Inhoud ..................................................................................................................................................... 1
Inleiding: ervaringsgericht werken in de kinderopvang .......................................................................... 3
Hoofstuk 1: Het aanpak- proces- effect model ........................................................................................ 3
1.1 Het APE model ............................................................................................................................... 3
1.1.1 De Aanpak .............................................................................................................................. 4
1.1.2 Het Effect ................................................................................................................................ 4
1.1.3 Het Proces............................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 2. Procesgericht kijken naar kwaliteit .................................................................................... 5
2.1 welbevinden .................................................................................................................................. 5
2.1.1 Definitie welbevinden............................................................................................................. 5
2.1.2 Voorwaarden .......................................................................................................................... 5
2.1.3 Belang ..................................................................................................................................... 6
2.1.4 Basisbehoeften ....................................................................................................................... 6
2.1.5 Schaal van Welbevinden ......................................................................................................... 7
2.2 Betrokkenheid ............................................................................................................................... 8
2.2.1 Definitie betrokkenheid .......................................................................................................... 8
2.2.2 Voorwaarden .......................................................................................................................... 9
2.2.3 Belang ..................................................................................................................................... 9
2.2.4 Schaal van Betrokkenheid .................................................................................................... 10
Hoofdstuk 3. Een ervaringsgerichte aanpak .......................................................................................... 11
3.1 Vijf aanpakfactoren ..................................................................................................................... 11
3.1.1 Een rijke speelomgeving ........................................................................................................... 11
3.1.2 Ruimte voor initiatief ................................................................................................................ 12
3.1.3 Begeleiderstijl ........................................................................................................................... 13
3.1.4 Groepsklimaat .......................................................................................................................... 15
3.1.5 Organisatie................................................................................................................................ 16
Hoofdstuk 4. Wat de kinderopvang bij kinderen moet opleveren ........................................................ 18
4.1 Ontwikkeling in de breedte ......................................................................................................... 18
4.1.1 ontwikkelingsdomeinen ....................................................................................................... 18
4.2 Ontwikkeling in de diepte ............................................................................................................ 19
Deep-level-learning ....................................................................................................................... 19
Hoofstuk 5 Werken aan kwaliteit .......................................................................................................... 21
5.1 ZIKO – VO ..................................................................................................................................... 21
5.2 ZIKO.............................................................................................................................................. 21
5.3 MeMoQ ....................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 6 Wikken en Wegen over grenzen ....................................................................................... 23
1
,6.1 Acceptatie of niet ........................................................................................................................ 23
4 verschillende oorzaken van gedrag ............................................................................................ 23
6.2 Een probleem of niet ................................................................................................................... 24
6.3 Relaties ........................................................................................................................................ 24
6.4 begrenzen, een onmisbare tool................................................................................................... 25
6.7 Straffen en belonen ..................................................................................................................... 26
6.8 Meebewegen ............................................................................................................................... 27
2
, Ervaringsgericht werken
Inleiding: ervaringsgericht werken in de kinderopvang
Wat betekent het?
- Kijken door de ogen van kinderen en daarop verder bouwen
Centrale termen
- Welbevinden en betrokkenheid – kind voelt zich goed en is betrokken
- Gevolgen voor de inrichting en uitrusting van de omgeving – een basismilieu dat dagelijks
aangevuld wordt met een aantrekkelijk aanbod van activiteiten en materialen
- Open framework – streven naar een situatie waarin kind initiatief neemt maar de begeleider
op zijn beurt ook, waardoor ze elkaar versterken
- Ervaringsgerichte begeleidersstijl – ruimte geven aan kinderen, kunnen zien hoe het kind zich
voelt en waar het nood aan heeft
- Holistische benadering – kind in geheel ontwikkelt, kind bekijken in 1 geheel niet ontw. Per
ontw.
- Ouders zijn partners – betrekken in het proces van hun kind
- Een competente organisatie – hoe georganiseerd, uitgedacht is de voorziening waarin het
kind zich ontwikkelt
Hoofstuk 1: Het aanpak- proces- effect model
1.1 Het APE model
3