1. Het strafbare feit 3
1.1 Voorwaarden van het strafbare feit 3
1.2 Bestanddelen en elementen 4
1.3 Verschillende strafbare feiten 5
2. Wederrechtelijkheid 6
2.1 Wederrechtelijkheid: element en bestanddeel 6
2.2 Betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende 6
2.3 Betekenis 2: bestanddeel is element 6
2.4 Verschillende betekenissen geven verschillende uitkomsten 6
3. Opzet 6
3.1 Kleurloos en boos opzet 6
3.2 Verschillende vormen van opzet 7
1. Opzet als bedoeling 7
2. Opzet als zekerheidsbewustzijn 7
3. Opzet als mogelijkheidsbewustzijn 7
4. Voorwaardelijke opzet 7
3.3 Opzet bewijzen 7
4. Schuld 8
4.1 Schuld als bestanddeel 8
4.2 Onvoorzichtigheid 8
4.3 Zorgvuldigheidseisen 8
4.4 Verwijtbaarheid 8
4.5 Aanmerkelijke mate 9
4.6 Bewuste en onbewuste schuld 9
5. Causaliteit 9
5.1 Causaal verband 9
5.2 Enkele vuistregels 9
5.3 Afronding 9
6. Strafuitsluitingsgronden 10
6.1 Twee soorten strafuitsluitingsgronden 10
6.2 Rechtvaardigingsgronden 10
1. Overmacht noodtoestand 10
2. Noodweer 10
3. Bevoegd gegeven ambtelijk bevel 11
4. Wettelijk voorschrift 11
5. Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid 11
6.3 Schulduitsluitingsgronden 11
1. Ontoerekeningsvatbaarheid 11
2. Psychische overmacht 12
3. Noodweer exces 12
4. Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel 12
5. Afwezigheid van alle schuld (avas) 12
7. Poging 12
1
, 7.1 Voorwaarden 12
7.2 Het voornemen van de dader 13
7.3 Begin van uitvoering 13
7.4 Ondeugdelijke poging 13
7.5 Vrijwillige terugtred 13
8. Verdachte en dwangmiddelen tegen de vrijheid 14
8.1 Verdachte 14
8.2 Staande houden 14
8.3 Aanhouden 14
8.4 In verzekering stellen 15
8.5 Voorlopige hechtenis 16
8.6 In bewaring 16
8.7 Gevangenhouding 16
9. Inbeslagname 17
9.2 Definitie inbeslagname 17
9.2 Voorwaarde inbeslagname 17
9.3 Doorzoeken ter inbeslagname 18
10. Dagvaarding 19
10.1 Functies van de dagvaarding 19
10.2 De inhoud van de dagvaarding 19
11. Formele en materiële vragen 20
11.1 Formele vragen 20
11.2 Materiële vragen 21
12. Bewijsmiddelen en bewijsmotivering 22
12.1 Wettige bewijsmiddelen 22
12.2 Bewijsmotivering 24
13. Vonnis 24
13.1 Minimale inhoud van het vonnis 24
13.2 Uitdrukkelijk onderbouwde standpunten 24
13.3 Hoger beroep 24
14. Sancties 25
14.1 OM-afdoening 25
14.2 Maatregelen 25
14.3 Straffen 27
14.4 Voorwaardelijke straffen 28
14.5 Geen straf of maatregel 28
14.6 De zorgmachtiging 28
2
,1. Het strafbare feit
1.1 Voorwaarden van het strafbare feit
Het strafrecht is het deel van het publiekrecht waarbij bepaalde handelingen strafbaar
worden gesteld.
Doel strafrecht:
- Vergelding
- Algemene preventie
- Speciale preventie
Wat is strafrecht?
- Materieel strafrecht → Inhoudelijk
- Wetboek van strafrecht
- Wat mag wel en wat mag niet
- Algemeen (Wetboek van strafrecht) en bijzonder (Wetten bijzonder strafrecht)
- Formeel strafrecht
- Wetboek van strafvordering
- Het strafproces, de bevoegdheden, rechtsbescherming
- Rechten verdachte
Hoofdpersonen binnen het strafrecht:
- Slachtoffer
- Politie
- OM
- Rechter Commissaris
- Strafrechter
- Verdachte + advocaat
- Getuige
- Reclassering
Rechter Commissaris → Doet onderzoek wanneer een verdachte in voorarrest zit, heeft
bepaalde bevoegdheden.
Reclassering → Zorgt er voor dat iemand niet opnieuw de fout in gaat.
De procedure
- Kantonrechter → Overtredingen
- Rechtbank
- Politierechter → Kleinere zaken
- Meervoudige kamer → Zwaardere zaken
- Gerechtshof
- Hoge Raad
Strafbaar feit → Het gaat om een menselijke gedraging, die valt binnen een
delictsomschrijving en die wederrechtelijk en aan schuld te wijten is.
Als er geen strafbaar feit is gepleegd is er geen sprake van een verdachte.
3
,Om van een strafbaar feit te kunnen spreken moet er voldaan zijn aan 4 voorwaarden:
1. Menselijke gedraging
2. Valt binnen een delictsomschrijving
3. Wederrechtelijk
4. Is aan schuld te wijten
1. Een menselijke gedraging
- Een gewilde spierbeweging
- Actief doen
- Nalaten → Je hebt niks gedaan terwijl je juist wel wat had moeten doen. Denk hierbij
aan wanneer er iemand om hulp roept en je die persoon juist gaat helpen.
- Geldt ook voor rechtspersonen → Functioneel daderschap
2. Valt binnen een wettelijke delictsomschrijving
- Een delictsomschrijving moet altijd wettelijk zijn vastgelegd
- Art. 1 Sr → Nulla poena sine lege
- Legaliteitsbeginsel → In de wet moet een omschrijving staan van het gedrag dat
strafbaar wordt gesteld.
- Als de menselijke gedraging niet onder een delictsomschrijving is te brengen, is er
geen sprake van een strafbaar feit.
3. Wederrechtelijk
- In strijd met het recht
- Uitzondering → Rechtvaardigingsgrond
4. Aan schuld te wijten
- Verdachte moet een verwijt kunnen worden gemaakt
- Vermijdbaar dus verwijtbaar.
- Verwijtbaarheid → Er had anders gehandeld kunnen worden
- Uitzondering → Schulduitsluitingsgrond
Delictsomschrijving
- Wettelijk vastgelegd
- Rechter kijkt of een bepaalde gedraging onder een delictsomschrijving valt
- Delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen → De geschreven onderdelen.
- Het gedrag dat omschreven wordt dat strafbaar is.
Noodweer exces → Je verdedigt jezelf, maar je gaat hier te ver in.
1.2 Bestanddelen en elementen
Bestanddelen
- Geschreven onderdelen van een delictsomschrijving
- Staan in de tenlastelegging en moeten door een rechter bewezen worden verklaard
- Moeten bewezen worden, hierna kan een verdachte gestraft worden.
Elementen
4
, - Ongeschreven voorwaarde om iemand te kunnen straffen
- Wederrechtelijkheid
- Schuld
1.3 Verschillende strafbare feiten
Type delicten
- Misdrijven - Overtredingen
- Omissiedelict - Commissiedelict
- Geprivilegieerd - Gekwalificeerd delict
- Formeel - Materieel delict
Misdrijven en overtredingen
Misdrijven
- Rechtsdelict
- Ernstig strafbaar feit
- Poring is strafbaar
- Medeplichtigheid is strafbaar
- Gevangenisstraf mogelijk
- Berechting door de rechtbank
- Boek 2 van het Wetboek van Strafrecht
- Rechtbank
Overtredingen
- Licht strafbaar feit
- Poging niet strafbaar
- Medeplichtigheid niet strafbaar
- Geen gevangenisstraf
- Berechting door de kantonrechter
- Boek 3 van het Wetboek van Strafrecht
- Hechtenis wel mogelijk
Formele en materiële delicten
Formeel delict
- Stellen een bepaald handelen strafbaar.
- Het gaat om de handeling niet om het gevolg → De activiteit wordt strafbaar gesteld
en het eventuele gevolg is niet van belang
Materieel delict
- Het gevolg van de handeling is strafbaar
Commissie- en omissiedelicten
Commissiedelict
- Delicten die een bepaald fysiek handelen strafbaar stellen
Omissiedelict
- Delicten die een nalaten strafbaar stellen
5
1.1 Voorwaarden van het strafbare feit 3
1.2 Bestanddelen en elementen 4
1.3 Verschillende strafbare feiten 5
2. Wederrechtelijkheid 6
2.1 Wederrechtelijkheid: element en bestanddeel 6
2.2 Betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende 6
2.3 Betekenis 2: bestanddeel is element 6
2.4 Verschillende betekenissen geven verschillende uitkomsten 6
3. Opzet 6
3.1 Kleurloos en boos opzet 6
3.2 Verschillende vormen van opzet 7
1. Opzet als bedoeling 7
2. Opzet als zekerheidsbewustzijn 7
3. Opzet als mogelijkheidsbewustzijn 7
4. Voorwaardelijke opzet 7
3.3 Opzet bewijzen 7
4. Schuld 8
4.1 Schuld als bestanddeel 8
4.2 Onvoorzichtigheid 8
4.3 Zorgvuldigheidseisen 8
4.4 Verwijtbaarheid 8
4.5 Aanmerkelijke mate 9
4.6 Bewuste en onbewuste schuld 9
5. Causaliteit 9
5.1 Causaal verband 9
5.2 Enkele vuistregels 9
5.3 Afronding 9
6. Strafuitsluitingsgronden 10
6.1 Twee soorten strafuitsluitingsgronden 10
6.2 Rechtvaardigingsgronden 10
1. Overmacht noodtoestand 10
2. Noodweer 10
3. Bevoegd gegeven ambtelijk bevel 11
4. Wettelijk voorschrift 11
5. Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid 11
6.3 Schulduitsluitingsgronden 11
1. Ontoerekeningsvatbaarheid 11
2. Psychische overmacht 12
3. Noodweer exces 12
4. Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel 12
5. Afwezigheid van alle schuld (avas) 12
7. Poging 12
1
, 7.1 Voorwaarden 12
7.2 Het voornemen van de dader 13
7.3 Begin van uitvoering 13
7.4 Ondeugdelijke poging 13
7.5 Vrijwillige terugtred 13
8. Verdachte en dwangmiddelen tegen de vrijheid 14
8.1 Verdachte 14
8.2 Staande houden 14
8.3 Aanhouden 14
8.4 In verzekering stellen 15
8.5 Voorlopige hechtenis 16
8.6 In bewaring 16
8.7 Gevangenhouding 16
9. Inbeslagname 17
9.2 Definitie inbeslagname 17
9.2 Voorwaarde inbeslagname 17
9.3 Doorzoeken ter inbeslagname 18
10. Dagvaarding 19
10.1 Functies van de dagvaarding 19
10.2 De inhoud van de dagvaarding 19
11. Formele en materiële vragen 20
11.1 Formele vragen 20
11.2 Materiële vragen 21
12. Bewijsmiddelen en bewijsmotivering 22
12.1 Wettige bewijsmiddelen 22
12.2 Bewijsmotivering 24
13. Vonnis 24
13.1 Minimale inhoud van het vonnis 24
13.2 Uitdrukkelijk onderbouwde standpunten 24
13.3 Hoger beroep 24
14. Sancties 25
14.1 OM-afdoening 25
14.2 Maatregelen 25
14.3 Straffen 27
14.4 Voorwaardelijke straffen 28
14.5 Geen straf of maatregel 28
14.6 De zorgmachtiging 28
2
,1. Het strafbare feit
1.1 Voorwaarden van het strafbare feit
Het strafrecht is het deel van het publiekrecht waarbij bepaalde handelingen strafbaar
worden gesteld.
Doel strafrecht:
- Vergelding
- Algemene preventie
- Speciale preventie
Wat is strafrecht?
- Materieel strafrecht → Inhoudelijk
- Wetboek van strafrecht
- Wat mag wel en wat mag niet
- Algemeen (Wetboek van strafrecht) en bijzonder (Wetten bijzonder strafrecht)
- Formeel strafrecht
- Wetboek van strafvordering
- Het strafproces, de bevoegdheden, rechtsbescherming
- Rechten verdachte
Hoofdpersonen binnen het strafrecht:
- Slachtoffer
- Politie
- OM
- Rechter Commissaris
- Strafrechter
- Verdachte + advocaat
- Getuige
- Reclassering
Rechter Commissaris → Doet onderzoek wanneer een verdachte in voorarrest zit, heeft
bepaalde bevoegdheden.
Reclassering → Zorgt er voor dat iemand niet opnieuw de fout in gaat.
De procedure
- Kantonrechter → Overtredingen
- Rechtbank
- Politierechter → Kleinere zaken
- Meervoudige kamer → Zwaardere zaken
- Gerechtshof
- Hoge Raad
Strafbaar feit → Het gaat om een menselijke gedraging, die valt binnen een
delictsomschrijving en die wederrechtelijk en aan schuld te wijten is.
Als er geen strafbaar feit is gepleegd is er geen sprake van een verdachte.
3
,Om van een strafbaar feit te kunnen spreken moet er voldaan zijn aan 4 voorwaarden:
1. Menselijke gedraging
2. Valt binnen een delictsomschrijving
3. Wederrechtelijk
4. Is aan schuld te wijten
1. Een menselijke gedraging
- Een gewilde spierbeweging
- Actief doen
- Nalaten → Je hebt niks gedaan terwijl je juist wel wat had moeten doen. Denk hierbij
aan wanneer er iemand om hulp roept en je die persoon juist gaat helpen.
- Geldt ook voor rechtspersonen → Functioneel daderschap
2. Valt binnen een wettelijke delictsomschrijving
- Een delictsomschrijving moet altijd wettelijk zijn vastgelegd
- Art. 1 Sr → Nulla poena sine lege
- Legaliteitsbeginsel → In de wet moet een omschrijving staan van het gedrag dat
strafbaar wordt gesteld.
- Als de menselijke gedraging niet onder een delictsomschrijving is te brengen, is er
geen sprake van een strafbaar feit.
3. Wederrechtelijk
- In strijd met het recht
- Uitzondering → Rechtvaardigingsgrond
4. Aan schuld te wijten
- Verdachte moet een verwijt kunnen worden gemaakt
- Vermijdbaar dus verwijtbaar.
- Verwijtbaarheid → Er had anders gehandeld kunnen worden
- Uitzondering → Schulduitsluitingsgrond
Delictsomschrijving
- Wettelijk vastgelegd
- Rechter kijkt of een bepaalde gedraging onder een delictsomschrijving valt
- Delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen → De geschreven onderdelen.
- Het gedrag dat omschreven wordt dat strafbaar is.
Noodweer exces → Je verdedigt jezelf, maar je gaat hier te ver in.
1.2 Bestanddelen en elementen
Bestanddelen
- Geschreven onderdelen van een delictsomschrijving
- Staan in de tenlastelegging en moeten door een rechter bewezen worden verklaard
- Moeten bewezen worden, hierna kan een verdachte gestraft worden.
Elementen
4
, - Ongeschreven voorwaarde om iemand te kunnen straffen
- Wederrechtelijkheid
- Schuld
1.3 Verschillende strafbare feiten
Type delicten
- Misdrijven - Overtredingen
- Omissiedelict - Commissiedelict
- Geprivilegieerd - Gekwalificeerd delict
- Formeel - Materieel delict
Misdrijven en overtredingen
Misdrijven
- Rechtsdelict
- Ernstig strafbaar feit
- Poring is strafbaar
- Medeplichtigheid is strafbaar
- Gevangenisstraf mogelijk
- Berechting door de rechtbank
- Boek 2 van het Wetboek van Strafrecht
- Rechtbank
Overtredingen
- Licht strafbaar feit
- Poging niet strafbaar
- Medeplichtigheid niet strafbaar
- Geen gevangenisstraf
- Berechting door de kantonrechter
- Boek 3 van het Wetboek van Strafrecht
- Hechtenis wel mogelijk
Formele en materiële delicten
Formeel delict
- Stellen een bepaald handelen strafbaar.
- Het gaat om de handeling niet om het gevolg → De activiteit wordt strafbaar gesteld
en het eventuele gevolg is niet van belang
Materieel delict
- Het gevolg van de handeling is strafbaar
Commissie- en omissiedelicten
Commissiedelict
- Delicten die een bepaald fysiek handelen strafbaar stellen
Omissiedelict
- Delicten die een nalaten strafbaar stellen
5
