Elisabeth Eybers
1. Die volledige teks van die gedig:
Teen die agtergrond van geplooide water,
die winterprag van boom en tak gesnoei,
trap twee gesigte oor my ouerhart:
‘n brose driehoek van ‘n meisie-mond,
en laer nog, in die kinderwaentjie,
waarvoor haar voetjies styfies leun,
die waterkop, hoog uitgestulp en groot,
van ‘n broertjie.
Om hul skuilplek boog die waas van speke
wat aan mekaar die voortbeweging bind.
Hul effense gelaat word hier bewaak
deur dubbel rondings – uitspansel en wiel.
En op ‘n ongenadige gesig
wat speels na boogies van die takke kyk,
kom nou en dan ‘n glimlag:
briljant en klam soos blink kole
wat aan die rooster onder as verskuil is.
Ek staan en kyk.
, ‘n Meisie met ‘n baba-broer.
Sy glimlag, trek ‘n streep oor stiltes.
Ek sien hoe twee gesigte swaar verouder
in elke ligte glimlag.
2. Oor die digter:
Elisabeth Eybers (1915–2007) was 'n bekroonde Afrikaanse digter en die eerste vrou wat die
Hertzogprys ontvang het. Haar werk is bekend vir die fyn balans tussen eenvoud en
emosionele diepte. Hierdie gedig beeld haar kenmerkende vermoë uit om alledaagse tonele
met intieme, emosionele en filosofiese insigte te vul.
3. Woordeskat en betekenis:
"Geplooide water": Verwys na water wat deur wind of rimpelings bewerk is. Dit
simboliseer die vloei van tyd en emosies.
"Brose driehoek": Die meisie se gesig wat deur sagtheid en kwesbaarheid gekenmerk
word.
"Waterkop": ‘n Mediese toestand wat verwys na hidrocefalus, waar die kop abnormaal
groot is. Hier dui dit op die broertjie se kwesbaarheid.
"Dubbel rondings": Die wiel van die kinderwa en die hemel, wat beskerming en samehang
simboliseer.
"Ongenadige gesig": Verwys na die broertjie se voorkoms wat deur sy toestand beïnvloed
word.
"Glimlag": Die glimlag as ‘n simbool van hoop te midde van swaarkry.
4. Digvorm:
Die gedig is geskryf in vrye vers. Die natuurlike vloei van die gedig ondersteun die beskrywing
van ‘n intieme en emosionele oomblik. Die onreëlmatige reëls weerspieël die komplekse
gevoelens van die spreker – liefde, pyn, en verwondering.
5. Analise van inhoud:
Reël 1-3: "Teen die agtergrond van geplooide water, / die winterprag van boom en tak
gesnoei, / trap twee gesigte oor my ouerhart:"