Samenvatting van het boek
0. Inleiding
Ergens binnenkomen
William Singer was een gewetenloze adviseur op het gebied van studiekeuzes die betrokken
was bij een schandaal waarbij rijke ouders hun kinderen op frauduleuze wijze in prestigieuze
scholen plaatsten. Dit schandaal symboliseerde bredere vragen over sociale mobiliteit en
eerlijke kansen in de samenleving.
Singer bedacht een aantal methoden om studenten van welgestelde ouders een voorsprong
te geven bij universitaire toelatingen. Een van deze methoden was de "achterdeur", waarbij
ouders grote donaties deden aan scholen in ruil voor toelating, hoewel dit geen garantie
bood. Het geld ging naar de universiteit en indirect naar alle studenten.
Een andere methode was de "zijdeur", waarbij Singer fraude pleegde door valse resultaten
en foto's te gebruiken om de toelating van studenten te garanderen. Dit geld ging echter niet
rechtstreeks naar de universiteit en kwam dus niet ten goede aan alle studenten.
Beide benaderingen gaven kinderen van rijke ouders extra kansen en benadeelden anderen
die op basis van verdienste hadden moeten worden toegelaten. Zelfs de "voordeur" van
toelating op basis van prestaties was niet helemaal eerlijk, omdat rijke ouders nog steeds
voordelen hadden, zoals betere toegang tot dure voorbereidingscursussen en buitenschoolse
activiteiten die de kansen van hun kinderen vergrootten.
Hierdoor wordt duidelijk dat het hoger onderwijs niet zo meritocratisch is als vaak wordt
beweerd. Zelfs als studenten op eigen verdienste worden toegelaten, zijn er nog steeds
voordelen voor degenen die het zich kunnen veroorloven, waardoor het systeem niet echt
eerlijk is voor alle studenten.
Positieve discriminatie op basis van ras en etniciteit wordt vaak gezien als een controversiële
maatregel. Conservatieven beschouwen het vaak als een vorm van verraad aan een
toelatingsbeleid dat gebaseerd is op eigen verdienste, omdat het de nadruk legt op factoren
buiten de controle van de individuele student. Aan de andere kant zien liberalen het als een
remedie tegen voortdurende ongelijkheid, waarbij ze stellen dat echte meritocratie alleen
mogelijk is door een gelijk speelveld te creëren, waarbij iedereen gelijke kansen heeft,
ongeacht hun achtergrond.
Het verlangen naar toegang tot prestigieuze universiteiten wordt vaak gezien als een
drijvende kracht voor de elite, met name de rijkste 10%, om zich verder los te maken van de
rest van de samenleving. Deze trend wordt versterkt door toenemende ongelijkheid en een
groeiende inkomenskloof tussen mensen zonder universitaire opleiding en mensen met een
diploma. Er is een algemene angst voor het dalen op de maatschappelijke ladder, en daarom
wordt het behalen van een universitaire graad gezien als een manier om prestige en sociale
status te verkrijgen.
,In deze context wordt de prestigieuze universitaire graad gezien als een "geleende glans" van
voortreffelijke prestaties, waarbij het hebben van een dergelijke graad wordt gezien als een
indicatie van succes en bekwaamheid, zelfs als de werkelijke verdiensten van de student
mogelijk worden overschaduwd door andere factoren, zoals rijkdom, ras of etniciteit.
Betalen voor verdiensten
Boven aan de sociale ladder streven mensen vaak naar een gevoel van morele
rechtvaardiging voor hun succes. Dit kan worden gezien als een streven naar het idee dat ze
hun positie op eigen kracht hebben bereikt, zonder hulp van anderen. Dit streven naar
zelfstandigheid wordt soms geïllustreerd door het gebruik van de "zijdeur", waarbij mensen
proberen binnen te komen zonder dat anderen dit opmerken. Ze willen het gevoel hebben
dat ze op eigen kracht zijn binnengekomen, zelfs als dat betekent dat ze hun weg hebben
gevonden via minder transparante of eerlijke wegen, zolang ze maar niet worden ontdekt.
Echter, hoe sterker we vasthouden aan het idee dat we het op eigen kracht hebben gemaakt
en niemand anders nodig hebben, hoe moeilijker het kan worden om gevoelens van
dankbaarheid en nederigheid te ontwikkelen. Dit gebrek aan sentiment kan ervoor zorgen
dat mensen zich minder snel bekommeren om het algemeen welzijn of om de hulp die
anderen nodig hebben om succesvol te zijn. Dit kan leiden tot een gebrek aan empathie en
sociale verantwoordelijkheid, omdat het individu zich vooral richt op zijn eigen prestaties en
belangen, zonder rekening te houden met anderen.
1)Winnaars en verliezers
Democratie staat momenteel onder druk door toenemende vreemdelingenhaat en
groeiende steun voor antidemocratische figuren. Deze figuren spelen handig in op de
angsten, frustraties en legitieme grieven van mensen om steun te vergaren.
De interpretatie van deze onvrede is vaak tweeledig. Enerzijds wordt het gezien als
vijandigheid jegens immigranten en raciale en etnische minderheden, terwijl anderzijds de
angst voor mondialisering en technologische vooruitgang een rol speelt. Echter, beide
interpretaties zien iets belangrijks over het hoofd.
Populistische onvrede kan worden gediagnosticeerd op twee niveaus:
1) Witte mannen uit de arbeidersklasse, die gewend zijn aan hun dominante rol binnen de
sociale hiërarchie, voelen zich bedreigd door het vooruitzicht om een minderheid te
worden in eigen land. Ze ervaren dit als een soort "vreemdelingen in eigen land" situatie.
2) Veel arbeiders voelen weerstand tegen de noodzaak om in zichzelf te investeren om
nieuwe vaardigheden aan te leren, aangezien veel van hun traditionele werk verdwijnt
naar lageloonlanden of wordt overgenomen door robots. Ze missen de stabiliteit en
zekerheid van traditionele arbeid.
De drijvende kracht achter dit populistisch protest ligt in de technocratische benadering van
het mondialiseringsproject. Marktmechanismen worden gezien als de belangrijkste factor
voor het realiseren van welzijn, terwijl maatschappelijke vraagstukken vaak worden
overgelaten aan experts, zonder dat gewone burgers inspraak hebben. Daarnaast definiëren
,voorstanders van mondialisering winnaars en verliezers op een meritocratische wijze, waarbij
de tegenstelling niet ligt tussen links en rechts, maar tussen open en gesloten
samenlevingen.
De retoriek van opklimmen
De American Dream is een diepgeworteld idee in de Amerikaanse cultuur, gebaseerd op het
geloof in de mogelijkheid van sociale stijging. Het concept suggereert dat individuen die hard
werken en zich aan de regels houden, in staat zijn om zo ver op te klimmen als hun talenten
hen maar kunnen brengen. Het idee van sociale mobiliteit, waarbij mensen van verschillende
sociaaleconomische achtergronden de mogelijkheid hebben om vooruit te komen in de
samenleving, wordt vaak beschouwd als het Amerikaanse antwoord op maatschappelijke
ongelijkheid.
Er wordt vaak naar landen met de hoogste sociale mobiliteit gekeken als voorbeelden waar
lage ongelijkheid heerst. Echter, in de praktijk strookt het Amerikaanse geloof in de American
Dream niet altijd met de werkelijkheid. Ondanks het idee van gelijke kansen blijft sociale
mobiliteit in de Verenigde Staten vaak beperkt door factoren zoals sociaaleconomische
achtergrond, ras, etniciteit en geografische locatie. Onderzoek heeft aangetoond dat sociale
mobiliteit in de VS lager is dan in sommige andere ontwikkelde landen, wat betekent dat het
voor veel mensen moeilijker is om vooruit te komen ondanks hard werken en naleving van
de regels.
Hoewel de American Dream nog steeds een krachtig ideaal is dat veel Amerikanen nastreven,
is er ook steeds meer erkenning voor de complexe realiteit van sociale mobiliteit en de
uitdagingen waarmee veel mensen worden geconfronteerd bij het nastreven van
economische vooruitgang en succes.
Het meritocratische ethos
De vraag of een samenleving die beloningen toekent op basis van individuele talenten en
inspanningen ethisch correct is, is complex en roept verschillende standpunten op.
Enerzijds wordt betoogd dat mensen die opklimmen dankzij hun talenten en daarvoor een
hogere beloning ontvangen, dit verdienen omdat zij hun vaardigheden hebben ontwikkeld en
ingezet in overeenstemming met de waarden van een marktsamenleving. Volgens dit
perspectief weerspiegelt iemands maatschappelijke positie zijn aanleg en inzet, en worden
winnaars beschouwd als individuen die hun succes volledig op eigen kracht hebben behaald.
Dit idee van een volmaakte meritocratie kan rechtvaardigheid en efficiëntie bevorderen door
prestaties te belonen en te stimuleren.
Anderzijds wordt betoogd dat een volmaakte meritocratie het besef van dankbaarheid voor
de privileges en kansen die individuen hebben ontvangen, kan ondermijnen. Het kan het
vermogen verminderen om onszelf te zien als mensen die allemaal hetzelfde lot delen en
solidariteit binnen de samenleving bevorderen. Bovendien kan een systeem van beloningen
op basis van verdienste leiden tot sociale ongelijkheid en het versterken van bestaande
privileges, wat als onrechtvaardig wordt beschouwd. Het idee van een loon naar verdienste
wordt soms gezien als een vorm van tirannie, omdat het degenen die minder succesvol zijn
kan marginaliseren en hun menselijke waardigheid kan aantasten.
, Dus, terwijl een samenleving gebaseerd op meritocratische principes bepaalde voordelen
kan hebben, zoals het aanmoedigen van individuele inspanningen en het belonen van talent,
roept het ook vragen op over eerlijkheid, sociale rechtvaardigheid en het belang van
solidariteit binnen de samenleving.
De politiek van de vernedering draait om het idee dat individuen hun eigen lot in handen
hebben. Dit idee kan zowel beledigend als inspirerend zijn. Het feliciteert de winnaars en
kleineert daarentegen de verliezers. In de context van de Amerikaanse politiek werd
bijvoorbeeld gezegd dat Hillary Clinton de stemmen had gewonnen van de "winnaars" van de
mondialisering, terwijl Trump de steun genoot van de "verliezers".
Deze verdeling tussen winnaars en verliezers weerspiegelt een ideologische strijd tussen
twee vormen van aristocratie: een natuurlijke aristocratie gebaseerd op deugd en talenten,
en een kunstmatige aristocratie gebaseerd op rijkdom en geboorte.
Michael Young, een Britse socioloog, stelde zich voor wat er zou gebeuren als de barrières
tussen de verschillende klassen werden geslecht. Hij voorspelde dat dit tot hoogmoed zou
leiden bij de "winnaars" en tot vernedering bij de "verliezers". Dit concept staat bekend als
de tirannie van de verdienste.
De tirannie van de verdienste wordt geïllustreerd door stagnerende lonen en het verlies van
maatschappelijk aanzien voor degenen die als "verliezers" worden beschouwd. Dit kan leiden
tot gevoelens van vernedering en woede onder degenen die zich buitengesloten voelen van
de voordelen die de "winnaars" genieten.
3) ’Groot want goed’: een korte geschiedenis van de ‘eigen
verdienste’
Verdienste en prestaties zijn van belang omdat ze de basis vormen van een meritocratische
samenleving, waarin mensen beloond worden naar de prestaties die ze hebben geleverd. Dit
bevestigt het krachtige vrijheidsidee dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen
succes en dat de beloning die ze ontvangen, hen ook daadwerkelijk toekomt. Echter, de
keerzijde van dit idee is dat het de zware druk op mensen legt om meester te zijn over hun
eigen lot en zelf hun bestaan vorm te geven.
In een komische meritocratie wordt de tirannie van verdienste geïllustreerd door de
veronderstelling dat lijden betekent dat er gezondigd is, waarbij mensen het idee hebben dat
alles wat er met hen gebeurt, een straf of beloning is voor hun eigen gedrag. Dit idee wordt
verworpen door te erkennen dat niet alles wat er gebeurt, direct gerelateerd is aan menselijk
gedrag en dat de voorzienigheid een rol speelt die losstaat van individuele verdiensten.
Denkers zoals Maarten Luther, Max Weber en Johannes Kalvijn hebben nagedacht over de
voorzienigheid en de relatie tussen menselijke inspanningen en goddelijke interventie. Hoe
meer mensen zichzelf beschouwen als wezens die hun eigen bestaan hebben opgebouwd en
aan zichzelf genoeg hebben, hoe minder reden ze hebben om dankbaar te zijn voor hun
succes of het gevoel te hebben dat ze dat aan anderen te danken hebben.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mimielm23. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R147,86. You're not tied to anything after your purchase.