Samenvatting Module 3 - Sociologie (K000459A)

MODULE 3: SOCIALE STRUCTUUR
Wat is structuur?
1. Wat is sociale structuur
 Geheel van relaties in een groep
o Posities
o Type relaties
 Vorm van menselijke samenleving en groepen
 ≠ inhoud (cultuur, ideeën, waarden)
  bepaalt handelen
 Bv. Chimpansees in Zoo
o Alfa  altijd in voordeel, beslist alles, veel respect
o Grote massa  hebben niets te zeggen
o Antagonist van de alfa  wil rol van alfa overnemen
o Aanhanger van de alfa  coalities om macht te houden
o Politieke moord
 Bv. Open VLD

2. Principe
 Positie in sociale structuur
o  bepaalt wat ‘logisch’ handelen is
 Begroeting, claims op voedsel,
coalities, opstand, ..
o  inhoud niet alles bepalend,
competitie/dwang van de omgeving




Problemen met het handelen in groep, en oplossingen
1. Aantal groepsleden (groepsleven = choas, strijd, innefficiëntie)
 Dyade
o A weet wat B doet
o  individu ‘controleert’ groep
 Triade
o A weet niet wat B en C samen doen
o  coalitievorming

2. Complexiteit in groepen
 Veel indirecte kennis
o Netwerken, roddelen  controleren
o Enkel zicht op eigen relatie met anderen, maar niet op relaties tss andere
groepsleden
 Onvrijheid, door interdependentie
o Kans dat mensen niet willen meewerken
 Oncontroleerbaarheid, onzeker afloop

, 3. Welke oplossingen?
 Macht: persoon x heeft macht als…
o  kan eigen wil opleggen
 Ondanks weerstand van de ander
 Ondanks rechten van de ander
o  bezit machtsbronnen
 Geld, prestige, eigendom, talent/competentie, schoonheid,
informatie
 Bv. huis kopen = concurrentie met andere potentiële kopers
= diegene met meeste geld wint
 Bv. trainer heeft Hazard nodig  Hazard kan doen wat hij
wilt
 Bv. de “coole persoon” uit de groep bepalen nr welk café de
groep gaat
 = schaarse middelen
 Geordende sociale relaties
o Sml = “toneelspel” waarin iedereen eigen rol heeft
o Iedereen heeft meerdere rollen
 Buurman, zoon, werknemer, klant, …
 Formele organisaties
o Bureaucratie
 Formele taakverdeling/rollen over posities
 Supervisietaken
 Uitvoeringstaken
 = specialisatie + macht
 ‘wettelijk geregeld’
 Rechten en plichten
  proberen gedrag van mensen te stroomlijnen

Groepen
1. Basiskenmerken
 Aggregaat
 sociale categorie
 sociale groep
o Gemeenschappelijke belangen
o Interageren
o Delen van rechten en plichten verbonden met “lidmaatschap”
o Gedeelde identiteit en groepsgevoel
 Meervoudige identiteitscomponenten
 Groepsgevoel  stabiliteit en permanentie
 Groepscohesie: eigen belang < groepsbelang
2. Soorten groepen
 Ontstaansgrond
o Spontaan
o Formeel opgericht
 Grootte
o Kleine = persoonlijk contact tussen alle leden