkomst, het
aangaan van een leasecontract en een huwelijk sluiten.
Handlichting betekent dat de kantonrechter een minderjarig op diens verzoek alvast
handelingsbekwaam voor bepaalde rechtshandelingen verklaart. Dit kan gebeuren wanneer
een minderjarige een belangrijke rol in een (familie)bedrijf speelt.
Een meerderjarige kan door de rechtbank onder curatele worden gesteld. Door de curatele
wordt de curandus handelingsonbekwaam. De rechtbank benoemt bij de curatele meteen
een curator die gaat optreden als vertegenwoordiger van de curandus. De curandus heeft
toestemming van de curator nodig voor aankopen en andere rechtshandelingen.
Het burgerlijk recht beschrijft de rechtsrelaties tussen burgers onderling.
Het privaatrecht gaat over regels tussen burgers onderling. Publiekrecht gaat over regels
tussen de burger en de overheid.
Natuurlijke personen (art. 3:32 BW) zijn mensen van vlees en bloed en bedrijven zonder
rechtspersoonlijkheid zoals bijvoorbeeld een eenmanszaak en vennootschap).
Rechtspersonenrecht gaat over ondernemingen en instellingen die een zelfstandig leven
leiden in het recht. Voorbeelden van rechtspersonenrecht zijn de naamloze vennootschap,
de besloten vennootschap, de stichting en de vereniging.
Het burgerlijk wetboek beschrijft vooral de rechten en plichten die burgers en bedrijven ten
opzichte van elkaar hebben.
Hoofdstuk 2 geboorte, overlijden en naam
Binnen drie dagen na de bevalling moet een aangifte van geboorte worden gedaan bij de
burgerlijke stand van de gemeente waar de bevalling heeft plaatsgevonden. De vader van
het kind of de duomoeder is verplicht om aangifte te doen. De moeder is bevoegd maar
hoeft het niet te doen.
Is er geen juridische vader of is hij verhinderd om aangifte te doen, dan is iedereen die bij de
geboorte aanwezig was verplicht om aangifte te doen.
Is er niemand bij de geboorte aanwezig, dan is de bewoner van het huis of het hoofd van de
inrichting waar de bevalling heeft plaatsgevonden verplicht tot aangifte. Wanneer dit allemaal
niet gebeurt, doet de burgemeester aangifte van de geboorte.
Bij het overlijden van een persoon moet binnen vijf werkdagen een aangifte van overlijden
worden gedaan bij de burgerlijke stand in de gemeente waar het overlijden heeft
plaatsgevonden. Iedereen die van het overlijden weet, is bevoegd om aangifte te doen.
Bij de aangifte moet een verklaring van overlijden worden overhandigd aan de ambtenaar
van de burgerlijke stand.
Informatie Basisregistratie Personen
De naam, geboorteplaats en geboortedatum van de inwoner
Het administratienummer dat de gemeente de inwoner toekent
Het burgerservicenummer van de ingeschreven inwoner
Het adres en de datum van de inschrijving
De burgerlijke staat van de inwoner
, Soorten registers burgerlijke stand
Het geboorteregister
Het huwelijksregister
Het register van geregistreerde partnerschappen
Het register van overlijden
De regels die gelden voor een kind dat zijn naam wil veranderen in de naam van zijn
feitelijke verzorger zijn afhankelijk van zijn leeftijd.
Wanneer er een huwelijk of een geregistreerd partnerschap is mogen ouders eenmalig
kiezen (ook een combinatie van beide achternamen). Wanneer er geen huwelijk of een
geregistreerd partnerschap is, wordt de achternaam van de moeder gebruikt. Bij erkenning
of later huwelijk/geregistreerd partnerschap wordt de achternaam van de moeder behouden.
Wijzigen achternaam
Naam is bespottelijk
Naam heeft onvoldoende onderscheidend vermogen
Niet Nederlandse naam bij Nederlandse nationaliteit
Minderjarige heeft andere naam dan opvoeder of andere gezinsleden
Is het kind jonger dan twaalf jaar dan moet degene wiens naam het kind gaat dragen het
desbetreffende kind al minstens vijf jaar verzorgen. Ook moeten beide ouders instemmen
met het verzoek.
Is het kind ouder dan twaalf jaar dan moet degene wiens naam het kind gaat dragen het
desbetreffende kind al minstens drie jaar verzorgen. Verder wil het kind zelf de
naamswijziging.
Hoofdstuk 3 handelingsbekwaamheid
Wanneer iemand minderjarig is, noemen we dat handelingsonbekwaam. In principe kunnen
er zelfstandig nog geen juridische handelingen worden verricht.
De ouders van een minderjarig persoon kunnen de koop ongedaan maken en dus de
overeenkomst vernietigen. Als ouders bij een online aankoop akkoord zijn gegaan kunnen
de ouders de bestelling achteraf niet meer vernietigen.
Handelingsonbekwaamheid geldt niet alleen voor koopovereenkomsten maar voor alle
rechtshandelingen. Voorbeelden hiervan zijn het sluiten van een huurovereenkomst, het
aangaan van een leasecontract en een huwelijk sluiten.
Handlichting betekent dat de kantonrechter een minderjarig op diens verzoek alvast
handelingsbekwaam voor bepaalde rechtshandelingen verklaart. Dit kan gebeuren wanneer
een minderjarige een belangrijke rol in een (familie)bedrijf speelt.
Een meerderjarige kan door de rechtbank onder curatele worden gesteld. Door de curatele
wordt de curandus handelingsonbekwaam. De rechtbank benoemt bij de curatele meteen
een curator die gaat optreden als vertegenwoordiger van de curandus. De curandus heeft
toestemming van de curator nodig voor aankopen en andere rechtshandelingen.
