Samenvatting Klinisch redeneren Leerpakket 5

Leerpakket 5: Klinisch redeneren

Kennisclips: Stadia van palliatieve zorg

Leerdoelen

 Je kunt in eigen woorden vertellen wat palliatieve zorg inhoudt;
 Je kunt de stadia van palliatieve zorg uitleggen;
 Je kunt voorbeelden geven van ziektegerichte en symptoomgerichte palliatie.
 Je kunt uitleggen wat de fasen van ‘risico-inschatting’ en ‘vroegsignalering’ inhouden;
 Je kunt uitleggen hoe de fasen van ‘risico-inschatting’ en ‘vroegsignalering’ zich verhouden
tot het klinisch redeneren.
 Je kunt risico-inschatting en vroegsignalering toepassen bij patiëntproblemen in de palliatieve
fase.

Wat is palliatieve zorg?

Fase waarin op het moment duidelijk wordt dat de ziekte niet meer te genezen is. Dit gebeurt in
ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices of thuis. Begint als de surprise question beantwoord kan
worden met NEE.

Je hebt verschillende verlopen:

Korte periode van plotselinge en snelle achteruitgang

 kanker
 In het begin ‘hoog functioneringsniveau’
 Langdurig ‘stabiel’

Geleidelijke achteruitgang met
tussentijdse ernstige perioden

 chronische ziektes, zoals
COPD en hartfalen
 In het begin al ‘laag
functioneringsniveau’
 Tussen door acute fasen
(ernstig ziek)

Langdurige, geleidelijke
achteruitgang

 kwetsbare ouderen en
dementie
 In het begin al ‘laag
functioneringsniveau’
 Moeilijk in tijd te
voorspellen

,Algemene principes van palliatieve zorg

Zorg voor patiënten met ongeneeslijke en levensbedreigende ziektes

Dimensies

 Lichamelijk: kortademigheid
 Psychisch: angst om te stikken
 Sociaal: niet meer zo zin om uit huis te gaan
 Existentieel: denken aan de dood

 Omgaan met situatie en instemmen zorg door patiënt en begeleiding
 Individueel zorg- en behandelplan gebaseerd op individuele
doelen/behoeften/grenzen/wensen
 Vroegtijdig inzetten van palliatieve zorg
 Goede afstemming en overdracht tussen alle betrokken zorgverleners.
 Betrek alle betrokken zorgverleners (in de thuissituatie, het verpleeghuis, het ziekenhuis
en/of andere instellingen) zo vroeg mogelijk in het behandeltraject actief bij de zorg.
 Zorg ervoor dat het de patiënt op ieder moment duidelijk is wie de hoofdbehandelaar en wie
de regievoerder is. Stem dit af met de betrokken zorgverleners.
 Raadpleeg bij moeilijk behandelbare symptomen en/of complexe problemen deskundigen,
bijvoorbeeld een palliatief team, en/of verwijs naar gespecialiseerde zorgverleners.
 Aandacht besteden aan proactieve zorgplanning

Hierin worden afspraken gemaakt over de in te zetten medische interventies, bijvoorbeeld stoppen
met medische handelingen of beslissingen rondom het levenseinde.

(meest ingezet bij oncologische patiënten)

Kennisclip 1: Verschil tussen palliatieve en curatieve zorg

Curatief Palliatief
= genezing = stabiliseren

Protocollaire zorg Kwaliteit van leven staat centraal (zorg op
maat)
Behandelen Overwegen van voor- en nadelen van
behandeling
Maximaal reanimeerbeleid (vaak) niet meer reanimeren
ADL tijdelijk afhankelijk Wisselende ADL afhankelijk
Einddoel: Integratie in persoonlijk en sociaal leven Einddoel: gericht op kwaliteit van sterven

,Kennisclip 2: Begrippen en thema’s bij palliatieve zorg

Symptoommanagement

Specifieke symptomen (zoals vermoeidheid, pijn, misselijkheid, benauwdheid) moeten worden
ondervangen of onderdrukken zodat ze draagbaar blijven voor de patiënt.

Multidimensionale zorg

Je kijkt naar alle dimensies. (lichamelijk, sociaal, psychisch en existentieel)

Integraal

Alle disciplines zijn erbij betrokken.

Zorg voor client en naasten

Rouwproces, hulp bieden bij schuldgevoelens, begeleiding

Anticiperen en proactieve zorgplanning

Beslissingen nemen die client en naasten wensen.

Autonomie

Eigen regie over behandeling & grenzen aangeven.

, Kennisclip 3: Markering en ziektetrajecten bij palliatieve zorg

Wanneer start je met palliatieve zorg?

Surprise question. “In hoeverre zou het mij verbazen als deze zorgvrager binnen een jaar is
overleden? Antwoord: NEE  start palliatieve zorg