Vastgoedeconomie
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen in de economie........................................................................................3
1.1 Het begrip economie......................................................................................................................................3
1.2 Welvaart, welzijn, welstand...........................................................................................................................3
1.3 Behoeften.......................................................................................................................................................3
1.4 Productie........................................................................................................................................................4
1.5 Economische orde..........................................................................................................................................4
1.6 Niveaus binnen de economie.........................................................................................................................4
1.7 Data van de economie....................................................................................................................................4
1.8 Economische indicatoren...............................................................................................................................5
Hoofdstuk 2: Macro-economie....................................................................................................................... 6
2.1 Macro-economische grootheden...................................................................................................................6
2.2 Economische kringloop...................................................................................................................................6
2.3 Nationaal inkomen.........................................................................................................................................7
2.4 Nationaal product en toegevoegde waarde..................................................................................................7
2.5 Investeringen..................................................................................................................................................8
2.6 Bestedingen....................................................................................................................................................9
2.7 Arbeidsmarkt en werkloosheid.....................................................................................................................10
2.8 beroepsbevolking!!.......................................................................................................................................11
2.9 Instanties die economische data verzamelen..............................................................................................12
2.10 conjunctuur en structuur van de economie...............................................................................................12
2.11 overheid en conjunctuurbeleid...................................................................................................................12
Hoofdstuk 3: Meso-economie...................................................................................................................... 14
3.1 Bedrijfstak, branche en bedrijfskolom.........................................................................................................14
3.2 Onderneming................................................................................................................................................16
3.3 Productlevenscyclus.....................................................................................................................................16
3.4 Boston Consultancy Group en BCG Matrix...................................................................................................16
Hoofdstuk 4: Micro-economie: consumenten- en producenten gedrag.........................................................17
4.1 Consumptie en consumentengedrag...........................................................................................................17
4.2 Vraagcurven en inkomen.............................................................................................................................17
4.3 prijsgevoeligheid van de vraag....................................................................................................................18
4.4 vraagvergelijking opbouw............................................................................................................................18
, 4.5 Relatie inkomen en soorten gevraagde goederen.......................................................................................18
4.6 Registratie consumptie.................................................................................................................................19
4.7 Productie en productengedrag....................................................................................................................19
4.7 Constante, variabele en marginale kosten..................................................................................................19
4.9 Aanbodcurven..............................................................................................................................................20
4.11 Gedrag bij aanbieders van onroerend goed...............................................................................................20
4.12 Vastgoedcyclus...........................................................................................................................................20
Hoofdstuk 5: Markten.................................................................................................................................. 20
5.1 Marktkenmerken..........................................................................................................................................21
5.2 De vier marktvormen...................................................................................................................................22
5.3 Constante, variabele en marginale kosten..................................................................................................23
5.3 Break-even analyse......................................................................................................................................24
5.7/5.8 overheid.................................................................................................................................................24
Hoofdstuk 6: Geld en bankwezen................................................................................................................. 25
6.1 Geschiedenis van het geld............................................................................................................................25
6.2 Geldstelsel....................................................................................................................................................25
6.3 Soorten en functies van geld........................................................................................................................25
6.4 Het bankbedrijf.............................................................................................................................................25
6.5 Maatschappelijk geldhoeveelheid................................................................................................................26
6.6 Maatschappelijke hoeveelheid.....................................................................................................................26
6.7 Geldtheorie: Keynes en Fisher......................................................................................................................27
6.8 Vermogensmarkt: geld markt en kapitaalmarkt.........................................................................................27
6.9 Valutamarkten en wisselkoersstelsel...........................................................................................................27
6.12 ECB.............................................................................................................................................................28
Hoofdstuk 7: De overheid, instanties en internationale handel.....................................................................29
7.1 Nederlandse overheid en haar functie in de economie................................................................................29
7.2 Overheidsingrijpen bij machtsconcentraties................................................................................................30
7.3 Instanties van belang voor de economie......................................................................................................30
7.4 Betalingsbalans............................................................................................................................................31
Hoofdstuk 8: Statistiek................................................................................................................................. 32
8.2 Trendlijn en extrapoleren.............................................................................................................................32
8.3 Percentages, reële en nominale getallen.....................................................................................................32
,Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen in de
economie
1.1 Het begrip economie
Algemene begrippen
- Economie
Betekent huishoudkunde en dat heeft te maken met keuzes maken.
- Bedrijfshuishoudingen
Zo worden bedrijven genoemd in economie.
- Schaarste
Spanning tussen de behoeften enerzijds en de beschikbare middelen anderzijds.
- Behoeften
Menselijk verlangen waaraan voldaan wordt door de beschikking over schaarse
goederen en diensten. Primair vs. secundair, stoffelijke vs. onstoffelijke, individuele
vs. collectieve.
1.2 Welvaart, welzijn, welstand
Welvaart is de mate waarin de spanning tussen behoeften en beperkte middelen is
opgeheven. Als een land goed voor voedsel kan zorgen voor anderen is er dus redelijke
welvaart. Welzijn is de mate waarin van de bevrediging van behoeften die niet afhankelijk
zijn van schaarse beschikbare middelen. Deze middelen zijn kosteloos en onbeperkt
beschikbaar (zuurstof, natuur, zout water in de zee). Welstand heeft te maken met
persoonlijke voorspoed in de zin van gezondheid en bemiddeld zijn.
1.3 Behoeften
Behoeften van de mensen zijn oneindig, vervulde behoefte leidt vanzelf tot nieuwe
behoefte. We kunnen deze behoefte onder delen in een aantal categorieën
Primair vs. secundair; primaire behoeften zijn behoeften aan elementaire goederen,
zoals voedsel, onderdak en veiligheid. Secundaire behoeften zijn behoeften die niet
noodzakelijk zijn zoals luxegoederen en reizen.
Stoffelijke vs. onstoffelijke; stoffelijke behoeften zijn tastbare goederen, zoals voedsel
of een auto. Onstoffelijk behoefte zijn behoeften aan immateriële goederen zoals
dienstverlening.
Individuele vs. collectieve; individuele behoefte zijn eigen behoefte van de
individuele consument die hij individueel ook kan invullen. Collectieve behoeften zijn
behoeften die iedereen heeft maar die hij niet individueel kan invullen, zoals
veiligheid, rechtspraak, wegen en onderwijs.
1.3.1 Inkomen
Niet alle behoeften zijn te bevredigen dar heeft te maken met het inkomen. Inkomens van
bedrijfshuishoudingen zijn de prijs die ze betalen voor de productiefactoren. Consumenten
hebben een inkomen dat bestaat uit de beloning voor geleverde diensten. Hieruit is het
meeste arbeid maar ook dingen zoals renteopslag, grondverhuren is pacht. Bij bedrijven
staat het inkomen uit opbrengsten van geleverde goederen en/ of diensten. Het inkomen
van de consument dat overblijft na belasting hoeven ze niet in een keer uit te geven (sparen)
, 1.4 Productie
Is het geschikt maken van goederen en diensten voor gebruik. Dit produceren, vindt plaats in
productiehuishoudingen ofwel bedrijven. Ook bij overheid vindt productie plaats via
aanbieders. Aanbieders zijn producenten van goederen en diensten binnen een economie.
Producenten maken gebruik van productiefactoren drie klassieke productiefactoren die de
aanbieder kan inzetten bij de productie, zijn:
1. Natuur; grond, bossen en delfstoffen (alles wat natuur voortbrengt).
2. Arbeid; mensen lichamelijke/ mentale inspanning voor leveren.
3. Kapitaal; gebouwen, machines en eventueel voorraden om de productie te kunnen
realiseren (afgeleide productiefactor).
1.5 Economische orde
Economische orde van een land zegt iets over de wijze waarop het economisch verkeer
plaatsvindt. Hierin hebben we 3 vormen;
1. Centraal geleide planeconomie
In deze vorm is de planning van aanbod geheel gereguleerd door de centrale
overheid. Kan in detail voorschrijven wat er wordt geproduceerd in hun land.
Overheid bepaalt verkoopprijzen voor producten.
2. Vrijemarkteconomie
In deze vorm is het alloceren van productiefactoren geheel overgelaten aan de vrije
markt, dus aanbieders en consumenten bepalen gezamenlijk waar behoefte aan is en
wat er wordt geproduceerd en afgenomen. Overheid houdt zich afzijdig.
3. Georiënteerde markteconomie
Deze vorm vinden we veel in westerse landen en houdt het midden tussen de
planeconomie en de vrijemarkteconomie. Het vrijmarktmechanisme speelt een
belangrijke rol, maar de overheid heeft hierin een nadrukkelijk regulerende rol. Dit is
Nederland.
Quotum, overheid accepteert max aantal hoeveelheid accepteert (regel voor
marktbescherming).
1.6 Niveaus binnen de economie
1. Macro-economie; economie processen binnen een land als geheel
2. Meso-economie; economie processen op bedrijfstakniveau
3. Micro-economie; economische processen op het individuele niveau van de
consument en/ of het bedrijf
1.7 Data van de economie
Binnen de economie hebben we te maken met grensgebieden die de economische
wetenschap niet onderzoekt, de data van de economie:
De behoefte schema’s van de consumenten
De beschikbare hoeveelheden en kwaliteiten van de productiefactoren
De juridische en sociale organisatie/ ordening van de maatschappij
De stand van de technische kennis
Omvang van de beroepsbevolking
Deze data hebbe zoals gemeld wel degelijk invloed op de economische processen in een
land.
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen in de economie........................................................................................3
1.1 Het begrip economie......................................................................................................................................3
1.2 Welvaart, welzijn, welstand...........................................................................................................................3
1.3 Behoeften.......................................................................................................................................................3
1.4 Productie........................................................................................................................................................4
1.5 Economische orde..........................................................................................................................................4
1.6 Niveaus binnen de economie.........................................................................................................................4
1.7 Data van de economie....................................................................................................................................4
1.8 Economische indicatoren...............................................................................................................................5
Hoofdstuk 2: Macro-economie....................................................................................................................... 6
2.1 Macro-economische grootheden...................................................................................................................6
2.2 Economische kringloop...................................................................................................................................6
2.3 Nationaal inkomen.........................................................................................................................................7
2.4 Nationaal product en toegevoegde waarde..................................................................................................7
2.5 Investeringen..................................................................................................................................................8
2.6 Bestedingen....................................................................................................................................................9
2.7 Arbeidsmarkt en werkloosheid.....................................................................................................................10
2.8 beroepsbevolking!!.......................................................................................................................................11
2.9 Instanties die economische data verzamelen..............................................................................................12
2.10 conjunctuur en structuur van de economie...............................................................................................12
2.11 overheid en conjunctuurbeleid...................................................................................................................12
Hoofdstuk 3: Meso-economie...................................................................................................................... 14
3.1 Bedrijfstak, branche en bedrijfskolom.........................................................................................................14
3.2 Onderneming................................................................................................................................................16
3.3 Productlevenscyclus.....................................................................................................................................16
3.4 Boston Consultancy Group en BCG Matrix...................................................................................................16
Hoofdstuk 4: Micro-economie: consumenten- en producenten gedrag.........................................................17
4.1 Consumptie en consumentengedrag...........................................................................................................17
4.2 Vraagcurven en inkomen.............................................................................................................................17
4.3 prijsgevoeligheid van de vraag....................................................................................................................18
4.4 vraagvergelijking opbouw............................................................................................................................18
, 4.5 Relatie inkomen en soorten gevraagde goederen.......................................................................................18
4.6 Registratie consumptie.................................................................................................................................19
4.7 Productie en productengedrag....................................................................................................................19
4.7 Constante, variabele en marginale kosten..................................................................................................19
4.9 Aanbodcurven..............................................................................................................................................20
4.11 Gedrag bij aanbieders van onroerend goed...............................................................................................20
4.12 Vastgoedcyclus...........................................................................................................................................20
Hoofdstuk 5: Markten.................................................................................................................................. 20
5.1 Marktkenmerken..........................................................................................................................................21
5.2 De vier marktvormen...................................................................................................................................22
5.3 Constante, variabele en marginale kosten..................................................................................................23
5.3 Break-even analyse......................................................................................................................................24
5.7/5.8 overheid.................................................................................................................................................24
Hoofdstuk 6: Geld en bankwezen................................................................................................................. 25
6.1 Geschiedenis van het geld............................................................................................................................25
6.2 Geldstelsel....................................................................................................................................................25
6.3 Soorten en functies van geld........................................................................................................................25
6.4 Het bankbedrijf.............................................................................................................................................25
6.5 Maatschappelijk geldhoeveelheid................................................................................................................26
6.6 Maatschappelijke hoeveelheid.....................................................................................................................26
6.7 Geldtheorie: Keynes en Fisher......................................................................................................................27
6.8 Vermogensmarkt: geld markt en kapitaalmarkt.........................................................................................27
6.9 Valutamarkten en wisselkoersstelsel...........................................................................................................27
6.12 ECB.............................................................................................................................................................28
Hoofdstuk 7: De overheid, instanties en internationale handel.....................................................................29
7.1 Nederlandse overheid en haar functie in de economie................................................................................29
7.2 Overheidsingrijpen bij machtsconcentraties................................................................................................30
7.3 Instanties van belang voor de economie......................................................................................................30
7.4 Betalingsbalans............................................................................................................................................31
Hoofdstuk 8: Statistiek................................................................................................................................. 32
8.2 Trendlijn en extrapoleren.............................................................................................................................32
8.3 Percentages, reële en nominale getallen.....................................................................................................32
,Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen in de
economie
1.1 Het begrip economie
Algemene begrippen
- Economie
Betekent huishoudkunde en dat heeft te maken met keuzes maken.
- Bedrijfshuishoudingen
Zo worden bedrijven genoemd in economie.
- Schaarste
Spanning tussen de behoeften enerzijds en de beschikbare middelen anderzijds.
- Behoeften
Menselijk verlangen waaraan voldaan wordt door de beschikking over schaarse
goederen en diensten. Primair vs. secundair, stoffelijke vs. onstoffelijke, individuele
vs. collectieve.
1.2 Welvaart, welzijn, welstand
Welvaart is de mate waarin de spanning tussen behoeften en beperkte middelen is
opgeheven. Als een land goed voor voedsel kan zorgen voor anderen is er dus redelijke
welvaart. Welzijn is de mate waarin van de bevrediging van behoeften die niet afhankelijk
zijn van schaarse beschikbare middelen. Deze middelen zijn kosteloos en onbeperkt
beschikbaar (zuurstof, natuur, zout water in de zee). Welstand heeft te maken met
persoonlijke voorspoed in de zin van gezondheid en bemiddeld zijn.
1.3 Behoeften
Behoeften van de mensen zijn oneindig, vervulde behoefte leidt vanzelf tot nieuwe
behoefte. We kunnen deze behoefte onder delen in een aantal categorieën
Primair vs. secundair; primaire behoeften zijn behoeften aan elementaire goederen,
zoals voedsel, onderdak en veiligheid. Secundaire behoeften zijn behoeften die niet
noodzakelijk zijn zoals luxegoederen en reizen.
Stoffelijke vs. onstoffelijke; stoffelijke behoeften zijn tastbare goederen, zoals voedsel
of een auto. Onstoffelijk behoefte zijn behoeften aan immateriële goederen zoals
dienstverlening.
Individuele vs. collectieve; individuele behoefte zijn eigen behoefte van de
individuele consument die hij individueel ook kan invullen. Collectieve behoeften zijn
behoeften die iedereen heeft maar die hij niet individueel kan invullen, zoals
veiligheid, rechtspraak, wegen en onderwijs.
1.3.1 Inkomen
Niet alle behoeften zijn te bevredigen dar heeft te maken met het inkomen. Inkomens van
bedrijfshuishoudingen zijn de prijs die ze betalen voor de productiefactoren. Consumenten
hebben een inkomen dat bestaat uit de beloning voor geleverde diensten. Hieruit is het
meeste arbeid maar ook dingen zoals renteopslag, grondverhuren is pacht. Bij bedrijven
staat het inkomen uit opbrengsten van geleverde goederen en/ of diensten. Het inkomen
van de consument dat overblijft na belasting hoeven ze niet in een keer uit te geven (sparen)
, 1.4 Productie
Is het geschikt maken van goederen en diensten voor gebruik. Dit produceren, vindt plaats in
productiehuishoudingen ofwel bedrijven. Ook bij overheid vindt productie plaats via
aanbieders. Aanbieders zijn producenten van goederen en diensten binnen een economie.
Producenten maken gebruik van productiefactoren drie klassieke productiefactoren die de
aanbieder kan inzetten bij de productie, zijn:
1. Natuur; grond, bossen en delfstoffen (alles wat natuur voortbrengt).
2. Arbeid; mensen lichamelijke/ mentale inspanning voor leveren.
3. Kapitaal; gebouwen, machines en eventueel voorraden om de productie te kunnen
realiseren (afgeleide productiefactor).
1.5 Economische orde
Economische orde van een land zegt iets over de wijze waarop het economisch verkeer
plaatsvindt. Hierin hebben we 3 vormen;
1. Centraal geleide planeconomie
In deze vorm is de planning van aanbod geheel gereguleerd door de centrale
overheid. Kan in detail voorschrijven wat er wordt geproduceerd in hun land.
Overheid bepaalt verkoopprijzen voor producten.
2. Vrijemarkteconomie
In deze vorm is het alloceren van productiefactoren geheel overgelaten aan de vrije
markt, dus aanbieders en consumenten bepalen gezamenlijk waar behoefte aan is en
wat er wordt geproduceerd en afgenomen. Overheid houdt zich afzijdig.
3. Georiënteerde markteconomie
Deze vorm vinden we veel in westerse landen en houdt het midden tussen de
planeconomie en de vrijemarkteconomie. Het vrijmarktmechanisme speelt een
belangrijke rol, maar de overheid heeft hierin een nadrukkelijk regulerende rol. Dit is
Nederland.
Quotum, overheid accepteert max aantal hoeveelheid accepteert (regel voor
marktbescherming).
1.6 Niveaus binnen de economie
1. Macro-economie; economie processen binnen een land als geheel
2. Meso-economie; economie processen op bedrijfstakniveau
3. Micro-economie; economische processen op het individuele niveau van de
consument en/ of het bedrijf
1.7 Data van de economie
Binnen de economie hebben we te maken met grensgebieden die de economische
wetenschap niet onderzoekt, de data van de economie:
De behoefte schema’s van de consumenten
De beschikbare hoeveelheden en kwaliteiten van de productiefactoren
De juridische en sociale organisatie/ ordening van de maatschappij
De stand van de technische kennis
Omvang van de beroepsbevolking
Deze data hebbe zoals gemeld wel degelijk invloed op de economische processen in een
land.
